KAN GAZLARI Dr mit Aydomu ocak 2007 Arter

  • Slides: 68
Download presentation

KAN GAZLARI • Dr Ümit Aydoğmuş ocak 2007

KAN GAZLARI • Dr Ümit Aydoğmuş ocak 2007

Arter kan gazı ölçümü solunum fonksiyonu bozukluklarının tanı ve takibinde en güvenli yöntemlerden biri

Arter kan gazı ölçümü solunum fonksiyonu bozukluklarının tanı ve takibinde en güvenli yöntemlerden biri olmasının yanında özellikle kritik hasta takibinde vazgeçilmez ve yol gösterici bir analizdir. • • Solunum yetmezliğinin mekanizması ve patolojisi Asit-baz durumunun tanı ve izlenmesi Kompansasyonun derecesi KVC ve Torasik cerrahi ile Bronkoskopi sırasında hastanın takibi • Uykunun polisomnografik incelenmesi • Y. Bakım ünitesinde hastanın izlenmesi • Y. Doğan, küçük çocuk ve ventilasyon parametrelerine uyum gösteremeyen hastaların AC fonksiyonlarının durumu hakkında bilgi verir.

ARTER KAN GAZI DENİLDİĞİNDE NE ANLIYORUZ? • Ölçülen Parametreler: _Pa. O 2 _Pa. CO

ARTER KAN GAZI DENİLDİĞİNDE NE ANLIYORUZ? • Ölçülen Parametreler: _Pa. O 2 _Pa. CO 2 _Ph _Diğer(K, Ca, Laktat, Na, Hct) • Hesaplanan Parametreler: _Sat 02 _HC 03 _BEecf _ Ct a O 2

Kan Gazındaki Parametrelerin Normal değerleri • • • Ph : 7, 38 -7, 42

Kan Gazındaki Parametrelerin Normal değerleri • • • Ph : 7, 38 -7, 42 PCO 2 : 38 -42 mm. Hg Pa 02 : 92 -95 Sat 02 : %95 -97 HCO 3 : 23 -27

Arterial Kan Gazı Ölçümünde Dikkat • Alınan örnek 5 dakika içinde incelenmelidir. • Uzun

Arterial Kan Gazı Ölçümünde Dikkat • Alınan örnek 5 dakika içinde incelenmelidir. • Uzun süre oda ısısında kalırsa lökosit metabolizması nedeniyle P 02 azalır ve p. C 02 artar. • Alındığı yerde bakılmayacaksa soğuk kalıbla nakledilmelidir.

Kan Gazı Ölçüm Hataları • • Alınan kanın venöz olması Şırınga içinde hava kalması

Kan Gazı Ölçüm Hataları • • Alınan kanın venöz olması Şırınga içinde hava kalması Enjektörün O 2’ ye permeabl olması Fazla heparin (yapay metabolik asidoz)

Genel Yaklaşım 1)Oksijenasyonu değerlendirmek : Pa. O 2 2)Ventilasyonu değerlendirmek : Pa. C 02

Genel Yaklaşım 1)Oksijenasyonu değerlendirmek : Pa. O 2 2)Ventilasyonu değerlendirmek : Pa. C 02 3)Gaz alış verişini değerlendirmek : Fi. O 2 -Pa. O 2 ilişkisi 4)Asit-baz dengesi • Ph: Genel değerlendirme • Pa. C 02, HCO 3 : Olay metabolik mi, solunumsal mı? Ve Kompansasyon var mı yok mu?

Kan Gazı Parmetrelerinde Değerlendirdiğimiz • p. H • Pa 02: Kanda erimiş halde bulunan

Kan Gazı Parmetrelerinde Değerlendirdiğimiz • p. H • Pa 02: Kanda erimiş halde bulunan 02’nin oluşturduğu parsiyel basınç • Sat 02: Hb’nin 02 ile doygunluğu • Ct a 02: Arterial kanın total 02 içeriği=Fiziksel olarak erimiş 02+Kimyasal olarak Hb’e bağlı 02 • HCO 3: asit-baz dengesinde met-sol ayrımı, anyon açığı ve kompansasyon

Oksijenasyon =p. O 2 • • Trakea havasındaki P 02=149 mm. Hg Alveol havasındaki

Oksijenasyon =p. O 2 • • Trakea havasındaki P 02=149 mm. Hg Alveol havasındaki P 02=109 mm. Hg Arter kanındaki P 02=95 mm. Hg Venöz kan P 02=40 mm. Hg(Hiç bir zaman 48 mm. Hg’dan büyük olmaz) -O 2 Kanda 2 Şekilde Taşınır: 1)Kimyasal olarak Hb’e bağlı(%98) 2)Fiziksel olarak çözünmüş halde(%2)

Hipoksi • Dokulara yetersiz 02 verimi. • Nedenleri: -Gaz alış verişinin bozulması (solunum yolu

Hipoksi • Dokulara yetersiz 02 verimi. • Nedenleri: -Gaz alış verişinin bozulması (solunum yolu hastalığı; KOAH _Pulm. Emboli, İntertisyel AC Hastalığı, Obstrüksiyon, bronkospazm…) olabilir -Dolaşım yetmezliğine bağlı (Kardiojenik şok) ve ya şant (ASD, VSD, A-V fistül, KKY, yaygın pnomoni, ARDS ) -Anemi nedeniyle Hb’e bağlı 02 miktarı azalmış olabilir. -Hücrede 02 kullanımı bozulmuş olabilir=Siyanür zehirlenmesi -Hipoventilasyon: Alveollere ulaşan taze gaz volümünde azalma olmasıdır. Daima C 02 artışı ile birliktedir. O 2 tedavisi ile düzelir. Alveolo-arteriel gradient normaldir. Solunumun kortikal kontrolünden, solunum yollarının herhangi bir seviyesinde ortaya çıkan bir bozukluk nedeniyle olabilir.

Hipoksemi • Hb’nin taşıdığı O 2 miktarı Pa 02 ile orantılıdır. Bu ilişki O

Hipoksemi • Hb’nin taşıdığı O 2 miktarı Pa 02 ile orantılıdır. Bu ilişki O 2 disosiyasyon eğrisi olarak bilinir. • Pa 02 yaklaşık 60 mm. Hg iken Sat 02 %88 -89 civarındadır. • Bu seviyenin üzerinde Pa 02’nin 100 mm. Hg’dan 60 mm. Hg’ya düşmesi halinde Sat 02 sadece %90’a iner. • Pa 02 değerleri 60 mm. Hg altına indiği zaman ise disosiasyon eğrisi dik seyreder. Yani Pa 02 deki küçük bir değişme, Sat 02 de büyük bir değişikliğe neden olur.

Hipoksemi • Bu ilişki sadece normal Hb değerleri için, normal Ph’da ve normal vücut

Hipoksemi • Bu ilişki sadece normal Hb değerleri için, normal Ph’da ve normal vücut ısısında geçerlidir. • Bu faktörler değişirse eğri sağa veya sola kayar. • Hb’nin 02’ye afinitesinde değişmeler eğrinin sağa veya sola kaymasına neden olur. • Sağ kayma -Aynı Pa 02 değerinde Hb’e daha az O 2 bağlanması demektir. -Yani Hb’nin O 2’ye afinitesi azalmıştır. -Dokulara O 2’yi daha kolay bırakır. -Asidoz , hiperkapni ve ateşli hastalıklarda sağa kayma izlenir.

Hipoksemi • Sola kayma -Hb’nin daha fazla O 2 bağlanması anlamına gelir. -Yani O

Hipoksemi • Sola kayma -Hb’nin daha fazla O 2 bağlanması anlamına gelir. -Yani O 2’e afinitesi azalmıştır. Dokulara O 2’i daha zor bırakır. -Alkaloz, hipotermi ve 2, 3 DPG eksikliğinde sola kayma izlenir.

ALİ ARDS Pa. O 2/Fi. O 2 200 -300 200 ▼ PCO 2 Başta

ALİ ARDS Pa. O 2/Fi. O 2 200 -300 200 ▼ PCO 2 Başta azalır sonra artar Radyografi Diffüz infiltrat geri dönüşümlü Başta azalır sonra artar(önce alkoloz, sonra asidoz) Diffüz infiltrat fibrozise bağlı radyolojik bulguların sebat etmesi Pulm art wedge b. 18 mm. Hg ▼ Klinik Ağır dispne ve taşipne Orta ağır dispne taşipne

ARDS pulmoner ödem

ARDS pulmoner ödem

VENTİLASYON= p. CO 2 • C 02 Kanda 3 Şekilde Taşınır: -HCO 3 halinde(%70)

VENTİLASYON= p. CO 2 • C 02 Kanda 3 Şekilde Taşınır: -HCO 3 halinde(%70) -Hb ile birleşmiş olarak(%23) -Plasmada eriyik şeklinde(%7) = Pa. C 02

“METABOLİK DENGE” TANIMI, ÜÇ SİSTEMİN DENGESİNİ KAPSAR • 1 - Volüm (Sıvı) Dengesi: Burada

“METABOLİK DENGE” TANIMI, ÜÇ SİSTEMİN DENGESİNİ KAPSAR • 1 - Volüm (Sıvı) Dengesi: Burada asıl kast edilen “su dengesi”dir. Ancak ne yazık ki, vücuttaki su düzeyi ölçülemez. Bu konuda kan osmolaritesi ve Na değerli bilgi verebilir. • 2 - Elektrolit Dengesi: Burada sadece, major elektrolitler olan Na, K, Cl, HCO 3 dengesinden söz edilir, diğerleri göz önünde bulundurulmaz. • 3 - Asid-Baz (p. H) Dengesi: Burada kriter kan p. H’sıdır. Ancak her kan p. H ölçümünde mutlaka, birlikte kan elektrolit düzeyleri de bakılmalıdır. Böylece, p. H dengesizliğinin etyolojisi ve nasıl bir tedavi uygulanacağı da belirlenmiş olur.

ASİT BAZ DENGESİ

ASİT BAZ DENGESİ

 • Protein ve KH metabolizması sonucunda günde 1 m. Eq/kg hidrojen iyonu açığa

• Protein ve KH metabolizması sonucunda günde 1 m. Eq/kg hidrojen iyonu açığa çıkar. • Etkin tampon mekanizmaları sayesinde kanın p. H’sı 7. 35 ile 7. 45 arasında değişir. • 7 ile 7. 7 sınırları dışında yaşam mümkün değildir. • Vücuttaki asit-baz denge bozukluğunun tanısı sadece kan p. H ölçümü ile konulabilir.

Amerika’da bir eğitim hastanesinde doktorların % 70’i asit-baz konusunu bildiklerini söylemişlerdir Aynı doktorlar verilen

Amerika’da bir eğitim hastanesinde doktorların % 70’i asit-baz konusunu bildiklerini söylemişlerdir Aynı doktorlar verilen örneklerin ancak % 40’nı doğru olarak yorumlamışlardır!!!!! Bu, yoğun bakım tedavisi gerektiren her 10 hastanın 9’unda asit-baz bozukluğu olduğu kabul edilirse ciddidir!!!

Asid-Baz İmbalansı olan olguda şu sorular yanıtlanmalıdır. . . 1234 - Asidoz mu var,

Asid-Baz İmbalansı olan olguda şu sorular yanıtlanmalıdır. . . 1234 - Asidoz mu var, alkaloz mu ? Metabolik mi, solunumsal mı ? Solunumsal Akut mu, kronik mi ? Met. Asidozsa Anyon açığı var mı ? (Eğer anyon (yani HCO 3) açığı yoksa sadece sıvı tedavisi yeterlidir. HCO 3 açığı varsa, yerine koyulmalıdır, yoksa şifa sağlanması güçtür) 5 - Met. Alkalozsa İdrarda klor atımı ne kadar ? 6 - Yeterli kompansasyon oluşmuş mu ?

 • p. H’nın 7. 34’ten küçük olmasına asidoz; • 7. 46’dan büyük olmasına

• p. H’nın 7. 34’ten küçük olmasına asidoz; • 7. 46’dan büyük olmasına ise alkaloz denir. • Primer solunumsal bozukluklar kan CO 2 düzeylerinde değişmelere neden olur. Metabolik bozukluklar ise primer olarak plazma HCO 3 düzeylerini etkiler. • CO 2’nin normal değeri 40 mm. Hg dir. Düşükse solunumsal alkaloz, yüksekse solunumsal asidozdur.

 • HCO 3 normalde 22 -26 m. Eq/L’dir. Düşükse metabolik asidoz, yüksekse metabolik

• HCO 3 normalde 22 -26 m. Eq/L’dir. Düşükse metabolik asidoz, yüksekse metabolik alkalozdur. • Serum HCO 3 değeri metabolik olaylar yanında solunuma bağlı olarak da değişir. Hasta hızlı soluduğunda fazla miktarda CO 2 atacağı için HCO 3/H 2 CO 3 oranını sabit tutabilmek için HCO 3’ün düşmesi gerekir.

Baz fazlalığı=BE • Bu terim metabolik değişiklikler sonucu bir litre kanda artmış ya da

Baz fazlalığı=BE • Bu terim metabolik değişiklikler sonucu bir litre kanda artmış ya da azalmış toplam asit ve bazların düzeyini belirlemek için kullanılır. BE’nin normal değeri + ya da – yöndeki 2, 5’lik değerdir. • Negatif baz fazlalığı metabolik asidozu, pozitif baz fazlalığı metabolik alkalozu ve baz fazlalığı normalken de olay solunumsal problemi ifade eder.

Anyon Açığı • Kanın temel katyonu Na, temel anyonları ise Cl ve HCO 3’dür.

Anyon Açığı • Kanın temel katyonu Na, temel anyonları ise Cl ve HCO 3’dür. Anyon açığı basitçe; katyondan anyonların çıkarılması ile bulunur • Anyon Açığı = (Na) - (Cl + HCO 3) • Normal Anyon Açığı = 12 4 m. Eq/l

Anyon açığının anlamı nedir ? ? • Burada anyondan kasıt; HCO 3’dür. Eğer anyon

Anyon açığının anlamı nedir ? ? • Burada anyondan kasıt; HCO 3’dür. Eğer anyon açığı yoksa sadece sıvı tedavisi ile sağlanan dilüsyon p. H’nın yükselmesini sağlayacaktır. Ancak HCO 3 açığı varsa, tedaviye Na. HCO 3 eklenmelidir. Sıvı tedavisi yeterli olmaz, tersine; kandaki HCO 3’ün daha da dilüe olmasına neden olur.

METABOLİK ASİDOZ • Kanda H iyonu artışı ile oluşur (p. H<7. 35). Bunun sonucu

METABOLİK ASİDOZ • Kanda H iyonu artışı ile oluşur (p. H<7. 35). Bunun sonucu kanda HCO 3 düşer. • Akut fazda; kompansasyon amacıyla hemen solunumsal aktivite artar. • Kronik fazda; renal H atımı artar. Dolayısıyla; Met. asidoz durumunda solunum düzenli ve idrar çıkışının yeterli olması hastanın düzelmesi için önemli kriterlerdir!

 • Tüm organ yetmezlikleri sonucunda (başta böbrek, karaciğer ve akciğer olmak üzere) asidoz

• Tüm organ yetmezlikleri sonucunda (başta böbrek, karaciğer ve akciğer olmak üzere) asidoz oluşur. Tüm travmalardan sonra asidoz olur. • - Asidoz başladıktan 20 -30 dk sonra bikarbonat tampon sistemi çalışmaya başlar. Yaklaşık 6 saat sonra Hb tampon sistemi, 12 saat sonra solunum tampon sistemi işlev görmeye başlar. En geç aktive olan renal tampon sistemidir; yaklaşık 3 gün sonra!

1 - Normal Anyon Açık’lı (yani fazladan anyon açığı olmayan) Met. Asidoz: – Böbrek

1 - Normal Anyon Açık’lı (yani fazladan anyon açığı olmayan) Met. Asidoz: – Böbrek yetm, diare, aşırı diüretik kullanımı, TPN, pankreas-safra ve İ. B. Fistülleri – Bu durumlarda anyon farkı 15 m. Eq/L’nin altında ve anyon açığına yol açacak yeni bir asit ilavesi olmadığından, anyon-katyon dengesi Cl artışı ile karşılanacaktır: Hiperkloremik Met. Asidoz

2 - Artmış Anyon Açık’lı (yani anyon açığı >15 olan) Met. Asidoz; – Aşırı

2 - Artmış Anyon Açık’lı (yani anyon açığı >15 olan) Met. Asidoz; – Aşırı asit üretimine bağlıdır. – Anyon farkı 15 m. Eq/L’nin üstündedir. – Şok, salisilat zehirlenmesi, diabetik ketoasidoz, metanol ve etilen glikol alımı, laktik asidoz.

Etkileri • Kardiyak aritmilere eğilimi artırır. • SSS’ni etkileyerek, yorgunluk, güçsüzlük ve hatta stupor

Etkileri • Kardiyak aritmilere eğilimi artırır. • SSS’ni etkileyerek, yorgunluk, güçsüzlük ve hatta stupor ve komaya kadar değişen bozuklukların ortaya çıkmasına neden olur. • Serum K ve Ca düzeylerinde artış • Solunum hızı ve derinliğinin artması ki buna Kussmaull solunumu denir.

Tedavi • Nedenin ortadan kaldırılması • Tamponman yapılırken alkali çözelti azar ve uzun aralıklarla

Tedavi • Nedenin ortadan kaldırılması • Tamponman yapılırken alkali çözelti azar ve uzun aralıklarla verilmelidir. İdrar p. H’sı alkali tarafa kaydığında tamponman hemen kesilmelidir. Bikarbonat 15’in üstündeyse veya p. H 7. 3 ün üzerindeyse tampona gerek yoktur. • Sıvı ve elektrolit tedavisi; özellikle hafif asidozda bolca ringer laktat yeterlidir. Laktat kc de bikarbonata dönüşür.

 • Tamponman amacı ile verilecek bikarbonatın hesaplanması: plazma bikarbonat açığı X hücre dışı

• Tamponman amacı ile verilecek bikarbonatın hesaplanması: plazma bikarbonat açığı X hücre dışı sıvı volümü X kg Örnek: gerçek bikarbonat 10 olan 70 kg hasta (20 -10)x 70 x%20 = 140 m. Eq 1 ampül Na. HCO 3= 44 m. Eq bikarbonat içerir

 • Peki, anyon açığını bilmemizin pratik anlamı nedir? • Burada anyondan kasıt; HCO

• Peki, anyon açığını bilmemizin pratik anlamı nedir? • Burada anyondan kasıt; HCO 3’dür. Eğer HCO 3 açığı yoksa sadece sıvı tedavisi ile sağlanan dilüsyon p. H’nın yükselmesini sağlayacaktır. Bolca ringer laktatı içeren bir sıvı tedavisi yeterlidir. • Na’u yüksek olan hastalarda Na. HCO 3 yerine THAM(trihidroksimetilaminometan) ve Shohl(sitrik asit) solüsyonları kullanılır.

METABOLİK ALKALOZ Kanda HCO 3 artışı vardır. Bunun nedeni genelde aşırı H kaybıdır, çünkü;

METABOLİK ALKALOZ Kanda HCO 3 artışı vardır. Bunun nedeni genelde aşırı H kaybıdır, çünkü; idrarla atılan her H için bir HCO 3 geri emilir. En sık neden asidik gastrik sıvı kaybıdır ancak uzun süreli diüretik tedavisi sonrasında da sık görülür. En sık nedenleri; kusma, NGS aspirasyonu, masif kan tranfüzyonu, hipoparatiroidi

 • Mide sıvısının kaybı ile volümün daha da azalması aldosteron etkisini ortaya çıkarır.

• Mide sıvısının kaybı ile volümün daha da azalması aldosteron etkisini ortaya çıkarır. Gelişen hipopotasemi ile idrardan H iyonu atılımı artar ve paradoksal bir asidüri oluşur. • Teorik olarak metabolik alkalozun kompanse edilebilmesi için solunum yüzeyelleşmesi ve p. CO 2’nin yükselmesi beklenir.

 • Ne varki; bu değişiklikler O 2 satürasyonunda azalmaya ve hipoksiye neden olacağı

• Ne varki; bu değişiklikler O 2 satürasyonunda azalmaya ve hipoksiye neden olacağı için ortaya çıkmayacaktır. Bu nedenle metabolik alkaloz sadece böbrekler ile kompanse edilmeye çalışılır. Böbreklerde fazla miktarda HCO 3 atılarak düşürülmeye çalışılır.

Belirtileri • Metabolik alkalozun en iyi bilinen etkisi sinir sisteminin aşırı duyarlılığıdır. Bunun da

Belirtileri • Metabolik alkalozun en iyi bilinen etkisi sinir sisteminin aşırı duyarlılığıdır. Bunun da belirtisi tetanidir. • p. H normalse plazma kalsiyumu 7 mg/d. L’nin altına düştüğünde tetani görülecektir. Düşük p. H tetaniye eğilimi azaltır. Tetani ya p. H düşürülerek ya da p. H normalse, serum kalsiyum düzeyi yükseltilerek tedavi edilir.

 • Cerrahi hastalarda en sık rastlanan bir sorun olan pilor darlığında kusma veya

• Cerrahi hastalarda en sık rastlanan bir sorun olan pilor darlığında kusma veya mide sıvısının kaybına bağlı olarak hipokloremik hipokalemik metabolik alkalozdur.

Tedavi • Metabolik alkaloz zor tedavi edilen bir bozukluktur. Bu nedenle gelişmesini önlemek çok

Tedavi • Metabolik alkaloz zor tedavi edilen bir bozukluktur. Bu nedenle gelişmesini önlemek çok önemlidir. • Tedavi öncelikle nedene yönelik olmalıdır. • Kaybedilen sıvı elektrolitlerin karşılanması ikinci aşamasıdır. Bu amaçla en sık Na. Cl solüsyonları ve K verilmelidir. • Şiddetli olgularda dilüe HCl’de kullanılabilir. • Akut gelişen alkalozlarda tetani de vardır. Çünkü kan p. H’sının yükselmesiyle iyonize Ca hızla düşer. • Tetanisi olan olgularda; duruma göre 1 -2 ampul Ca. Glukonat verilmelidir.

SOLUNUMSAL ASİDOZ • Kanda CO 2 birikimi vardır. Bu genellikle bir hipoksik neden sonrası

SOLUNUMSAL ASİDOZ • Kanda CO 2 birikimi vardır. Bu genellikle bir hipoksik neden sonrası gelişir. • Neden sıklıkla alveoler hipoventilasyondur. • p. CO 2 50 mm. Hg’nın üstündedir.

Nedenleri Akut olarak; – hava yolu obstr. , pulmoner ödem, aşırı anestezi alımı, aşırı

Nedenleri Akut olarak; – hava yolu obstr. , pulmoner ödem, aşırı anestezi alımı, aşırı opiad alımı, atelektezi Kronik olaraksa; – KOAH, astım bronşiale, bronşiektazi, amfizem sonucu gelişebilir.

Belirtileri • p. CO 2’deki ani artış hastada huzursuzluk, uyku hali ve konfüzyona neden

Belirtileri • p. CO 2’deki ani artış hastada huzursuzluk, uyku hali ve konfüzyona neden olur. CO 2 birikimi, kan basıncını artırır, beyin damarlarında vazodilatasyona, pulmoner yatakta ise vazokonstrüksiyona neden olur.

Tedavi • Nedenin ortadan kaldırılması ve yeterli ventilasyonun sağlanması temel ilkedir. • Post-op hastaya

Tedavi • Nedenin ortadan kaldırılması ve yeterli ventilasyonun sağlanması temel ilkedir. • Post-op hastaya derin soluk alması, öksürmesi ve solunum egzersizleri önerilir. • Akut solunum asidozu düşünüldüğünde acil entübasyon veya trakeostomi yapılması gerekebilir.

SOLUNUMSAL ALKALOZ • Kanda CO 2 düşmesidir. En sık neden hipervantilasyondur. • Akut fazda

SOLUNUMSAL ALKALOZ • Kanda CO 2 düşmesidir. En sık neden hipervantilasyondur. • Akut fazda HCO 3 normaldir ancak kompanse dönemde HCO 3 azalır. • Metabolik asidozda da kompansasyon olarak gelişebilir.

Nedenleri • • Anksiyeteye bağlı olarak hızlı soluma Ağrı MSS travmaları Sepsis Pulmoner emboli

Nedenleri • • Anksiyeteye bağlı olarak hızlı soluma Ağrı MSS travmaları Sepsis Pulmoner emboli Salisilat zehirlenmesi Mekanik ventilasyonda hastanın hiperventile edilmesi

Pulmoner emboli • Pulmoner arter ve dallarından bir veya birkaçının trombüsle tıkanmasıdır. • Non-trombotik(

Pulmoner emboli • Pulmoner arter ve dallarından bir veya birkaçının trombüsle tıkanmasıdır. • Non-trombotik( tm hücreleri, amnion sıvısı, yağ partikülleri, parazit yumurtaları, hava embolisi ) • >% 90 alt ekstremite proksimal derin venleriden köken alan trombüslerle tıkanma olmaktadır.

PE klinik bulgular • • • Nefes Darlığı Göğüs Ağrısı Takipne Öksürük Hemoptizi Senkop

PE klinik bulgular • • • Nefes Darlığı Göğüs Ağrısı Takipne Öksürük Hemoptizi Senkop Ateş, terleme Bacak Derin Venleri Trasesinde Hassasiyet ve/veya Ağrı Semptomatik Bacakta Şişlik, Gode Bırakabilir Kolleteral Süperfisyel Venlerde Variköz Olmayan Genişleme Sıkıntı Hissi Çarpıntı

PE Fizik Muayene Bulguları • • Takipne >20/dakika Taşikardi >100/dakika Semptomatik Bacakta Şişlik Semptomatik

PE Fizik Muayene Bulguları • • Takipne >20/dakika Taşikardi >100/dakika Semptomatik Bacakta Şişlik Semptomatik Bacakta Hassasiyet Ateş Ral Plevral Frotman

PE labaratuar • • • Lökositoz AST N, bilirubin, LDH yüksekliği FDP ( d-dimer)

PE labaratuar • • • Lökositoz AST N, bilirubin, LDH yüksekliği FDP ( d-dimer) artış AKG: hipoksemi, hipokapni, Res. Alkaloz, EKG: N, Sinüs Taşikardisi, Sağ yüklenme, sağ dal bloğu, sağ aks deviasyonu

PE de D-Dimer • Koagulasyon sonu fibrin yıkım ürünlerinden D-Dimerin kandaki seviyesinin VTE tanısındaki

PE de D-Dimer • Koagulasyon sonu fibrin yıkım ürünlerinden D-Dimerin kandaki seviyesinin VTE tanısındaki değerini araştıran birçok yayın bulunmaktadır. • Bu test, tanıyı desteklemekten çok klinik olasılık düşük ve risk faktörü bulunmayanlarda ekarte etme yönünden daha değerli gibi görünmektedir. • Klinik olarak orta ve düşük olasılık grubuna giren hastalarda 0. 5 mg altındaki değerler pratik olarak VTE tanısını ekarte ettiği ileri sürülmektedir.

PE görüntüleme • Konvansiyonel anjiografinin yerini BT anjiografi ve MR anjiografi almıştır.

PE görüntüleme • Konvansiyonel anjiografinin yerini BT anjiografi ve MR anjiografi almıştır.

Solunumsal Alkolozun Belirtileri • Kronik hiperventilasyonda asemptomatik olabilir. • Akut hiperventilasyonda ise; – Parestezi

Solunumsal Alkolozun Belirtileri • Kronik hiperventilasyonda asemptomatik olabilir. • Akut hiperventilasyonda ise; – Parestezi – Ağız çevresinde uyuşukluk – Baş dönmesi – Tetani (iyonize kalsiyumun azalması sonucu!)

Tedavi • Nedenin ortadan kaldırılması temel ilke olmasıyla beraber; • En pratik ve hızlı

Tedavi • Nedenin ortadan kaldırılması temel ilke olmasıyla beraber; • En pratik ve hızlı tedavi yaklaşımı; hastanın kese kağıdı içine solutulmasıdır. (Sepsis, PE, MSS travması gibi aynı zamanda hipoksi yapan nedenlere bağlı değilse)

Kural-1 p. H normal değil ve PCO 2 ile aynı yönde değişim gösteriyorsa Primer

Kural-1 p. H normal değil ve PCO 2 ile aynı yönde değişim gösteriyorsa Primer metabolik hadise!!!

Kural-2 p. H normal değil PCO 2 ile ters yönde değişim gösteriyorsa Primer solunumsal

Kural-2 p. H normal değil PCO 2 ile ters yönde değişim gösteriyorsa Primer solunumsal hadise

Kompansasyon(X)= (1, 5 X HCO 3)+8 ± 2 X > p. CO 2 =>

Kompansasyon(X)= (1, 5 X HCO 3)+8 ± 2 X > p. CO 2 => solunumsal alkoloz X < p. CO 2 => solunumsal asidoz

OLGU: 1 Na 138 HCO 3 CL 16 105 AA 18 PCO 2 PH

OLGU: 1 Na 138 HCO 3 CL 16 105 AA 18 PCO 2 PH 42 ▼ 7. 26 ▼ p. O 2 67 Çözüm: p. H ve p. CO 2 aynı yönde değişiyorlar Yani primer bir metabolik hadise; p. H düşük ==> PRİMER MET. ASİDOZ! kompansasyon(X)=1, 5 x 16+8 =32 oysaki p. CO 2=42’dir. p. CO 2 > X yani kompansasyon sağlanmamış. Ek solunumsal asidoz var. (Diabetik keto asidoz +KOAH)

OLGU: 2 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O

OLGU: 2 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O 2 142 26 104 12 27 ▼ 7. 55 ▲ 53 Çözüm: p. H ve p. CO 2 ters yönde değişiyorlar ve p. H yükselmiş; yani hadise primer solunumsal alkaloz HCO 3 değişmemiş. (Dekompanse) pulmoner emboli

OLGU: 3 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O

OLGU: 3 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O 2 141 19 98 24 32 ▼ 7. 31 ▼ 88 Çözüm: p. H ve p. CO 2 aynı yönde değişiyorlar Yani primer bir metabolik asidoz • KOMP. ==> X = 1, 5 x 19 + 8 =36. 5 • p. CO 2 < X yani olayda ek bir solunumsal alkaloz vardır denir. Pankreatik sıvı drenajı+Anksiyete

OLGU: 3 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O

OLGU: 3 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O 2 141 19 98 24 32 ▼ 7. 31 ▼ 88 Çözüm: p. H ve p. CO 2 aynı yönde değişiyorlar Yani primer bir metabolik asidoz • KOMP. ==> X = 1, 5 x 19 + 8 =36. 5 • p. CO 2 < X yani olayda ek bir solunumsal alkaloz vardır denir. Pankreatik sıvı drenajı+Anksiyete

OLGU: 4 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O

OLGU: 4 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O 2 141 41 93 7 112 ▲ 7. 06 ▼ 288 Çözüm p. H ve p. CO 2 ters yönde değişiyorlar Yani primer solunumsal asidoz Ventilatördeki KOAH lı hastada yüksek PEEP ve Fi. O 2 uygulamasına bağlı

OLGU: 5 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O

OLGU: 5 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O 2 140 27. 6 101 11. 4 48 ▲ 7. 32 ▼ 68 Çözüm: p. H ve p. CO 2 ters yönde değişmişler ve p. H düşmüş yani pr. solunumsal asidoz Astım krizi kompansasyon başlamış(HCO 3 yükseliyor)

OLGU: 6 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O

OLGU: 6 Na HCO 3 Cl AA p. CO 2 p. H p. O 2 140 40 88 12 44. 5 ▲ 7. 61 ▲ 73 Çözüm: p. H ve p. CO 2 aynı yönde değişiyorlar ve p. H yükselmiş; yani hadise primer metabolik alkaloz X=1. 5 x 40 +8 ± 2=68 > p. CO 2 solunum kompansasyon mekanizması devrede yüzeyel solunuma bağlı hipoksi, hiperkapni ancak dekompanse met alkoloz mevcut (aşırı kusma)