KAMU HALE MEVZUATI 1 GR N BRKA KONU

KAMU İHALE MEVZUATI 1

GİRİŞ İÇİN BİRKAÇ KONU • Bir malın yerine diğerini alma, • Gelir getirici işlemlerle, gider gerektirici işlemlerin aynı havuzda toplanması, • DMO’dan istisna kapsamında yapılacak alımlar • Şartlı bağışların ihale mevzuatına tabi olmadan kullanılması, • Hizmet alımlarında kişi sayısının ve niteliğinin ortaya net olarak konulmaması, 2

• 2011 yılında 30. 000 kwa’dan daha yüksek elektrik tüketimi olanlar ihaleyle ihtiyaçlarını karşılayacaklardır. (Aylık 800 TL’den daha yüksek elektrik bedeli ödeyenler. ) • KAMU İHALE KURULU KARARI • Karar Tarihi : 17. 06. 2011 • Karar No : 2011/DK. D-105

İHALE ÖNCESİ İŞLEMLER • İlgili birimlerden ihtiyaç temini için talep bildirilmesi – Standart bir formu yok, – Zamanında yapılması gerek, – Sonradan değiştirilebilmesi belirli şartlara tabidir.

İhale Öncesi Hazırlıklar • İhtiyacın miktarının kesin olarak planlanması, • Ödeneğin temini (Ödeneği olmayan hiçbir iş için ihale yapılamaz. ) • İhale türün belirlenmesi. (Aralarında doğal bağlantı olmadığı müddetçe mal, hizmet ve yapım ihaleleri bir arada ihale edilemez. )

• İhale konusu işin unsurları yapım, mal ve hizmetten oluşuyorsa, işin nasıl ihaleye çıkarılacağına yaklaşık maliyet içindeki paylara bakılarak karar verilmelidir (2007/UM. Z-1271, 2008/UM. I-4419)

• Ankara 8. İdare Mahkemesinin 24. 05. 2006 tarih ve Esas no: 2006/174 sayılı kararı; “malzemeli genel temizlik ve malzemeli yemek pişirme işinin ayrı uzmanlık, ekipman, teçhizat gerektiren işler olduğu ve bu işlerin bir arada ihale edilmesinin rekabeti engelleyeceği” • 2006/DK. D-175 sayılı Düzenleyici Kurul Kararı; “temizlik ile malzemeli yemek hazırlama hizmetlerinin her biri için ihale dokümanında kısmi teklif verebilmesine ve konsorsiyumların katılımına imkan tanınması halinde temizlik ile malzemeli yemek hazırlama hizmetlerinin bir arada ihale edilebileceğine, ”

İhale Yöntemleri Øİdarelerin Kurumdan, hangi ihale usulünün uygulanacağına, ihale komisyonunun oluşumuna ilişkin talepleri karşılanmamaktadır. ØSüreklilik arzeden mal ve hizmetlerin kesintiye uğratılmadan temin edilmesi için hangi yöntemler kullanılabilecektir. AÇIK İHALE USULÜ • Asgari teklif sayısı var mıdır? 8

• “Şikayete konu ihalede (12) adet ihale dokümanının satın alındığı, 01. 12. 2009 tarihinde yapılan ihaleye (7) isteklinin teklif zarfı sunduğu, … tarafından sunulan zarfta teşekkür mektubu bulunduğu, … tarafından sunulan teklif zarfının yapıştırılan yerinin istekli tarafından imzalanmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, . . tarafından sunulan 19. 947. 000, 00 TL tutarındaki teklifin aşırı düşük olduğu gerekçesiyle istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, yapılan açıklamanın uygun görülmeyerek reddedildiği, idari şartnamede iş deneyim belgesinin tutarının teklif edilen bedelin 24 aylık ihalelerde belirlenebilecek en üst oran olan % 40’ı olması hususunun düzenlendiği, … tarafından sunulan 20. 605. 600, 00 TL tutarındaki teklifin, iş deneyim belgesinin idari şartnamenin anılan düzenlemesinde öngörülen şartı sağlamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, … Tarafından sunulan 24. 500. 000, 00 TL tutarındaki teklifle … tarafından sunulan 28. 800. 000, 00 TL tutarındaki tekliflerin yaklaşık maliyetten yüksek olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalede tek geçerli olarak … teklifinin kaldığı, bu teklif fiyatının da 18. 868. 000, 00 TL olduğu dikkate alındığında; ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sağlıklı ve gerçekçi bir fiyat yarışması sonucunda oluşmadığı anlaşılmıştır. ” 2010/UH. I-367

Pazarlık Usulü a) Açık ihale usulü veya belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihale sonucunda teklif çıkmaması. b) Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması. c) Savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması. (Artık kullanılmayabilir. ) 10

d) İhalenin, araştırma ve geliştirme sürecine ihtiyaç gösteren ve seri üretime konu olmayan nitelikte olması. e) İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi. f) İdarelerin yaklaşık maliyeti 127. 154, 00 TL’ye kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımları. 11

• b, c ve f ye göre ilan yapılması zorunlu değil; ancak, en az üç istekli davet edilecek ve yeterlik belgeleri ile fiyat teklifleri birlikte verilecektir. o Davet edilecek isteklilerin seçiminde idarenin taktir hakkı noktasında KİK zaman içerisinde farklı kararlar vermiştir. - Teklif vermeye davet edilmeyenlerin başvuruda bulunamayacağına dair mevzuatta hüküm bulunmamaktadır (2008/UY. II-4511 VE 2010/UY. I 3655 SAYILI KARARLAR, 2011/UM. II-2286) • a, d ve e de teknik teklif ve ilk teklif var. • Bütün bentlerde son teklif istenilecektir. • 21 a, b ve c bentlerine göre yapılan fiyat görüşmesi kaldırılmıştır. 12

• İlan yapılan hallerde teklif sayısının üçten az olması halinde ihale iptal edilmeyecek. • b, c ve f de malın sözleşme yapma süresi içerisinde teslim edilmesi halinde sözleşme yapılması ve kesin teminat alınması zorunlu olmayacak. Buna ilişkin gerekli düzenlemeler ihale dokümanlarında yapılacaktır. • Malın sözleşme yapma süresi içerisinde teslim edilmesi ve kesin kabulünün yapılması durumunda sözleşme imzalanmayacaktır. (İdari şartnamenin 45 inci maddesi) • Malın sözleşme yapma süresi içerisinde teslim edilmesi ve kesin kabulünün yapılması durumunda kesin teminat alınmayacaktır. (İdari şartnamenin 41 inci maddesi) 14

• “Hastanenin 7. servis tadilat ve onarım işinin hastanelerin zaman içinde kullanımlarından dolayı ortaya çıkan bir durum olması nedeniyle idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ivedi olarak yaptırılmasının zorunlu olduğu hususunun pazarlık usulü ile ihaleye çıkılması için geçerli bir gerekçe olmadığı” • Pazarlığa karar verildikten ve işin aciliyeti ortaya konulduktan 73 gün sonra pazarlık ihalesine çıkılması doğru değildir. • Hastanenin genel temizlik ihalesinin iptali neticesinde yeni ihale yapılıncaya kadar üç aylık pazarlık ihalesine çıkılması mevzuata aykırı değildir. • Ortaya çıkan mevzuat değişiklikleri pazarlık ihalesinin kullanılması için gerekçe olabilir. • Bağlı olunan Bakanlıktan gelen talimatlar gerekçe olabilir. • Yıl sonu ödenek yanacak diye pazarlık ihalesine çıkılması mevzuata aykırıdır.

Yaklaşık Maliyetin Tespiti İçin Personel Görevlendirilmesi • Standart formu yok. • Bir kişi de olabilir. • Görevlendirilen kişi, teknik şartnameyi hazırlayabilir, ihale komisyonunda görev alabilir.

Yaklaşık Maliyetin Tespiti • Yapım işi haricindeki işlerde standart form yok.

YAKLAŞIK MALİYET • Yaklaşık Maliyet – İhale onay belgesi düzenlenmeden önce, – Dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde, – Fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması yapılmak suretiyle, – KDV hariç olarak belirlenir. • Ön ilan yapılan hallerde tahmini olarak hesaplanan yaklaşık maliyet, ihale veya ön yeterlik ilanı öncesi yeniden hesaplanabilir. • İdarece malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipman verilmesi halinde yaklaşık maliyet bu unsurların bedeli hariç tutularak hesaplanır ve bu unsurların listesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinin ekine konulur. 18

• Teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. Pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte açıklanır. • Yaklaşık maliyet danışmanlık hizmet sunucularına hazırlatılabilir mi? • “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasında hata yapıldığının ihale aşamasında farkına varılması halinde, yapılan hata idare tarafından düzeltilip, tekliflerin yeniden değerlendirilmesinde mevzuata aykırılık yoktur. ” 31. 08. 2009 ve 2009/UH. III-2205 19

Hizmet Alımları • Öncelik sırası olmadan aşağıdaki fiyatlardan biri, birkaçı veya tamamı kullanılabilir. a) b) Kamu idarelerince belirlenmiş fiyatlar, İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar, İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar, Piyasa fiyat araştırmasının ortalaması ya da uzman ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar Bütçe uygulama talimatlarında ve/veya Sağlık uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlar, c) ç) d) • Önceden, a, b ve c’ ye göre belirlenememesi halinde ç uygulanıyordu. 20

Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları • Brüt asgari ücret ile bu tutar üzerinden hesaplanan işveren payı dikkate alınır. • Yemek, yol ve giyecek gibi maliyetlerin brüt tutarları eklenir. • Kısa vadeli sigorta prim oranları ihaleden önce SSK İl Müdürlüğünden alınacak yazı ile tespit edilerek idari şartnameye eklenir. İki önceki ihalenin yazısı kullanılabilir mi? • Brüt asgari ücretin üzerinde ödeme yapılacaklarda yüzde fazlası belirleme yapılır. 21

Yapım İşlerinde Yaklaşık Maliyet • Fiyat ve rayiçlerin tespitinde; – İhaleyi yapan idarede bulunan fiyat ve rayiçler, – Kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenen, – İlgili meslek odaları, üniversiteler veya benzeri kuruluşlarca belirlenerek yayımlanmış fiyat ve rayiçler – Piyasa araştırmasına dayalı rayiç ve fiyatlar, – İhale konusu işe benzer nitelikteki işlere ilişkin olarak yüklenici veya alt yüklenici olarak faaliyet gösteren ve konusundan deneyimli olan kişi ve kuruluşlardan alınacak fiyat ve rayiçler. (Kanaatimizce; bunun diğerleri olmazsa kullanılması gerekmektedir. ) • Öncelik sırası yok, 22

• Yapım işlerinde yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine; – “Sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ve – “Sıralı analiz girdileri tablosu” eklenecektir.

Mal Alımlarında Yaklaşık Maliyet a) Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından fiyat isteme, b) Piyasada araştırma yapma, c) Bütçe uygulama talimatlarında ve/veya Sağlık Uygulama Tebliğlerinde yer alan fiyatlar d) Daha önce alım yapılmış ise, uygun endeksten güncelleme yapılarak elde edilen fiyatlar, e) İdare, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfalarında yayımlanan fiyatlar. Güncelliğini kaybettiği durumlarda idarece güncellenir. Ancak, güncelleme yapılacak herhangi bir kriter belirlenmemiştir. Kanaatimize göre yapım işlerinde olduğu gibi uygun indeks üzerinden güncelleme yapılmalıdır. 24

Yaklaşık maliyette yüklenici karı • Yapım işlerinde yüklenici karı ve genel gider karşılığı olarak %25 eklenir. • Hizmet alımlarında % 20 oranını geçmemek üzere sadece yüklenici karı belirlenir. • Mal alımlarında kar ve genel gider karşılığı öngörülmemiştir. 25

İhale Onayı Alınması • İhale onayı yaklaşık maliyet hazırlandıktan sonra alınmalıdır. • Yaklaşık maliyet ihale onayına eklenmek zorundadır. • İhale onayı ihale dokümanı hazırlandıktan sonra alınabileceği gibi önce de alınabilir. • Standart formu bulunmaktadır.

İhale dokümanı hazırlanması için personel görevlendirilmesi • Standart formu yok, • Herkes olabilir. • Hazırladıkları dokümanın sıhhatinden sorumludurlar. • EKAP’la birlikte, bu kişiler “idare satın alma sorumlusu” olarak kabul edilmektedirler.

İhale Dokümanı Hazırlanması • Tip şartname ve tip sözleşmeler dikkate alınmalıdır. • EKAP üzerinden hazırlanması zorunludur. (İstisna kapsamında olanlar ile kapsam dışı olan alımlarda EKAP üzerinden hazırlanması zorunlu değildir. )

Teknik Şartname • İdari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. • Ancak, teknik şartnameler hazırlattırılabilir. • Teknik şartnamelerde; – Uluslar ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler yapılır. – Teknik özellik ve tanımlamalara yer verilir. – Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez. – Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlarının bulunmaması veya teknik özelliklerinin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir. – Doğrudan teminlerde marka belirtilebilir mi?

Numune Talebi • İdari şartnamede yeterlik kriteri olarak öngörülmelidir. (Karar No : 2007/UM. Z 3280) • Öte yandan, teklif edilen ürünün teknik şartnameye uygunluğu, idareler tarafından, “tekliflerin değerlendirilmesi” aşamasında “numune değerlendirmesi” yoluyla yapabileceği gibi, bu değerlendirme ürünün teslimini müteakip “muayene ve kabul” aşamasında da gerçekleştirilebilir. (Karar No : 2009/UH. III-1750)

Numune Talebi • “idarece numune istenmesi gerekli görülen ihalelerde idari şartnamenin yeterlik kriterlerine ilişkin kısmında bu hususla ilgili düzenlemeye yer verilirken numunenin hangi esas ve usuller dahilinde değerlendirileceğine ilişkin “objektif” kriterlere de yer verilmesi gerekmektedir. • Bu bağlamda, idarece idari şartnamede yapılan düzenlemede “idarece gerek görülmesi” gibi objektiflikten uzak bir ifade kullanılmış olmasının da kamu ihale mevzuatında aykırılık teşkil ettiği sonucuna ulaşılmaktadır. ” (Karar No : 2007/UM. Z -1839)

Numune Talebi • “Diğer taraftan, idarenin isteklilerce sunulan numuneleri tutanak düzenleyerek teslim aldığı, numune değerlendirmesi sonucundaki tespitlerini de tutanağa bağlamış olduğu, idarelerce yapılan numune değerlendirmesinin, tüm isteklilerin hazır bulunduğu bir ortamda gerçekleştirilmesi zorunluluğunun bulunmadığı göz önüne alındığında, inceleme konusu ihalede açıklık ve şeffaflık ilkelerinin ihlal edilmediği anlaşılmıştır. ” (Karar No : 2010/UM. I 3019)

Numune Talebi • “ 4734 sayılı Kanunun 37 nci maddesinde teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanmasının yazılı olarak isteneceği belirtilmiş olup, bu hükümden hareketle ihalede yeterlik kriteri olarak belirtilen numunelerin tamamlattırılması ya da uygun olmadığı belirlenen numunelerin, ikinci defada teknik şartnameye uygun olanlarıyla değiştirilmesine imkan sunulmasında mevzuata uyarlık bulunmamıştır. • Zira bu uygulama, ihale tarihinde yeterli olmayan, teknik şartnameye uygun olmayan bir malı teklif etmiş olan ve teklif ettiği ürün esas alınarak teklif fiyatı oluşturan isteklinin, daha sonraki aşamada yeterli olmasına imkan sağlanması anlamına geleceğinden, ihale mevzuatına tamamen aykırı bir uygulama olarak değerlendirilmiştir. ” (Karar No : 2011/UM. I -723)

Numune Talebi • “Bu itibarla; “yeterlik değerlendirmesine” esas teşkil etmek üzere isteklilerden teklif ettikleri ürünlere ilişkin olarak numune sunmalarının istenmesi durumunda, söz konusu numunelerin teklifler ile birlikte sunulmasının istenmesi gerekmektedir. Numunenin verilmesi yeterlik kriterleri arasında sayılmasına rağmen şartname maddesinde ihaleyi takip eden üç mesai günü saat 15. 30’a kadar isteklilerce verilmesine imkan tanıyan düzenlemenin isteklilerin teklif zarflarının açılarak belge kontrollerinin yapılması ve teklif fiyatların açıklanmasından sonra numunelerin alınarak komisyonca değerlendirilmesinin yapılması ihale sürecini kesintiye uğratacağından Kanunun 5 maddesinde belirtilen temel ilkelerin sağlanmasını engelleyebileceği gibi 37 nci maddesinde belirtilen ihale sürecine ilişkin usule ve ihale sürecinin bütünlüğüne aykırı olacağından anılan Kanun maddelerine aykırıdır. ” (Karar No : 2007/UM. Z-3186)

İdari Şartname • Yeterlik kriterlerinin hazırlanması, • EKAP üzerinden doldurulacaktır

İhalenin İlanı • Yaklaşık maliyete göre ilanın süresi ve aracı • EKAP üzerinden otomatik olarak hazırlanmaktadır.

İhale İlan Süreleri • İlanların elektronik araçlar ile hazırlanması ve gönderilmesi halinde 40 günlük ilan süresi 7 gün kısaltılabilir. Kurumla protokol yapmayan ve ilanlarını Kurumun ilan modülü üzerinden göndermeyen idareler faydalanamayacak. • İlan ile ihale dokümanına Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinden doğrudan erişim sağlanırsa, 40 günlük süre 5 gün kısaltılabilir. • Her iki uygulamada yapılırsa 12 günlük bir kısalma söz konusu olur. • Eşik değere eşit veya aşan ihaleler için ön ilan yapılabilir. 40 gün 24 güne kadar indirilebilir. 39

İlanın Uygun Olmaması • 4734’ün 13 (ilan süre ve kuralları) ve 24. (ilanda bulunması zorunlu hususlar) maddelerine aykırı ilanlar geçersizdir. • Zorunlu hususlara yer verilmeyen ilanlar için yayım takip eden 10 gün içinde düzeltme ilanı yapılabilir. Düzeltme ilanı 40 günlük ve 25 günlük ilan sürelerinde 15 gün içinde yapılabilecek. • 13. maddeye aykırıysa, örneğin 2 gazete yerine tek gazetede yayımlanmışsa düzeltme ilanı yapılamaz. 40

Zeyilname • İhale dokümanındaki eksiklik tespit edilmesi halinde zeyilname düzenlenebilir. Zeyilname ihale gününden en az 10 gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir. • “İdarenin teklif bileşenini oluşturan en önemli kalemlerden birine ait düzeltmeyi zeyilname ile bildirilmesi gerekir iken isteklilere telefon yolu ile şifahen ve bilgi notu olarak bildirmesi ihale iptal nedenidir. ” 24. 08. 2009 ve 2009/UY. III 2174 • “Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, ihale dokümanında değişiklik yapan zeyilnamelerin ihale tarihinden en az on gün önce ihale dokümanı alanların tamamına gönderilmesi gerektiğinden, birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde değişiklik yapılmasına ilişkin olarak düzenlenen zeyilnamenin başvuru sahibine ihale tarihinden 6 gün önce tebliğ edilmesi işleminin mevzuata aykırılık teşkil ettiği anlaşılmakla birlikte, zeyilname ile yapılan düzenlemenin istekli olabilecekler nezdinde ihaleye teklif sunulmasını engelleyecek bir nitelik taşımadığı, dolayısıyla aykırılığın esasa etkili olmadığı sonucuna varılmıştır. ” 10. 08. 2009 ve 2009/UH. I 2045 41

• “İnceleme konusu ihalenin tarihi 29. 12. 2009 olup, teknik şartnamedeki işin süresine ilişkin zeyilname ihale dokümanı satın alanlara 23. 12. 2009 tarihinde faks ile gönderilmiştir. İhale dokümanı ile ilgili zeyilname düzenlenmesi halinde, son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına zeyilnamenin gönderilmesi gerekmekte olup, anılan zeyilnamenin ihale tarihinden 6 (altı) gün önce 23. 12. 2009 tarihinde faks ile ihale dokümanı satın alanlara gönderilmiş olması nedeniyle, idare tarafından yapılan işlemin yukarıda belirtilen mevzuat hükmüne aykırı olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin üçüncü iddiası yerinde görülmüştür. ” 2010/UH. I-462

• Zeyilname ile düzeltilen husus ihale dokümanının ilana yansıyan bir hükmü ise, süresi içinde düzeltme ilanı da yapılmalıdır. • Düzeltme ilanı yapılabilecek süre geçmişse yeniden ilan yapılmalıdır. • İlana yansımayan örneğin teknik şartnameyi ilgilendiren bir husus ise düzeltme ilanı yapılmaksızın zeyilname ile düzenlenebilir. • Zeyilname ile ihale tarihi kaç defa ertelenebilir? • Birden fazla zeyilname düzenlenebilir mi? • “Şikayet başvurusu olmaksızın 29 uncu maddeye göre iki kez veya şikayet başvuruları üzerine 55 inci maddeye göre ihale tarihinin iki kez ertelenmesi mümkün değildir. ” (08. 06. 2009 ve 2009/UH. I-1655) 43

İhale Komisyonlarının Görevlendirilmesi • Standart bir formu yoktur. • Görevlendirme yazısının kurumiçi tebligatla yapılması uygun olacaktır. • EKAP üzerinden ihale komisyonu üyelerinin her ihale için girilmesi gerekmektedir.

İHALE KOMİSYONU • Uzman üye olmazsa veya muhasebe veya mali işlerden sorumlu kişi olmazsa ne olur? • Asıl üyeler ile yerlerine geçecek yedek üyeler sıfatları ile birlikte belirtilir. Komisyonca alınan kararlar ve düzenlenen tutanaklar, her bir üye tarafından ad ve soyad, unvan ve komisyondaki sıfatı belirtilerek imza edilecektir. • Tek sayıda olmak şartıyla komisyon üye sayısı 5’ten fazla olabilir. • İhaleyi yapan idarede yeterli sayı veya nitelikte personel bulunmaması halinde, Kanun kapsamındaki idarelerden komisyona üye alınabilir. • Kanunda “personel” denildiğinden işçi veya sözleşmeli personelin de komisyon üyesi olması mümkündür. KİK 2006/UY. Z-1605 sayılı Kararında, yeterli eleman olmaması halinde geçici ve açıktan vekil personelden ihale komisyonu teşkil edilebileceğine karar vermiştir. 45

• İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslara ilişkin Yönetmelik uyarınca, ön mali kontrol görevi yapanlar ihale sürecinde görev alamazlar. (Harcama birimlerinde ön mali kontrol görevi yapanlar, düzenleyen gerçekleştirme görevlisi, hariç. ) • İhale yetkilisi ihale komisyonunda görev alamaz. • Hiyerarşik olarak ihale yetkilisinden üstün olanlar ihale komisyon üyesi olamaz. (Ancak, bu ilkenin uygulanması noktasında fikir birliği bulunmamaktadır. ) 46

Ø Genel Tebliğe göre, ihale komisyonu üyeleri mal ve hizmet alımları ile yapım işleriyle ilgili muayene ve kabul komisyonunda veya kontrol teşkilatında görev alabilir. • Ancak, kontrol teşkilatında yer alan görevliler, hizmet alımları ve yapım işleriyle ilgili muayene ve kabul komisyonunda görev alamazlar. • Başkan uzman üye olarak da görev yapabilir mi? • Danışmanlık hizmet alımlarında mali üye haricindeki diğer üyeler uzman olmak zorundadır. • Komisyon üyesi hastalandı, yedeği de tayin edildi? – İhale yetkilisi ihale komisyonunu yedek üyeler de dahil olmak üzere görevlendirir. 47

• Genel Tebliğe göre, Bir makamdaki görevi nedeniyle ihale komisyonunda görevlendirilen kişinin o görevinden ayrılması sonucu komisyon üyeliğinden de ayrılmak zorunda kalması halinde ayrılan personelin yerine atanan kişi değil, asıl üyenin yedeği ile ihaleye devam edilmesi ve herhangi bir nedenle asıl üyenin yerine geçen yedek üyenin ihale sonuçlanıncaya kadar komisyon üyeliğine devam etmesi gerekmektedir. • İhale yetkilisi, ihale ilan tarihini izleyen en geç üç gün içinde ihale komisyonunu oluşturur. • İhale işlem dosyasının bir örneği, yedek üyelere de verilebilir. Yedek üye asıl üyenin yerine geçmişse verilmek zorundadır. 48

İhale komisyonunun sorumluluğu • Komisyon kararları çoğunlukla alınır. Kararlarda çekimser kalınamaz. Komisyon başkanı ve üyeleri oy ve kararlarından sorumludur. Karşı oy kullanan komisyon üyeleri, gerekçesini komisyon kararına yazmak ve imzalamak zorundadır. Bu nedenle kanuna aykırı bir husus tespit etmeleri durumunda komisyon üyelerinin gerekçelerini yazarak karşı oy kullanmalıdırlar. 49

• 5018 sayılı Kanunun 71. maddesine göre kamu zararı kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanır. Yani 1050 sayılı Kanunun aksine kusurlu sorumluluk ilkesi benimsenmiştir. Bu nedenle teknik konularda uzman olmayan üyelerin sorumlu olmaması gerekir. • İhale komisyonu dışında başka adlar altında komisyonlar oluşturulmaksızın, ihale sürecindeki bütün değerlendirmeler ihale komisyonu tarafından yapılır. (Uygulama Yönetmelikleri) 50

• İhale komisyonu üyelerine yaptıkları bu görevler karşılığında herhangi bir ödeme yapılabilir mi? – Sağlık Bakanlığına bağlı döner sermayelerde katkı payı dağıtımında muayene kabul ve ihale komisyonu üyelerine artı puan verilmektedir. Sizin idarenizde de bu yönde bir uygulama bulunmakta mıdır?

İhale işlem dosyasının bir örneği komisyon üyelerine verilir • Gerekli incelemeleri yapmak amacıyla verilir, • İlanı takip eden 3 gün içerisinde verilir, • Bir yazı ekinde verilmesinde fayda bulunmaktadır.

İhale dokümanı satılması • Posta veya kargo ile satılması düşünülüyorsa, ihale ilanında gösterilmesi gerekmektedir. • İhale dokümanı satın alındığına ilişkin standart form bulunmaktadır. • EKAP üzerinden de satın alanların doldurulması gerekmektedir.

• • Ancak, bu düzenleme istekli tarafından sunulan ihale dosyasında bulunan ve istekli tarafından imzalanması gereken taahhütname, beyanname, teklif mektubu vs. belgelerin istekli adına vekil tarafından imzalanması ile istekli adına ihaleye katılma durumunda sunulması gerekli olan vekaletnameye ilişkin bir düzenlemedir. Başvuru sahibi Kadro Yemek Ltd. Şti. adına Engin Tanrıkulu tarafından ihale dokümanının 23. 11. 2005 tarihinde satın alındığı ve ihale teklif zarfının 30. 11. 2005 tarihinde saat 10: 48’ de Kadro Yemek Ltd. Şti. adına Mehmet Kemal Tanrıkulu tarafından idareye teslim edildiği anlaşılmıştır. • Dolayısıyla, başvuru sahibinin teklif zarfı içerisinde, ihale dokümanını satın alan Engin Tanrıkulu’na ve ihale teklif zarfını idare yetkilisine teslim eden Mehmet Kemal Tanrıkulu’na ait vekaletname ya da başka bir yetki belgesi bulunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması mevzuata aykırı bulunduğundan bu yöndeki iddia yerinde bulunmuştur. (Karar No : 2006/UH. Z-257)

• “Her ne kadar Ova Toplu Yemek Üret. ve Dağ. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından doküman bedelinin ihale tarihinden iki gün önce banka şubesine yatırıldığı ve ihale tarihinden bir gün önce de kargo yoluyla ihale dokümanı satın alması mevzuata aykırı gibi gözükse de bu aykırılığın esasa etkili bir aykırılık olmadığı, dokümanın zamanında istekliye ulaştığı, ihaleye teklif verdiği istekli olabilecek veya istekliler açısından herhangi hak ve menfaat kaybına neden olunmadığı göz önüne alındığında, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. ” (Karar No : 2011/UH. III 10)

İhale Saatinden Önce İhalenin İptal Edilmesi • İhale iptal ilanı formu düzenlenmelidir. • EKAP üzerinden ihalenin iptal edilmesi gerekmektedir. • İdare iptal edebilir denilmektedir. Dolayısıyla, ihale saatinden önce ihale yetkilisi ihaleyi iptal edebilecektir. • İptal gerekçesi ilanda gösterilir. • Teklif vermiş olanlara ayrıca tebliğ edilir. • Verilmiş olan teklifler reddedilmiş sayılır ve açılmaksızın iade edilir.