Kaixo Gu Hamma Xabier eta Jokin gara eta

Kaixo! Gu Hamma Xabier eta Jokin gara eta unibertsoaren buruzko presentazio bat egingo dugu. BAGOAZ!

Gu gaur transbordadore honekin planetak astertzera joango gara! Hau columbia transbordadorea da. Columbia espaziontzia, Lurretik kanpo misioak bete zituen lehenengo espaziontzia izan zen. 1981 urteko apirilaren 12 an, lehenengo aldiz espaziorantz abiatu zen eta bere izatea amaitu egin zen 2003 ko otsailaren 1 ean. Atmosferan berriz sartu OV-102 NASAren lehen espazio anezka desegituratu egin zen.

UNIBERTSOA Unibertsoa astro guztien multzoa eta multzo horrek betetzen duen espazioa da, hau da, existitzen den guztia unibertsoa da. Lurra, bertako izaki bizidun eta izaki bizigabe guztiak, unibertsoan barren gaude, baina honen oso parte txikia gara, unibertsoa izugarrizko zabala baita, bilioika eta bilioika kilometrokoa.

GALAXIAK Galaxiak izar multzo erraldoiak dira, mila miloi dituztenak. Gurea Esne Bidea deitzen da. Unibertsoan milaka eta milaka galaxia daude, baina guztiak ez dira berdinak, ez neurriz ez formaz. Esne Bidea kiribila formakoa da, eta gutxi gora behera, 100. 000 argi urteko diametroa du, eta 300. 000 argi urteko zirkunferentzia. 200. 000 tik 400. 000 milioi izar dituela kalkulatzen da, eta Eguzkia horietako bat da. Izar guzti hauek, besoak deitzen diren gauza batzuetan banatuta daude, eta hauek dira: Sagittariumen besoa, Scutumen besoa, Orionen besoa, 3 KPC besoa, Norma besoa, Centauroren besoa eta carinaren besoa. Eguzkia orionen besoan dago.

MERCURIO Merkurio eguzkitik hurbilen dagoen planeta da, eguzkitik 57. 910. 000 km-ra dago, eta gainera bigarren planeta txikiena da. Merkurioko tenperaturak aldakorrak dira, alde batek eguzkiari begi badago tenperaturak, 425 ºC baino altuagoak izatera iritzi daitezke. Itzalpean dauden lekuak ozta, 170ºC zero azpitik egotera pasatzen dute. Horrek ura (izostuta) dagoela pentsatsera eramaten du. Merkurioren azalera ilargiaren antzerakoa da, krater eta pitzadurak beretiko paisaia da, meteoritoen inpactuaren ondorioz. Merkuriok ez ditu satelite naturalik.

VENUS Venus eguzkitik hasita bigarren planeta da. Bere orbita ia ezin hobea da, beste planeta batzuen aldean. Venusen orbita borobila da, eta ez eliptikoa. Planeta honen tenperatura gutxi gora behera 480ºC-koa da. Eguzkirainoko batez besteko distantzia 0, 72333199 UA-koa da. Venus(Planeta hau) eta Urano dira erlojuaren moduan errotazioa egiten duten planeta bakarrak. Planeta honen tenperatura normalean 464ºC-koa da. Gainera ez dauka satelite naturalik.

LURRA Lurra eguzkitik hasita hirugarren planeta da. Lurra planeta berezi bat da, ura eta oxigenoa dituelako, eta horregatik bizia. Bi mugimendu ditu bata errotazioa da; bere ardatzaren inguruan bira bat ematen duena, honetarak 24 hordu behar ditu. Eta bestea translazioa da; Eguzkiaren Inguruan bira bat hematen duena, eta honetarako 365 egun 6 ordu eta bederatzi minutu behar ditu. Lurraren diametroa gutxi gora behera 12. 756, 28 km-koa da. Gainera Lurra lau urterik behin egun bat gehiago behar du eguzkiari bira emateko. Lurrak satelite natural bakarra du, Ilargiak itsasoaren mareak krontolatzen ditu daukan grabitatearen bidez.

MARTE Marte eguzkitik hasita laugarren planeta da eguzki-sisteman. Honi askok planeta gorria deitzen diote. Gainera Lurraren antzekoa da, biek 24 orduko egunak dituzte, biek errotazioa eta translazioa dituzte … Eta abar. Planeta hau eguzkitik gutxi gora behera 1, 523662 UA- ra dago. Planeta honen erradioa gutxi gora behera 227. 936. 637 km- koa da. Marteko tenperatura lurraren bezalakoa urtaroengatik aldatu egiten da. Normalea tenperatura 55ºC zero azpitik da. Baina udan eta ekuatorean 20ºC- ko tenperatura egon ahal daiteke. Martek bi satelite natural ditu.

JUPITER Jupiter eguzkitik hasita bostgarren planeta da, eta Eguski. Sisteman dauden gasezko lau erraldoienetariko bat da. Sistemako planetarik handiena da. Lurrak baino 318 aldiz masa gehiago dauka, eta diametroan 11 aldiz handiagoa da. Planeta hau gasez hidrogenos eta helioz osatuta dago. Eguzkitik ona dagoen diztantzia gutxi gora behera 5, 20336301 UA- koa da, eta erradioa. Jupiter planetak 63 satelite natural ditu.

SATURNO Saturno eguzkitik hasita seigarren planeta da, eta sistema horretan dagoen lau erraldoienetariko bat da. Planeta hau bere eraztunengandik oso ospetsua da. Eraztun ikusgarri hauek izotzez eta hautsez osatuta daude. Eguzkitik 1. 493 milioi km-ra dago. Eta planeta honen diametroa 120. 700 km-koa da. Bi mugimendu ditu errotazioa eta translazioa. Errotazio mugimendua egiteko, 10 ordu eta 14 minuto behar ditu. Translazioa egiteko aldiz, 378 egun behar ditu. Gainera, gutxi gora behera 62 satelite natural ditu.

URANO Urano Eguzki-sistemako zazpigarren planeta da, William Herschelek 1781 eko martxoaren 13 an aurkitua. Eguzkisistemako gasezko lau erraldoien artetik, hirugarrena da diametroz, eta laugarrena masaz. Bere diametroa, 51. 118 km -koa da. Urano izotzezko erraldoia da, eta gas izoztuz dago osatua. Eguzkitik 19, 19126393 UA-ra dago. Urano 27 satelite natural ditu. Eguzki-Sisteman hotz gehiago egiten duen planeta da, ºC zero azpitik daude.

NEPTUNO Neptuno Eguzki-sistemako zortzigarren planeta da, hau da, azken planeta. Sistema horretan dauden gasezko lau erraldoietako bat da. Eguzkitik 4. 494 milioi km-ra dago. Egitura gaseosoa eta izoztua ditu eta hidrogenoz eta helioz osatuta dago. Oso bero gutxi jasotzen du eguzkiarengatik, oso urrun dagoelako. 53 K da Neptunoren batez besteko tenperatura, hau da, 13335’ 35 ºC zero azpitik. Neptuno 13 satelite natural ditu.