Kardiyovaskler Sistem Hastalklar Kalp yetmezlii Kalbin dokularn ihtiyacna

Kardiyovasküler Sistem Hastalıkları

Kalp yetmezliği • Kalbin dokuların ihtiyacına yetecek kadar kanı pompalayamaması • Gücü yoktur • İhtiyaç fazladır ve ancak yüksek kalp dolumu ile sağlar

• Nedenleri: miyokard iskemisi ve infarktüs hipertansiyon miyokardit kalp kapakçık hastalıkları aritmi ve tedavisinde kullanılan ilaçlar kardiyomiyopati doğumsal kalp patolojileri

• İleri dönemde kalp yetmezliği gelişir. • Sağda, solda veya her iki tarafta birlikte görülebilir. • Kan; sağ kalp yetmezliğinde venöz dolaşımda, sol kalp yetmezliğinde akciğerlerde birikir.

• Sağ yetmezlik sonucu venöz dolaşımda kan artması sonucu hipertansiyon gelişir. • Sol yetmezlik sonucu akciğerlerde kan birikmesi sonucu solunum güçlüğü başlar. • İlerleyen aşamalarda dinlenme uyku sırasında solunum güçlüğü, yorgunluk gelişir. • Tedavisinde diüretikler, anjiotensin, vazodilatörler, digoksin, alfa ve beta blokörler

• Diş hekimliği açısından kanama, solunum problemleri ve kullandığı ilaçlar açısından risklidir. • Dental tedavi öncesi hastanın kardiyologu iletişime geçilip (yazılı konsültasyon) planlanan tedavi ve işlemler ayrıntılı olarak aktarılmalıdır. • Kardiyolog tarafından uygun görülen ilaçlar ve anestezikler tedavide tercih edilmelidir.

• Solunum problemlerini en aza indirmek için koltuk mümkün olduğu kadar dik pozisyonda çalışılmalıdır. • Genel anestezi kontrendikedir. Stres hastaların riskini arttırır. Kanamalı işlemler başta olmak üzere tedaviler sırasında hasta stresten uzak tutulmalıdır.

Hipertansiyon • Arteriyel kan basıncının sürekli yükselmesi • Primer (esansiyel) yaygın olan tipidir. • Sekonder böbrek hastalıkları, endokrin hastalıklar, feokromasitoma, oral kontraseptif gibi ilaçların kullanılması nedeniyle gelişir. • Malign hipertansiyon; tedavi ile kontrol altına alınmaz ise böbrek ve beyinde ciddi doku hasarı sonucu yüksek oranda ölüm

• Hipertansiyon hem kardiyovasküler hemde serebrevasküler sistemi etkiler. Kontrolsüz hastalarda kalp krizi ve felç riski yüksektir. • Tedavisinde diüretikler, alfa ve beta blokörler, santral etkili sempatoplejikler, ACE inhibitörler, anjiotensin reseptör blokörleri, Ca kanal blokörleri ve vazodilatörler kullanılır.

• Anamnez ve muayene bulguları dikkatli değerlendirilmelidir. Hastalığın kontrol altında olması önemlidir. Diş hekimliği açısından kanama riski yüksektir. Kontrolsüz hastalarda kalp krizi riski yüksektir. • Ne kadar süredir var olduğu, hangi ilaçları kullandığı, herhangi bir organ hasarı varlığı kaydedilmelidir.

• İşlem öncesi ve sonrası kan basıncı ölçülmelidir. • Kanamalı işlemler öncesi hastayı takip eden doktoruyla konsültasyon yapılmalıdır. • Hastayı stresten mümkün olduğu kadar uzak tutmak gerekir. Gerekirse sedasyon yapılabilir. Tanı almamış hastalarda hipertansiyon şüphesi varsa tedaviler ertelenerek mutlaka uzman hekime yönlendirilmelidir.

Aritmi • Kalbin normal ritminin bozulması. Atriyal veya ventriküler olabilir. • Normal kalp atım sayısı dakikada 60 -100, egzersiz, ateş, heyecan veya anksiyete gibi durumlarda artar. Bu duruma sinüs taşikardisi denir. Fizyolojik ise tedavi gerekmez. • Sinüs bradikardisi fizyolojik olarak yaşlı veya sporcularda görülebilir. Karotis arterin hastalık bulgusu olabilir.

• Atriyal aritmi tolere edilebilir. Atriyal fibrilasyon varsa warfarin (coumadin) kullanırlar. • Dental girişimlerde ciddi kanamaya sebep olabilir. Mutlaka kontrol edilmelidir.

• Ventriküler aritmi hahayatı tehdit edebilen kronik tıbbi tedavi gerektiren durumlardır. Ventriküler erken kasılma olursa hastanın nabzı alınamaz. (ventriküler fibrilasyon) dolaşım durmuştur. • Acil müdahale gerektirir.

• Hastalar kalp pili (pacemaker) kullanıyor olabilir. Yapay elektrik uyaranıyla kalbin kasılmasını sağlar. Kalbin görevini yapabilmek için desteğe ihtiyaç duyduğu bazı hastalıklarda da kullanılabilir. Bu grup hastalarda ultrasonik aletler kullanılmamalıdır. Ayrıca manyetik rezonans inceleme yapılamaz.

• Aritmi ilaçlarına bağlı ağızda ülserler görülebilir. • Kanamalı işlemlerden önce konsültasyon gerekir. Tedavi sırasında veya sonrasında kanama ve enfeksiyon riski vardır. Tedavi saatleri kliniğin tenha olduğu saatlerde verilmeli, hasta strese sokulmamalı ve hastanın ilaçlarını aldığından emin olunmalı.

İskemik kalp hastalıkları • Koroner ateroskleroz: orta ve büyük damarları etkiler. Düşük yoğunluklu lipoproteinlerin (LDL) makrofajlar tarafından tutularak damar çeperinde birikmesiyle olur. Biriktiği yerde damarı tıkayarak kan akımını durdurabilir veya kopup daha küçük damarları tıkayabilir. • Diabet, sigara kullanımı, hipertansiyon ve stresli yaşam ateroskleroz için zemin hazırlar.

• Tedavisinde antikolesterol ilaçları ve/veya antikoagülan ilaçlar kullanılabilir. • Antikoagülan ilaçlar kanama açısından risklidir.

• Angina pektoris: semptomatik iskemik kalp hastalığıdır. Göğüs ağrısı ile karakterizedir. • Miyokardın ihtiyaç duyduğu oksijen miktarı ile koroner damarlardan temin edilen oksijen miktarı arasındaki dengesizlikten kaynaklanan bir yetmezlik durumudur.

• Anjiyografide koroner arterlerde daralma veya tıkanma görülür. Sebebi genellikle aterosklerozdur. • Eforla birlikte gelen göğüste yanma, sıkışma ve ağrı tarzında rahatsızlık vardır. • Dental tedavilerde ağrıyı tetikleyecek, uzun süreli, hastayı strese sokabilecek travmatik işlemlerden kaçınılmalıdır. Sadece acil tedaviler tercih edilmelidir. Hasta uzman hekime yönlendirilmelidir.

• Miyokard infarktüsü: miyokard kalbin esas kasıdır. Miyokardı besleyen koroner arterlerden birinin veya birkaçının trombüs plağı ile akut olarak tam tıkanması sonucu o arterin beslediği kas dokusunda nekrozla karakterize bir tablodur. • Tıkanma yavaş gelişirse kollateral dallanma sonucu vücut daha zayıf damar yolu oluşturarak kendisine bypass yolları açar. • Tedavi edilmezse bu şekilde de uzun süre beslenme sağlanamaz ve miyokard infarktüsü gelişir.

• Kalp krizi sırasında genellikle hasta sol koluna ve sol alt çenesine vuran ağrıdan şikayetçi olabilir. Bazen tek bulgu sol alt çeneye vuran ağrı olabilir. Ayırıcı tanı açısından önemlidir. • Bu bgrup hastalara by-pass veya anjiyoplasti tedavileri yapılmış olabilir. Antikoagülan kullannabilirler. Kardiyolojik konsültasyon gerekir. İlk 6 ay dental tedaviler ertelenmelidir. Sadece kardiyolog onayı ile tedaviler yapılmalı ve yaşamsal bulguları takip edilmelidir.

Enfektif endokardit • Romatizmal ateş: üst solunum solunda beta hemolitik strestokok enfeksiyonu sonrası 1 ile 3 hafta sonra orortaya çıkan bir tablodur. • Artrit, , kardit, korea (yüz ve ekstremite kaslarında kasılma nöbetleri) ile ciltte döküntü ve nodüller görülür. • Bu grup hastalar romatizmal ateş sonrası düzenli olarak uzun süre korunma amaçlı I. V. Penisilin kullanırlar.

• Romatizmal kalp hastalığı: akut romatizmal ateşi takiben kalptete gelişen otoimmün bir hastalıktır. Rekürrent enfeksiyonları önlemek amaçlı depo penisilin türü ilaçlar verilir. Kalp kapakçığında tutulum olursa kapak replasmanı yapılabilir. • Hastanın ilaçlarını düzenli kullanıp kullanmadığı soruşturulmalıdır. Tüm dental tedavilerde proflaksi yapılmalıdır. Enfeksiyon odakları temizlenmelidir. Bu grup hastalarda her tedavi öncesi ağzın klorheksidinli gargara ile çalkalattırılması enfeksiyon riskini azaltır.

• Enfektif endokardit: genellikle bakteriyel nadiren fungal bir hastalıktır. Kalbinin endokard tabakasının enfeksiyonudur. Yaşlılarda kronik hastalık sonucu enfeksiyon olmaksızın da görülebilir. Medikal tedaviye cevap vermezse kalp kapakçığı değiştirilebilir. • Diş çekimi ve diğer kanamalı dental işlemler enfektif endokardit gelişmesine zemin hazırlar. Periodontal ve dental enfeksiyonlar ağızdan uzaklaştırılmalıdır. Bunun için her işlemde antibiyotik profilaksisi uygulanması gerekir.

Konjenital kalp hastalıkları • Kalbi oluşturan karıncık (ventrikül) ve kulakçık (atriyum) bölümleri, aort ve pulmoner damarlar, kapakçıklar veya kalbin diğer bölümlerinde görülebilen doğumsal anomalilerdir. Bu grup hastalar cerrahi işlem geçirmiş veya planlanan genellikle çocuk hastalardır.

• Yapılacak tüm dental tedaviler için ilgili hekim ile konsültasyon yapılmalı ve gerekirse antibiyotik proflaksisi uygulanmalıdır. Bu grup hastalar kalp cerrahisi servisinden diş hekimine konsülte edilmiş olabilir. Bu durumda kalp cerrahisi öncesi ağızda bulunan tüm dental ve periodontal sorunlar giderilmelidir.

Kalp kapakçığı hastalıkları • Kalp kapakçıkları kalbin içinde, aort ve pulmoner arterde bulunan kanın tek yönde akışını sağlayan ve akış yönüne doğru açılan fibröz yapılardır. Konjenital veya sonradan anomalileri mevcuttur. En çok mitral kapak etkilenir. Dental tedaviler enfektif endokardit gelişmesine neden olabilir. • Dental tedavilerden önce antibiyotik proflaksisi gerekir.

Kan Hastalıkları ve Kanama Bozuklukları