Jak mwi eby dzieci nas suchay Jak sucha
Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały? Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły?
„Sposób, w jaki rodzice i nauczyciele mówią do dziecka, informuje dziecko, co do niego czują. Ich stwierdzenia mają wpływ na jego szacunek do samego siebie i poczucie własnej wartości. W dużym stopniu język rodziców determinuje przeznaczenie dziecka”. Haim Ginott
1. 2. 3. 4. Słuchaj dziecka bardzo uważnie. Zaakceptuj jego uczucia słowami: „Och”, „mmm”, „rozumiem”. Wówczas zachęcisz dziecko do wyrażenia swoich uczuć oraz szukania własnych rozwiązań. Określ te uczucia, np. mówiąc „to frustrujące”. Zamień pragnienia dziecka w fantazję, np. „pragnę wyczarować dla ciebie natychmiast całą kiść bananów”.
Dzieci potrzebują, aby ich uczucia były akceptowane i doceniane. Zamiast słuchać „jednym uchem” – słuchaj dziecka bardzo uważnie
Dzieci potrzebują, aby ich uczucia były akceptowane i doceniane. Zamiast słuchać „jednym uchem” – słuchaj dziecka bardzo uważnie
Zamiast pytań i rad – zaakceptuj jego uczucia słowami: „Och”, „mmm”, „rozumiem”.
Zamiast pytań i rad – zaakceptuj jego uczucia słowami: „Och”, „mmm”, „rozumiem”.
Zamiast zaprzeczać uczuciom – określ te uczucia.
Zamiast zaprzeczać uczuciom – określ te uczucia.
Zamiast wyjaśnień i uzasadnień – zamień pragnienia dziecka w fantazję.
Zamiast wyjaśnień i uzasadnień – zamień pragnienia dziecka w fantazję.
Zalecenia autorek książki: 1. Kiedy dajemy dziecku radę lub natychmiastowe rozwiązanie, odbieramy mu możliwość radzenia sobie z własnymi problemami. 2. Lepiej potraktuj kłopot dziecka jako wyjątkowy, wtedy ono wie, że ty je faktycznie rozumiesz. Słowa: „wiem, co czujesz” nie są dla dzieci wiarygodne” 3. Dzieci nie lubią, gdy rodzice reagują z większym zaangażowaniem, niż tego wymaga sytuacja. Przeważnie oczekują zrozumienia i pokręcenia głową.
Mówienie i słuchanie Na rozmowę składa się mówienie i słuchanie. Ta ostatnia umiejętność jest niedoceniana. A może ona nam pomóc w porozumiewaniu się z naszym dzieckiem, w nawiązaniu kontaktu, w zredukowaniu napięcia emocjonalnego w trudnych chwilach.
Komunikowanie się Nasze codzienne życie upływa pod hasłem komunikowania się z ludźmi w sposób pośredni lub bezpośredni. Porozumiewanie się - polega na słownym lub bezsłownym przekazaniu określonych informacji.
Efektywna komunikacja zachodzi między dwiema osobami wtedy, kiedy odbiorca rozumie przekaz tak, jak zamierzył to nadawca. Informacja nadawcy dokładnie oddaje jego intencję, a interpretacja odbiorcy zbiega się z zamiarami nadawcy.
Otwarta komunikacja - wzmacnia związki między ludźmi, sprzyja nawiązaniu przyjaźni, podejmowaniu współpracy, budowaniu zaufania i poczuciu bezpieczeństwa. Słuchanie bierne (milczenie) – zachęca do dalszego mówienia, ale nie daje żadnego dowodu, że rozmówca został zrozumiany, nie jest przekaźnikiem empatii i ciepła. Aktywne słuchanie sprawia, że rozmówca czuje, iż jego poglądy i uczucia są szanowane, rozumiane i akceptowane. Rozładowuje napięcie, przynosi ulgę, ułatwia zidentyfikowanie problemu. Powinno opierać się na wzajemnym zrozumieniu, szacunku, empatii i zaufaniu. W innym przypadku będzie zwykłą manipulacją.
Aktywne słuchanie Umiejętność aktywnego słuchania w procesie komunikacji polega na: parafrazowaniu, powtarzaniu, przytakiwaniu, nie ocenianiu, nie udzielaniu rad, skupianiu się na najważniejszym. „To czy dziecko nas słucha zależy od tego, jak do niego mówimy”. To czy dziecko mówi zależy od tego, jak my go słuchamy”.
Warunki prawidłowej komunikacji Ø Uważne, aktywne słuchanie i podążanie w rozmowie za dzieckiem (nieprzerywalnie toku wypowiedzi żadnymi radami czy uwagami kierując rozmowę na nas samych). Ø Okazywanie akceptacji, uwagi i zrozumienia – tylko dziecko, które czuje się bezpieczne może mówić o swoich trudnościach i wątpliwościach (np. w sposób niewerbalny: postawa ciała, spojrzenia, gesty). Ø Przyzwalanie na wyrażanie emocji. Ø Okazywaniu empatii, czyli próbie postawienia się na miejscu rozmówcy (chodzi o jego uczucia). Ø Docenianie dziecka – pozytywne myślenie. Ø Jasne i precyzyjne formułowanie swoich komunikatów, tak by ich treść i forma nie przekraczała rozwojowych możliwości dziecka. Ø Przyzwalanie na pytania i wątpliwości, wyjaśnianie swojego stanowiska (otwartość). Ø Okazywanie zrozumienia dla trudności dziecka.
Techniki wykorzystywane przy aktywnym słuchaniu: I. Parafraza-ujmujemy w słowa to, co ktoś powiedział, sprawdzając czy dobrze usłyszeliśmy: jeśli Cię dobrze zrozumiałam, to. . z tego, co mówisz, wynika, że. . . chcesz powiedzieć, że. . . II. Odzwierciedlanie uczuć- mówimy komuś, jakie, naszym zdaniem, są jego odczucia: wydajesz się być zdenerwowanym, gdy mówisz o tym zdaje się, że Cię rozzłościłem wygląda, że jesteś zadowolony z tych planów III. Dowartościowanie: dziękuję Ci za to, co powiedziałeś doceniam to, co dla mnie zrobiłeś cieszę się, że tak poważnie do tego podeszłaś
Techniki wykorzystywane przy aktywnym słuchaniu: IV. Dojaśnianie: kiedy i gdzie to się stało? co dla Ciebie to oznacza? Jak on wtedy wyglądał? V. Skupianie się na najważniejszym – prosimy mówiącego o skoncentrowanie się na sprawie najważniejszej: wiem, że wszystko jest dla Ciebie ważne, ale czy jest jakaś konkretna rzecz, w której moglibyśmy coś zrobić? Która z tych spraw jest dla Ciebie najważniejsza?
Blokady komunikacji interpersonalnej: Osądzanie – polega na narzucaniu własnych wartości innym osobom i formułowanie rozwiązań cudzych problemów. Kiedy osądzamy, nie słuchamy tego, co mówią inni, ponieważ zajęci jesteśmy oceną ich wyglądu, tonu głosu i słów, których używają. Jak zachowa się ktoś, kto osądza np. : I. Krytykuje: “ Czy ty naprawdę nic nie rozumiesz? ” II. Obraża: “To dlatego, że jesteś leniwa? ” III. Orzeka: “Ciebie w ogóle ten temat nie interesuje. ” IV. Chwali po to, by oceniać lub manipulować: “Gdybyś się trochę postarał. Na pewno wyszłoby ci to znacznie lepiej”
Blokady komunikacji interpersonalnej: Decydowanie za innych – może utrudnić porozumiewanie się nawet wtedy, gdy podyktowane jest troską i chęcią pomocy. Decydując za innych uzależniamy ich od siebie i pozbawiamy możliwości samodzielnego podejmowania decyzji. Dajemy im także do zrozumienia, że ich odczucia, wartości i problemy są nieważne. Jak zachowuje się ktoś, kto decyduje za innych np. : I. Rozkazuje: ”Będziesz się uczył dwie godziny każdego popołudnia” II. Grozi: “Jeśli tego nie zrobisz. . . ” III. Moralizuje: “Powinieneś to zrobić” IV. Zadaje liczne / niewłaściwe pytania: Gdzie byłeś? Co robiłeś? Kto był z tobą? . . . pytani tego typu nie ułatwiają komunikacji.
Blokady komunikacji interpersonalnej: Uciekanie od cudzych problemów - polega na tym, że nie jesteśmy skłonni zajmować się nimi. Nie bierzemy pod uwagę uczuć ani zmartwień innych ludzi. Nie chcemy się zajmować ich lękami, obawami, troskami Jak zachowuje się ktoś, kto ucieka od cudzych problemów np. : I. Doradza: “Najlepiej byłoby, gdybyś. . . ” II. Zmienia temat: “Jaką przewidujesz pogodę na jutro? ” III. Logicznie argumentuje: “Możesz poprawić swoje wyniki przez wytężoną pracę. ” Najważniejsze są fakty, o uczuciach nie mówi. IV. Pociesza: “ Wszystko będzie dobrze”.
Prezentacja przygotowana na podstawie książek: „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły” - Adele Faber i Elaine Mazlish oraz „Wychowanie bez porażek” – Thomasa Gordon
• Jak mówić, żeby dzieci się uczyły w domu i w szkole • Rodzeństwo bez rywalizacji • Wyzwoleni rodzice, wyzwolone dzieci Adele Faber i Elaine Mazlish
Dziękuję za uwagę : Monika Kotowicz Beata Wójcik Marta Miziołek
- Slides: 26