JAMES JOYCE 1882 1941 Rodonaelnik psiholokog romana Inovator

JAMES JOYCE (1882 -1941)

Rodonačelnik psihološkog romana Inovator Revolucionar Spoj revolucionarnih ideja sa korenima tradicije

LAURENCE STERNE Iizumitelj psihološkog romana Thristan Shandy and Sentimental Journey Ukidanje hronološkog reda u pripovedanju Ukidanje sveznajućeg pripovedača Subjektivnost i subjektivne slike

JAMES JOYCE RAVNOTEŽA IZMEĐU EKSTREMNOG KONZERVATIZMA I EKSTREMNOG EKSPERIMENTISANJA

CHARLES PARNELL Istorijska ličnost Veliki irski patriota i revolucionar Ulysses Ivy Day, DABLINERS

DŽOJSOV DABLIN “PIJANI” PATRIOTIZAM IRACA DUHOVNO OPUSTEO GRAD PROVINC IJSKI DUH GRAD MUZIKE I IRSKOG KULTURNOG NASLEĐA MITSKI GRAD

“I WILL NOT SERVE THAT IN WHICH I NO LONGER BELIEVE” “NEĆU SLUŽITI ONOME U ŠTA VIŠE NE VERUJEM, ZVALO SE TO MOJ DOM, MOJA OTADŽBINA ILI MOJA CRKVA. ”

AUTORITETI: 1. OTADŽBINA 2. PORODICA 3. VERA RELIGIJA KAO IZLAZ IZ PORODIČNOG PAKLA I NACIONALIZMA

16. JUN

DELA: ZBIRKA POEZIJE CHAMBER MUSIC, 1904. (romantičarski stav) ZBIRKA PRIPOVEDAKA DUBLINERS, 1914. STEPHEN HERO (1. VERZIJA) A PORTRAIT OF THE ARTIST AS A YOUNG MAN, 1916. DRAMA THE EXILES, 1918. ULYSSES, 1922. FINNEGAN’S WAKE, 1939.

DUBLINERS, 1914. 15 PRIPOVEDAKA OGLEDALO IRSKE ŽIVOTI OBIČNIH LJUDI Novina: NATURALIZAM I SIMBOLIZAM Odrastanje pripovedača iz priče u priču Priča THE DEAD, lik Gabrijela Konroja 1. korak u eksperimentalnom putu Džojsa ka statusu avangardnog pisca

DŽOJSOVI POSREDNICI HENRY JAMES (POINT OF VIEW) WILLIAM JAMES (STREAM OF CONSCIOUSNESS) EDOUARD DUJARDIN (INTERNAL MONOLOGUE)

PORTRET UMETNIKA U MLADOSTI. STEPHEN HERO, BILDUNGSROMAN 1. USPELI ROMAN TOKA SVESTI U ENGLESKOJ KNJIŽEVNOSTI RAVNOTEŽA IZMEĐU TRADICIONALNOG I AVANGARDNOG BILDUNGSROMAN , podvrsta KUNSTLER ROMAN (odrastanje jednog umetnika) Ukidanje linearnosti, razbijanje hronologije

NOVINE U ROMANU 1. REVOLUCIONARNA UPOTREBA ENGLESKOG JEZIKA 2. LAJTMOTIVI 3. EPIFANIJE (a sudden spiritual manifestation) 4. UPOTREBA MITSKE GRAĐE

STIVEN DEDALUS STIVEN JE PRVI HRIŠĆANSKI MUČENIK; STIVEN DEDALUS JE MUČENIK U UMETNOSTI DEDALUS JE MITSKI GRADITELJ MOTIV ZAVISTI I OGROMNE SUJETE UMETNIKA STIVEN I IKAR ETAPE RAZVOJA JUNAKA KROZ JEZIK MEŠAVINA STVARNOSTI I BAJKE

MOTIVI/ LAJTMOTIVI PESMA O DVE RUŽE (lajtmotiv) ZELENE RUŽE KOJE PRATE STIVENA ČITAVOG ŽIVOTA MOTIV TRAGANJA- UMETNIČKA ŽELJA DA SE NAĐE NEŠTO NE POSTOJI RUŽE KAO GLAVNI MOTIV U UMETNIČKOM KONTEKSTU (LEPOTA, MUDROST, BORBA) LAJTMOTIV BAJKE (pesmica na početku knjige, kasnije svest da život nije bajka)

RELIGIJA I UMETNOST posvećenost Mistični element EPIFANIJA U ROMANU (VIZIJA DEVOJKE KOJA HODA PO VODI) Put ka umetnosti, ne ka religiji “ODLAZIM DA SE SUOČIM SA ŽIVOTOM I DA U KOVAČNICI ŽIVOTA ISKUJEM NOVU SVEST SVOJE RASE” Trenuci velikog Stivenovog buđenja iz sna o idealnoj porodici i Irskoj; Budi se kao umetnik

ULYSSES 02. 1922. Dan objavljivanja Uliksa Dan rađanja moderne umetnosti, književnosti i modernog romana Objedinjenje prošlosti, sadašnjosti i budućnosti Značaj trivijalnih stvari Ep o Odiseju-metaforička paralela Iskrivljena etimologija imena: Odysseus: Outis (niko) i Zeus (Bog) 24 poglavlja kao 24 pevanja u Odiseji

JUNACI LEOPOLD BLUM- isfrustrirani muž i otac MERION (MOLI) BLUM- neverna Penelopa STIVEN DEDALUS-rezignirani mladi čovek i umetnik MOTIV POTRAGE ZA OCEM/SINOM MOTIV IZGNANSTVA

ULIKS ROMAN O IZGNANSTVU (napisan rukom izgnanog pisca i umetnika; osećanje bezdomnosti) NATURALISTIČKI ROMAN (verno oslikava život u Dablinu) ROMAN TOKA SVESTI (različite perspektive kroz koje sagledavamo junake) SIMBOLISTIČKI ROMAN (ključ kao simbol braka i života) PARODIJA (parodiraju se različiti književni izrazi)