KATASTAR OTPADNIH VODA SRBIJE dr Neboja Veljkovi dipl

KATASTAR OTPADNIH VODA SRBIJE dr Nebojša Veljković, dipl. inž. građ. Ministarstvo nauke i zaštite životne sredine Republike Srbije Agencija za zaštitu životne sredine

Integralni katastar zagađivača životne sredine je javna knjiga u kojoj se registruju sve vrste zagađivača sa relevantnim podacima neophodnim za: Ø Praćenje stanja Ø Planiranje Ø Projektovanje Ø Preduzimanje mera za zaštitu životne sredine

katastar zagađivača voda Integralni katastar zagađivača životne sredine katastar zagađivača vazduha katastar zagađivača zemljišta

Katastar zagađivača voda Koncentrisani zagađivači: Ø Industrijski i komunalni kanalizacioni sistemi, Ø Procedne vode sa deponija otpada. Rasuti zagađivači: Ø Spirane poljoprivredne površine sa primenom agrotehničkih mera, Ø Saobraćajnice i drumski saobraćaj, Ø Plovni saobraćaj, Ø Naselja bez sistema kanalizacije.

Evakuacija industrijskih otpadnih voda § Upuštanje u rečne tokove, § Upuštanje u gradske kanalizacione sisteme, § Upuštanje u septičke jame, § Korišćenje za poljoprivredne potrebe. Republika Srbija

Učešće grana industrije u Srbiji

Prehrambena industrija Prerada mleka Pivare, destilerije i proizvodnja sokova Klanice Efekti na rad PPOV ili na odlaganje mulja Prethodno prečišćavanje Šaržno opterećenje Neutralizacija lužina i kiselina za čišćenje, regulisanje opterećenja nitratima i fosfatima, zabrana ispuštanja surutke, hlađenje do 35°C Šaržno opterećenje Neutralizacija lužina i kiselina za čišćenje, separacija čvrstih materija, separator za teške metale (nalepnice), hlađenje do 35°C, izbegavati dezinfekcijska sredstva sa aktivnih hlorom, mere protiv mirisa Šaržno opterećenje, sredstva za dezinfekciju sa aktivnim hlorom, moguće obrazovanje sulfida Odvajanje čvrstih materija, odvajanje masnoća, ispuštanje svežih otpadnih voda, dezinfekcija

Hemijska industrija Efekti na rad PPOV ili na odlaganje mulja Prethodno prečišćavanje Farmaceutska industrija Teški metali Separator ulja, selekivni predtretman organskih komponenti Proizvodnja boja Teški metali, biocidi Mehanički predtretman, neutralizacija, separatori mulja Sredstva za čišćenje, kozmetika i sl. Ulja, masnoće, biocidi, rastvorljive organske materije Separator ulja, neutralizacija

Industrija Drvna industrija Efekti na rad PPOV ili na odlaganje mulja Fenol, visoko organsko opterećenje, mulj Prethodno prečišćavanje Neutralizacija Cijanidi, hrom, bakar, Mašinska industrija nikl Neutralizacija i detoksikacija, separacija mulja Visoko organsko opterećenje, Tekstilna industrija mineralna ulja, hrom (III), Neutralizacija, optimizacija procesa, separacija mulja

Značajne karakteristike industrijskih otpadnih voda q Količina i kvalitet otpadnih voda, q Opasnost od štetnih materija u industrijskim otpadnim vodama, q Uticaj industrijskih otpadnih voda na korišćenje i odlaganje otpadnog mulja na gradskim PPOV, q Problemi nastali zbog “šaržnog” dotoka industrijskih otpadnih voda.

Informacije o upuštanju industrijskih otpadnih voda u javni kanalizacioni sistem n Da li industrijski procesi obuhvataju otpadne materije koje bi mogle ugroziti vodotoke, n Postoji li sistem recirkulacije vode, n Podaci o kanalizacionom sistemu industrijskog postrojenja, n Predtretman industrijskih otpadnih voda i efikasnost prečišćavanja, n Količine i opterećenja otpadnih voda sa aspekta zaštite gradskog kolektora ili vodoprijemnika,

Vojvodina* Q = 460. 000 m 3/dan uk. N = 14. 400 kg/dan uk. P = 8. 600 kg/dan centralna Srbija* Q = 1, 630. 000 m 3/dan uk. N = 48. 300 kg/dan uk. P = 13. 500 kg/dan * Vodoprivredna osnova Republike Srbije, 2001. Srbije 2001. Ukupna emisija zagađenja industrijskim otpadnim vodama u Srbiji

Industrijske otpadne vode Sadržaj katastra 1) Poreklo otpadnih voda obuhvata podatke o: vrsti otpadnih voda (sanitarne, tehnološke, rashladne, rezirkulacione). 2) Kontrola ispuštanja otpadnih voda obuhvata podatke o: prijemniku, tipu i lokaciji izliva, načinu i tipu izvedenih objekata, načinu i učestalosti merenja, količine ispuštenih otpadnih voda. 3) Kvalitet otpadnih voda obuhvata podatke o: merenju kvaliteta sa opštim pokazateljima i opasnim materijama prema tipu tehnološkog procesa i vrsti otpadne vode. 4) Postrojenje za prečišćavanje sadrži podatke o: lokaciji PPOV, recipijentu, ugrađenoj opremi i njenoj operativnoj funkciji.

1) Poreklo otpadnih voda 1. 1. B Opšti podaci Red. broj ispusta 1. 2. 3. Ispuštanje Stalno Povremeno Proticaj Godina (m 3/dan) izgradnje

Situaciona šema toka kanalizacije do priključka na javni kolektar, ispusta u recipijent ili priključak na PPOV

2) Kontrola ispuštanja otpadnih voda 2. 1. Način i učestalost merenja 2. 1. Kontrola protoka vode Red. br. Vrsta otpadne ispusta Način Proticaj Učestalost merenja m 3/čas, dan merenja vode 1. 2. 3. Tehnološka Prelivom Kontinualno Tehnološka Krilom Povremeno Ultrazvučno Jednom dnevno Recirkulaciona

2) Kontrola ispuštanja otpadnih voda 2. 2. Količine ispuštenih otpadnih voda 2. 2. Količina otpadne vode Vrsta Proticaj Recipijent Tehnološki R. br. otpadne otpadnih ispusta pogon vode (m 3/čas, dan) voda 1. Procesni deo Tehnološka Gradska kanalizacija 2. Energana Tehnološka Industrijski kolektor 3. Petrohemija Tehnološka Reka

3) Kvalitet otpadnih voda Zauljane otpadne vode rafinerije nafte Redni PARAMETAR Jedinica mere broj Koncentracija Metoda 1. Sulfidi mg/l 20 API 713/59 2. Fenol mg/l 20 JUS ISO 649/94 3. Ulja mg/l 750 DM 30 -01 03 032 4. BPK 5 mg/l 780 EPA 360. 2 5. HPK mg/l 1350 JUS ISO 6060

4) Postrojenje za prečišćavanje Kategorija postrojenja MEHANIČKO PREČIŠĆAVANJE HEMIJSKO PREČIŠĆAVANJE BIOLOŠKO PREČIŠĆAVANJE Vrsta uređaja Rešetka Sita Aerisani peskolov Taložnik Flotator Neutralizacija Bio-filter Nitrifikacija Denitrifikacija Fermentacija mulja Godina izgradnje Godina puštanja u pogon

ZAKLJUČAK Katastar otpadnih voda u Neophodni koraci: Srbiji praktično ne postoji Opšta studija otpadnih voda Srbije, CARDS Programme, EAR, 2003. Srbije q Pripremiti podzakonske dokumente o samo monitoringu i katastru zagadjivača otpadnih voda; q Kontrola zagadjivača po protokolu PRTR*; q Uspostaviti katastar zagadjivača; q Dosledna primena zakona. * PRTR - Protocol on pollutant Release and Transfer Registers