KARIYAKA LE MLL ETM MDRL SG BRM Karyaka

KARŞIYAKA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ İSG BİRİMİ Karşıyaka İSG 1

ÇALIŞMA HAYATI İLE İLGİLİ KANUNLAR 4857 SAYILI İŞ KANUNU 5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU 6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU Karşıyaka İSG 2

6331 SAYILI YASA KAPSAMI KAMU (MEMUR) Karşıyaka İSG ÖZEL (İŞÇİ) 3

6331 SAYILI İSG KANUNU Tüm Çalışanlar İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kapsamına Alındı Ø Ø Kamu Özel sektör Çırak ve stajyerler Tüm istihdam edilenler Ø Ø Ø Karşıyaka İSG İstisnalar; Ev hizmetleri Bağımsız çalışanlar Türk Silahlı Kuvvetleri Kolluk kuvvetleri Milli İstihbarat Teşkilatı Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri 4

BU KANUNA NEDEN İHTİYAÇ VARDI? Ø İş hukukunun temel ilkesi olan işçiyi koruma, sağlık ve güvenliklerini güvence altına alma ilkesinin hayata geçirilmesi. Ø Ø Ø Avrupa Birliği’nin 89/391 Sayılı çerçeve direktifi 155 ve 161 Sayılı ILO Sözleşmeleri 4857 Sayılı İş Kanunu, tüm çalışanları kapsamına almaması Bütün çalışanların İSG hizmeti almaya ihtiyacı olduğu İSG’nin müstakil bir kanun olması gerekliliği Karşıyaka İSG 5

Her ne kadar kamu kurumlarında İşyeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanı bulundurma zorunluluğu 30 haziran 2016 tarihinde başlasa da; İşveren (Kamu veya Özel) hangi tehlike sınıfında olursa olsun 1 kişi dahi çalıştırsa diğer sorumluluklar 01. 2013 de başladı. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Bu sorumluluklar nelerdir? İş Sağlığı ve Güvenliği Kurullarının Oluşturulması Risk analizlerinin yapılması Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım planları Tahliye planları Çalışanların bilgilendirilmesi Çalışanların eğitimi Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması Karşıyaka İSG 6

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULLARI Kurul aşağıda belirtilen kişilerden oluşur: a) İşveren veya işveren vekili, b) İş güvenliği uzmanı, c) İşyeri hekimi, ç) İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi, d) Bulunması halinde sivil savunma uzmanı, e) Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta, f) Çalışan temsilcisi, işyerinde birden çok çalışan temsilcisi olması halinde baş temsilci. Az tehlikeli gruptaki işyerlerinin Kurullarında şimdilik İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu yoktur. OKULLARDA İSG KURULLARI İL MEM 03. 09. 2015/8761115 Karşıyaka İSG 7

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULLARI KURULUN GÖREV VE YETKİLERİ; a) İşyerinin niteliğine uygun bir iş sağlığı ve güvenliği iç yönerge taslağı hazırlamak, işverenin veya işveren vekilinin onayına sunmak ve yönergenin uygulanmasını izlemek, izleme sonuçlarını rapor haline getirip alınması gereken tedbirleri belirlemek ve kurul gündemine almak, b) İş sağlığı ve güvenliği konularında o işyerinde çalışanlara yol göstermek, c) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tehlikeleri ve önlemleri değerlendirmek, tedbirleri belirlemek, işveren veya işveren vekiline bildirimde bulunmak, Karşıyaka İSG 8

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULLARI ç) İşyerinde meydana gelen her iş kazası ve işyerinde meydana gelen ancak iş kazası olarak değerlendirilmeyen işyeri ya da iş ekipmanının zarara uğratma potansiyeli olan olayları veya meslek hastalığında yahut iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili bir tehlike halinde gerekli araştırma ve incelemeyi yapmak, alınması gereken tedbirleri bir raporla tespit ederek işveren veya işveren vekiline vermek, d) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği eğitim ve öğretimini planlamak, bu konu ve kurallarla ilgili programları hazırlamak, işveren veya işveren vekilinin onayına sunmak ve bu programların uygulanmasını izlemek ve eksiklik görülmesi halinde geri bildirimde bulunmak, e) İşyerinde yapılacak bakım ve onarım çalışmalarında gerekli güvenlik tedbirlerini planlamak ve bu tedbirlerin uygulamalarını kontrol etmek, Karşıyaka İSG 9

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULLARI f) İşyerinde yangın, doğal afet, sabotaj ve benzeri tehlikeler için alınan tedbirlerin yeterliliğini ve ekiplerin çalışmalarını izlemek, g) İşyerinin iş sağlığı ve güvenliği durumuyla ilgili yıllık bir rapor hazırlamak, o yılki çalışmaları değerlendirmek, elde edilen tecrübeye göre ertesi yılın çalışma programında yer alacak hususları değerlendirerek belirlemek ve işverene teklifte bulunmak, ğ) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 13 üncü maddesinde belirtilen çalışmaktan kaçınma hakkı talepleri ile ilgili acilen toplanarak karar vermek, h) İşyerinde teknoloji, iş organizasyonu, çalışma şartları, sosyal ilişkiler ve çalışma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan tutarlı ve genel bir önleme politikası geliştirmeye yönelik çalışmalar yapmak. Karşıyaka İSG 10

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULLARI KURULUN ÇALIŞMA USÜLLERİ a) Kurul ayda en az bir kez toplanır. Ancak: Kurul Kararı ile • tehlike sınıfında iki ayda bir, • az tehlikeli sınıfında üç ayda bir toplanabilir. b) Toplantı gündemi Kurul üyelerine 48 saat önce duyurlur. Bir iş kazası durumunda kurul olağanüstü toplantıya çağırılır. c) Kurul, salt çoğunluk ile Müdür başkanlığında toplanır. Çoğunluk sağlanaması durumunda tutanak düzenlenir. d) Toplantıda alınan karalar imza altına alınır. Alınan kararlar işverene bildirilmiş sayılır. e) Toplantıda alınan kararların gereği yapılır. Çalışanlara ilan edilir. Karşıyaka İSG 11

RİSK ANALİZİNİ KİMLER YAPAR Risk değerlendirmesi ekibi aşağıdakilerden oluşur. 1 - İşveren veya işveren vekili. 2 - İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri. 3 -İşyerindeki çalışan temsilcileri. 4 -İşyerindeki destek elemanları. 5 -İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar. Karşıyaka İSG 12

RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARI NELERDİR? İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarihi: 29. 12. 2012 Resmi Gazete Sayısı: 28512 a) Planlama b) Risk kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması 1) Tehlike veya tehlike kaynaklarının ortadan kaldırılması. 2) Tehlikelinin, tehlikeli olmayanla veya daha az tehlikeli olanla değiştirilmesi. 3) Riskler ile kaynağında mücadele edilmesi. c) Risk kontrol tedbirlerinin uygulanması ç) Uygulamaların izlenmesi Karşıyaka İSG 13

RİSK ALGILAMA TEHLİKE İnsanların yaralanması, sağlığının bozulması veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya iĢlem. SAĞLIĞIN BOZULMASI Bir iş faaliyetinin veya işle ilgili durumun yol açtığı ve/veya kötüleştirdiği belirlenebilir, olumsuz fiziksel veya ruhsal durum OLAY Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan veya sebep olacak potansiyele sahip olan işle ilgili olaylar. Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olmadan gerçekleşen olaylara “Hasarsız olay- Ramak kaldı” denilmektedir KAZA Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan olaydır. Karşıyaka İSG 14

RİSK ALGILAMA RİSK Tehlikeli bir olayın veya maruz kalma durumunun meydana gelme olasılığı ile olay veya maruz kalma durumunun yol açabileceği yaralanma veya sağlık bozulmasının ciddiyet derecesinin birleşimi. Karşıyaka İSG 15

RİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ RİSK DEĞERLENDİRMESi BEŞ TEMEL ADIMDAN OLUŞUR Karşıyaka İSG 16

RİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ 1. ADIM: TEHLİKELERİN TESPİT EDİLMESİ • İşyerindeki bütün tehlikeler listelenmelidir. • Kaza ve zarar potansiyeli olan her şey araştırılmalıdır. 2. ADIM: RİSKLERİN BELİRLENMESİ ve DERECELENDİRİLMESİ Risk = O x Ş O: Olabilirlik (Olasılık, İhtimal) Ş : Şiddet Karşıyaka İSG 17

RİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ SONUÇLARA KARAR VERİLMESİ Muhtemel bir olay sonrası beklenen zararın derecelendirilmesi için aşağıdaki skala kullanılabilir. (1) ÇOK HAFİF (2) HAFİF (3) ORTA (4) CİDDİ (5) ÇOK CİDDİ SONUÇ DERECELENDİRME (ŞİDDET) İş saati kaybı yok, ilkyardım gerektiren İş günü kaybı yok, ilk yardım gerektiren Hafif yaralanma, tedavi gerekir Ölüm, Ciddi yaralanma, meslek hastalığı Birden çok ölüm, sürekli iĢ göremezlik Karşıyaka İSG 18

RİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ SONUÇLARA KARAR VERİLMESİ Muhtemel bir olayın meydana gelme olasılığının derecelendirilmesi için aĢağıdaki skala kullanılabilir. OLABİLİRLİK DERECELENDİRME (OLABİLİRLİK) (1) Çok küçük olasılık Yılda bir (2) Küçük olasılık Ayda bir (3) Orta dereceli olasılık Haftada bir (4) Yüksek olasılık Her gün (5) Çok yüksek olasılık İş yapıldığı sürece Karşıyaka İSG 19

RİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ Karşıyaka İSG 20

RİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ 3. ADIM: KONTROL TEDBİRLERİNE KARAR VERİLMESİ Bu adımda risklerin kabul edilebilir düzeye indirilmesi için gerekli kontrol tedbirlerine karar verilir. 1 - Tehlikelerin ortadan kaldırılması, (Riskleri kaynağında yok etmeye çalışmak) 2 - Tehlikeli olanı daha az tehlikeli olanla değiştirmek, (İkame) 3 - Mühendislik önlemlerini uygulamak; (Otomasyon, Tecrit, (ayırma) Uzaklaştırma, Havalandırma, ) 4 - İdari önlemler/İşaretler/uyarılar (Çalışma süreleri, İşyeri düzeni, Eğitim ve Öğretim, Planlı bakım-onarım, Denetim-Disiplin 5 -Kişisel koruyucu donanımlar; (Temin-Kullandırma) Karşıyaka İSG 21

RİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ 4. ADIM KONTROL TEDBİRLERİNİN TAMAMLANMASI Bu adımda seçilen kontrol tedbirleri işyerinde uygulanarak tamamlanır Kontrol tedbirlerinin tamamlanması şu hususları içerir; • Çalışma yöntemlerinin geliştirilmesi • İletişim • Eğitim ve öğretimin sağlanması • Denetim • Bakım Karşıyaka İSG 22

RİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ 5. ADIM: İZLE VE TEKRAR ET Son adım tedbirlerin etkinliğinin izlenmesi ve tekrar edilerek gözden geçirilmesidir. Bu adımda en azından şu sorular cevaplandırılmalıdır. • Seçilen kontrol tedbirleri planlandığı gibi tamamlanmış mı? • Seçilen kontrol tedbirleri yerinde tedbirler mi? • Bu kontrol tedbirleri uygulanmış mı? • Bu kontrol tedbirleri doğru bir şekilde uygulanmış mı? • Seçilen yöntem çalışıyor mu? • Yapılan değişiklikler amaçlarınıza uygun sonuçlanmış mı? • Değerlendirilen risklere maruziyet ortadan kaldırılmış veya yeterince azaltılmış mı? Karşıyaka İSG 23

RİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ Ri. SK DEĞERLENDi. RME METOTLARI 150’den fazla Risk Değerlendirme Metodunun varlığından söz edilmektedir. Risk Değerlendirme Metotları; -Nitel Risk Değerlendirme Metotları, -Nicel Risk Değerlendirme Metotları, -Karma Risk Değerlendirme Metotları olarak sınıflandırılabilir. • Matris • Kontrol Listeleri (Check- List) • Fine - Kinney • Hata Modu ve Etkileri Analizi (FMEA) • Hata Ağacı Analizi (FTA) • Tehlike ve ÇalıĢılabilirlik Analizi (HAZOP) • Kaza Sonuç Analizi (ETA) Karşıyaka İSG 24

RİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ MATRİS METODU: Kullanımı kolay ve uygulaması en yayın metotlardan birisidir. Bu metot diğer birçok metodun temelini teşkil eder. Karma bir Risk Değerlendirme metodudur. KABUL EDİLEMEZ RİSK DİKKATE DEĞER RİSK KABUL EDİLEBİLİR RİSK Karşıyaka İSG 25

İÇ YÖNERGE HAZIRLANMASI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULU İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İÇ YÖNERGESİ • • • BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar İKİNCİ BÖLÜM İş Sağlığı ve Güvenliği Esasları ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Genel İş Sağlığı ve Güvenliği Kuralları DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İş kazası, iş kazalarının incelenmesi, raporlandırılması, analizi ve istatistiklerinin tutulması BEŞİNCİ BÖLÜM Ekler Karşıyaka İSG 26

ACİL DURUM EYLEM PLANI Acil Durum: İş yeri çalışanlarının, iş yerinde çalışan taşeron personelinin, ziyaretçilerin veya yakın tesis yada yerleşim merkezlerinde bulunanların yaralanmasına veya can kaybına neden olabilen, iş yerinin üretimini kısmen veya tamamen durdurabilen, tesise veya doğal çevreye zarar veren planlanmamış olaylardır Karşıyaka İSG 27

ACİL DURUM EYLEM PLANI ACİL DURUMLARIN BELİRLENMESİ İşyerinde meydana gelebilecek acil durumlar aşağıdaki hususlar dikkate alınarak belirlenir: a) Risk değerlendirmesi sonuçları. b) Yangın, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım ve patlama ihtimali. c) İlk yardım ve tahliye gerektirecek olaylar. d) Doğal afetlerin meydana gelme ihtimali. e) Sabotaj ihtimali. Karşıyaka İSG 28

ACİL DURUM EYLEM PLANI ACİL DURUM PLANLAMASININ 4 AŞAMASI: 1. Aşama: Planlama için bir ekibin oluşturulması - Gerekli eğitimlerin verilmesi 2. Aşama: Mevcut ve olası risklerin analizi 3. Aşama: Planın hazırlanması - Yerleşim planının hazırlanması - Gerekli malzeme ve ekipmanlar hazır bulundurulmalı 4. Aşama: Planın yürürlüğe konulması -Tatbikat yapılması Karşıyaka İSG 29

ACİL DURUM EYLEM PLANI ACİL DURUM EKİPLERİN OLUŞTURULMASI: İŞYERLERİNDE ACİL DURUMLAR HAKKINDA YÖNETMELİK Görevlendirilecek çalışanların belirlenmesi MADDE 11 – a) Arama, kurtarma ve tahliye, (Her 50 Kişiye 1) b) Yangınla mücadele, (Her 50 Kişiye 1) İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ MADDE 19 – (1) İş sağlığı ve güvenliği kapsamında; a) İlkyardımcı, (Her 20 Kişiye 1) Karşıyaka İSG 30

ACİL DURUM EYLEM PLANI (1) Acil durum planı asgarî aşağıdaki hususları kapsayacak şekilde dokümante edilir: a) İşyerinin unvanı, adresi ve işverenin adı. b) Hazırlayanların adı, soyadı ve unvanı. c) Hazırlandığı tarih ve geçerlilik tarihi. c) Belirlenen acil durumlar. d) Alınan önleyici ve sınırlandırıcı tedbirler. e) Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri. f) Aşağıdaki unsurları içeren işyerini veya işyerinin bölümlerini gösteren kroki: 1) Yangın söndürme amaçlı kullanılacaklar da dâhil olmak üzere acil durum ekipmanlarının bulunduğu yerler. 2) İlkyardım malzemelerinin bulunduğu yerler. Karşıyaka İSG 31

ACİL DURUM EYLEM PLANI 3) Kaçış yolları, toplanma yerleri ve bulunması halinde uyarı sistemlerinin de yer aldığı tahliye planı. 4) Görevlendirilen çalışanların ve varsa yedeklerinin adı, soyadı, unvanı, sorumluluk alanı ve iletişim bilgileri. 5) İlk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında işyeri dışındaki kuruluşların irtibat numaraları. (2) Acil durum planının sayfaları numaralandırılarak; hazırlayan kişiler tarafından her sayfası paraflanıp, son sayfası imzalanır ve söz konusu plan, acil durumla mücadele edecek ekiplerin kolayca ulaşabileceği şekilde işyerinde saklanır. (3) Acil durum planı kapsamında hazırlanan kroki bina içinde kolayca görülebilecek yerlerde asılı olarak bulundurulur. Karşıyaka İSG 32

ACİL DURUM EYLEM PLANI TATBİKAT (1) Hazırlanan acil durum planının uygulama adımlarının düzenli olarak takip edilebilmesi ve uygulanabilirliğinden emin olmak için işyerlerinde yılda en az bir defa olmak üzere tatbikat yapılır, denetlenir ve gözden geçirilerek gerekli düzeltici ve önleyici faaliyetler yapılır. Gerçekleştirilen tatbikatın tarihi, görülen eksiklikler ve bu eksiklikler doğrultusunda yapılacak düzenlemeleri içeren tatbikat raporu hazırlanır. (2) Gerçekleştirilen tatbikat neticesinde varsa aksayan yönler ve kazanılan deneyimlere göre acil durum planlarıgözden geçirilerek gerekli düzeltmeler yapılır. (3) Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanlarındaki işyerlerinde tatbikatlar yönetimin koordinasyonu ile yürütülür. Karşıyaka İSG 33

ACİL DURUM EYLEM PLANI ACİL DURUM PLANININ YENİLENMESİ (1) İşyerinde, belirlenmiş olan acil durumları etkileyebilecek veya yeni acil durumların ortayaçıkmasına neden olacak değişikliklerin meydana gelmesi halinde etkinin büyüklüğüne göre acil durum planı tamamen veya kısmen yenilenir. (2) Birinci fıkrada belirtilen durumlardan bağımsız olarak, hazırlanmış olan acil durum planları; tehlike sınıfına göre çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli işyerlerinde sırasıyla en geç iki, dört ve altı yılda bir yenilenir. Karşıyaka İSG 34