Julev lullismegiella Logaldat 7 Ole Henrik Magga ADJEKTIIVVAT
- Slides: 13
Julev- & lullisámegiella Logaldat 7 Ole Henrik Magga
• ADJEKTIIVVAT • ADVEARBBAT
ADJEKTIIVVAT Adjektiivvat sojahuvvojit sullii nu go davvisámis. Leat attributiiva hámit ja predikatiiva hámit nu go bena lej lådje - låjes bena. Attributiivahámit ja predikatiivahámit leat sullii seammalágánat go davvin, muhtun smávva spiehkastagažiiguin. Fuomašumit muhtun earenomáš hámiid dáfus: gærggá - gærggás ’geađgái – geađgás’ moar’rá – moar’rás ’moarrái – moarrás’ Ármmogis ’árbmugas’ tjierrulis ’čirrolas’.
Komparašuvdna lea nu go davvin: Bárrastavveladjektiivvat: positiiva komparatiiva nuorra nuorab Báráhisstávvaladjektiivvat: positiiva komparatiiva basstelap, superlatiiva nuoramus superlatiiva basstelamos basstelabbo
Bárrastavvaladjektiivvaid positiivahámit ja superlatiivahámit sodjet bárrastavvalsubstantiivvaid vuogi mielde: Positiiva sodjá dego bárrastavvalsubstantiivat main leat 2 stávvala: ol. ml. nom. nuorra nuora gen. nuoraj akk. Nuorav nuorajt ill. Nuorraj nuorajda iness. Nuoran nuorajn elat. nuoras nuorajs kom. nuorajn nuoraj ess. nuorran
Superlatiiva sodjá dego a-substantiivvat main leat 4 stávvala: ol. ml. nom. nuoramusá gen. nuoramusáj akk. nuoramusáv nuoramusájt ill. vattáldahkaj nuoramusájda iness. nuoramusán nuoramusájn elat. nuoramusás nuoramusájs kom. nuoramusájn nuoramusáj nuoramussan
Komparatiivahámit sodjet fas dego bárahisstavvalsubstantiivvat: ol. ml. nom. nuorap nuorabu gen. Nuorabu nuorabuj akk. nuorabuv nuorabujt ill. nuorabujda iness nuorabujn elat. nuorabujs kom. nuorabujn nuorabuj ess. nuorabun
Bárahisstavvaladjektiivvaid positiivahámit ja superlatiivahámit sodjet dego báráhisstávvalsubstantiivvat: nom. basstela gen. basstela basstelij akk. basstelav basstelijt ill. Basstelij basstelijda iness basstelin basstelijn elat. basstelis basstelijs kom. basstelijn basstelij ess. basstelin nom. basstelamos basstelapmusa gen. basstelapmusa basstelapmusij akk. basstelapmusav basstelapmusijt ill. basstelapmusijda iness basstelapmusin basstelapmusijn elat. basstelapmusis basstelapmusijs kom. basstelapmusijn basstelapmusij ess. basstelapmusin
Komparatiivahámit sodjet dego bárrastavvalsubstantiivvat main leat 4 stávvála: nom. basstelabbo basstelappo gen. basstelappoj akk. basstelappov basstelappojt ill. basstelappuj basstelappojda iness basstelappon basstelappojn elat. basstelappos basstelappojs kom. basstelappujn basstelappoj ess. basstelabbon
ADVEARBBAT Adjektiivvain surgiiduvvon advearbbat Advearbbat ráhkaduvvojit adjektiivain seammaládje go davvisámegielas: gárttje-gártje gártjet buorep- buorebut buoremus-buoremusá buoremusát bonju- båddnjot boastu- boasstot Eará advearbbat Prolatiivahápmásaš adverbbat leat maiddái várret ’vári mielde’, jávrrek ’jávrri mielde’ ja gáddek ’gátti mielde’ nu go dálvvek ja giessek. Áiggi birra adnojit maiddái inessivahápmásaš adverbbat: giesen ‘geasset’, gidán ‘giđđat’, biejven ’beaivet’, iján ‘ihkku’.
POST- JA PREPOSIŠOVNNAT Post- ja preposišovnnat adnojit seamma láhkái go davvisámegielas ja muhtumat sáhttet doaibmat sihke post- ja preposišovdnan (birra, rastá). Postposišovnnain sáhttá leat oamastangeažus (vuollásis) ja muhtumiin leat kásushámit (guora, guorav, guorraj jnv. )