ISTRAIVANJE TURISTIKOG TRITA asistent Branislava Hristov branislavaekof bg

ISTRAŽIVANJE TURISTIČKOG TRŽIŠTA asistent: Branislava Hristov branislava@ekof. bg. ac. rs prijem studenata: utorak 15: 30 -17: 30 i četvrtak 10 -12 h

Suština i sadržaj istraživanja tržišta q Istraživanje tržišta ≠ istraživanje marketinga q Istraživanje marketinga obuhvata: • Istraživanje tržišta • Istraživanje konkurencije • Istraživanje organizacije prodaje • Istraživanje cena • Istraživanje propagande

q def. Istraživanje tržišta predstavlja prikupljanje, registrovanje i analiziranje svih problema u vezi sa tržištem u cilju određivanja prošlih, postojećih i budućih potrošača odnosno kupaca. q def. Istraživanje marketinga predstavlja sistematsko i objektivno prikupljanje i analiziranje informacija relevantnih za identifikovanje i rešenje bilo kojih problema na području marketinga.

Sadržaj istraživanja turističkog tržišta q Područja istraživanja turističkog tržišta: 1. Istraživanje sadašnjih i potencijalnih uslova na turističkom tržištu v Sadašnje i potencijalne potrebe v Sadašnje i potencijalne tražnje v Sadašnje i potencijalne potrošnje 2. Istraživanje adekvatnosti turističke ponude sa stanovišta zahteva tražnje v Smeštajnih kapaciteta i objekata za ishranu v Saobraćajne mreže v Trgovinske mreže v Organizacionih oblika zabave v Odnos prema konkurenciji

3. Istraživanje mogućnosti za unapređenje turizma v Sa stanovišta propagande v Sa stanovišta odnosa s javnošću v Sa stanovišta organizacije prodaje v Sa stanovišta utvrđivanja motiva i stavova stranih i domaćih turista 4. Istraživanje cena turističkih usluga v Sa stanovištva ekonomskih mogućnosti sadašnjih i potencijalnih turista v Sa stanovišta konkurentskih odnosa na tržištu v Sa stanovišta cena reprodukcionog materijala

Nivoi istraživanja turističkog tržišta 1. Istraživanja na makro nivou-cilj efikasno vođenje turističke politike na nivou zemlje, regiona i turističkog mesta-fanansiranje se vrši od strane relevantnih društvenih i državnih organizacija 2. Istraživanja na mikro nivou-cilj efikasno vođenje poslovne politike na nivou preduzeća turističke privrede-finansiranje se vrši od strane odgovarajućih preduzeća turističke privrede

Razlozi istraživanja turističkog tržišta: • pravilno obezbeđenje turističke ponude • efikasna politika investicija • pravilno vođenje politike regionalnog razvoja sa aspekta turizma • pravilno vođenje politike unapređenja turizma • dobra organizacija prodaje • pravilno formiranje cena • razvoj putničkog saobraćaja. .

Metodi istraživanja turističkog tržišta 1. Kvantitativne metode • Istorijski metod ili metod direktnih podataka v Gravitacioni metod v Metod tržišnih segmenata • Metodi ispitivanja (sondaža) • Eksperimentalni metodi

2. Kvalitativne metode • • • Dubinski intervju Tehnika tzv. „treće lice“ Tehnika dopunjavanja rečenica Test koji počiva na asocijaciji reči Projekciona tehnika. . .

Yij = f(Pi x Dij) Yij =a. Pib x. Dijc Yij – turistiški promet turista iz regiona i koji koriste turističku ponudu u mestu j Pi – broj stanovnika u regionu i Dij – udaljenost regiona i od turističkom mesta j b, c – konstante elastičnosti Yij = a. Pib x Dijc x Zid – nacionalni dohodak stanovnika regiona i d – konstanta elastičnosti

Model tržišnih segmenata • Bazira se na metodi klaster analize- meri odstupanja između elemenata osnovnog skupa • Metod diskriminacione analize- metod „I odstojanja“ • Meri se odstojanje između dva segmenta

Metod ispitivanja q Ispitivanje primenom metode uzorka q Vrste uzoraka: • Prosti slučajni uzorci • Slučajni uzorci sa ograničenjima u masi: v Stratifikovani uzorci v Višestepeni uzorci v Višefazni uzorci q Ispitivanja na bazi ankete

Metod eksperimenta q Ispitivanje i proveravanje postavljenih hipoteza q Ispitivanje neke pojave se vrši na bazi formiranja dve grupe koje se biraju iz iste mase: • Eksperimentalne- koja se izlaže dejstvu željenog faktora • Kontrolne- koja se ne izlaže dejstvu željenog faktora q Poređenjem ponašanja ove dve grupe se potvrđuju ili odbacuju hipoteze q Pogodan metod za utvrđivanje efekata propagande

Kvalitativne metode istraživanja q q Služe za utvrđivanje misli i stavova turista Na stav turista utiče veliki broj faktora Mišljenje turiste ≠ konkretan stav turiste Neophodno je istražiti motive odgovarajućeg ponašanja turista q • • • Istraživanje motiva: Zašto ljudi putuju, a zašto ne putuju Zašto putuju upravo na način na koji to rade Zašto se opredeljuju upravo za dato područje ili za dati transport, tj. određeni oblik smeštaja svesne pobude svesne i nesvesne pobude Svrha putovanja ≠ Motiv putovanja

Situacije u kojima se nalazi istraživač u odnosu na ispitanika: 1. Tražene informacije su poznate intervjuisanoj osobi i ona je spremna da ih u direktnom odgovoru prosledi istraživaču 2. Tražene informacije su poznate intervjuisanoj osobi, ali ona nije spremna da ih direktno otkrije odgovorom na direktno postavljeno pitanje- preporuka su indirektne tehnike istraživanja 3. Tražene informacije se mogu dobiti od intervjuisane osobe, ali ta osoba nije u stanju da ih direktno opiše ili izrazi (nesvesne pobude) -preporuka su indirektne tehnike istraživanja 4. Željene informacije o sadašnjim i potencijalnim turistima mogu se dobiti samo kroz njihovo posmatranje, tj. primenom eksperimenta (duboko prikrivene pobude)

Dubinski intervju q Prilagođavanje kliničke psihologije potrebama istraživanja turističkog tržišta q Vođenje iskrenog razgovora sa grupom između 50 -200 ljudi q Postavljanje direktnih i indirektnih pitanja radi otkrivanja svesnih i nesvesnih pobuda ponašanja turista, kao i njihovog stava q Kombinuje se sa kvantitativnim tehnikama istraživanja q Primer- mogućnost razvoja zimskog turizma u Arizoni (SAD)

Ostali metodi kvalitativnog istraživanja: 1. Tehnika tzv. „treće lice“ 2. Tehnika dopunjavanja rečenica 3. Test koji počiva na asocijaciji reči 4. Projekciona tehnika

HVALA NA PAŽNj. I!