KAMU POLTKALARI ZMLEMELERNDE KULLANILAN DER YNTEMLER Sakarya niversitesi

KAMU POLİTİKALARI ÇÖZÜMLEMELERİNDE KULLANILAN DİĞER YÖNTEMLER Sakarya Üniversitesi Semineri (Eylül 2015) Göktuğ Morçöl Pennsylvania State University

Rasyonel Kamu Politikaları Çözümlemeleri Yaklaşımı 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Sorunu tanımla. (Identify or define the problem. ) Karar verme ölçütlerini sapta. (Decide on decision criteria. ) Çözüm seçeneklerini sapta. (Identify alternative paths of action to solve the problem. ) Ön kestirim (öngörü) yap. (Forecast , predict. ) En iyi seçeneği seç; karar ver. (Select the best alternative; decide. ) Karar verilen seçeneği uygula. (Implement the alternative. ) Uygulama sonuçlarını değerlendir. (Evaluate the outcomes of the implementation. ) Gerçek hayatta KPÇ böyle işlemese de, bu hala en çok kabul gören yaklaşım. Bundan sonraki slaytlarda sözü edilen yöntemlerin çoğu, bu yaklaşımı büyük ölçüde izliyor.

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Karar Verme (En İyi Seçeneği Seçme) Yöntemleri: � Avantaj ve dezavantaj (pros and cons) karşılaştırma yöntemleri � Ölçütler ve seçenekler matrisi (the criteria–alternatives matrix) � Maliyet-etkililik çözümlemesi (cost-effectiveness analysis) ve fayda-maliyet çözümlemesi (cost-benefit analysis)

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Avantaj ve dezavantaj (pros and cons) karşılaştırma yöntemlerine bir örnek :

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Ölçütler ve seçenekler matrisi (the criteria–alternatives matrix) yöntemine bir örnek:

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Ölçütler ve Seçenekler Matrisi (Criteria-Alternatives Matrix) Alternatives Decision Criteria Sıralamalar No action Increase (Status property quo) taxes Increase sales taxes Use gambling money Increase access to education (Goal) 4 1 2 3 Cost 1 4 2 3 Political feasibility 2 4 3 1 Equity 3 2 4 1 Legal 10 11 11 Legality Total Score 8 (Winner!)

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Ölçütler ve Seçenekler Matrisi Örneği Kaynak: Metropolitan Atlanta Rapid Transit Authority “Westline Corridor Project” (http: //www. itsmarta. com/planning/West%20 Line/Current/LPA/West%20 Line%20 LPA%20 Ch%203. pdf ) Bir fikir vermek için:

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Ölçütler ve seçenekler matrisindeki ölçütlerin kaynakları: Ø Çoğunlukla siyasi önderler ölçütlerin neler olması gerektiğini belirler “Amaç şu olmalı. Bütçeden bu kadar para ayrılabilir. ” Ø Bazen, yasalar bazı ölçütlerin kullanılmasını zorunlu kılar Örneğin, ABD’deki yasalar yeni yapılan kamu binalarında belirli standartların uygulanmasını zorunlu kılar.

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Ölçütler ve seçenekler matrisindeki ölçütlerin kaynakları: Bazen, analist ölçütleri belirlemede söz hakkı olabilir. Analist, toplumun değerlerinden ve/veya yasalardan çıkarsamalar yapabilir. Analist, konunun uzmanlarına danışabilir. “Yeni doğmuş çocukların beslenmelerine ilişkin bir program en iyi seçenekleri saptamada hangi ölçütlere dikkat edilmeli? ” Nadiren analist, Dunn’in tarif ettiği bicimde bir sorun tanımlama çalışması (problem structuring exercise) yapabilir.

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Ölçütler ve seçenekler matrisindeki seçeneklerin kaynakları: � Fikir üretimi (idea generation, brainstorming, problem structuring) � Bilimsel kuramlar, modeller ya da bulgular � Uzmanlara danışma � Toplumsal tartışmalarda ortaya atılan fikirler — � Örneğin “policy think tank” lerin ürettiği fikirler Benzetmeler (parallel cases, analogies)

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Ölçütler ve seçenekler matrisindeki seçeneklerin kaynakları: � Genel (generic) kaynaklar (Bardach, A Practical Guide for Policy Analysis, “Things Governments Do”) • Düzenlemeler (regulations) • Sübvansiyonlar ve yardımlar (subsidies and grants) • Hizmet sunumu (service provision) • Bilgi dağıtımı ve kamunun eğitimi (information dissemination and educating the public) • Özel hakların düzenlenmesi (structuring private rights and framing economic activity) • Sözleşmeler (contracting out)

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Sorun tanımlama çalışmaları: (Bu örneğin ayrıntıları için “Problem Structuring Example” a bakiniz. ) Alternatives Decision Criteria Increase access to education (Goal #1) Improve quality in education (Goal #2) Cost Political feasibility Equity Legality Total Score No action Increase (Status property quo) taxes Increase sales taxes Use gambling money

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Ön Kestirim (Forecasting) Yöntemleri Kamu politikalari çözümlemelerinin en zor yönü/adımı geleceği önceden kestirmek! Bazı tartışmalı varsayımları gerektiriyor: 1. Geçmişteki olaylar gelecektekileri belirler. Geçmişteki duzenlilikler (patterns) gelecekte kendilerini tekrar edeceklerdir. 2. Ön kestirimin yapılmış olması gelecekteki olayları etkilemez. Bir ekonomistin borsaya ilişkin öngörüleri borsayı etkilemez.

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Ön kestirim yöntemlerinin ne kadar sorunlu olabileceğinin bir örneği: Prof. Bruce Bueno de Mesquita’nin (New York University) öngörüleri De Mesquita bir oyun kuramı (game theory) uzmanı. Şubat 2011 Orta Doğu'ya ilişkin öngörüler yapmıştı. Seyredin: http: //www. youtube. com/watch? v=b. Y 7 ym. XZ 9_TM.

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Dunn’in bu yöntemleri sınıflaması ve matristeki yerleri: Veriye dayalı (extrapolative forecasting) — Kuramsal önkestirim (theoretical forecasting) — Yargıya dayalı önkestirim (judgmental forecasting) —

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Bir extrapolative forecasting örneği: ABD’nin GSYİH sinin üç aylık ölçümleri ile ön kestirimi

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Kuramsal Ön Kestirim Yöntemleri Regresyon modelleri, simülasyon modelleri, oyun kuramı modelleri vb. Oyun kuramı uygulamalarına bir örnek: Profesör de Mesquita’nin kullandığı yöntemler London School of Economics’te 2010 da verdiği seminer: http: //www. youtube. com/watch? v=r. IEq 305 Siz. A.

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Yargıya dayalı ön kestirimde kullanılan bir yöntem: Siyasal olabilirlik çözümlemesi (political feasibility analysis, PRINCE): Stakeholder Governor Senate Republicans Senate Democrats House Republicans House Democrats Pro-gun lobby groups Anti-gun lobby groups TOTAL Coded Position Probability Fraction of Resources Available Resource Rank Feasibility Score

Verimlilik Çözümlemeleri Verimlilik çözümlemeleri biçimleri: Maliyet-etkililik çözümlemeleri (cost-effectiveness analysis) Fayda-maliyet çözümlemeleri (cost-benefit analysis) Ø Bunlar, kamu politikaları çözümlemelerinde kullanılan yöntemler arasında. Ø Analizlerin program öncesinde mı ya da sonrasında mı yapıldığına göre farklı yöntem ve hesaplamalar gerekir. 19

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler �

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Fayda-Maliyet Çözümlemesi (Cost-Benefit Analysis) � En popüler ve tartışmalı yöntemlerden birisi � Ekonomik rasyonalitenin en gelişkin ifadesi • Tüm değerler para ile ölçülüyor. � Uzun bir tarihi var. • ABD’de ilk resmi uygulamaları River and Harbor Act (1902) ile başlamış. • 1981’den bu yana federal hükümete başvurularda zorunlu hale getirilmiş. � “Circular No. A-94” federal kuralları ayrıntılı olarak tarif ediyor: http: //www. whitehouse. gov/omb/circulars/a 094. html

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler �

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler �

Kamu Politikaları Çözümlemelerinde Kullanılan Yöntemler Fayda-Maliyet Çözümlemesi Tablolarına bir Örnek: Disc. Rate= 7% Year 0 1 2 3 4 5 Discount NEW RAIL Factor Benefits Future V. 0. 00 100. 00 150. 00 1. 000 0. 935 0. 873 0. 816 0. 763 0. 713 PARKS Costs Present V 0. 00 81. 63 114. 43 106. 95 Totals: Benefits Future V. 100. 00 20. 00 10. 00 303. 01 Present V 100. 00 93. 46 17. 47 8. 16 7. 63 7. 13 Future V. 30. 00 Costs Present V 30. 00 28. 04 26. 20 24. 49 22. 89 21. 39 233. 85 B/C= B-C= 1. 30 69. 16 Future V. 20. 00 153. 01 102. 00 B/C= B-C= Winner Present V 20. 00 18. 69 17. 47 16. 33 15. 26 14. 26 1. 50 51. 00 Winner Disc. Rate= 8% Year 0 1 2 3 4 5 Discount NEW RAIL Factor Benefits Future V. 0. 00 100. 00 150. 00 1. 000 0. 926 0. 857 0. 794 0. 735 0. 681 PARKS Costs Present V 0. 00 79. 38 110. 25 102. 09 Totals: Benefits Future V. 100. 00 20. 00 10. 00 291. 73 B/C= B-C= Present V 100. 00 92. 59 17. 15 7. 94 7. 35 6. 81 Future V. 30. 00 Costs Present V 30. 00 27. 78 25. 72 23. 81 22. 05 20. 42 231. 83 1. 26 59. 89 Winner Future V. 20. 00 Present V 20. 00 18. 52 17. 15 15. 88 14. 70 13. 61 149. 78 B/C= B-C= 99. 85 1. 50 49. 93 Winner

Meta Çözümlemeler (Meta-Analyses)

Meta Çözümlemeler (Meta-analyses) Amaçları: � Aynı programın farklı yerlerde uygulamaları ya da benzer programların uygulamaları arasında farklılıklar olup olmadığını ortaya koymak � Bunların ortalama etkilerini saptamak � En çok kullanılan istatistik yöntem: effect size 26

Meta Çözümlemeler (Meta-analyses)… Effect size: � Klasik deneysel ya da sözde deneysel tasarımlar için kullanılır. � Program grubu ile karşılaştırma grubunun sonuç değişkeni üzerindeki ortalama değerlerinin standardize ederek karşılaştırır. � Çeşitli biçimleri vardır. Bir örnek: Standardized mean differences in standard deviation units 27

Meta Çözümlemeler (Meta-analyses) Effect size: Standardized mean differences in standard deviation units 28

Anketler

Anketler � Anketler “cross-sectional” bir tasarım türüdür. � Bir nüfusun/evrenin (population) belirli bir zamanda ve birden cok değişken üzerindeki durumunu saptamak için yapılır. � Coğrafi olarak geniş bir alandan bilgi toplanabilir. � Nüfusun kesimleri arasında karşılaştırma yapmaya elverişlidir. � Nedensellik ilişkilerini saptamada kullanılamasa da kimi nedenselliklere işaret edebilir. 30

Anketler… � Anket tasarımı çok yönlü ve karmaşık bir süreçtir. � Anket sürecindeki adımlar: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Kavramsallaştırma Veri toplama yöntemi tasarımı Anket (questionnaire) tasarımı Örnekleme tasarımı Mülakatçıların eğitimi Ön test, pilot araştırma Anket uygulaması Veri girişi ve analizi Sonuçları sunma 31

Anketler… Bir anketin başarısını etkileyen ögeler ve ilişkileri: 32

Anketler… Anket uygulama biçimleri: � Yüz yüze görüşmeler • Yapılandırılmış görüşmeler • Yoğun görüşmeler - Bireysel görüşmeler - Odak grup görüşmeleri (focus groups) � Posta anketleri � Telefon anketleri � İnternet anketleri 33

Anketler… Anketlerde soru sorarken dikkat edilmesi gereken noktalar: � Bu sorular neden sorulmalı? - Her soru araştırmacının modelindeki bir değişkeni temsil etmeli (operational definition). � Bir sorunun soruluş biçimi anket sonuçlarının geçerlik (validity) ve güvenirliklerini (reliability) etkileyecektir. � Katılımcılar, sorulan soruları kendileri ile ilişkili bulmalıdır. � Sorular anlaşılır (açık) olmalıdır. Anlamda herhangi bir belirsizlik olmamalıdır. 34

Anketler… Anket yöntemleri hakkında daha fazla bilgi için: Ø Michigan Üniversitesi Sosyal Araştırmalar Enstitüsü: http: //www. isr. umich. edu/home/ Ø Özellikle Anket Araştırma Teknikleri Yaz Enstitüsü web sitesine bakın: http: //si. isr. umich. edu/. 35