Kambiyo Senetleri Kambiyo Senetlerinin Ortak zellikleri Kambiyo senetlerinin
Kambiyo Senetleri
Kambiyo Senetlerinin Ortak Özellikleri • Kambiyo senetlerinin her üçü de kıymetli evrak niteliğindedir. • Kambiyo senetleri “alacak hakkı”nı içeren senetlerdir. • Kambiyo senetleri kanunen emre yazılı senetlerdir; kanun gereği kural olarak emre yazılı sayılmışlardır. Ancak emre yazılı olarak düzenlenebilmelerinin yanında poliçe ve bononun nama ve çekin nama veya hamiline yazılı olarak da düzenlenebilmesi mümkündür. • Kambiyo senetleri sıkı şekil şartlarına bağlıdır. Kambiyo senetlerinin metninde bulunması gereken hususlar ve bu senetlerin ne şekilde düzenleneceği Türk Ticaret Kanunu’nda açıkça gösterilmiştir. Bu hususlara uyulmaması halinde senet, kambiyo senedi niteliğini kazanamaz. • Kambiyo senetleri illetten mücerret senetlerdir. Kambiyo senedinin doğumuna neden olan asıl borç ilişkisindeki sakatlık, kambiyo senedinin geçerli olup olmamasını etkilemez. Asıl borç ilişkisi geçersiz olsa bile kural olarak kambiyo senedi hukuki geçerliliğini sürdürür.
Kambiyo Senetlerinin Ortak Özellikleri • Kambiyo senetlerinde imzaların ve beyanların bağımsızlığı ilkesi geçerlidir. TTK m. 677’de bir poliçenin, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzalarını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını veya imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerdiği durumlarda, senet üzerinde yer alan diğer imzaların geçerliliğinin bu durumdan etkilenmeyeceği açıkça belirtilmiştir Bu düzenleme poliçelerin yanı sıra bono ve çekler hakkında da uygulama alanına sahiptir. • Kambiyo senetlerinde kural olarak müteselsil sorumluluk esası geçerlidir. Senedin muhatabı veya borçlusu senetteki borcu ödemediği takdirde, senedin hamili, kural olarak senedin üzerinde imzası bulunanlardan kendisinden önce gelenlerden herhangi birisine alacağının tamamı için başvurabilir. • Kambiyo senedi sayılan poliçe, bono ve çekin, tamamen veya kısmen ödenmemesi halinde, hamil, İcra ve İflas Kanununun 167 -176. maddeleri uyarınca kambiyo senetlerine mahsus icrai takibat yoluna başvurabilir. • Kambiyo senetleri fiziki senet olarak oluşturulabilir ve elektronik imza ile kambiyo senedi düzenlenebilmesi mümkün değildir.
Kambiyo Senetlerinde “Ehliyet” • Sözleşme ile borçlanmaya ehil olan kişi, kambiyo senetleri ile borçlanmaya da ehildir (TTK m. 670). Dolayısıyla kambiyo senedi düzenleme ehliyeti gerçek kişiler açısından fiil ehliyetine dayanmaktadır. • Sözleşme ile borçlanma ehliyetinin belirlenmesine ilişkin olarak Türk Medeni Kanunu’nun ehliyete ilişkin düzenlemeleri uygulanır. Bu bağlamda, ergin, ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı olmayan “tam ehliyetliler”in kambiyo senedi düzenleme ehliyetlerinin mevcut olduğu kuşkusuzdur. • Diğer kişilerin ehliyeti ve yasal temsilcilerinin bu konudaki yetkileri açısından ise yine Türk Medeni Kanunu’nun genel hükümleri uygulama alanı bulur.
Kambiyo Senetlerinde “İmza” • Borç taahhüdünde imzanın nasıl atılacağı konusundaki genel hükümler Türk Borçlar Kanunu’nun 15 ve 16. maddelerinde yer almaktadır. Ancak kambiyo taahhüdünde imzaya ilişkin olarak Türk Ticaret Kanunu ile özel düzenleme yapılmıştır. • Türk Ticaret Kanunu’nun 756. maddesine göre poliçe üzerindeki beyanların el ile imza edilmesi gerekir; el ile atılan imza yerine, mekanik herhangi bir araç veya elle yapılan veya onaylanmış bir işaret veya resmî bir şahadetname kullanılamaz. • Kambiyo senetlerinde imzaya ilişkin önem taşıyan bir diğer düzenleme olan 1526/1. fıkraya göre poliçe, bono, çek, makbuz senedi, varant ve kambiyo senetlerine benzeyen senetler güvenli elektronik imza ile düzenlenemez. Bu senetlere ilişkin kabul, aval ve ciro gibi senet üzerinde gerçekleştirilen işlemler güvenli elektronik imza ile yapılamaz.
- Slides: 5