KARDYOPULMONER EGZERSZ TEST DR VEYSEL TOSUN YRD DO

  • Slides: 109
Download presentation
KARDİYOPULMONER EGZERSİZ TESTİ DR. VEYSEL TOSUN YRD. DOÇ. DR. MURATHAN KÜÇÜK

KARDİYOPULMONER EGZERSİZ TESTİ DR. VEYSEL TOSUN YRD. DOÇ. DR. MURATHAN KÜÇÜK

SUNUM PLANI �CPET: �AMAÇ-FİZYOLOJİ-TERMİNOLOJİ �ARAÇ-DONANIM �TEST YÖNTEMLERİ �CEVAP DEĞİŞKENLERİ �VERİLERİN BÜTÜNLEŞTİRİLMESİ VE YORUMU �KLAVUZ-ÖNERİLER-ÇALIŞMALAR

SUNUM PLANI �CPET: �AMAÇ-FİZYOLOJİ-TERMİNOLOJİ �ARAÇ-DONANIM �TEST YÖNTEMLERİ �CEVAP DEĞİŞKENLERİ �VERİLERİN BÜTÜNLEŞTİRİLMESİ VE YORUMU �KLAVUZ-ÖNERİLER-ÇALIŞMALAR

TEMEL EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ �Alveolar O 2 kullanımı ve dolaşım yoluyla sağlanması, egzersiz sırasında harcanan

TEMEL EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ �Alveolar O 2 kullanımı ve dolaşım yoluyla sağlanması, egzersiz sırasında harcanan O 2’ nin bir yansımasıdır. �Kademeli olarak artan egzersiz sırasında alveolar VO 2 deki değişiklikler musküler O 2 ihtiyacının gerisinde kalır. Egzersiz yapan kasta O 2 yüksek enerjili P üretiminde kullanılır ve herbir P ise kasın aktin-myozin köprüleşmesi sayesinde İŞ yapmasını sağlamaktadır. Bu da bir ergometre ile ölçülebilen eksternal İŞ in oluşmasını sağlar: �VO 2 alv O 2 musc -P O 2 taşınması fosforilasyon Wmusc Kontraktil eşleşme W eks Mekanik eşleşme

ENERJİ - METABOLİK YOLLAR Stoplazmada anaerobik glikoliz ve mitokondride sitrat döngüsü

ENERJİ - METABOLİK YOLLAR Stoplazmada anaerobik glikoliz ve mitokondride sitrat döngüsü

ENERJİ - METABOLİK YOLLAR �Tam oksidatif fosforilasyon için yeterli O 2 yoksa: � Sitrat

ENERJİ - METABOLİK YOLLAR �Tam oksidatif fosforilasyon için yeterli O 2 yoksa: � Sitrat döngüsü ve ETZ etkisiz kalır, � Sitozolde piruvat birikir ve laktata dönüşür, � ADP den ATP oluşumu yavaşlar, � Kas glikojeni daha hızlı tüketilir, � Laktat plazmaya girer HCO 3 ile tampolanır CO 2 oluşur, � Artan CO 2 yi atmak için gaz değişimi-solunumsal değişiklikler görülür. Mitokondri: elektron transport zinciri

AEROBİK – ANAEROBİK METABOLİZMA �Kademeli artan egzersiz sırasında o 2 desteği azaldığı zaman aerobik

AEROBİK – ANAEROBİK METABOLİZMA �Kademeli artan egzersiz sırasında o 2 desteği azaldığı zaman aerobik metabolizmadan anaerobik metabolizmaya dönüşüm ani şekilde olmaz. Egzersizin yoğunluğuna göre iki ayrı alana ayrılması mümkündür. �Daha düşük yoğunluklu egzersiz ATP üretimi için oksidatif fosforilasyonu içeren aerobik metabolik yolları kullanır, oluşan laktat az ve dokularda efektif yıkılır, kan laktat seviyesi sabit kalır=yorgunluk olmaksızın egzersiz yapılabilir. �Daha yüksek yoğunluklu egzersiz yeterli ATP oluşturmak için aerobik ve anaerobik metabolizmayı birlikte kullanır, kan laktatı devamlı artar, co 2 artar. Yani fizyolojik parametrelerde değişiklik gözlenir. �Bu iki alanın ayrılması ve bu iki bölge arasında geçişin dikkate alınması testi yapmak ve yorumlamak açısından faydalıdır.

Egzersiz testini yorumlamak amacıyla eşiğin belirlenmesi; hastaların egzersiz sınırını belirlemede kullanılır

Egzersiz testini yorumlamak amacıyla eşiğin belirlenmesi; hastaların egzersiz sınırını belirlemede kullanılır

EGZERSİZ TEST TERMİNOLOJİSİ � Performans egzersiz test: Sağlıklı bireylerde aerobik kapasitenin, kondisyonun, egzersiz eğitimine

EGZERSİZ TEST TERMİNOLOJİSİ � Performans egzersiz test: Sağlıklı bireylerde aerobik kapasitenin, kondisyonun, egzersiz eğitimine cevabın değerlendirilmesi için kullanılır, Egzersiz testi Performans egzersiz testi � Klinik egzersiz testler: Hastalık teşhis, risk değerlendirilmesi, seyrinin takibi ve tedaviye cevabın belirlenmesinde kullanılır. Kondisyon değerlendirmesi Egzersiz reçetesi Klinik egzersiz testi Klinik gelişim takibi Tanısal egzersiz testi Risk değerlendirmesi

EGZERSİZ TESTLERİ KULLANIM ALANLARI �Fiziksel kondisyonun değerlendirilmesi: � Temel performans değerlendirilmesi, egzersiz eğitimi reçetelenmesi,

EGZERSİZ TESTLERİ KULLANIM ALANLARI �Fiziksel kondisyonun değerlendirilmesi: � Temel performans değerlendirilmesi, egzersiz eğitimi reçetelenmesi, egzersiz eğitimine cevabın gösterilmesi �Egzersiz intoleransının değerlendirilmesi: � Spesifik fizyolojik sınırlamaların belirlenmesi, sakatlık değerlendirilmesi �Hastalıkların ayırıcı tanısı: � KVH (KMP, KAH tarama, KVH-SS hastalıkları ayrımı) � SSH (obstrüktif AC hastalığı, restriktif AC hastalığı, Hiperventilasyon sendromu) � Pulmoner gaz değişim hastalıkları (inters. AC hast, pulm vask hastalıklar) � Kas hastalıkları (myaljinin myopatiden ayrımı) � Psikolojik bozukluklar (anksiyete, sekonder kazançlar)

�Diğer tedavi girişimlerinin değerlendirilmesi �Yaşam tarzı modifikasyonu (diyet, kilo tedavisi, sigaranın bırakılması) �Farmakolojik uygulamalar

�Diğer tedavi girişimlerinin değerlendirilmesi �Yaşam tarzı modifikasyonu (diyet, kilo tedavisi, sigaranın bırakılması) �Farmakolojik uygulamalar (ergojenik ilaçlar, O 2 tedavisi) �Cerrahi girişimler (preop risk, CABG öncesi, kapak cerrahisi, kardiak Tx, AC Tx veya volüm küçültücü cerrahi öncesi, )

KPET - ARAÇ DONANIMLARI �Ölçüm aygıtlarının geçerli, doğru, duyarlı (güvenilir) olması gerekmektedir. �Ölçüm parkurları:

KPET - ARAÇ DONANIMLARI �Ölçüm aygıtlarının geçerli, doğru, duyarlı (güvenilir) olması gerekmektedir. �Ölçüm parkurları: �kapalı alan parkurları �açık hava parkurları �Zaman ölçüm aygıtları olarak; �kronometre, �sayıcı(pedal tur sayıcı veya r. p. m. -örneğin pedal ritmini sabit tutamayan bireylerde sayım aygıtı ile tur sayısı belirlenir. ) �Metronomlar; Belli bir sayıda ritmi korumak için kullanılırbisiklet ergometrisinde pedal sayısının 60 rpm, adımlama testlerinde adım sayısının 24 adım/dk da tutmak.

ERGOMETRELER �Bir egzersiz uyaranı oluşturabilmek için kullanılan aygıtlardır. Harekete özgü iş oranının tespiti, fizyolojik

ERGOMETRELER �Bir egzersiz uyaranı oluşturabilmek için kullanılan aygıtlardır. Harekete özgü iş oranının tespiti, fizyolojik değişkenlerin değerlendirilmesi de yapılabilir. �Klinik egzersiz testlerinde (CXT) en sık bisiklet ve koşu bandı ergometreleri kullanılır. �Testin amacı ve bireyin yeteneklerine göre bazı koşullarda kol ve kürek ergometreleri gerekebilir.

BİSİKLET ERGOMETRİSİ �Mekanik frenli ergometreler: Ucuz, sağlam, kolay kalibrasyon, elektriksel donanıma gerek yok. r.

BİSİKLET ERGOMETRİSİ �Mekanik frenli ergometreler: Ucuz, sağlam, kolay kalibrasyon, elektriksel donanıma gerek yok. r. p. m göstergeleri olması yanında tur sayaçlarının da bulunması gerekir. Pedal frekansının sürekli değişken olması nedeniyle iş yükünün sabit pedal frekansının bir fonksiyonu olarak hesaplanması yerine anlık iş yüklerinin değerlendirilmesi esas alınmalıdır. Pedal frekansı istenilenden düşük olduğunda iş yükünde de azalma ve her WAT için beklenen VO 2 değerinde de azalma olacaktır, �İş yükü: Wat, veya dk da kg/m (kg. m/dk) veya kilopond m/dk (kpm/dk) olarak ifade edilir. �Elektrik frenli ergometreler: Birey pedal çevirirken direnç oluşturulur. Frekanstan bağımsız olarak 40 -80 r. p. m. Arasında değişen frekanslarda istenilen iş yükünü sabit tutma avantajı vardır.

YÜRÜME BANDI ERGOMETRELERİ �Koşu bantlarının hızı 0, 16 km/s gibi düşük hızlarda başlatılabilir, hasta

YÜRÜME BANDI ERGOMETRELERİ �Koşu bantlarının hızı 0, 16 km/s gibi düşük hızlarda başlatılabilir, hasta grupları için 8, 1 km/s kadar hız genelde yeterli, �Klinik çalışmalarda %0 -%15 arası eğimler yeterlidir. Bazı cihazlarda rampa protokol fonksiyonları bulunmakta. �İstirahat ve ısınma döneminden sonra hız ve eğim artırılır �Ellerden destek alınması metabolik değerleri etkileyebilir.

KOL ERGOMETRELERİ �Bacak ve yürüme bandı ergometrelerinin uygun olmadığı/ kontrendike olduğu durumlarda kullanılır. Alt

KOL ERGOMETRELERİ �Bacak ve yürüme bandı ergometrelerinin uygun olmadığı/ kontrendike olduğu durumlarda kullanılır. Alt ekstremite kullanılamıyorsa tercih edilebilir. �Egzersiz yapan kas kütlesinin bacak egzersizine göre da az olması, statik efor daha fazla olması nedeniyle maximal O 2 kullanımı %30 daha az. Beklenen peak VO 2’nin %70’ine ulaşılabilir.

Bisiklet Ergometrisi �AVANTAJ � Eksternal iş miktarının belirlenebilmesi, � EKG, ventilasyon ve gaz değişim

Bisiklet Ergometrisi �AVANTAJ � Eksternal iş miktarının belirlenebilmesi, � EKG, ventilasyon ve gaz değişim sinyallerinin kaydı sırasında hareket kaynaklı parazit az, � Korotkoff sesleri araştırılmasında dış kaynaklı ses az, � Arteryel kan örneği alımı kolay, � Güvenli-daha az yer gereksinimi, � Ucuz, kol ve bacak için kullanılabilir. �DEZAVANTAJ � Daha az kas kütlesi egzersize katılır-VO 2 max daha düşük, � Bacak yorgunluğu kardiyopulmoner sınırlamaya ulaşılmadan ortaya çıkabilmesi, � İş yükünün intrensek düzenlenmesi

Koşu Bandı Ergometrisi �AVANTAJ �Egzersiz şekli herkes tarafınca bilinir, �Büyük kas kitlesi egzersize katılır-VO

Koşu Bandı Ergometrisi �AVANTAJ �Egzersiz şekli herkes tarafınca bilinir, �Büyük kas kitlesi egzersize katılır-VO 2 max yüksek, �İş yükünün intrensek düzenlenmesi, �Kalibrasyonu daha kolay �DEZAVANTAJ �Eksternal iş yükü kolay belirlenemez, �Hareket kaynaklı parazit fazla, �Dış ortamdan kaynaklanan gürültü fazla, �Kan örneği alınması zor, �Taşınması zor, pahalı, faz yer kaplar, �Daha fazla güvenlik önlemi alınmalı,

HACİM ÖLÇÜM AYGITLARI �Pulmoner dk ventilasyonu, O 2 alımı, CO 2 çıkışı ve diğer

HACİM ÖLÇÜM AYGITLARI �Pulmoner dk ventilasyonu, O 2 alımı, CO 2 çıkışı ve diğer değişkenleri hesaplayabilmek için ekspirasyon ve inspirasyon havasını ölçebilecek aygıtlar üretilmiştir. �Gaz toplama torbası: Douglas torba tekniği-expirasyon havası ölçümünün altın standardı. Bir musluk ile alınan gaz örneğinden co 2 ve o 2 içeriği ölçülebilir. Diğer ucuyla bireyin ağzına olan bağlantısında tek yönlü valv bulunmakta. �Spirometreler ve gazmetreler: Ventilatuvar kapasitenin tahmin edilmesi için egzersiz testinden önce maximal volumenter ventilasyon hacminin(MVV) ve FEV 1 in ölçülmesi gerekir.

�Akım hacim çevireçleri: Daha önceden belirlenmiş frekanslardaki anlık akım değişikliğini ölçerler, hacim ölçümü için

�Akım hacim çevireçleri: Daha önceden belirlenmiş frekanslardaki anlık akım değişikliğini ölçerler, hacim ölçümü için akım ve zaman ölçümü bir arada yapılmalıdır. Pnömotakograf, pilot tüp, sıcak tel anemometresi, türbün şeklinde �Gaz analizörleri: O 2 alımını, CO 2 çıktısının ölçülmesini sağlar. O 2 analizörleri, CO 2 analizörleri, �Periferik ölçüm aygıtları: EKG, sfigmomanometre, Pulse oksimetre

TEST YÖNTEMLERİ �Submaximal testler: �Yükleri artan şekilde veya sabit olabilir. �Maximal egzersiz kapasitesini direk

TEST YÖNTEMLERİ �Submaximal testler: �Yükleri artan şekilde veya sabit olabilir. �Maximal egzersiz kapasitesini direk tayin edemez. �Aerobik kapasite ölçümü yapılır. �Maximal testler: �Gerçek maximal bilgi elde edildiği için VO 2 max elde edilir. �Büyük ölçüde efor bağımlıdır.

Submaximal efor testinin maximal egzersiz testine göre avantajdezavantajları-dayanakları avantajları dezavantajları � Daha az efor

Submaximal efor testinin maximal egzersiz testine göre avantajdezavantajları-dayanakları avantajları dezavantajları � Daha az efor gereklidir. � Tamamlamak için daha az zaman gereklidir � Daha güvenli, komplikasyon riski az, � Hekim gözlemine daha az ihtiyaç var, � Tekrarlanabilen kalp hızı yük ilişkisi vardır, � Motivasyon daha az gerekir. � Aerobik kapasiteyi ölçmez, tahmin eder. � Sonlandırma noktasının üzerindeki yüklerdeki anormal cevapları, iskemik, dispneik eşikleri, hipertansiyonu, egzersiz intoleransı bulgularını gözden kaçırır, Tahmini VO 2 max doğruluğu için dayanaklar: • Tahmini max kalp hızına kadar kalp hızı-yük ilişkisi lineerdir. • Tahmini kalp hızı (220 -yaş) değeri doğrudur. • VO 2 -yük tahmini VO 2 max’a kadar lineerdir.

maximal efor testinin submaximal egzersiz testine göre avantajdezavantajları-dayanakları avantajları dezavantajları � Aerobik kapasitenin direk

maximal efor testinin submaximal egzersiz testine göre avantajdezavantajları-dayanakları avantajları dezavantajları � Aerobik kapasitenin direk ölçümünü sağlayabilir. � Daha fazla ek bilgi sağlar. � Eğer mevcutsa anormal bir cevabı daha fazla gözleme fırsatı verir. � Tekrarlanabilen kalp hızı yük ilişkisi vardır, � Büyük ölçüde efora bağımlıdır. � Daha uzun zamanlama süresi gerektirir. � Artmış güvenlik tedbirleri � Daha fazla hekim gözlemi gerektirir, � Uygulamak ve yorumlamak için daha fazla teknik uzmanlık gerektirir. Tahmini VO 2 max doğruluğu için dayanaklar: • Ergometre yükleri doğrudur. • Tahmini eşitlikleri toluma uygun, korelasyonları yüksek, ölçüm hataları düşüktür. • VO 2 max-W ilişkisi Wmax’a kadar lineerdir.

KLİNİK EGZERSİZ TESTLERİ �Saha testleri: �Rehabilitasyonda ilerlemenin gözlenmesinde kullanılır. �Vo 2 max tahmini genellikle

KLİNİK EGZERSİZ TESTLERİ �Saha testleri: �Rehabilitasyonda ilerlemenin gözlenmesinde kullanılır. �Vo 2 max tahmini genellikle başlıca amaç değil �Oluşan belirtiler- kişisel cevaplar (kalp hızı, süre, Sa. O 2, algılanan efor(RPE), nefes darlığı) değerlendirmede kullanılır.

� 6 -12 dk yürüme testi: Performans tayin etmede kullanılabilir. Kr. AC hastalıklarında da

� 6 -12 dk yürüme testi: Performans tayin etmede kullanılabilir. Kr. AC hastalıklarında da kullanılabilir. Kalp hızı, süre, Sa. O 2, algılanan efor(RPE), nefes darlığı değerlendirmede kullanılır. �Semptom kısıtlı maximal merdiven tırmanma: KOAH lılarda VO 2 max ve dk ventilasyonu tahmini için kullanılır. � 10 metre mekik: kademeli maximal testtir, yorgunluk ve semptom pozitif ise sonlandırılır. Mekik başına 10 m mesafede 12 aşamada yapılır. Başlangıç hızı 30 m/dk olup ses sinyalleri ile her aşamada 10 m/dk hız artırılır.

10 m mekik testinin her aşaması için hızlar, zaman interalleri ve tahmini VO 2

10 m mekik testinin her aşaması için hızlar, zaman interalleri ve tahmini VO 2 max

KARDİYAK EGZERSİZ TESTİ �Kişinin hazırlanması: �Yazılı bilgi-açıklama verilmesi, �Fiziksel aktivite anketi, �Bilgilendirilmiş onam, �İstirahatte

KARDİYAK EGZERSİZ TESTİ �Kişinin hazırlanması: �Yazılı bilgi-açıklama verilmesi, �Fiziksel aktivite anketi, �Bilgilendirilmiş onam, �İstirahatte 12 derivasyonlu EKG, �Kan basıncı ölçümü, �Ventilatuvar kapasitenin tayini: Test öncesi ventilatuvar kapasite, maximal volunter ventilasyon(MVV) aracılığıyla tayin veya FEV 1 ile tahmin edilmelidir. �Test işlemlerinin açıklanması �Ergometreye alışma

�Optimal egzersiz test protokolünün seçimi: bruce ve balke koşu bandı protokolleri en yaygın kullanılanları

�Optimal egzersiz test protokolünün seçimi: bruce ve balke koşu bandı protokolleri en yaygın kullanılanları �Her bireyin 8 -12 dk da sonlandırabileceği şekilde seçilmelidir. �Bruce protokolü: en sık kullanılan protokoldür. Evre 1 a-1 c ve devamı modifiye bruce protokolü için kullanılır. Hız 0, 5 mil/s(13, 4 m/dk) ve eğim her bir evre için %2 artırılarak ilave 3’ er dk’ lık evrelerle devam eder.

Bruce koşu veya yürüme bandı protokolü

Bruce koşu veya yürüme bandı protokolü

Balke protokolü: daha yaşlı, kondüsyonsuz veya hasta grupları için uygun, koşu hızı 3, 3

Balke protokolü: daha yaşlı, kondüsyonsuz veya hasta grupları için uygun, koşu hızı 3, 3 mil/s(88, 4 m/dk) da sabit tutulur, eğimdeki artışa bağlı VO 2 deki artışlara bakılır.

Maximal bisiklet egzersiz testleri: �Hasta 15 derecelik açıyla pedala basmalı, dk’ da devir sayısı

Maximal bisiklet egzersiz testleri: �Hasta 15 derecelik açıyla pedala basmalı, dk’ da devir sayısı 50 -80 rpm olmalı(ideal 60 rpm), ağızlık, burun klibi, solunum maskesi takılır, �Hasta için tahmini VO 2 max’ ı ml/dk cinsinden tayin edilir. �Yüksüz VO 2 ihtiyacı hesaplanır, ml/dk (yüksüz VO 2: 5, 8*VA + 151) �Yük artış hızı= tahmini VO 2 max- Yüksüz VO 2/103 �Yük artış hızı W/dk cinsinden hesap edilir ve protokolde yük artışı buna göre yapılır.

Çeşitli gruplarda bacak bisikletinde yük artışını ayarlama rehberi Kademeli yük artışı(W/dk) Hasta özellikleri 5

Çeşitli gruplarda bacak bisikletinde yük artışını ayarlama rehberi Kademeli yük artışı(W/dk) Hasta özellikleri 5 Sağlığı ciddi bozuk (evde kalan, kısa mesafe yürüyen) 10 Sağlığı orta derecede bozuk (1 -2 şehir bloğu yürüyebilen) 15 Sağlığı hafif bozuk veya sedanter yaşlı yetişkin 20 Sedanter genç kişi 25 Aktif genç kişi 30 Atletik ve uygunluğu iyi 35 Çok iyi yarışçı, bisikletçi

Maximal koşu bandı egzersiz testleri �Yükün kademeli olarak arttığı egzersiz testleri için VO 2

Maximal koşu bandı egzersiz testleri �Yükün kademeli olarak arttığı egzersiz testleri için VO 2 max’ ın ml/dk/kg cinsinden bilinmesi gerekmektedir. Kişinin yaş, cinsiyet ve ağırlığına uygun referans standartları ve klinik deneyim bu tayine yardımcı olur. �istenilen koşu bandı eğim artışı= VO 2 max(tahmini)-3, 5 -(hız. 0, 1)/hız. 0, 18 formülünden bulunur.

Kol ergometrisi maximal egzersiz testleri �Genç ve sağlıklı kişilerde iş artış aralığı: 10 -25

Kol ergometrisi maximal egzersiz testleri �Genç ve sağlıklı kişilerde iş artış aralığı: 10 -25 w/dk dır. �Aşama süreleri 1 -6 dk arasında değişir, �devamlı veya kesintili (1 dk lık istirahat dönemi) olabilir. �Pedal hızı 40 -60 rpm olmalı, �Tahmini VO 2 max ı bisiklet ergometrisine göre %25 -35 daha düşük hesaplamak gerekir.

Egzersiz testini yürütme Kişiyi hazırlama Aygıtları hazırlama Personel görevlendirme Veri girişi Raporları oluşturma Anamnez

Egzersiz testini yürütme Kişiyi hazırlama Aygıtları hazırlama Personel görevlendirme Veri girişi Raporları oluşturma Anamnez Bilgil. onam Sele yüksekliğini ayarla Test uygulayıcısı İstirahat bazeline Tablo şeklinde Ekg İstr. Kalp hızı İstr. KB Kalibre et EKG teknisyeni Yüksüz pedal çevirme grafikler MVV Ağızlık, maskeyi hazırla KB gözleyicisi Rampaya başla Test öncesi talimatlar Veri gösterimini ayarla Metabolik kart operatörü Test sonlandır, Niçin durdun? RPE, VAS Protokolü seç Toparlanmayı gözle

�KB ölçümü; istirahatte, ısınmada egzersiz sırasında ve toparlanmada yapılır. �İlk 4 dk kadar bazal

�KB ölçümü; istirahatte, ısınmada egzersiz sırasında ve toparlanmada yapılır. �İlk 4 dk kadar bazal veriler elde edilir. �Isınma döneminde; Hasta 3 -4 dk pedal çevirir (veya koşu bandında yürür), uyum sağlaması, pedal hızını ayarlaması beklenir. ısınma döneminden hemen sonra egzersiz dönemi başlar, �Egzersiz döneminde her 3 dk da bir KB ölçümü yapılır, her 10 sn de EKG kaydı alınır. �Toparlanma döneminde kişiye RPE ve VAS skalaları verilir. Niçin sonlandırdığı sorulur.

Klinik anamnez veya EKG kriterlerine göre egzersiz testi için kesin kontrendikasyonlar �Anamneze dayalı: �

Klinik anamnez veya EKG kriterlerine göre egzersiz testi için kesin kontrendikasyonlar �Anamneze dayalı: � Yeni komplike MI, � Nonstabil KKY, � Ciddi Aort Stenozu � Şüpheli-bilinen dissekan aort anevrizması � Aktif-şüpheli myokardit, perikardit, � Aktif-şüpheli TE olay (PTE, intrakardiak trombüs dahil) � Akut enfeksiyon, � psikoz �EKG kriterlerine dayalı � MI lehine yeni önemli değişiklik, � Kontrolsüz ventriküler taşiaritmi, � Kontrolsüz atriyal disritmi, � PM sız 3. derece AV blok

Klinik anamnez, EKG kriterleri ve KB değerlendirmelerine göre egzersiz testi için rölatif kontrendikasyonlar �Anamneze

Klinik anamnez, EKG kriterleri ve KB değerlendirmelerine göre egzersiz testi için rölatif kontrendikasyonlar �Anamneze dayalı � Orta derecede valvüler KH, � Hipokalemi, hipomagnezemi, � Sabit hızlı PM, � Ventriküler anevrizma, � Kontrolsüz metabolik hastalık (DM, Tirotoksikoz, miksödem) � Kr. Enfeksiyonlar(aids, hepatit) � Egzersizle şiddetlenen nöromüsküler, muskuloskeletal hastalıklar, � İleri dönemdeki veya komplike gebelik �EKG kriterlerine dayalı � Sık veya komplike ventriküler ektopi �KB kriterlerine dayalı � İstirahatte 110 mmhg den yüksek DKB veya 200 mmhg den yüksek SKB

EKG monitörizasyonu veya hekim gözlemi olmaksızın tanı koydurucu olmayan egzersiz testi için sonlandırma kriterleri

EKG monitörizasyonu veya hekim gözlemi olmaksızın tanı koydurucu olmayan egzersiz testi için sonlandırma kriterleri �Anjina başlaması, �SKB da >20 mmhg azalma, �Artan egzersiz yoğunluğuna rağmen SKB da artış olmaması, �SKB>250 mmhg, DKB> 115 mmhg dan fazla artması, �Kötü perfüzyon bulguları: konfüzyon, solukluk, siyanoz, �Egzersiz yoğunluğuna rağmen kalp hızında uygun artış olmaması, �Şiddetli yorgunluğun fiziksel ve sözlü göstergeleri, �Kişinin durmak istemesi,

EKG monitörizasyonu veya Hekim gözlemi varken tanısal testler için egzersiz sonlandırma kriterleri �Mutlak kriterler

EKG monitörizasyonu veya Hekim gözlemi varken tanısal testler için egzersiz sonlandırma kriterleri �Mutlak kriterler �AMI veya şüphesi, �Orta derecede anjina başlaması, �SKB da artan derecede düşme, �Ciddi disritmiler ( AV blok, YVHAF, VT) �Kötü perfüzyon bulguları, �Şiddetli nefes darlığı, �Konfüzyon gibi MSS bulguları, �Kişinin isteği �Rölatif kriterler �EKG değişikliği (>2 mm horizontal veya aşağı inişli ST depr, veya ST elevasyonu, �Artan herhangi bir göğüs ağrısı, �Ciddi yorgunluk ve nefes darlığının fiziksel ve sözlü göstergeleri, �Wheezing, �Bacak krampları, kladikasyo �HT sif cevap, �SVT gibi daha az ciddi disritmi,

CEVAP DEĞİŞKENLERİ �Dayanıklılık süresi(t): sabit ve kademeli protokollerde egzersiz süresini kantitatif değeridir. Isınma periyodu

CEVAP DEĞİŞKENLERİ �Dayanıklılık süresi(t): sabit ve kademeli protokollerde egzersiz süresini kantitatif değeridir. Isınma periyodu hariç total egzersiz süresidir. Kademeli egzersiz protokolü 8 -12 dk da tamamlanır. � 6 dk yürüme mesafesi: 40 yaş için yaklaşık 600 m, her 10 yaş arttıkça 50 m azalır. Normal yanıt için 400 m den fazla olması beklenir, VO 2 max değeri ile iyi korelasyon gösterir. �Mekik test hızı: beklenen değerin altına düşerse aerobik kapasite veya VO 2 max ın azaldığını gösterir.

Max oksijen alımı-(VO 2 max) �Erişilen ve ölçülebilen O 2 alımının en yüksek değeri

Max oksijen alımı-(VO 2 max) �Erişilen ve ölçülebilen O 2 alımının en yüksek değeri = 5 -15 dk içinde büyük kas gruplarının kullanması gereken O 2 miktarı = aerobik kapasite �Egzersiz tipi, yaş, cinsiyet, VA na göre değişir. Kadınlarda erkeklere göre %10 azdır. Yaşla azalır. �Kademeli artan egzersizde alınan max O 2 grafik ile gösterildiğinde plato gözlenmesi halinde bu plato seviyesindeki O 2 değeri o kişinin VO 2 max ını verir.

�XT de genelde peak VO 2, VO 2 max ile eş anlamlı kullanılır. �Kademeli

�XT de genelde peak VO 2, VO 2 max ile eş anlamlı kullanılır. �Kademeli artan egzersizde VO 2 eğrisi egzersiz sonuna doğru plato değerine ulaşır, max değerine erişir, egzersiz fazı sonlanmadan önce de düşmeye başlar. Egzersizin son 30 sn ne denk gelir. �Birimi: lt/kg. dk veya ml/kg. dk dır. �MET değeri: tahmini istirahat metabolik hız=1 MET= 3, 5 ml/kg. dk dır.

Çeşitli çalışmalarda bulunan değerler sonucunda elde edilmiş referans VO 2 max değerleri. Sağlıklı, sedanter,

Çeşitli çalışmalarda bulunan değerler sonucunda elde edilmiş referans VO 2 max değerleri. Sağlıklı, sedanter, erkek erişkinde 35 ml/kg. dk civarındadır.

VO 2 max anormal değerler �Normal bir kişi 25 ml/kg. dk değerine sahip olabilir.

VO 2 max anormal değerler �Normal bir kişi 25 ml/kg. dk değerine sahip olabilir. � 20 ml/kg. dk ve altı- yetersizlik, � 15 -20 ml/kg. dk hafif yetersizlik, � 10 -15 ml/kg. dk orta derecede yetersizlik, � 10 ml/kg. dk dan az ise ağır yetersizlik olarak sınıflandırılır. Ölçülen değer/refer ans değer(%) yorum >80 normal 71 -80 Hafifçe azalmış 51 -70 Orta derecede azalmış ≤ 50 Hafif derecede azalmış

VO 2 max ile tahmin edilen FK temelinde NYHA sınıflaması NYHA sınıf Fonksiyonel kapasite

VO 2 max ile tahmin edilen FK temelinde NYHA sınıflaması NYHA sınıf Fonksiyonel kapasite VO 2 max (ml/kg. dk) 1 Yetersizlik yok 26 -35 2 Minimal yetersizlik 21 -25 3 Orta derecede yetersizlik 16 -20 4 İleri derecede yetersizlik <15

İş verimi �Organizmanın ekstra yaptığı bir iş için sarf ettiği metabolik gücün ölçümüdür. VO

İş verimi �Organizmanın ekstra yaptığı bir iş için sarf ettiği metabolik gücün ölçümüdür. VO 2 ile olan ilişkisine bakılır. �VO 2 -W eğrisi normal kişilerde belirgin bir doğruluk ve uyum göstermekte olup değer: 10, 3 ml/dk. W olarak kabul edilir (normal değerler 8, 3 -12, 3 ml/dk. W arasında). �Egzersize katılan kaslara yeterli O 2 sağlanamazsa VO 2 -W ilişkisini gösteren eğri çok aşağı iner, �Bazı atlerde olduğu gibi pedal çok hızlı çevrilince bu eğride yükselme gözlenir.

Yükü kademeli artan egzersiz testinde VO 2 -W arasındaki ilişki Normal cevap( 10, 3

Yükü kademeli artan egzersiz testinde VO 2 -W arasındaki ilişki Normal cevap( 10, 3 ml/dk. W) Anormal cevaplar 1)Yüksek hızda pedal çevirilerek yapılmış 2) 8, 3 ml/dk. W eğim 3) KMP-dokuya O 2 iletilmesinde yetersizlik

Metabolik, gaz değişimi veya laktik asit eşik değeri �Anaerobik eşik değer de denir. �Düşük

Metabolik, gaz değişimi veya laktik asit eşik değeri �Anaerobik eşik değer de denir. �Düşük iş yüklerinde metabolizma enerji ihtiyacını aerobik yolla karşılar. Belli iş yükü üzerinde iş yüklendiğinde aerobik metabolizma kasılan kaslarda ve kanda laktat birikimi ile birlikte olan anaerobik yolla yeniden ATP oluşarak desteklenir. Aradaki eşik değer üzerinde egzersizin devam etmesi mümkün değildir ve sonuçta yorgunluk oluşur. Yani egzersiz yoğunluğunun iki farklı etki alanı vardır. �İnvaziv olarak kan laktat seviyesi ölçülerek tayin edilebilir.

�Non invaziv olarak yükü giderek artan egzersizde VO 2 ye karşı VCO 2 eğrisinin

�Non invaziv olarak yükü giderek artan egzersizde VO 2 ye karşı VCO 2 eğrisinin konumu değerlendirilerek yapılır. �Egzersiz başladıktan 2 dk sonra, vücut CO 2 depoları artarken, VCO 2 -VO 2 eğrisi doğru eğim göstererek artar. Bu eğrinin 1. 0 den düşük olması o anda dominant olarak KH yakıldığının gösterir. Laktat birikmeye başlayınca, laktat HCO 3 ile tamponlanır ve ilave co 2 artar, eğri daha dik yükselmeye başlar. VCO 2 -VO 2 noktaları çizgi ile birleştirilerek kırılma noktası belirlenir. �Metabolik eşik değer birimi: lt/dk veya ml/kg. dk dır.

VO 2 max referans değerleri ile ilişkili metabolik eşik değer �Normal sedanter kişilerde metabolik

VO 2 max referans değerleri ile ilişkili metabolik eşik değer �Normal sedanter kişilerde metabolik eşik değer yaklaşık %50 VO 2 max değerinde ortaya çıkar, �%40 ın altında değerler ciddi patolojiler ile ilişkilidir. �KVH ve kas hastalıklarının erken dönemlerinde %40 -50 VO 2 max ile eşdeğer metabolik eşik değer görülebilir. VO 2Ѳ/referans VO 2 max(%) yorum 60 -80 atletik 50 -60 sedanter 40 -50 Kondisyon yetersiz <40 hasta

Yükü kademeli olarak artan egzersiz testinde VCO 2 -VO 2 arasındaki ilişki Normal cevap

Yükü kademeli olarak artan egzersiz testinde VCO 2 -VO 2 arasındaki ilişki Normal cevap Anormal cevaplar 1) Fiziksel kondisyon yetersizliği 2) Mc Ardle hastalığı

�Oksijen alımı zaman sabitesi: �VO 2 max ve metabolik eşik değer ile beraber aerobik

�Oksijen alımı zaman sabitesi: �VO 2 max ve metabolik eşik değer ile beraber aerobik fonksiyonların temel parametrelerinden birisidir. �Birimi sn olup genç sedanterlerde normal değeri: 38± 5 sn dir. �Atletlerde kısalır, KV ve Kr. AC hastalıklarında uzundur.

Solunum değişim oranı(R=VCO 2/VO 2)(RER) �Ağız yoluyla ölçülen, alınan O 2 nin, atılan CO

Solunum değişim oranı(R=VCO 2/VO 2)(RER) �Ağız yoluyla ölçülen, alınan O 2 nin, atılan CO 2 ye oranı olup fizyolojik koşullara bağımlıdır. solunumdan solunuma, zamandan zamana değişebilen stabil olmayan bir ölçüm. �İstirahatte 0, 7 -0, 95 arasında olup organizmanın KH ve yağı karışık kullandığını gösterir, >1, 0 ise hiperventilasyonu gösterir. �Kademeli artan egzersizlerde R düzenli olarak artar, metabolik eşik değer üzerinde laktat artmasından dolayı R çok hızlı yükselir. Bu yükselme ile VCO 2 -VO 2 eğrilerinde metabolik eşik değer tayin edilebilir.

�Efor miktarını değerlendirmede objektif bir değerdir. �<1, 0 ise zayıf efor, � 1, 0

�Efor miktarını değerlendirmede objektif bir değerdir. �<1, 0 ise zayıf efor, � 1, 0 -1, 1 uygun efor, � 1, 1 -1, 2 iyi efor, �>1, 2 çok iyi efor

İş yükü kademeli artan egzersizlerde RER-zaman arasındaki ilişki Normal cevap Anormal cevap 1)İstirahatte hiperventilasyon

İş yükü kademeli artan egzersizlerde RER-zaman arasındaki ilişki Normal cevap Anormal cevap 1)İstirahatte hiperventilasyon 2)Egzersiz başlamasıyla hiperventilasyon 3 suboptimal efor 4)Mc Ardle hastalığı

Maximum kalp hızı �Egzersiz testi sırasında ölçülen en yüksek kalp hızı, �Tahmini max hız:

Maximum kalp hızı �Egzersiz testi sırasında ölçülen en yüksek kalp hızı, �Tahmini max hız: 220 -yaş veya 220 -(yaş. 0, 65) olarak hesaplanır. Yaşla birlikte giderek azalır. �Hız kısıtlayıcı tedavi (B bloker, digoxin, NDH grubu Ca KB) max kalp hızını yavaşlatır.

Yükü kademeli artan egzersiz testinde kalp hızı-VO 2 ilişkisi Normal cevap Anormal cevaplar 1)

Yükü kademeli artan egzersiz testinde kalp hızı-VO 2 ilişkisi Normal cevap Anormal cevaplar 1) 2) 3) 4) 5) Suboptimal efor KMP 115/dk da gelişen iskemi Kronotropik yetersizlik Normal antrenman cevapları

EKG �CXT de 12 derivasyonlu EKG kaydı alınır. �Test sırasında anormal EKG değişiklikleri testi

EKG �CXT de 12 derivasyonlu EKG kaydı alınır. �Test sırasında anormal EKG değişiklikleri testi sonlandırma endikasyonlarındandır. �Dk’ da >6 AES ve tüm ventriküler vurunun %30 undan fazla VES görülmesi durumunda, VT, SVT, VF gelişmesi, anormal sağ aks ve sol aks gelişmesi, av bloklar gelişmesi, kısa PR gelişmesi durumunda test sonlandırılır.

Arteriovenöz O 2 farkı-(A-V O 2) �Sistemik arteryel kan O 2 si ile, mix

Arteriovenöz O 2 farkı-(A-V O 2) �Sistemik arteryel kan O 2 si ile, mix venöz kan O 2 arasındaki farktır. �Vücut doklularının dolaşan kandan aldıkları O 2 miktarıdır. �Test sırasında arteryel ve venöz kataterlerden alınan kanlarda ölçüm yapılır. �Sistemik AO 2 miktarı normal kişilerde sabit olup 20 ml/dl(veya 0, 20 ml/ml) dir. İstirahatte mix venöz kan O 2 i yaklaşık 15 ml/dl(0, 15 ml/ml) dir. A-VO 2 farkı: istirahatte 5 ml/dl dir. Yani istirahatte dokular mevcut O 2 nin %25 ini kandan alır. Egzersiz sırasında bu oran %75 e kadar çıkabilir.

Kalp debisi(Qc) �Qc= VO 2/ A-V O 2 oranı ile bulunabilir. �Normal 5 lt/dk

Kalp debisi(Qc) �Qc= VO 2/ A-V O 2 oranı ile bulunabilir. �Normal 5 lt/dk olup egzersiz sırasında 25 lt/dk ya kadar çıkabilir. �Kalp hastalıklarında kalp debisi, kademeli artan egzersizlerde yetersiz kalır ve bu durumda doku O 2 tüketimi, kandan dokulara verilen O 2 miktarı artırılarak korunmaya çalışılır. Yani A-V O 2 farkı düşük egzersiz seviyesinde bile çok hızlı yükselir.

Yükü kademeli artan egzersizde KD ile A-V O 2 farkı arasındaki ilişki Normal cevap

Yükü kademeli artan egzersizde KD ile A-V O 2 farkı arasındaki ilişki Normal cevap Anormal cevaplar 1)Kalp yetersizliği 2)İskelet kas myopatisi

Kalp atım hacmi(SV) �SV=Qc/kalp hızı �İstirahatte 70 ml dir. Egzersizle artar ve maximal kalp

Kalp atım hacmi(SV) �SV=Qc/kalp hızı �İstirahatte 70 ml dir. Egzersizle artar ve maximal kalp debisinin %50 sinde veya %40 VO 2 max değerinde plato çizer. �Sedanterlerde egzersizle 100 -120 ml ye erişir, atletlerde 120 -140 ml ye erişir. �KAH, KMP, Kalp kapak hastalıklarında düşüktür.

�Sistemik arteryel kan basıncı: �Egzersiz testi sırasında manuel veya otomatik sfigmomanometre ile ölçülür, nadiren

�Sistemik arteryel kan basıncı: �Egzersiz testi sırasında manuel veya otomatik sfigmomanometre ile ölçülür, nadiren arteryel kataterle de direk ölçülür. �Egzersiz sırasında sempatik tonus ve katekolamin artmasına bağlı olarak kalp hızı ve sitemik KB yükselir, �XT hemen öncesinde 10 mm. Hg yükselir, şiddeti giderek artan egzersizde SKB VO 2 deki her MET için 7 -10 mmhg artar. Normal kişilerde 50 -70 mmhg SKB artışı ve 4 -8 mmhg DKB azalışı görülür. � 250/115 mmhg KB değerinde test sonlandırılmalıdır. �Normalde max egzersize yaklaşınca SKB 20 mmhg kadar düşebilir. >20 mmhg düşerse ya ventrikül diastolik doluş süresi yeterli değildir yada myokard iskemisi gelişmiştir. Test sonlandırılmalıdır.

Max dakika ventilasyonu(VEmax) � Kademeli artan egzersizde ulaşılabilen ve ölçülebilen en yüksek ventilasyon değeridir.

Max dakika ventilasyonu(VEmax) � Kademeli artan egzersizde ulaşılabilen ve ölçülebilen en yüksek ventilasyon değeridir. � Soluk hacmi ile solunum frekansı çarpımına eşittir. Birimi lt/dk � Egzersiz sonunda, expirium ile dışarı atılan gaz toplanılarak kısa süreli aralarla ve 10 -15 sn deki 9 solunumun ortalaması alınarak hesaplanır. � Yükü kademeli artan egzersizde istirahat değeri: 5 -8 lt/dk dan 100 -150 lt/dk ya yani 20 -30 kat artış gösterir. � Kişinin kendine has solunum kapasitesi mevcuttur. Bu da maximum istemli solunum(MVV) ile bulunabilir veya spirometride FEV 1 bulunarak da kişinin solunum kapasitesi bulunabilir. � Normal bir kişi egzersizde solunum kapasitesinin %50 -75 ini kullanır. � Restriktif ve obstrüktif AC hastalıklarında, solunum kasları zayıflığında, solunum duvarı kompliyansının azalması durumunda solunum kapasitesi de azalır.

Solunumsal eşik değer-Solunum kompansasyon noktası �Şiddeti gittikçe artan egzersizde dk ventilasyon maximal egzersizdeki artışa

Solunumsal eşik değer-Solunum kompansasyon noktası �Şiddeti gittikçe artan egzersizde dk ventilasyon maximal egzersizdeki artışa paralel çok hızlı bir yükselme gösterir. Düşük ve orta derecedeki egzersizde dk ventilsayon VCO 2 artışına uygun olarak eşleşerek yükselir. Yüksek yoğunluktaki egzersizde dk ventilasyonun VCO 2 den ayrılmaya başladığı nokta solunumsal eşik değer olarak tanımlanır. �Solunumsal eşik değeri, %80 -90 VO 2 max değerinde oluşur. �Eğer grafilerde gösterilemezse, testin submaximal olduğunu veya testin prematüre sonlandırıldığını gösterir.

Soluk hacmi(tidal volüm=VT) �Tek solunumda alınan hava ve ekspire edilen hava hacmidir. �Vücut ağırlığına

Soluk hacmi(tidal volüm=VT) �Tek solunumda alınan hava ve ekspire edilen hava hacmidir. �Vücut ağırlığına ve solunumdan solunuma değişir. VA. 10 ml olarak tahmin edilir. �Egzersiz sırasında TV nonlineer olarak artar, %70 VO 2 max değerinde, vital kapasitenin yaklaşık %50 -60 değerine eşitlendiğinde plato çizmeye başlar. �Obstrüktif ve restriktif AC hastalıklarında egzersiz sırasında TV düşer. Bunu kompanze etmek için solunum frekansı artar.

Yükü kademeli artan egzersizde tidal volüm-zaman ilişkisi Normal cevap Anormal cevaplar 1) Obstrüktif AC

Yükü kademeli artan egzersizde tidal volüm-zaman ilişkisi Normal cevap Anormal cevaplar 1) Obstrüktif AC hastalığı 2) Restriktif AC hastalığı

Yükü kademeli artan egzersizde TV ve dk ventilasyon ilişkisi Farklı solunum hızlarında normal cevap

Yükü kademeli artan egzersizde TV ve dk ventilasyon ilişkisi Farklı solunum hızlarında normal cevap Anormal cevap 1) Obstrüktif AC hastalığı 2) Restriktif AC hastalığı

Solunum frekansı(f. R) �Dk’ daki solunum sayısıdır. �XT de gaz analizleri yapılırken solunum frekansı;

Solunum frekansı(f. R) �Dk’ daki solunum sayısıdır. �XT de gaz analizleri yapılırken solunum frekansı; düzenli expiryum sonu başlayan inspiryum akımının ölçümü ile hesaplanır. �Normal istirahatte: 8 -12/dk dır. Egzersiz sırasında düzenli şekilde 30 -40/dk ya kadar yükselir, nadiren 50/dk yı geçer. �Ağızlık ağza ilk takıldığında hiperventilasyon oluşur ve f. R 20/dk kadar yüksek bulunur. Bir sonraki faza geçmeden önce istirahatte solunum stabilitesini test etmede kullanılır. �Restriktif AC hastalıklarında TV artışı görülmez, solunum frekansı bu durumda 50/dk nın üzerine çıkabilir.

İş yükü kademeli artan egzersizde solunum frekansı- zaman ilişkisi Normal cevap Anormal cevaplar 1)

İş yükü kademeli artan egzersizde solunum frekansı- zaman ilişkisi Normal cevap Anormal cevaplar 1) 2) 3) 4) Çok yoğun egzersizde gelişen hiperventilasyon Çalışma boyunca ısrarla devam eden hiperventil Obstrüktif AC hastalığı Restriktif AC hastalığı

Solunumsal eşitlikler (VE/VO 2, VE/VCO 2) �O anda ölçülen dakka ventilasyonun alınan O 2

Solunumsal eşitlikler (VE/VO 2, VE/VCO 2) �O anda ölçülen dakka ventilasyonun alınan O 2 veya atılan CO 2 ye oranı olarak tanımlanan sekonder değişiklikler olup solunum verimliliğini ölçer. �Genellikle bu oran istirahatte 30 -60 arasındadır. �Yüksek solunumsal eşitlikler ventilasyonun verimli olmadığını gösterir, ve sık iki nedeni: hiperventilasyon, fizyolojik ölü boşlukta artma. Eğer Pa. CO 2 düşük ise neden hiperventilasyondur, normal ise neden ölü boşlukta artmadır. �Düşük değerler varsa teknik problem vardır, �KOAH ta istirahatte de yüksek değerler görülür.

Arteryel kangazı basınçları (Pa. O 2 ve Pa. CO 2) � Radyal ve brakiyal

Arteryel kangazı basınçları (Pa. O 2 ve Pa. CO 2) � Radyal ve brakiyal arterden alınan kan örnekleri kan gazı analizörleri içine otomatik pipetlerle verilir. � p. H, Pa. O 2, Pa. CO 2 değerleri hesaplanır. � İstirahat ve egzersizde normalde kan gazı basınçları korunur. AC de yaşa bağlı değişiklikler nedeniyle gaz alış verişi azalır ve normal Pa. O 2 değeri düşer (Pa. O 2=102 -0, 33. yaş) � Yoğun egzersizde laktat birikmesine bağlı ventilasyon uyarılır ve hiperventilasyon sonucunda Pa. O 2 de 10 mmhg kadar yükselme, Pa. CO 2 de 8 mmhg kadar düşme görülür. � Kr. AC hastaları ve sağ-sol şantı olan hastalarda Pa. O 2 anormal düşüktür. � İnterstisyel AC hastalıklarının erken döneminde istirahat Pa. O 2 normal olabilir. Yükü giderek artan egzersizlerde ise gittikçe düşer.

Alveolar arteryel parsiyel basınç farkı (P(A-a)O 2) � Arteryel kan ile, AC alveol havası

Alveolar arteryel parsiyel basınç farkı (P(A-a)O 2) � Arteryel kan ile, AC alveol havası oksijen parsiyel basınç farkıdır. Kanla alveol arasında O 2 değişiminin büyüklüğü ve etkinliğini gösterir. Şant varlığında, VP yeterli olmadığı AC alanları varlığında ve difüzyonun bozulduğu durumlarda P(A-a)O 2 yükselir. � Normal genç erişkinde 5 -10 mmhg dır. Yaşla birlikte alveollerde yeterince gaz değişimi yapılamamasından dolayı P(A-a)O 2 yükselir. � Egzersizle birlikte yükselir. Normal kişilerde tahmini VO 2 max ın %20 sine kadar yükselir. � Egzersizde alveolar-kapiller dif. Kapasitesi 3 faktörden etkilenir. 1) pulmoner kapille difüzyon süresinin kısalması(Tpc), 2) dokular tarafından tutulan O 2 artmasına bağlı mix Pv. O 2 düşmesi, 3) alveolar parsiyel O 2 basıncının hiperventilasyonla artmasıdır. � İnterstisyel AC hastalığında P(A-a)O 2 sürekli genişler, anormal yükselir, egzersizde Pa. O 2 deki anormal düşme de göz önüne alındığında tanı koymada önemlidir. � İlerlemiş fizyolojik şantlarda (kardayak septal defektler, AC yapışıklıkları, AC tümörü, Kr KC hastalığı) da yükselir.

Laktat(La) � Kan laktatı egzersiz bittikten 2 dk kadar sonra yükselmeye başlar. Bu nedenle

Laktat(La) � Kan laktatı egzersiz bittikten 2 dk kadar sonra yükselmeye başlar. Bu nedenle toparlanmanın 2. dk sından sonra kan alınmalıdır. � İstirahate 5 -20 mg/dl veya 0, 5 -2, 2 mmol/lt dir. � Düşük yoğunlıklu egzersizde düşük seviyelerde tedrici olarak yükselir. Oluşan laktat ile metabolize edilen laktat arasında denge vardır (erken laktat) � Kademeli artan egzersizde ise laktat birikmeye başlar ve bu nokta metabolik eşik noktasına denk gelir. � Seri kan örneği alınmalı veya kademeli egzersizin 4. dk sından sonra kan alınmalıdır. Egzersizde 40 -100 mg/dl ye kadar çıkmaktadır. � Kan laktat değerinin beklenmeyen max değerlere yükselmesi anormaldir. Bu ciddi KV anormallikleri ve ATP yenilenmesinde hücre enerji metabolizmasının yetersiz kaldığını gösterir. Elde edilen VO 2 max değeri göz önüne alınarak yorumlanmalıdır.

Algılanan eforun derecelendirilmesi(RPE) �Egzersiz yoğunluğu, kalp hızı(f. C), VO 2 birlikte ortaya çıkan zorlanma

Algılanan eforun derecelendirilmesi(RPE) �Egzersiz yoğunluğu, kalp hızı(f. C), VO 2 birlikte ortaya çıkan zorlanma derecesini verir. �Egzersiz yoğunluğunun algılanma şekli, eforun algılanmasıdır. Bu nedenle RPE ve CR 10 skalası geliştirilmiştir. �Semptom sınırlı max eforda RPE cevaplarında, metabolik eşik değerde 12 -14 olması beklenir. 19 -20 lik RPE olması nadirdir. �CR 10 skalasında 6 -8 arası max efor, 3 -5 arası da metabolik eşik değere denk gelir. �Bu skalalar algılanan cevapların tanımlanmasına olanak verir ve egzersizin tolere edilememesinin nedenini açıklamaya yardım edebilir. KV cevaplarla karşılaştırılarak uyum araştırılır.

VERİLERİN BÜTÜNLEŞTİRİLMESİ VE YORUMU �Aerobik performans parametrelerinden VO 2 max %80 -120 arasında ise

VERİLERİN BÜTÜNLEŞTİRİLMESİ VE YORUMU �Aerobik performans parametrelerinden VO 2 max %80 -120 arasında ise normal olarak kabul edilir. �VO 2 - W ilişkisi normal ise bu test değerlendirilmek için normal-teknik sorunların olmadığı anlamına gelir. �Dakika ventilasyon, VO 2, VCO 2 değerleri, arteryel kandan elde edilen P(A-a)O 2, VD/VT değerleri gaz değişiminde anormalliğin olup olmadığını belirler. �Myopatisi olan kişiler aerobik performans parametreleri için normal yanıtlar gösteremez. Kan Cr kinaz, amonyak, laktat seviyeleri de ölçülmesi önerilir.

Egzersiz testinde elde edilen verilerin analizi için sistematik yaklaşım

Egzersiz testinde elde edilen verilerin analizi için sistematik yaklaşım

Egzersiz testi ile elde edilen veriler çizelge ile de gösterilir.

Egzersiz testi ile elde edilen veriler çizelge ile de gösterilir.

Kademeli maximal egzersiz testinin 9 panelli sunumla da raporlanır.

Kademeli maximal egzersiz testinin 9 panelli sunumla da raporlanır.

CPET KLİNİK UYGULAMA ALANLARI �KY-SİSTOLİK DİSFONKSİYON �Max egzersiz kapasitesinin düşük olması, NYHA FK daha

CPET KLİNİK UYGULAMA ALANLARI �KY-SİSTOLİK DİSFONKSİYON �Max egzersiz kapasitesinin düşük olması, NYHA FK daha yüksek olması, semptomlarda kötüleşme, yaşam kalitesinde kötüleşme, azalmış sürvi ile ilişkilidir. �Bu hastalarda VO 2 max değerlendirilmesi KY hastalarında en objektif FK belirleyicidir.

�Mancini ve arkadaşlarının yapmış olduğu bir çalışmada hastalar; � 1)peak VO 2 <14 ml/kg.

�Mancini ve arkadaşlarının yapmış olduğu bir çalışmada hastalar; � 1)peak VO 2 <14 ml/kg. dk, olan kardiyak tx kabul etmiş hastalar � 2)peak VO 2>14 ml/kg. dk olan kardayak tx için henüz çok iyi olan hastalar. � 3) 1)peak VO 2 <14 ml/kg. dk olan kardiak tx e engel olan komorbiditeleri olan hastalar olmak üzere 3 kategoriye ayrılmış. � 1 yıllık survey oranları 1) %48, 2) %94 3)%47 olarak sonuçlanmış. Bunun sonucunda peak VO 2 değeri , kardiak transplant adaylarını seçme ve tedavi etmede önemli bir yere sahiptir. �Stelken ve ark. Peak VO 2 ölçümü yaptıkları KY hastalarında 12 aylık takipte tahmini peak VO 2 değerinin <%50 den azına ulaşabilmenin peak VO 2 <14 ml/kg. dk cut-off değerine göre kardiyak olay tahmininde daha yüksek prediktif değere sahip olduğunu gösterdi.

�anaerobik eşik değere ulaşılamadığında zayıf motivasyon veya non KVS kısıtlılıklarını destekler. KY hastalarının büyük

�anaerobik eşik değere ulaşılamadığında zayıf motivasyon veya non KVS kısıtlılıklarını destekler. KY hastalarının büyük kısmında bu eşik değer tespit edilemez, bu peak VO 2 nin prognostik değerini de kısıtlar. �Opasich ve ark. Eşik değerin tespit edildiği ve edilemediği 505 KY hastasını değerlendirmiş: � %59 hastada peak VO 2 <10 ml/kg. dk � %32 hastada peak VO 2 10 -14 ml/kg. dk � %32 hastada peak VO 2 14 -18 ml/kg. dk � %15 hastada peak VO 2 >18 ml/kg. dk �Eşik tespit edilen hastalarda peak VO 2 <10 ml/kg. dk ise yüksek KV olay, peak VO 2 >18 ml/kg. dk ise iyi prognozla ilişkili bulunmuş. �Eşik tespit edilemeyenlerde peak VO 2 <10 ml/kg. dk olan grupta %46 kardiyak olay oranları bulunmuş (diğer gruplardan fazla).

�Dakika ventilasyon(VE)/VCO 2 oranı KY hastalarında bir başka prognostik faktördür. � 1 lt CO

�Dakika ventilasyon(VE)/VCO 2 oranı KY hastalarında bir başka prognostik faktördür. � 1 lt CO 2 atılımı için ne kadar hava ventile edildiğini gösterir. �Anormal bir VE/VCO 2 oranı KY açısından kötü sonuçlar ile ilişkilidir. �Chua ve ark 173 KY hastasında VE/VCO 2 >34 değerinin kötü sonuçlarla ilişkili olduğunu gösterdi. Mac. Gowan ve ark. peak. VO 2<15 ml/kg. dk ve VE/VCO 2 >50 değerleri birlikte olan 104 KY hastasında %82 mortalite oranı ile ilişkili olduğunu belirtmiş. Robbins ve ark. ise max egzersizde VE/VCO 2 >44, 7 değerinin 18 aylık surveyi tahmin etmede peak. VO 2<13, 9 ml/kg. dk değerine göre daha anlamlı olduğunu bulmuştur.

Corra ve Mezzani VE/VCO 2 yi kullanarak prognostik algoritma oluşturmuşlardır.

Corra ve Mezzani VE/VCO 2 yi kullanarak prognostik algoritma oluşturmuşlardır.

DKMP tanılı bir hastada 9 panelli sunum

DKMP tanılı bir hastada 9 panelli sunum

Örnek vaka: DKMP’li hasta � 49 yaş/K, yakın zamanda tanı konmuş, EF: %25, 45

Örnek vaka: DKMP’li hasta � 49 yaş/K, yakın zamanda tanı konmuş, EF: %25, 45 paket yıl sigara öyküsü var �Kardiyak TX için CPET planlanmış, �CPET öncesi Difüzyon testinde difüzyon kapasitesi ileri derece düşük saptanmış sigaraya bağlanmış. �Hedef kalp hızının %94 üne ulaşılmış, RER: 1, 28 saptanmış, max egzersize ulaşılmış,

Örnek vaka: VO 2 de erken plato, VO 2/iş yükü oranında azalma normal hasta

Örnek vaka: VO 2 de erken plato, VO 2/iş yükü oranında azalma normal hasta

Örnek vaka: pulse O 2 de azalma ve erken platonun pulse O 2 -VO

Örnek vaka: pulse O 2 de azalma ve erken platonun pulse O 2 -VO 2 üzerine etkisi, KH-VO 2 eğrisinde sola kayma normal hasta

Düşük anaerobik eşik değer VCO 2 -VO 2 eğrisi Arteryel laktat

Düşük anaerobik eşik değer VCO 2 -VO 2 eğrisi Arteryel laktat

Peak egzersizde ventilatuar rezervde artma (VE/VCO 2) normal hasta

Peak egzersizde ventilatuar rezervde artma (VE/VCO 2) normal hasta

VE/VO 2 ve VE/VCO 2 nin VO 2 ilişkisi normal hasta

VE/VO 2 ve VE/VCO 2 nin VO 2 ilişkisi normal hasta

Solunum frekansının artmasına bağlı TV de kesilme normal hasta

Solunum frekansının artmasına bağlı TV de kesilme normal hasta

Arteryel satürasyonda düşme yok, P(A-a)O 2 de normal sınırlara uygun oranda artış normal hasta

Arteryel satürasyonda düşme yok, P(A-a)O 2 de normal sınırlara uygun oranda artış normal hasta

Alveolar hiperventilasyona bağlı Pa. O 2 de artış, PCO 2 de azalış

Alveolar hiperventilasyona bağlı Pa. O 2 de artış, PCO 2 de azalış

Pulmoner Vasküler hastalık �Ölü boşluk/TV oranı; normal değerde olması AC de ventilasyon ve perfüzyonun

Pulmoner Vasküler hastalık �Ölü boşluk/TV oranı; normal değerde olması AC de ventilasyon ve perfüzyonun yeterli olup olmamasına bağlıdır. Ventilasyon perfüzyon oranı normal olmayan bir AC hastalığında istrahat VD/VT değeri yüksektir ve egzersizle orantılı olarak yeterli düşme göstermez. �Azalmış VO 2 max değeri ve daha dik bir KH-VO 2 ilişkisi gözlenir. �TV azalmasına bağlı anormal soluma paterni ve solunum frekansında artma; anormal gaz değişimini belirtir. Yükselmiş VE/VCO 2 ve yükselmiş ölü boşluk ventilasyonu, arteryel hipoksemi (Pa. O 2 de azalma), genişlemiş P(A-a)O 2 değerlerini görülür.

Pulmoner Vasküler hastalık

Pulmoner Vasküler hastalık

Obstrüktif AC hastalığı � Orta ve ağır hastalıkta VO 2 max düşer, hafif hastalıkta

Obstrüktif AC hastalığı � Orta ve ağır hastalıkta VO 2 max düşer, hafif hastalıkta normal olabilir. � Respiratuar frekansta yükselme, TV de azalma gözlenir, max tidal volüm değerine orta yoğunlukta egzersizde ulaşırlar. � Submaximal egzersizde KH da artış olmasına rağmen, Peak KH normal hastalara göre düşüktür, � Artmış ölü boşluk ventilasyonu sonucunda, VE ve VE/VO 2 değerlerinde de yükselme olur. � Metabolik eşik değerleri normal, düşük olabilir veya tanımlanamayibilir. � Bu hastalarda istirahatte düşük olan Pa. O 2 değeri, egzersiz sırasında normal kalabilir veya artıp azalabilir. Orta-ağır şiddetli hastalıkta genellikle azalır. � P(A–a)O 2, özellikle Pa. O 2 azaldığında yükselir.

Obstrüktif AC hastalığında 9 panelli sunum

Obstrüktif AC hastalığında 9 panelli sunum

İnterstisyel AC hastalığı �Hastalığın evresine göre ve tiplerine göre farklı KV ve solunumsal cevaplar

İnterstisyel AC hastalığı �Hastalığın evresine göre ve tiplerine göre farklı KV ve solunumsal cevaplar görülebilir. �Peak VO 2 ve peak iş yükü azalmıştır, �Artmış ölü boşluk ventilasyonu nedeniyle VE, VE-VO 2 ilişkisinde yükselme görülür. VE/VCO 2 eğiminde de yükselme görülür. �Egzersiz sırasında Pa. O 2 de azalma ve P(A-a)O 2 de anormal bir artış görülür. �KH-VO 2 ilişkisine bakıldığında submaximal VO 2 değerinde çok daha yüksek kalp hızı cevabı görülür. �Metabolik eşik değerleri normal görülür, eğer azalmışsa sağ KY, iskelet kas disfonksiyonu ve diskondisyonu gösterir.

İnterstisyel AC hastalığında 9 panelli sunum

İnterstisyel AC hastalığında 9 panelli sunum

TEŞEKKÜRLER

TEŞEKKÜRLER