invloed van vipassana mindfulness retraite op intutie Eva

invloed van vipassana- mindfulness retraite op intuïtie Eva Lobach en Dick Bierman Marnix van Rossum Nadia van der Spek

Intuïtie • Intuïtie = Weten (Rorty, 1967, Vaughan, 1979) • Intuïtie = Voelen (Dane & Pratt, 2007, Hayashi, 2001) • Intuïtie = Het gevoel het te weten (“Feeling of knowing”, ) • Onze samenvatting: Intuïtie = affectief oordeel zonder rationele afweging • Hoe ontstaat dat affectieve oordeel? Intuïtie en Meditatie 2

Somatic Marker Hypothese (Damasio, 1994) • Feedback op beslissingen gaat gepaard met affectieve, somatische reactie; • Affectieve reactie wordt samen met context opgeslagen; • In nieuwe, maar vergelijkbare situaties roepen de keuze-alternatieven de affectieve, somatische herinneringen op: de somatic markers; • Somatic markers doen je voelen welke keuze juist is: een affectief oordeel. Intuïtie en Meditatie 3

Vipassana-Mindfulness meditatie verscherpt de opmerkzaamheid voor interne en externe signalen – Zoals somatic markers? – Zoals intuïtieve waarneming van coherentie? – Zoals impliciete kennis? Intuïtie en Meditatie 4

Onderzoeksopzet • Retraitegroep doet 10 -daagse vipassana retraite • Controlegroep • Voor- en nameting Voor Na Gevoeligheid voor lichamelijke Hartslagdetectietaak signalen (interoceptie) (60 trials) Hartslagdetectietaak Intuïtieve, holistische waarneming Gestalttaak (30 trials) Gestalttaak Impliciet leren Artifical Grammartaak (A of B) (6 * blok van 25 trials) Artificial Grammartaak (A of B) Intuïtie en Meditatie 5

Hartslagdetectietaak • Proefpersoon is aangesloten op hartslagmeter; • Elke trial 10 tonen; • Tonen lopen synchroon met hartslag, of zijn 300 ms vertraagd; • Proefpersoon geeft aan of tonen gelijk met hartslag lopen of niet; • 60 trials, score is percentage juiste trials. • Ca. een derde van de mensen is een ‘hartslagdetector’ (scoort boven kans). Intuïtie en Meditatie 6

Gestalttaak • Twee verschillende plaatjes verschijnen kort (500 ms) op het scherm; • Interstimulusinterval is 3500 ms; • Proefpersoon kiest welk plaatje ‘betekenisvol’ is; • 30 trials, Gestaltscore is percentage juiste trials. Intuïtie en Meditatie 7

Grammartaak • In elke trial verschijnt een ‘woord’: O||: =: • Een woord bestaat uit zes ‘letters’, opgebouwd uit vier verschillende tekens; • Twee verschillende algoritmes bepalen de volgorde van de tekens; • Een algoritme wordt aan één toets toegewezen, het andere aan een andere toets; • Proefpersoon leert door trial en error welk woord bij welke toets hoort; • 6 blokken van 25 trials, leereffectscore is score blok 6 – score blok 1; • Twee versies (A en B) die uit verschillende tekens bestaan (voor- en nameting); • In pilot-onderzoek getest of beide taken vergelijkbaar waren en of een (impliciet) leereffect optrad. Intuïtie en Meditatie 8

verwachtingen • Hartslagdetectietaak Bij retraitegroep, in vergelijking met controlegroep: • hartslagdetectiescore na > voor • # detectoren na > # detectoren voor • Gestalttaak Bij retraitegroep, in vergelijking met controlegroep: • Gestalttaakscore na > voor • Grammartaak Bij retraitegroep, in vergelijking met controlegroep: • Leereffect op grammartaak na > voor Intuïtie en Meditatie 9

Resultaten verdeling sekse en leeftijd Retraitegroep en controlegroep verschillen niet wat betreft man/vrouw verdeling en gemiddelde leeftijd. Retraite N=29 Man Vrouw Leeftijd Controle Totaal N=31 8 21 46, 7 (sd=11, 1) Intuïtie en Meditatie 12 19 44, 2 20 40 (sd=14, 9) 10

Resultaten voor- en nameting HARTSLAGDETECTIE % HARTSLAGDETECTOREN Voor Na Verschil Retraite Controle 37, 5 33, 3 (n=24) 39, 1 42, 1 (n=23) (n=19) 1, 6 8, 8 HARTSLAGDETECTIE % correct Retraite (n=22) Voor 61, 3 Na 59, 7 Verschil Intuïtie en Meditatie -1, 6 Controle (n=19) 61, 6 61, 3 -0, 4 11

Resultaten voor- en nameting GESTALTTAAKSCORE % correct Voor Na Retraite (n=16) 66, 2 69, 7 Controle (n=23) 67, 6 72, 0 Verschil 3, 35 4, 42 Intuïtie en Meditatie 12

Resultaten voor- en nameting GRAMMARTAAK leerscore GRAMMARTAAK leereffect (blok 6 - blok 1) Voor Na Retraite (n=24) 0, 33 0, 71 Controle (n=21) 0, 05 1, 19 Verschil 0, 38 1, 14 Intuïtie en Meditatie 13

Dank voor uw aandacht! VRAGEN? ? ? Intuïtie en Meditatie 14