KEGEMILANGAN MELAKA Pentadbiran yang sistematik Kematangan Hubungan Luar

KEGEMILANGAN MELAKA Pentadbiran yang sistematik Kematangan Hubungan Luar Pusat Perdagangan Pusat Pengembangan Agama Islam Perluasan Kuasa Pusat Kegiatan Ilmu

Pentadbiran yang Sistematik Pembesar Berempat Pembesar Berlapan Pembesar Enam Belas Pembesar Tiga Puluh Dua

Susun duduk pembesar di balairung seri semasa Pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka

Sultan Bendahara Penasihat raja dalam pentadbiran Menteri Utama Ketua Turus Angkatan perang Ketua Hakim Pemangku sultan Temenggung Penghulu Bendahari Ketua segala Bendahari Ketua Urusetia Istana Ketua segala Syahbandar Ketua polis dan penjara Laksamana Ketua angkatan laut Penguasa bandar Melaka Ketua duta Protokol Istana Mengetuai utusan Hakim di darat

PEMBESAR Bendahara Penghulu Bendahari Laksamana Hulubalang KAWASAN PEGANGAN Muar dan Bentan Kampar dan Sening Ujung Temasik Sungai raya dan Siantan Kawasan pembesar mengutip cukai dipanggil ‘kawasan pemakanan’.

UJI MINDA 1. Bendahara Melaka mempunyai keistimewaan yang tidak dimiliki oleh pembesar lain. Pernyataan manakah yang berkaitan dengan keistimewaan tersebut ? A Diberi persalinan yang istimewa B Boleh melaksanakan hukuman mati C Mempunyai kuasa menggantikan sultan D Menjadi penasihat kepada sultan dalam pentadbiran

2. Apakah faktor-faktor yang membolehkan Melaka berjaya mematahkan serangan Siam? A B C D Strategi yang sesuai Kebijaksanaan pemimpin Kota pertahanan yang kukuh Kelengkapan perang yang canggih

3. Laksamana memainkan peranan penting dalam memantapkan kedudukan politik kerajaan Kesultanan Melayu Melaka. Apakah peranan Laksamana? A Memungut cukai di negeri taklukan B Mengetuai utusan kerajaan Melaka ke luar negara C Mengetuai sistem pentadbiran Empat Lipatan dalam Kerajaan Melaka D Memastikan keselamatan dan keamanan penduduk serta para pedagang

4. Sultan Melaka berjaya mewujudkan pentadbiran yang cekap dan teratur. Apakah faktor yang menyebabkan kemantapan pentadbiran Melaka? A B C D Peranan Orang Laut Jemaah Menteri pegawai kerajaan Pembesar Empat Lipatan

Sistem Cukai dan Surat Kebenaran Berniaga Keberkesanan Undang-undang Laut Melaka Penggunaan Sistem Matawang Peranan Syahbandar Faktor-faktor Perkembangan Kedudukan Geografi Kemudahan di Pelabuhan Peranan Laksamana dan Orang Laut Pelabuhan Entreport

KEBERKESANAN UNDANG-UNDANG LAUT MELAKA Hukum Kanun Melaka dan Undangundang Laut Melaka digubal untuk menjamin keamanan dalam negeri serta melicinkan urusan di pelabuhan.

SISTEM CUKAI DAN SURAT KEBENARAN BERNIAGA Dua jenis cukai: 1. Cukai rasmi seperti duti import. 2. Cukai tidak rasmi dalam bentuk hadiah. Ø Cukai dikenakan mengikut kawasan. 1. Pedagang dari Burma, India, Sri Lanka - 6%. 2. Pedagang dari China, Jawa, Maluku – memberi hadiah. 3. Pedagang dari Kepulauan Melayu – 3%. Ø

PENGGUNAAN SISTEM MATAWANG Memudahkan urusan perdagangan. q Wang logam digunakan dalam urus niaga. q Wang logam diperbuat daripada timah yang dipanggil Calains. q Di samping itu, mata wang emas, perak dan timah yang dibawa dari Pedir, Pasai, Kembayat dan Gujerat juga digunakan. q

PERANAN LAKSAMANA DAN ORANG LAUT • Laksamana bertanggungjawab menjaga keselamatan perairan Selat Melaka. • Orang Laut bertanggungjawab menjalankan tugas-tugas pengawalan.

PERANAN SYAHBANDAR n Tugas-tugas Syahbandar Menguruskan pasar dan gudang Kebajikan dan keselamatan pedagang Memeriksa alat timbang, sukat dan matawang Menjadi hakim di pelabuhan Menguatkuasakan Peraturan keluar masuk kapal Menguruskan cukai

KEDUDUKAN GEOGRAFI Terletak di antara laluan perdagangan timur dengan barat. q Terlindung dari tiupan angin monsun. q Laut yang dalam. q Bentuk muka bumi yang sesuai sebagai kawasan pertahanan. q Bukit-bukau di sekeliling menjadi panduan untuk kapal keluar dan masuk. q

PELABUHAN ENTREPORT § Melaka berperanan sebagai pelabuhan entreport iaitu pusat pengumpulan dan pengedaran barang dagangan.

KEMUDAHAN DI PELABUHAN Gudang Pengangkutan Makanan Tempat membaiki kapal Tempat penginapan Syahbandar menjaga kebajikan dan menyediakan kemudahan untuk pedagang.

Replika jong yang digunakan untuk mengangkut barang dari kapal pedagang ke daratan

Perahu digunakan untuk memunggah barang dari kapal pedagang

Gajah digunakan untuk mengangkut barang dari pelabuhan ke tempat lain

UJI MINDA 1 Apakah peranan Syahbandar dalam sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka? A Mengetuai sistem polis B Menguruskan pentadbiran di pelabuhan C Memungut cukai atau ufti dari jajahan taklukan D Menghakimi perbalahan para pedagang di Melaka

2. Sultan Melaka berjaya mewujudkan pentadbiran yang cekap dan teratur. Apakah faktor yang menyebabkan kemantapan pentadbiran Melaka? A Peranan Orang Laut B Peranan Jemaah Menteri C Peranan pegawai kerajaan D Peranan Pembesar Empat Lipatan

Jawa Kampar -Wujud hubungan perdagangan -Negeri taklukan Melaka -Perdagangan emas Hubungan Serantau Siak Pasai -Negeri taklukan Melaka - Perdagangan emas - Hubungan wujud hasil perkahwinan - Pertukaran pendapat tentang hukum Islam

Hubungan Antarabangsa Melaka – China Melaka – Siam Melaka – Ryukyu Melaka - Gujerat Bermula pada tahun 1404 Wujud hubungan diplomatik dan perdagangan Wujud hubungan diplomatik Bertujuan untuk menjaga kepentingan ekonomi Wujud hubungan diplomatik dan perdagangan Sultan Mansor Shah pernah mengirim surat kepada raja Ryukyu Wujud hubungan dagangan Penyebaran Islam oleh pedagang Gujerat

Soalan Uji Minda 1 Sultan Mansor Shah pernah menghantar surat kepada Raja Ryukyu. Mengapakah Sultan Mansor Shah berbuat demikian? A Untuk meminta bantuan menentang serangan Siam B Untuk menjalin hubungan diplomatik dan perdagangan C Untuk meminta Raja Ryukyu supaya memantau kelakuan pedagangnya D Untuk meminta Raja Ryukyu memberi keistimewaan perdagangan kepada pedagang Melaka.

2. Walaupun Siam merupakan ‘ musuh dalam selimut ’, Melaka tetap memelihara hubungan diplomatik dengannya. Apakah faedah Melaka menjaga hubungan tersebut? A Siam membekalkan tenaga buruh B Siam merupakan pembekal makanan C Siam membekalkan bekalan ubat-ubatan kepada Melaka D Siam adalah negara penampan yang mampu melindungi Melaka

3. Melaka telah menjalin hubungan perdagangan diplomatik dengan China. Mengapakah hubungan tersebut dianggap penting bagi Melaka? I II IV Melaka diberi perlindungan oleh China Kehadiran ramai pedagang Cina di Melaka Siam dan Majapahit akan takut kepada Melaka Pedagang Melaka diberi keistimewaan berdagang di China A B C D I II dan III I II dan IV I III dan IV II III dan IV

Cara penyebaran Islam di Melaka Perkahwinan Megat Iskandar Shah kahwin dengan puteri raja Pasai yang Islam 2. Mubaligh Arab Disebarkan oleh Syeikh Abdul Aziz dari Mekah 3. Pedagang Islam Berniaga sambil berdakwah 1. 4. Sifat Islam Adil, toleransi dan rasional

Kesannya Melaka menjadi penting sebagai pusat penyebaran agama Islam tempat pertemuan ulama dan pendakwah dari serata dunia pusat kegiatan dakwah dengan menghantar pendakwah ke luar Melaka.

Peranan Sultan Melaka dalam perkembangan Islam ► Menyediakan tempat tinggal kepada pendakwah ► Menyambut baik kedatangan Islam ► Menggalakkan penyebaran Islam ► Mewujudkan institusi agama ► Menjadikan istana tempat aktiviti Islam ► Amalkan nilai murni Islam di dalam pemerintahan

an a m i er Pen m oleh i Isla i-neger er an g e n uk takl Peranan pemerintah Melaka Kegigihan Melaka menyebarkan Islam ke Asia Tenggara Mela ka menj ad perda i pusat g antar angan aban gsa Kegi gi mub han ulam aligh, a da n ah li Perkahwinan politik an r a eb lam y n Pe ma Is kar s aga ada a wa a kep han J upa

Peta penyebaran Islam di Asia Tenggara

Penaklukan ► Melaka mempunyai tanah jajahan taklukan yang luas ► Kebanyakan raja negeri taklukan Melaka memeluk Islam sebagai tanda taat setia mereka kepada Melaka dan menjamin keselamatan negeri

Peranan ahli agama ► Penyebaran Islam dilakukan oleh mubaligh, ulama dan ahli sufi ► Proses dakwah dilakukan secara berhemah dan tiada paksaan, dapat menarik minat rakyat memeluk agama Islam

Perkahwinan politik ► Perkahwinan politik di antara putera atau puteri Sultan Melaka dengan putera atau puteri kerajaan lain ► Perkahwinan di antara puteri Sultan Mansor Shah dengan putera raja Siak turut menyebarkan Islam di Siak

Tentera upahan ► Melaka mempunyai ramai tentera upahan dari Jawa ► Mereka memeluk Islam semasa bertugas di Melaka dan menyebarkannya apabila pulang ke tempat asal mereka

Perdagangan ► Melaka sebagai pusat perdagangan antarabangsa ► Menjadi tumpuan ramai pedagang asing ► Apabila pulang, mereka menyebarkan Islam di tempat asal mereka

Peranan pemerintah ► Memberi galakan dorongan kepada pendakwah untuk menyebarkan Islam ► Sultan Alauddin Riayat Shah pernah menghantar ahli agama untuk mengajar raja –raja dari Pahang, Kampar dan Inderagiri mengenai Islam

Ulama memainkan peranan penting di dalam pentadbiran Wujud institusi kesultanan menggantikan sistem beraja Kesan Pengaruh agama Islam Pengaruhi kesenian dan gaya hidup Undang-undang Islam di laksanakan Pendidikan berteras Al Quran dan Bahasa Melayu Menjadi bahasa ilmu Tulisan jawi digunakan secara meluas

Soalan uji minda Pahang Kedah Siak Kampar 1. Bagaimanakah caranya kerajaan Melaka mengislamkan negeri-negeri yang disenaraikan di atas? A. Melalui hubungan perdagangan B. Melalui perkahwinan kerabat diraja C. Melalui usaha pendakwah-pendakwah D. Melalui penaklukan oleh Bendahara Tun Perak

Berkahwindengan puteri Berkahwin Puteri. Pasai Memelulk Islam pada tahun 1414 Memeluk Islam pada tahun 1414 2. Pernyataan di atas merujuk kepada A. Seri Maharaja B. Sultan Mansor Shah C. Megat Iskandar Shah D. Sultan Alauddin Riayat Shah

3. Agama Islam mudah diterima pada zaman Kesultanan Melayu Melaka. Apakah nilai-nilai Islam yang menyebabkan hal di atas? I Prinsipnya senang difahami II Keutamaan diberi kepada golongan atasan III Layanan istimewa yang diberi oleh pemimpin IV Sifat agama yang meliputi semua aspek kehidupan A. B. C. D. I, II dan III I, II dan IV I, III dan IV II, III dan IV

Peranan istana sebagai pusat ilmu ► Tempat berkumpul golongan cerdik pandai seperti jurutulis, pengarang dan ulama ► Pusat terjemahan dan menyadur karya sastera Arab dan Parsi ► Tempat penghasilan undang-undang ► Tempat menyimpan karya buku hasil penulis tempatan dan asing ► Tempat mengadakan perbincangan dan perdebatan alim ulama tentang Islam

Tempat berkumpul cerdik pandai 1. 2. 3. Jurutulis Mengarang surat rasmi raja Menggubal perjanjian Menjadi guru kepada anak-anak raja 1. 2. 3. 4. Pengarang Mengarang sejarah Menghasilkan pelbagai jenis kesussasteraan Menyusun salasilah raja Mencatat diari istana

Karya sastera yang dihasilkan Karya Melayu Hikayat Hang Tuah Hikayat Bayan Budiman Karya sastera terjemahan Hik. Amir Hamzah Hik Iskandar Zulkarnain Karya sastera saduran Hik. Bulan Pecah Hik. Nabi Bercukur Hik. Nabi Yusof Karya undang-undang Hukum Kanun Melaka Undang-undang Laut Melaka

Islam mempengaruhi perkembangan bahasa Melayu dan tulisan 1. 2. 3. 4. Bahasa ilmu pengetahuan Bahasa persuratan Bahasa untuk menyampaikan dakwah Islamaiah Perkembangan tulisan jawi

Soalan uji minda Masjid Surau Madrasah 1. Ketiga-tiga bangunan di atas penting kerana A. tempat pertemuan ulama-ulama B. tempat diadakan majlis kesyukuran C. tempat upacara berkhatan dijalankan D. tempat terjemah dan kumpul kitab agama

Mencatat diari istana Menyusun salasilah raja 2. Golongan manakah yang memainkan peranan di atas ? A. Ulama B. Bomoh C. Jurutulis D. Pengarang

CARA-CARA PERLUASAN KUASA 1. PENAKLUKAN 2. PERKAHWINAN 3. MEMBERI BANTUAN KEPADA KERAJAAN LAIN 4. KERELAAN RAJA NEGERI LAIN MENJADI NAUNGAN MELAKA

PENAKLUKAN ► Tujuan : Menjamin keselamatan , kemakmuran dan keutuhan kerajaan Melaka ► Kerajaan yang ditakluki – Kampar dan Pahang ► Faktor kejayaan: - Kebijaksaan Sultan Melaka mengatur strategi Bantuan askar yang berani & sanggup berkorban

PERKAHWINAN ► Putera dan puteri ► Perkahwinan dapat Sultan Melaka mengukuhkan dikahwinkan dengan hubungan putera dan puteri raja persaudaraan antara negeri lain kedua-dua kerajaan ► Contoh – Pahang, Kelantan dan Siak

MEMBERI BANTUAN KEPADA KERAJAAN LAIN ► Kerajaan Melaka pernah membantu Raja Pasai, Sultan Zainal Abidin yang hendak digulingkan daripada takhta ► Melaka pernah membantu Raja Pasai mengalahkan kerajaan Aru yang mengancam Pasai dan Melaka ► Oleh itu, kekuasaan Melaka diakui oleh Pasai walaupun kedua-duanya sama taraf

KERELAAN RAJA NEGERI LAIN MENJADI NAUNGAN MELAKA ► Ada antara pemerintah yang rela yang bernaung di bawah pemerintahan Melaka seperti Jambi dan Lingga ► Raja-raja yang berada di bawah naungan Melaka biasanya ditabalkan oleh raja Melaka

KEBIJAKSAAN PEMIMPIN ► SULTAN MUZAFFAR SHAH ► SULTAN MANSOR SHAH ► SULTAN ALAUDDIN RIAYAT SHAH ► BENDAHARA TUN PERAK

SULTAN MUZAFFAR SHAH ► Memulakan perluasan kuasa ► Berjaya menguasai Pahang, Inderagiri dan Kampar ► Menghantar Tun Perak menentang serangan Siam ke atas Melaka ► Menjalin hubungan diplomatik dengan China ► Bijak menyelesaikan masalah antara oarang Melayu dan India-Muslim

SULTAN MANSOR SHAH Pengganti Sultan Muzzaffar Shah Berjaya menguasai Bernam , Perak dan Siak Berjaya menghalang Pahang, Kampar Dan Inderagiri bebaskan diri Dari Melaka

SULTAN ALAUDDIN RIAYAT SHAH ► Pengganti Sultan Muzzaffar Shah ► Warak dan sangat mementingkan pentadbiran negara ► Seorang yang gagah ► Sangat mengambil berat keamanan & keselamatan dalam negeri (menyamar sebagai rakyat biasa untuk membenteras jenayah

BENDAHARA TUN PERAK Bekas penghulu Klang dan berjaya menghalang serangan Siam ► 1456, Tun Perak dilantik menjadi Bendahara ► Dengan kebijaksaan Tun Perak , Siam akhirnya berundur kerana menyangka tentera Melaka sangat ramai ► Berjaya menguasai Pahang ► Sangat setia kepada sultan Melaka ► Buktinya, tidak menuntut bela atas kematian anaknya yang dibunuh Raja Muhammad ► Tindak-tanduknya menjamin keamanan dan mengekalkan taat setia ►

Kawasan Jajahan Takluk • Klang, Bernam, Perak, dan Jugra • Kampar, Inderagiri, dan Pahang • Lingga, Rokan, Tunggal dan Rupat Bentuk Ufti • 40 000 Calains setahun • 40 kati emas setahun • 40 buah perahu dan lancara bersama hulubalang

S 0 ALAN UJI MINDA Menggunakan perahu kecil Mengikat jamung di pokok bakau Maklumat di atas adalah taktik Tun Perak yang membawa kejayaan dalam menghadapi serangan Siam. Apakah faktor kejayaan tersebut? A Kekuatan tentera B Kelengkapan senjata C Kemantapan strategi D Kekukuhan pertahanan

Raja Muhammad iaitu putera Sultan Mansor Shah telah membunuh Tun Besar, anak Bendahara Tun Perak. Apakah kesan daripada peristiwa tersebut? A Penabalan Raja Muhammad di Pahang B Raja Muhammad disingkirkan daripada jawatan C Tun Perak menuntut bela terhadap Raja Muhammad D Hubungan Raja Muhammad dengan Tun Perak menjadi renggang

CUBA LAGI !

Jambi Lingga Bagaimanakah Melaka meluaskan pengaruhnya ke wilayah-wilayah di atas A Penaklukan B Perkahwinan C Kerelaan pemerintah D Campur tangan politik

TAHNIAH

KESIMPULAN ► Usaha pemimpin yang telah membawa pada kegemilangan Melaka haruslah dihargai. ► Sebagai rakyat kita hendaklah setia pada raja dan negara serta mematuhi ajaran agama. ► Kita perlu mengamalkan toleransi beragama dalam sebuah masyarakat yang berbilang kaum.