ISO 9000 TEMEL KAVRAMLAR TERMLER VE TARFLER KALTE

ISO 9000 TEMEL KAVRAMLAR, TERİMLER VE TARİFLER

KALİTE, Yapısal özellikler takımının şartları yerine getirme derecesi (ISO 9000) KALİTE; bir şeyin iyi veya KA L kötü olma özelliği, nitelik İTE , kul (JUR (TDK) lanı AN ma u ygun lukt KA ur Lİ TE KA LİT Mü E, şter i iste kle r ön c ini ede tah m n mü ş i n ede r t ek, e r i bek l en t ötes iler inin in e geçm ürü ek , nün yaşa doğ m al ı boy unc a m üş te ri y emn i mek u n tir ) , ş ar tla ra uy gu n luk tu r( CR OS BY )

k l i e n e t s , İ a , d E n ı T İ n a L KA da, zam a a d f n e ı d as f e d her aktır. uym i r e şt. ü , m tidir E İT niye L KA mnu me KA mü LİT iste şteril E, ver dik ere me leri kti ni r Wa lto (Sam n) ik, l k e n s e ; E T KALİ k için a m a l ı ş r a k talepleri bu e v k a m l a öze değişmeyi g tır. k a m l o i l k e t konuda is

, n i t e m z ı i r h a l a ç y a e y i v t n h i ü r k e ü c r e i l n i b a b , n a E a l y o T a İ a d L y e e v n i KA t n e e y n i l. e i l r ı r b i a d l ı e k bir b m a n e a l l e m g e p a r l ü o s ı t , ş E n T n İ o i s L e A n v kar i K ar r s e p a l k i ey l r. l m u ş t i e l k e o z g y ö ta k o n u laka uğ ut m buld e d ğin i l l ı f e a m r a m t e ir b k Mük e c e l bi e l i r i t ş e iyil vardır. KALİTE, ihtiyaç ve beklentilerin karşılanabilme oranıdır.

MÜŞTERİ • Alıcı, hizmet gören ve karşılığında ücret ödeyen kimse (TDK – Sözlük) • Bir ürünü (hizmeti) alan kuruluş veya kişi (ISO 9000)

MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ Müşterinin, müşteri şartlarının karşılanma derecesi hakkındaki fikri (ISO 9000) SİGORTALI, EMEKLİ VE HAKSAHİPLERİNİN, HİZMETİN KENDİSİNDEN, SUNUM BİÇİMİNDEN VE HİZMET ORTAMINDAN HOŞNUTLUK DERECESİ.

MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ SİSTEM PERFORMANSININ BİR ÖLÇÜMÜ OLARAK MÜŞTERİNİN TATMİNİ HAKKINDAKİ BİLGİLERİN (MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMİNİN ALINMASI YOLUYLA) İZLENMESİ ŞARTIDIR. KURULUŞ ÜRÜN – HİZMET GERÇEKLEŞTİRME KURULUŞ GERİ BİLDİRİM Ürün-hizmetin teslimi ÇIKTI GERİ BİLDİRİM MÜŞTERİ

TEDARİKÇİ KURULUŞA GİRDİ, MAL VE HİZMET SUNAN HERHANGİ BİR KİŞİ, PROSES VEYA KURULUŞTUR. Kuruluşun içinden ya da dışından olabilir. Genellikle kuruluşa hammadde, yarı mamul veya hizmet sağlayan, anlamında kullanılmaktadır.

KURULUŞ Düzenlenmiş sorumlulukları, yetkileri ve ilişkileri olan insanlar ve olanakları grubu (ISO 9000). Topluma hizmet amaç ve göreviyle kurulan her şey, kurum, tesis, müessese (TDK). Kamuya ait veya özel olabilir.

İLGİLİ TARAF Bir kuruluşun başarısından veya performansından fayda sağlayan kişi veya grup (ISO 9000) xx SSK İl Md. lüğü xx SSK Hastanesi Sig. İşleri Gen. Md. Sağ. İşl. Gen. Md.

SİSTEM Birbirleriyle ilişkili veya etkileşimli elemanlar takımı (ISO 9000). ( “BÜTÜN ORGANİZASYONLAR BİR SİSTEM OLARAK DAVRANIRLAR” (Deming’in Kalite Yönetim Teorisi). Bu varsayıma göre, sistemin öğeleri amacı gerçekleştirmek için uyumlu ve iyi bir şekilde çalışırlarsa organizasyonel etkinlik en üst düzeye çıkar.

SİSTEM Belirli parçalardan oluşan, bu parçalar arasında ve dış çevre ile belirli ilişkileri olan bir bütün olarak tanımlanır.

YÖNETİM MUHASEBE SİGORTA PRİMLERİ KISA VADELİ SİGORTALAR UZUN VADELİ SİGORTALAR DESTEK HİZMETLER EĞİTİM KALİTE YURTDIŞI İŞÇİ HİZMETLERİ

SİSTEM “Şayet bir sistemi alır, parçalarına böler ve parçaların en iyi şekilde çalışmasını sağlarsanız, bir şeyden kesinlikle emin olabilirsiniz: Sistem, bir bütün olarak en iyi şekilde çalışmayacaktır. ” “Russell Ackoff”

YÖNETİM • Planlama, örgütleme, yönlendirme, koordinasyon ve denetleme eylemlerinden oluşan bir olgudur (FAYOL). • İnsanlara iş yaptırma bilim ve sanatıdır (WOT). • Bir guruba bağlı kişilerin çabalarının ortak bir amaca yöneltilmesine yol gösterme ve bunların denetimini sağlamadır (NEWMAN).

YÖNETİM • Başkaları vasıtası ile iş gördürmektir. • Yöneticilerin emri altında bulunan kanunların uygulanmasını sağlamaya yarayan maddi ve manevi araçların bütünüdür (BODIGUEL) BİR KURULUŞUN İDARE VE KONTROLÜ İÇİN KOORDİNE EDİLMİŞ FAALİYETLER (ISO 9000).

ÜST YÖNETİM Bir kuruluşu en üst seviyede idare ve kontrol eden kişi veya kişiler grubu (ISO 9000).

YÖNETİM – SİSTEM İLİŞKİSİ YÖNETİM SİSTEMİ: Politika ve hedefleri oluşturma ve bu hedefleri başarma sistemi (ISO 9000) KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ: Bir kuruluşu kalite bakımından idare ve kontrol için gerekli yönetim sistemi (ISO 9000)

YÖNETİM – SİSTEM KAVRAMLARI • KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ: Kalite isteklerini karşılamak amacıyla, kalite politikası ve hedeflerinin, başarı ile elde edilmesi için sürdürülen faaliyetlerdir. (ISO 9000)

STRATEJİK PLANLAMA Kuruluşun vizyon, misyon ve değerlerinden doğan hedeflerine ulaşabilmesi için gerekli politika ve stratejilerin belirlenmesi, yaklaşımların biçimlendirilmesi, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi sürecidir. Stratejik Planlama sürekli iyileştirmeyi, değişimi, yenilikçiliği mümkün kılacak en önemli araçtır.

STRATEJİK YÖNETİM Stratejik planlama ile günlük yönetim faaliyetlerini bütünleştiren yönetim sistemidir.

TEMEL KAVRAMLAR ISO 9001: 2000’in BAŞLIĞINDA ARTIK “KALİTE GÜVENCESİ” İFADESİ YER ALMIYOR. BU DA; STANDARDIN, SADECE ÜRÜNÜN KALİTE GÜVENCESİNİ KAPSAMADIĞI AYNI ZAMANDA MÜŞTERİNİN TATMİNİ İÇİN KURULUŞUN YETERLİLİĞİNİ KANITLAMASI GEREKTİĞİNİ BELİRTMEKTEDİR.

KALİTE POLİTİKASI Bir kuruluşun üst yönetimi tarafından resmi olarak ifade edilen, kalite ilgili bütün amaçları ve idaresi (ISO 9000)

KALİTE HEDEFİ Kalite ilgili olarak aranan veya amaçlanan bir şey (ISO 9000).

“GÖZLERİNİZİ HEDEFİNİZDEN AYIRIRSANIZ, SADECE ENGELLERİ GÖRMEYE BAŞLARSINIZ. . . ”

SÜREKLİ İYİLEŞTİRME Şartların yerine getirilmesi yeteneğini arttırmak için tekrar edilen faaliyet (ISO 9000).

SÜREKLİ İYİLEŞTİRME TETKİK BULGULARINI, TETKİK SONUÇLARINI, VERİ ANALİZLERİNİ, YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMELERİNİ VE DİĞER ARAÇLARI KULLANMAK SURETİYLE, GENEL OLARAK DÜZELTİCİ VEYA ÖNLEYİCİ FAALİYETE GÖTÜREN, SİSTEMİN ETKİNLİĞİNİ İYİLEŞTİRMEYİ AMAÇLAYAN PROSESİ İFADE EDER.

İYİLEŞTİRME ADIMLARI - I • İyileştirme alanlarını tanımlamak için mevcut durumun analizi ve değerlendirilmesi, • İyileştirme için hedeflerin oluşturulması, • Hedeflere ulaşmak için olası çözümlerin aranması, • Seçilen çözümün uygulanması,

İYİLEŞTİRME ADIMLARI - II • Hedeflere ulaşıldığını tayin etmek için uygulamanın sonuçlarının ölçülmesi, doğrulanması, analiz edilmesi ve değerlendirilmesi, • Değişikliklerin resmileştirilmesi.

ETKİNLİK Planlanmış faaliyetleri gerçekleştirme ve planlanan sonuçlara ulaşma derecesi (ISO 9000),

ETKİNLİK HERHANGİ BİR FAALİYETİN, AMACA ULAŞMA DERECESİNİ İFADE EDER.

VERİMLİLİK Elde edilen sonuç ile kullanılan kaynak arasındaki ilişki (ISO 9000) Bir iş sisteminde ortaya konan hizmet ya da üretim çıktısı ile bu çıktıyı yaratmak için kullanılan girdi arasındaki ilişki.

VERİMLİLİK Doğru olan işleri, doğru biçimde ve ekonomik bir çalışma ile gerçekleştirmeyi amaçlayan akılcı bir yaşam biçimidir. ÇOK ÇALIŞMAK DEĞİL ETKİLİ ÇALIŞMAKTIR. BUNUN YOLU DA PL NLAMADAN GEÇER.

VERİMLİLİK • SINIRLI ARAÇ VE İMKANLARLA EN YÜKSEK DEĞERLERE ULAŞMAK, YAPILAN YA DA YAPILMAKTA OLAN BİR İŞİ DAHA İYİ YAPMAK, KAYNAKLARDAN SAĞLANAN HASILAYI OPTİMİZE ETMEKTİR. • ARZULANAN AMAÇLARA EN AZ KAYNAKLA ULAŞMAKTIR. (Dr. B. AK – Hastane Yöneticiliği)

YÖNETSEL ETKİNLİK VE VERİMLİLİK Kuruluşun etkinliği ve verimliliğinin artması için, yönetsel anlamda etkinliğin ve verimliliğin sağlanması gereklidir. Yönetsel etkinlik ve verimliliğin artması, yönetim biliminin sağladığı bilgi ve tekniklerin kullanılması halinde mümkündür. Ancak bu bilgi ve teknikleri maharetle, durum ve şartları göz önüne alarak uygulamak gerekir.

YÖNETSEL ETKİNLİK VE VERİMLİLİK YÖNETSEL ETKİNLİK, belli bir ortamda, verimliliğin de kapsanacak şekilde, kuruluşun amaçlarının en az harcama ve fedakarlıklarla, en yüksek ölçüde gerçekleştirilmesidir.

ÖRGÜTSEL ETKİNLİK VE VERİMLİLİK Kuruluşun amaçlarına ulaşma derecesidir. Etkinlik ölçüsü ise, verimlilik, örgüt normlarının personel tarafından benimsenme derecesi, moral, kuruluşun değişikliklere cevap verme kabiliyeti ve kuruluş kararlarının ilgili taraf ve müşteriler tarafından kabul derecesidir.

ALTYAPI - ÇALIŞMA ORTAMI ALTYAPI: Bir kuruluşun çalıştırılması için gerekli olan hizmetler, donanım ve olanaklar takımı (ISO 9000). ÇALIŞMA ORTAMI: İşin, altında yapıldığı şartlar takımı (ISO 9000).

ÜRÜN Bir prosesin sonucu (ISO 9000). Türlü endüstri alanlarında hammaddelerin işlenmesiyle elde edilen şey (TDK). HİZMET YAZILIM DONANIM PROSESTEN GEÇMİŞ MALZEME

ÜRÜN Bu standartta ürün, sadece MÜŞTERİ İÇİN AMAÇLANAN VEYA MÜŞTERİ TARAFINDAN TALEP EDİLEN ÜRÜNE UYGULANIR.

HİZMET • Müşteri ile tedarikçi arasındaki ara yüzde gerçekleştirilen en az bir faaliyetin sonucudur ve genellikle dokunulmaz türdendir (ISO 9000). • Birinin işini görme veya birine yarayan bir işi yapma; görev, iş (TDK).

HİZMET Hizmet sağlama, farklı şekillerde aşağıdaki gibi kategorize edilebilir: 1. MÜŞTERİ TARAFINDAN SAĞLANAN, DOKUNULABİLEN BİR ÜRÜN ÜZERİNDE YAPILAN FAALİYET OTOMOBİL TAMİRİ ELBİSE DİKİMİ

HİZMET 2. MÜŞTERİ TARAFINDAN SAĞLANAN, DOKUNULMAZ OLAN ÜRÜN ÜZERİNDE YAPILAN FAALİYET • Bankacılık işlemleri için sağlanan gelir bildirimleri ya da kişisel hesap bilgileri • Emeklilik için gerekli belgelerin Sig. Müdürlüğüne verilmesi sonrası emeklilik işlemlerinin gerçekleştirilmesi

HİZMET 3. DOKUNULMAZ BİR ÜRÜNÜN TESLİMİ • • Web Hosting ve Web Mail hizmetleri Sağlık hizmetlerinin sunumu Otomasyon projesi (yazılımı) İnternet Bankacılığı Hizmetleri

HİZMET 4. MÜŞTERİ İÇİN ORTAM OLUŞTURMA OTEL KAFE RESTORAN

İHTİYAÇ Satın alınan ürün/hizmette, müşterinin mutlaka bulunmasını istediği özelliklerdir. (Karşılanmadığı sürece ihtiyaç devam eder. Tatminsizlik ve memnuniyetsizlik yaratır)

BEKLENTİ Müşterinin farkında olarak yada olmayarak ürün/hizmette olmasını istediği, ancak üreticiye/satıcıya/sunucuya iletmediği durumdur. Sınırı yoktur, sonsuzdur.

ŞART Genellikle ima edilen veya zorunlu olarak beyan edilen ihtiyaç veya beklenti MÜŞTERİ ŞARTLARI = İHTİYAÇ + BEKLENTİ

ŞART • YASAL ŞARTLAR Anayasa, yasalar, kanun hükmünde kararnameler, tüzükler, yönetmelikler vs. • KURULUŞ ŞARTLARI Üretilen ürün-hizmetle ilgili olarak, Kuruluş tarafından ortaya konan şartlar (yasal şartlarla çelişemez) • MÜŞTERİ ŞARTLARI Müşterilerin ihtiyaç ve beklentileri

UYGUNLUK KAVRAMLARI UYGUNLUK: Bir şartın yerine getirilmesi (ISO 9000) UYGUNSUZLUK: Bir şartın yerine getirilmemiş olması (ISO 9000) • (Bir ürün veya hizmete ait) karakteristiklerin; sözleşme, spesifikasyon veya onaylanmış diğer bir tanımda belirtilen gereksinimleri sağlamaması durumudur. KUSUR: Amaçlanan veya belirlenen bir

İZLENEBİLİRLİK Dikkate alınan bir şeyin geçmişini, uygulanmasını veya yerini izleme yeteneği (ISO 9000) ………… PROSESİ Kim Yaptı Ne zaman yaptı Girdiler Opr. 1 Opr. 2 Opr. 3 Kim Yaptı Ne zaman yaptı Opr. n Çıktı

YETENEK Bir kuruluşun, sistemin veya prosesin gerekli şartları yerine getirebilecek bir ürün (ya da hizmeti) gerçekleştirme kabiliyeti (ISO 9000)

PROJE • Başlangıç ve bitiş tarihleri olan, • Koordine ve kontrol edilebilen birtakım faaliyetlerden oluşan, • Belirli şartlara objektif uygunluğu elde etmek için yapılan, • Zaman sınırlamaları, maliyet ve kaynakları da içeren BENZERİ VEYA EŞİ OLMAYAN TEK PROSES (ISO 9000)

PROSEDÜR • Bir amaca ulaşmak için tutulan yol ve yöntem (TDK) • Bir faaliyeti veya bir prosesi icra etmek için belirlenen yol (ISO 9000)

PROSES (SÜREÇ) • Aralarında birlik olan veya belli bir düzen veya zaman içinde tekrarlanan, ilerleyen, gelişen olay veya hareketler dizisi (TDK) • Amaçlanan bir çıktıyı elde edebilmek için kullanılan çeşitli girdiler üzerinde katma değer yaratan faaliyetlerdir. • Kaynakları kullanarak, girdileri çıktılara dönüştüren, birbiriyle ilgili veya etkileşimli faaliyetler takımı (ISO 9000)

PROSES (SÜREÇ) Belirli bir diziyi, müşterileri için belirli bir dizi faydalı çıktıya dönüştüren; • Tanımlanabilen • Planlanabilen • İzlenebilen • Sınırları olan • Geri bildirim verebilen • Denetlenebilen • Birbirine bağlı değer yaratan faaliyetler dizinidir.

PAYDAŞ Müşteriyi, çalışanı, yöneticiyi, rakip kuruluşları, işçi sendikalarını, tedarikçileri, iş ortaklarını içeren bir kavramdır.

AKREDİTASYON Belgelendirme Kuruluşları, labaratuvarlar, muayene ve deney kuruluşlarının belirli görevleri yapmaya yeterli olduklarının uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre değerlendirilerek, belgelendirilmesi faaliyetidir. www. kalitenet. com/kalitenet/akreditasyon. asp

BELGE Faaliyet alanına göre, yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mevzuatı çerçevesinde zorunlu alanlarda belge vermek üzere yetkilendirilen özel veya kamu labaratuvarları, muayene ve belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen, standart ve teknik düzenlemelere uygunluğu gösteren belgeler ile ilgili mevzuat çerçevesinde zorunlu alanlar dışında kalan standart ve teknik düzenlemelere uygunluğu gösteren belgelerdir.

STANDART Mutabakat sağlanmış ve kabul edilmiş bir kurumca onaylanmış, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için, faaliyet ve sonuçlarıyla ilgili kurallar, klavuzlar veya karakteristikler ihtiva eden dokümanlardır. www. kalitenet. com/kalitenet/akreditasyon. asp

DENETLEME Bir kuruluşun faaliyetlerinin , kullandığı labaratuvarlar, sistemler ve personelinin tanımlanmış düzenlemelere ve/veya standartlara uygun olup olmadığının belirlenmesidir. www. kalitenet. com/kalitenet/akreditasyon. asp

BELGELENDİRME Tanımlanmış bir ürün, işlem veya hizmetin belirli bir standart veya ayrı bir dokümana göre yeterli uygunlukta olduğunun bağımsız bir makam tarafından belgelendirilmesi faaliyetidir. www. kalitenet. com/kalitenet/akreditasyon. asp