Inwestycje w rozwj regionw Zreformowana unijna polityka spjnoci

Inwestycje w rozwój regionów — Zreformowana unijna polityka spójności na lata 2014– 2020 Autor prezentacji: polityka spójności

Podstawy unijnej polityki spójności polityka spójności

Unia Europejska jest zróżnicowana. . . PKB/mieszk. 3

Unia Europejska jest zróżnicowana. . . Bezrobocie 4

Unia Europejska jest zróżnicowana. . . Szkolnictwo wyższe 5

Do czego potrzebna jest unijna polityka spójności PKB na mieszkańca (% średniej dla krajów UE-28) Wskaźnik zatrudnienia (%; wiek: 20 -64) Najwyższy Najniższy Stosunek Luksemburg 266% Bułgaria 47% 5, 7* Szwecja 79, 8% Grecja 53, 2% 1, 5 Polityka spójności ma na celu zmniejszenie dysproporcji między regionami UE w celu zapewnienia zrównoważonego rozwoju społecznego, gospodarczego i terytorialnego. * W Stanach Zjednoczonych stosunek ten wynosi jedynie 2, 5, a w Japonii 2. 6

Źródła polityki spójności sięgają traktatu rzymskiego • Preambuła traktatu rzymskiego (1957) wyraża potrzebę „wzmocnienia jedności gospodarek i zapewnienia ich harmonijnego rozwoju poprzez zmniejszenie różnic istniejących między poszczególnymi regionami oraz opóźnienia regionów mniej uprzywilejowanych”. • Artykuł 174 Traktatu z Lizbony (2010): „W celu wspierania harmonijnego rozwoju całej Unii rozwija ona i prowadzi działania służące wzmocnieniu jej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. W szczególności Unia zmierza do zmniejszenia dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów oraz zacofania regionów najmniej uprzywilejowanych”. 7

Definicja regionu • Eurostat opracował klasyfikację jednostek terytorialnych do celów statystycznych (Nomenclature des Unites Territoriales Statistique, NUTS). • Polityka spójności obejmuje regiony NUTS 2 liczące od 800 tys. do 3 mln mieszkańców. • W UE jest obecnie 274 regionów NUTS 2. 8

Unijna polityka spójności na lata 2014– 2020: 1/3 budżetu UE Łączny budżet UE na lata 2014 -2020 Reformy dotyczące okresu 2014– 2020 mają na celu maksymalizację skuteczności wykorzystania dostępnych środków finansowania z UE. 1 082 mld EUR 67, 5% Inne polityki UE, rolnictwo, badania, zewnętrzne itd. 32, 5% Środki finansowania z polityki spójności 351, 8 mld EUR 730. 2 mld EUR 9 sprzyjający włączeniu społecznemu

Polityka spójności służy realizacji strategii Europa 2020 • Rozpoczęta w marcu 2010 r. strategia Europa 2020 zastąpiła strategię lizbońską z lat 2000 i 2005. • Opracowana przez Komisję Europejską strategia na rzecz „inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” w ciągu kolejnych 10 lat. • Wzrost inteligentny - innowacje, edukacja, społeczeństwo cyfrowe. • Wzrost zrównoważony - klimat, energia i mobilność. • Włączenie społeczne - zatrudnienie, rozwój kwalifikacji oraz walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. 10

Trzy fundusze inwestujące we wzrost gospodarczy i nowe miejsca pracy ŚRODKI Z POLITYKI SPÓJNOŚCI INWESTOWANE W RAMACH 3 FUNDUSZY EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO 351, 8 mld EUR ŚRODKI Z POLITYKI SPÓJNOŚCI EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY SZACOWANE KRAJOWE WKADY PUBLICZNE I PRYWATNE 11 FUNDUSZ SPÓJNOŚCI PRAWDOPODOBNY UDZIAŁ ŚRODKÓW Z POLITYKI SPÓJNOŚCI 500 mld EUR+

Inwestycje e wszystkich regionach UE Korzyści dla wszystkich regionów UE 182 mld EUR dla regionów słabiej rozwiniętych PKB < 75 % średniej w krajach UE-27 POZIOM INWESTYCJI DOSTOSOWANY DO 27 % ludności UE 35 mld EUR dla regionów w okresie przejściowym PKB 75 -90 % średniej w krajach UE-27 POZIOMU ROZWOJU 12 % ludności UE 54 mld EUR dla regionów lepiej rozwiniętych PKB > 90 % średniej w krajach UE-27 61 % ludności UE 12

Środki z polityki spójności w latach 2014 -2020 (351, 8 mld EUR) 182, 2 mld EUR Regiony słabiej rozwinięte 35, 4 mld EUR Regiony w okresie przejściowym 54, 3 mld EUR Regiony lepiej rozwinięte 10, 2 mld EUR Europejska współpraca terytorialna 0, 4 mld EUR Innowacyjne działania miejskie 3, 2 mld EUR Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych (dodatkowo) 63, 3 mld EUR Fundusz Spójności 1, 6 mld EUR Dodatkowy przydział dla regionów najbardziej oddalonych i słabo zaludnionych 1, 2 mld EUR Pomoc techniczna 13

Podział środków budżetowych między państwa członkowskie (2014 -2020) 14

Metoda: programowanie, partnerstwo i zarządzanie dzielone Wspólne Ramy Strategiczne Umowy partnerstwa Programy operacyjne 15 Zarządzanie programami / wybór projektów Monitorowanie / sprawozdania roczne

Trzy instytucje realizujące politykę spójności • Instytucja zarządzająca, która realizuje program operacyjny, oraz komitet monitorujący, który sprawuje nadzór nad realizacją programu. • Jednostka certyfikująca, która weryfikuje deklaracje wydatków i wnioski o płatności przed przesłaniem ich do Komisji. • Organ kontrolny dla każdego programu operacyjnego, który dba o efektywne funkcjonowanie systemu zarządzania i monitorowania. 16

Zreformowana unijna polityka spójności FILM polityka spójności

Pięć Europejskich Funduszy Strukturalno. Inwestycyjnych jednocześnie UMOWA PARTNERSTWA Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Fundusz Spójności Europejski Fundusz Społeczny Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Europejski Fundusz Morski i Rybacki • Wspólne zasady dotyczące Europejskich Funduszy Strukturalno-Inwestycyjnych: • Uproszczone określanie kosztów. • Elektroniczny obieg dokumentów. • Zasady kwalifikowalności. • Instrumenty finansowe. • Rozwój lokalny kierowany przez społeczność. 18

11 celów tematycznych Badania i innowacje 1 Przeciwdziałanie zmianie klimatu 5 Zatrudnienie i mobilność 8 Technologie informacyjnokomunikacyjne 2 Środowisko i efektywne gospodarowanie zasobami 6 Włączenie społeczne 9 Konkurencyjność MŚP 3 Zrównoważony transport 7 Lepsza edukacja i szkolenia 10 Gospodarka niskoemisyjna 4 Lepsza administracja publiczna 11 19

Skupienie inwestycji na czterech priorytetach tematycznych (EFRR) Regiony słabiej rozwinięte Regiony w okresie przejściowym 60% 50% 15% 12% Regiony lepiej rozwinięte 80% 20% • 1 Badania i innowacje. • 2 Technologie informacyjno-komunikacyjne (TIK). • 3 Konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) — większe wykorzystanie instrumentów finansowych. • 4 Przejście na gospodarkę niskoemisyjną (efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii). 20

Finansowanie bardziej zależne od wyników Ws kaź Rapor to nik i wanie Monitorowanie acja Ewalu Rezerwa wykonania 6% środków zostanie w 2019 r. przeznaczone na programy i priorytety, w ramach których osiągnięto cele pośrednie w co najmniej 85%. 21

Silniejsza rola partnerów w planowaniu i wdrażaniu Europejski kodeks postępowania w zakresie partnerstwa • Wspólny zestaw norm mających na celu poprawę jakości konsultacji, współpracy i dialogu z partnerami na etapach planowania, wdrażania, monitorowania i oceny projektów finansowanych ze środków Europejskich Funduszy Strukturalno. Inwestycyjnych (EFSI). • Partnerzy: organy sektora publicznego, związki zawodowe, pracodawcy, organizacje pozarządowe i jednostki odpowiedzialne za promocję włączenia społecznego, równouprawnienia płci i niedyskryminacji. • Dokument prawnie wiążący. 22

Potrzeba określenia warunków wstępnych w celu efektywnego inwestowania środków unijnych Tematyczne uwarunkowania ex ante • Powiązane z celami tematycznymi i priorytetami inwestycyjnymi w ramach polityki spójności oraz stosowane w związku z inwestycjami w szczegółowych obszarach tematycznych: warunki wstępne o charakterze strategicznym, regulacyjnym i instytucjonalnym, potencjał administracyjny. Ogólne uwarunkowania ex ante • Powiązane z horyzontalnymi aspektami wdrażania programów i stosowane w ramach wszystkich EFSI — przeciwdziałanie dyskryminacji, równouprawnienie płci. 23

Przykłady warunków wstępnych finansowania z UE Krajowa strategia dotycząca transportu Zgodność z prawem ochrony środowiska System udzielania zamówień publicznych INWESTYCJE 24 Reformy sprzyjające przedsiębiorczości Strategie inteligentnej specjalizacji

Zwiększona rola Europejskiego Funduszu Społecznego Po raz pierwszy w historii polityki spójności minimalny udział EFS został określony na poziomie 23, 1% na lata 2014– 2010 Podstawa: • krajowe udziały EFS w latach 2007– 2013 oraz; • wskaźniki zatrudnienia w państwach członkowskich; • rzeczywisty udział zostanie określony w umowach partnerstwa w zależności od potrzeb i wyzwań; • łączna kwota z EFS dla krajów UE– 28: 80, 3 mld EUR. 25

Koncentracja tematyczna EFS • 20% zasobów EFS w każdym państwie członkowskim na włączenie społeczne, walkę z ubóstwem i przeciwdziałanie wszelkim formom dyskryminacji. • Koncentracja finansowania na maksymalnie pięciu priorytetach inwestycyjnych w ramach czterech celów tematycznych: zatrudnienie/ mobilność; edukacja/szkolenia, włączenie społeczne i lepsza administracja publiczna. Regiony słabiej rozwinięte Regiony w okresie przejściowym Regiony lepiej rozwinięte 60% 70% 80% 26

Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych (YEI) • Łączny budżet: 6, 4 mld EUR (3, 2 mld EUR w budżecie wyodrębnionym + 3, 2 mld EUR z budżetu EFS). • Przeznaczenie: regiony, w których stopa bezrobocia wśród młodzieży przekracza 25%. • Grupa docelowa: młodzież niekształcąca się, niepracująca ani nieszkoląca się (NEET) w wieku poniżej 25 lat lub ewentualnie poniżej 30 lat: • osoby nieaktywne zawodowo lub niepracujące (także długoterminowo); • osoby zarejestrowane lub niezarejestrowane jako poszukujące pracy; • osoby zamieszkałe w kwalifikujących się regionach. • Wdrażanie programów operacyjnych obejmujących inicjatywę YEI. 27

Zrównoważony rozwój obszarów miejskich — priorytet na okres 2014– 2020 Co najmniej 5% środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego powinno być zainwestowanych na szczeblu krajowym w zintegrowany, zrównoważony rozwój obszarów miejskich • Strategie zintegrowanego rozwoju obszarów miejskich przygotowane przez miasta i wdrażane w ramach zintegrowanych inwestycji terytorialnych (ZIT), wielotematycznych osi priorytetowych lub odrębnego programu operacyjnego. • Projekty są wybierane przez miasta zgodnie z określonymi strategiami. • Muszą być uwzględniane powiązania miejsko–wiejskie. • Możliwe jest korzystanie z metod typowych dla rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność, w tym konsultacji z lokalnych organizacji obywatelskich. 28

Zintegrowane inwestycje terytorialne (ZIT) — połączenie funduszy i programów EFRR–PO (regionalnie) EFRR–PO (krajowo) INSTYTUCJA POŚREDNICZĄCA EFS–PO + finansowanie uzupełniające z EFRROW lub EFMR I T I obszar (miejski) 29

Inne instrumenty na rzecz rozwoju obszarów miejskich Innowacyjne działania na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich (od 2015 r. ) • 0, 37 mld EUR w ciągu 7 lat na promocję projektów innowacyjnych i eksperymentalnych. • Coroczne zaproszenia do wyrażenia zainteresowania. • Co najmniej 50 tys. mieszkańców objętych działaniami. Sieć rozwoju miejskiego • Bezpośredni dialog między Komisją Europejską i miastami wdrażającymi działania dotyczące zintegrowanego rozwoju obszarów miejskich i innowacji. • Zarządzane przez Komisję Europejską. Kontynuacja programu URBACT (URBACT III) • Program w ramach europejskiej współpracy terytorialnej, z którego mogą korzystać wszystkie miasta. 30

Wzmocniona współpraca transgraniczna Trzy aspekty: • Transgraniczny. • Transnarodowy. • Międzyregionalny. Budżet na okres 2014– 2020: 10, 2 mld EUR • 2, 9% budżetu polityki spójności. 31

Współpraca transnarodowa 32

Współpraca transgraniczna 33

Strategie makroregionalne Strategia UE: • dla regionu Morza Bałtyckiego; • na rzecz regionu Dunaju; • na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego (zaproponowana przez Komisję w czerwcu 2014 r. ). 34

Unijna polityka spójności — podstawowe elementy reformy • Powiązanie z unijną strategią Europa 2020. • Skoordynowane korzystanie z pięciu Europejskich Funduszy Strukturalno-Inwestycyjnych. • Przeznaczenie: najważniejsze sektory wzrostu. • Przyjęcia jasnych celów i pomiar wyników. • Zapewnienie odpowiednich warunków inwestowania. • Zwiększenie roli Europejskiego Funduszu Społecznego. • Wzmocnienie roli partnerów w planowaniu, wdrażaniu i kontroli. • Zintegrowane podejście do rozwoju terytorialnego. • Wzmocniona współpraca transgraniczna. 35

Efekty polityki spójności. . . W okresie 2007– 2013: • Utworzono 600 tys. nowych miejsc pracy — co najmniej 1/3 z nich w MŚP. • Udzielono pomocy 200 tys. MŚP. • Wybudowano lub wyremontowano 1800 km linii kolejowych. • Wybudowano lub wyremontowano 25 tys. km dróg. • Zapewniono dostęp szerokopasmowy do Internetu 5 mln mieszkańców. • Zapewniono dostęp do czystej wody pitnej 3 mln mieszkańców. • EFS: 15 mln uczestników projektów rocznie. • W ramach 940 instrumentów finansowych w 25 państwach członkowskich zebrano 8, 36 mld EUR na pożyczki, gwarancje i udziały w kapitale. 36

Unijna polityka spójności i solidarność • Fundusz Solidarności Unii Europejskiej (FSUE) powstał w 2002 r. w następstwie silnych powodzi w Europie Środkowej. • Cel: pomoc finansowa na odbudowę zniszczeń. • Cel: reagowanie na poważne klęski żywiołowe jako wyraz unijnej solidarności w stosunku do mieszkańców obszarów dotkniętych klęską. • Środki z FSUE użyto jak do tej pory w 58 przypadkach klęsk żywiołowych (pożary lasów, trzęsienia ziemi, burze, susze i powodzie). • 23 kraje europejskie uzyskały już pomoc z FSUE w łącznej wysokości 3, 58 mld EUR. 37

Przykłady projektów polityka spójności

Dziękuję za uwagę www. ec. europa. eu/inforegio www. facebook. com/European. Commission www. twitter. com/@EU_Regional www. linkedin. com/company/1809 Regio. Network — sieć społecznościowa DG ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej www. yammer. com/regionetwork plus. google. com/+European. Commission www. flickr. com/euregional Zamów nasz „REGIOFLASH” www. inforegiodoc. eu polityka spójności