KAMU DPLOMASS EL KTABI DANMARKA DILER BAKANLII 2007

KAMU DİPLOMASİSİ EL KİTABI DANİMARKA DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI 2007 1

İçerik 1. Kamu Diplomasisi Nedir? 2. Kamu Diplomasisi Süreci 3. Medya İle İlişkiler 4. Diğer İletişim Yöntemleri ve Kanalları 5. Kültürel Diplomasi 2

GİRİŞ Ø Küreselleşen dünyada Danimarka’nın imajını, etkisini güçlendirebilmek ve çıkarları doğrultusunda hareket edebilmek için geleneksel diplomasi ile Kamu diplomasisi (KD) birleştirilmelidir. Ø KD, geleneksel dış politika araçlarını destekleyen bir yöntemdir ve bu yöntem sistematik iletişim, diyalog teknikleri ve yumuşak güç kullanımını içerdiği için önem taşımaktadır. Ø Danimarka’nın etkili bir KD yürütebilmesi için şu aktörler arası etkin bir koordinasyona ihtiyaç vardır: Ø Dışişleri Bakanlığı (DİB) ve Misyonlar, Ø Diğer Bakanlıklar, Kamu kurumları Ø Özel Çıkar Grupları. Ø Bu süreçte “misyonlar” merkezi öneme sahiptir. Bu el kitabı, öncelikle misyonlarda ve DİB’de çalışanların kullanımı amacıyla oluşturulmuştur; ancak diğer Bakanlıkların ve aktörlerin de yararlanabileceği bir kaynaktır. Ø Bu el kitabında, KD bir çalışma tekniği olarak kabul edilmektedir. 3

1. Kamu diplomasisi nedir? DİPLOMASİ Bir devletin diğer devletlerle iyi ilişkiler kurması amacıyla uygulanan tekniklerdir. 4

KAMU DİPLOMASİSİ Bir devletin diğer ülkelerdeki halkla ve resmi sıfat taşımayan hedef gruplarla iletişimi ve diyaloğu şeklinde tanımlanabilir. 5

GELENEKSEL DİPLOMASİ VE KD’NİN GENEL AMACI: Siyaset, ekonomi, iş dünyası, inovasyon, çevre, eğitim, kültür alanında ve diğer alanlarda Danimarka’nın ve Danimarkalılar’ın çıkarlarını desteklemek ve güvence altına almaktır. KD’NİN AMACI: Diğer ülke hükümetlerinin kararlarını etkilemek amacıyla hükümet dışı aktörleri etkileyebilmektir. Geleneksel diplomasi ve kamu diplomasisi birlikte çalışırsa başarı artar 6

Kamu diplomasisi: - Danimarka, Danimarkalılar, Danimarka’nın değerleri, kültürü, kurumları ve politikalarının diğer ülkelerde yaşayan insanlardaki kredisini artırmak amacıyla gereken bilgilerin iletilmesi, teyit edilmesi, reddedilmesi, ilave bilgilerin sunulmasıdır. - Bakış açıları ya da kültürleri çok farklı olsa bile, diğer ülkelerle diyalog kurmak, network geliştirmek. - Bunun yanı sıra Danimarka halkı ve yurt dışında yaşayan Danimarkalılar; ayrıca Danimarka’da yaşayan yabancı gazeteciler, öğrenciler, yabancı işadamları da KD’nin hedef kitlesine dahildir. 7

Hedef gruplar - Medya Kanaat önderleri, düşünce kuruluşları Örgütler STK’lar İş dünyası Eğitim ve araştırma kuruluşları Sanat ve kültür toplulukları Dini hareketler, toplumsal hareketler Sivil toplumda yer alan diğer hedef gruplar Daha geniş bir çerçevede tüm nüfus 8

İşbölümü § Dışişleri Bakanlığı, diğer Bakanlıklar, kamu kurumları, özel çıkar grupları ve Misyonlar arasında işbölümü yapılmalıdır. § Misyonların KD aktivitelerinde özel bir önemi bulunmaktadır: - Danimarka’nın hedeflerinin yerel birimlerdeki hedef gruplara iletilmesini sağlamak - Görev yapılan ülkenin politik, ekonomik, kültürel, dini yapısına, yönetim şekline, refah seviyesine göre KD girişimleri gerçekleştirmek - Danimarka’dan iletilen KD mesajlarına yerelde verilen tepkiler hakkında anavatana geribildirimde bulunmak. 9

2. KD süreci: 1. Danimarka ve ev sahibi ülke arasındaki ikili ilişkinin değerlendirilmesi 2. İletişim hedefleri ve mesajlar 3. Mesajların hedef gruplara iletilmesi 4. İletişim yönteminin seçilmesi 5. Zamanlama 6. Değerlendirme 7. Maliyetlerin Karşılanması 10

2. 1. İKİLİ İLİŞKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ - Danimarka’nın çıkarları açısından ev sahibi ülkenin önemi nedir? - Danimarka’nın ev sahibi ülkedeki özel çıkarları nelerdir? (siyasi, kültürel, ekonomik vs. ) - İki ülke arasındaki ilişkiler iyi mi, kötü mü? - Danimarka ile ev sahibi ülke arasında özel bir ilişki var mıdır? (tarihi, askeri vs. ) - Ev sahibi ülkenin Danimarka ile ilgili özel çıkarları var mıdır? Varsa nelerdir? 11

2. 2. İLETİŞİM HEDEFLERİ VE MESAJLAR İletişim hedefleri ve mesajlar planlanmalı, seçilmeli ve formüle edilmelidir. KD girişiminde yer alan tüm aktörlerin kendi görev alanlarında yayabilecekleri bir ana-kilit mesaj bulunması oldukça önemlidir. 12

2. 2. İLETİŞİM HEDEFLERİ VE MESAJLAR Mesaj kontrol listesi: - İletişim hedefi gerçekçi midir? Mesaj açık mıdır? - İletişim hedefi diğer ülkeler arasında Danimarka’yı ön plana çıkarıyor mu? - İletişim hedefi ilgili ülkede yayılmaya uygun mudur? - Mesaj dikkat çekici bir şekilde sunulabilir mi? - Farklı iletişim hedefleri olumlu bir etki yaratmak amacıyla bir arada kullanılabilir mi? - Hangi iletişim hedefleri en önemlileridir? 13

2. 3. MESAJLARIN HEDEF GRUPLARA İLETİLMESİ Hedef Grup Kontrol Listesi: - Neden bu hedef grubu seçtik? - Hedef grubun Danimarka ve iletilen mesaj hakkında ön bilgisi var mıdır? - Hedef grup üyelerinin eğitim seviyesi nedir? - Hedef grubun özellikleri iyi tanımlanmış mıdır ve hedef gruba kolay ulaşılmakta mıdır? - Hedef grup iletilen mesajı anlayışla karşılayacak mıdır? - Büyükelçiliğin ya da misyon biriminin ağı, hedef gruba ulaşmak için kullanılabilecek midir? 14

2. 4. İLETİŞİM YÖNTEMİNİN SEÇİLMESİ Mesaj, seçilen iletişim yöntemi/medya ile hedef gruba ulaştırılmalıdır. Seçilen iletişim yöntemi: - Hedef gruba kolay ulaşmayı sağlayan, - maliyeti fazla olsa bile geniş kapsamlı ve etkin bir erişim sağlayan, - farkındalık artırma konusunda başarılı bir yöntem olabilir. Örnek: köşe yazarları iletişim kurmak, web sitesi hazırlamak, mesajın iletilmesi için özel olarak planlanmış toplantılar, aktiviteler düzenlemek. 15

2. 5. zamanlama Kamu diplomasisi girişiminin zamanlaması ve hangi zaman diliminde hangi bütçe kaleminin kullanılacağı iyi planlanmalıdır. İhtiyaç duyulan kaynaklar ve zamanlama yanlış tahmin edilmemelidir. 16

2. 6. DEĞERLENDİRME - KD girişiminin, aktivitelerinin ve amaçların tanımlanması - Uygulama sürecinin değerlendirilmesi: organizasyon nasıldı? Hedef grup girişimi nasıl karşıladı? Medyanın tepkisi ne oldu? - Sonuçlar: Hedefe ulaşıldı mı? - Öğrenilenler: Bir dahaki sefere nasıl daha iyi bir girişim geliştirilebilir? - Harcamalar 17

2. 7. MALİYETLERİN KARŞILANMASI - Danimarka’nın imajını güçlendirmeye yönelik etkinlikler (sergi, ziyaret, konferans, sanat performansı vs. ), bu etkinliğin yapılmasına ilişkin talep hükümet dışı kuruluşlardan ya da özel kişilerden gelse bile ücretsiz yapılacaktır. - Danimarka’nın görünürlüğünün artırılmasına yönelik; ancak aynı zamanda ticari boyutu olan durumlarda yalnızca etkinliğin taşıdığı ticari boyut dolayısıyla masraflara katılım talep edilmelidir. - Büyükelçiliklerin işbirliğinde yapılan etkinliklerden katılım ücreti alınmayacaktır. - Etkinliklere katılacak sanatçılar, bilim insanları ilgili Bakanlıklar tarafından mali olarak desteklenmelidir. 18

3. MEDYA İLE İLİŞKİLER - KD hedef grupları arasında medya özel bir yere sahiptir. Misyonlar, görev yerlerinde medyanın taşıdığı özelliklere ilişkin şu bilgileri merkeze aktarmalıdırlar: Medyanın ana aktörleri kimlerdir? Medya tekelleri var mıdır? Medya organlarının sahibi kimdir? Kamu? Özel girişim? Medya siyasi ortamda nasıl bir role sahiptir? Kim kimi desteklemektedir? Nüfusun farklı kesimleri hangi medya organlarını kullanmaktadır? Hangi medya organları en fazla seyirciye/okuyucuya/tiraja/dinleyiciye sahiptir? 19

3. MEDYA İLE İLİŞKİLER KD girişimlerinde medya ile ilişkileri şu ana başlıklar halinde değerlendirmek gerekmektedir: 1. Reaktif medya ilişkileri 2. Proaktif medya ilişkileri 3. Yanlış bilgilerin düzeltilmesi 4. Özel etkinliklerle ilgili basın aktiviteleri 5. Gazeteci ziyaretleri 20

3. 1. ReaktİF MEDYA İLİŞKİLERİ Bir yazar, TV programcısı ya da radyo programcısının yaptığı yayın, Danimarka’yı hedef alıyorsa, Danimarka’da gerçekleşen ya da Danimarka’nın yurt dışında gerçekleştirdiği bir aktiviteye ilişkin bilgi veriyor ya da bir yönlendirmede bulunuyorsa, ilgili Misyon ya da DİB, medyaya ilişkin çalışma ilkeleri çerçevesinde söz konusu medya çalışmasını değerlendirmelidir. 21

3. 2. PROaktİF MEDYA İLİŞKİLERİ - Ulusal gazetelerde yer almak üzere Danimarka ile ilgili demeçler vermek, - Yerel gazetelerde, yerel dergilerde ya da yerel TV kanallarında demeçlerin yayınlanmasını sağlamak, - Bir ülkeye yeni bir Danimarka Büyükelçisi atandığında medya kuruluşlarını ziyaret etmek ya da medya temsilcileri ile toplantı yapmak ve medya ile geniş çaplı ilişkilerin sürdürüleceği mesajını vermeye çalışmak, - Misyon tarafından düzenlenecek kahvaltı, öğle yemeği ya da gün sonu toplantılarında Büyükelçi ya da başka bir görevli aracılığı ile medyayı bilgilendirmek, 22

3. 2. PROaktİF MEDYA İLİŞKİLERİ - Bazı durumlarda medyaya yönelik 40 -50 kişilik büyük çaplı toplantılar yerine lider konumda sayılabilecek 2 -3 kişilik basın mensubu grupları ile toplanmak ve bu kişilere, normal basın toplantılarında verilenlerden daha farklı ve başkalarına verilmemiş bilgiler veriyor izlenimi vermek, - Basın toplantılarına katılan basın mensuplarının soru yöneltmelerine izin vermek, - Basınla geniş kapsamlı olumlu ilişkiler kurmaya çalışırken, tek basın mensupları ile ilişkiler kurarak bu ilişkiyi daha da güçlendirmek, - Danimarka ile ilgili bir kriz çıktığında, olumlu bir imajın bir an önce yayılmasını sağlamak üzere basın mensupları ile temasa geçmek 23

3. 2. PROaktİF MEDYA İLİŞKİLERİ Medya mensupları ile bu ilişkilerin kurulması için şu yollar izlenebilir: - Basın mensuplarını ziyaret etmek - Misyonda ya da başka bir yerde düzenlenecek basın toplantısına basın mensuplarını davet etmek - Telefon, e-mail ya da yazılı mesajlar ile basın mensupları iletişim kurmak, - Basın açıklamaları yapmak, - Yerel gazetelerde yazı yazmak, - Röportaj vermek. 24

3. 3. YANLIŞ BİLGİLERİN DÜZELTİLMESİ Misyonların bir görevi de Danimarka’ya ilişkin olarak medya organlarında yer alan yanlış bilgilere müdahale edilmesi ve bunların düzeltilmesidir. 25

3. 4. ÖZEL ETKİNLİKLERLE İLGİLİ BASIN AKTİVİTELERİ Danimarka tarafından yayılmak istenen özel bir mesaj olduğunda, bunun medyada yer alacak bir aktivite ile başlatılması olumlu sonuçlar doğurabilecektir. Medya organları: - Ulusal TV kanalları Yerel TV kanalları Ulusal gazeteler Yerel gazeteler Haftalık magazin dergileri Kadınlara/erkeklere yönelik dergiler Profesyonel dergiler Popüler basın 26

3. 5. GAZETECİ ZİYARETLERİ - Yabancı medya temsilcilerinin Danimarka’yı ziyaret etmesi ve Danimarka hakkında olumlu fikir geliştirmelerinin sağlanması için girişimlerde bulunulabilir. - Bu ziyaretlerin planlanmasında ilgili Misyon, İletişim Ajansı, Uluslararası Basın Merkezi ve kültürel etkinliklerin düzenlenmesi için Danimarka Sanat Kurumu ile işbirliği yapmalıdır. 27

4. Diğer iletişim kanalları • • Internet Web sayfaları Basılı yayınlar (web’den de indirilebilir) Filmler, Videolar, CD’ler, DVD’ler Konferanslar ve Etkinlikler Danimarka’dan gönderilen uzmanlar Yabancı kanaat önderlerinin Danimarka’yı ziyaret etmesi 28

Kültür Kurumları STK’la r İş dünyas ı Kanaat önderleri Üniversiteler Örgütler Radyo Dini hareketler Yerel TV MİSYON Ulusal TV Gazeteler 29

5. KÜLTÜREL DİLOMASİ - Kültür alışverişi, Danimarka’nın gelenekleri bakımından zengin ve kültür alanında ilerlemeye dayalı bir ülke olduğu algısının dış dünyada yerleşmesini sağlayacaktır. - Kültürel Diplomasi: Fikirlerin, bilginin, sanatın ve kültürün diğer öğelerinin milletler ve halklar arasında karşılıklı bir anlayışın yaratılabilmesi için değiş tokuş edilmesidir. - Kültürel diplomasinin temel amacı, kültür, sanat, bir ülkenin eğitim ve diğer alanlara ilişkin temel değerlerinin yurt dışında bilinirliğinin ve görünürlüğünün artırılmasıdır. - Kültürel diplomasi, uzun dönemli ve sürekli bir aktivite olarak algılanmalıdır. - Kültürel diplomasi, diyalog ve değiş tokuşa dayalıdır. 30

5. KÜLTÜREL DİLOMASİ - Kültürel diplomasi girişimleri, sanatçılar arasında network’ler oluşturulması, özel sergiler, müzik konserleri düzenlenmesi, festivaller organize edilmesi, tiyatro gösterimleri düzenlenmesi gibi pek çok yolla yürütülebilir. - Bu tür etkinlikler hem ülke dışında, hem de Danimarka’da yürütülmelidir. Kültürel diplomasiye hizmet etmek üzere bir faaliyete ev sahipliği yapan ülke, dış dünyaya önemli sinyaller göndermekte; ev sahibi ülke ile katılımcı ülkeler arasındaki sınırlar bir anlamda ortadan kalkmaktadır. 31

5. KÜLTÜREL DİLOMASİ - Danimarka DİB ve Kültür Bakanlığı arasında yapılan uluslararası kültürel değiş tokuşa ilişkin işbirliği anlaşmasına göre kültürel değişimin amaçları: - Danimarka’nın sanat ve kültürünün kalitesinde bir gelişmenin sağlanması, - Diğer ülkelerde Danimarka’nın sanat ve kültürüne ilişkin farkındalığın artırılması, - Danimarka’nın sanatçılarının ve kültür kurumlarının diğer ülkelerdeki kültür ve sanat faaliyetleri hakkındaki farkındalığının artırılması, - Danimarka’nın kamu diplomasisi çabalarının desteklenmesi. - Kültürel diplomasinin aktörleri: Danimarka Sanat Kurumu, bu kuruma bağlı Sanat Merkezleri, kültür kurumları, kültür enstitüleri, Misyonlar. 32

5. KÜLTÜREL DİLOMASİ - İnternet üzerinden sanat ve kültür aktivitelerinin paylaşılması: www. kunststyrelsen. dk, www. danisharts. info - Misyonlar, ev sahibi ülkede düzenlenecek sanatsal aktivitelerden Danimarka ile ilgili olanların bu web sitesinde yayınlanması için girişimde bulunmalıdır. - Aynı zamanda misyonların kendi web siteleri de, kültürel diplomasiye hizmet etmek amacıyla kullanılmalıdır. - Misyonlar tarafından organize edilen kültürel diplomasi aktivitelerinin giderleri, Danimarka Sanat Kurumu’nun bu konuya ayrılmış hibe havuzundan karşılanacaktır. Bu kaynağın kullanımı, DİB ve Kültür Bakanlığı temsilcilerinden oluşan yürütme komitesi tarafından belirlenecektir. - Finansman konusunda yerel partner bulunması ya da özel sektörden destek alınması da mümkündür. 33