Internetbehandeling bij jongeren met CVS Inleiding Moeheid normaal

Internetbehandeling bij jongeren met CVS Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot Internetbehandeling bij jongeren met CVS ? ? ?

Wat is er anders bij een internetbehandeling? Inleiding Moeheid = normaal • Contact: naast verbale communicatie Moeheid → CVS ontbreekt ook lichaamstaal. vraagt om ondubbelzinnig woordgebruik Etiologie CVS Behandeling Fit. Net • Er is geen observatie van de directe interactie tussen jongere en ouder(s). bij jongere vraagt het systeem altijd aandacht. Casuïstiek Tot slot

Wat is er anders bij een internetbehandeling? Inleiding Moeheid = normaal • Er treedt vertraging op in het elkaar Moeheid → CVS begrijpen. verlate reactie op ‘heftige’ mail/ bewerken cognities/ niet Etiologie CVS reageren Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot • Besta je als therapeut?

Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot

Mail schrijven Inleiding Moeheid = normaal • Opbouw anders Moeheid → CVS • Beperken Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot • Structuur • Layout

CGT voor jongeren met CVS Inleiding Moeheid = normaal Specifieke kenmerken van CGT voor jongeren met CVS Moeheid → CVS • Schoolhervatting is altijd een doel. Etiologie CVS • Beïnvloeding van cognities ouders t. a. v. CVS en hun kind. Behandeling Fit. Net • Beïnvloeding van gedrag van ouders t. o. v. CVSgerelateerd gedrag. • Ouders en jongere samen verantwoordelijk. Casuïstiek Tot slot • Benadering afhankelijk van leeftijd.

Leeftijd en rol van de ouders Inleiding <15 JAAR >15 JAAR Moeheid = normaal • Ø Wel gericht op lange termijn Moeheid → CVS Minder gevoelig voor lange termijn doelen. • Afhankelijker van sturing ouders, met name in het Etiologie CVS doelen. Ø Meer aanspreekbaar op zelf verantwoordelijkheid nemen. uitvoeren van afspraken. Behandeling • Ouders als coach benaderd en vaker in spreekkamer. Fit. Net Casuïstiek Tot slot • Behandeling richt zich op Ø Ouders ruimte aan jongere geven. Ø Behandeling richt zich op kind en ouders, ouders zelfstandigheid en nemen ook verantwoordelijkheid jongere. verantwoordelijkheid.

Doel van de behandeling Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS • Herstel • Schoolhervatting (werkhervatting) • Bereiken van persoonlijke doelen Etiologie CVS bijvoorbeeld sporten, uitgaan • Ophouden jezelf als CVS-patiënt te beschouwen Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot

Praktische gang van zaken Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS HET CONTACT: • Mailcontact met jongere en met ieder van beide ouders. Etiologie CVS • Therapeut heeft wekelijks mailcontact. Jongere mailt telkens wanneer programma daar om Behandeling vraagt. • Therapeut overlegt waar nodig wel telefonisch Fit. Net Casuïstiek Tot slot met school/ andere instanties.

Fit. Net: 21 stappen Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Jou leren kennen Uitleg behandeling Waar sta ik nu? Mijn ouders Mijn doelen Slaappatroon Mijn helpende gedachten Niet meer letten op mijn lijf 9. Opbouw van lichamelijke activiteiten A 10. Evenwicht vinden 11. Opbouw van lichamelijke activiteiten 12. Problemen tijdens opbouw van lichamelijke activiteiten 13. Opbouw mentale activiteiten 14. Plan voor school 15. Sociale activiteiten 16. Vooruitgang benutten 17. Plan voor werk 18. Uitgaan 19. Ik, CVS-patiënt? 20. Evaluatie 21. Follow-up

Praktische gang van zaken Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot HET VERLOOP VAN DE THERAPIE: • Therapeut bepaalt moment van volgende stap. • Meerdere stappen tegelijk te activeren. • Stappen zo geformuleerd dat ze ook door elkaar heen te gebruiken zijn: maatwerk.

De 21 stappen van Niels Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS 1. Jou leren kennen 2. Uitleg behandeling 3. Waar sta ik nu? 4. Mijn ouders 5. Mijn doelen 6. Slaappatroon Etiologie CVS Behandeling Fit. Net 7. Mijn helpende gedachten 8. Niet meer letten op mijn lijf 9. Opbouw van lichamelijke activiteiten 10. Evenwicht vinden Casuïstiek Tot slot 12. Problemen tijdens opbouw van lichamelijke activiteiten 13. Opbouw mentale activiteiten 14. Plan voor school 15. Sociale contacten 16. Vooruitgang benutten 17. Plan voor werk 18. Uitgaan 19. Ik, CVS-patiënt? 20. Evaluatie 11. Opbouw van lichamelijke 21. Follow-up activiteiten

NIELS Inleiding Moeheid = normaal Niels, 16 jaar • Thuiswonend, geen relatie, 4 VWO, sport 5 x per week, helft van tweeeige tweeling. Moeheid → CVS Klachten van vermoeidheid: Etiologie CVS Behandeling Fit. Net • Vermoeidheid belangrijkste klacht, daarnaast veel hoofdpijn en concentratieproblemen. Begonnen in 2006, ging toen minder sporten. Begin 2007: griep, 3 maanden thuis. Wel over naar 4 VWO. Oktober 2007 tot start behandeling (april 2008) volledig Casuïstiek Tot slot schoolverzuim. Ligt overdag regelmatig op de bank.

Kennismaking en uitleg: 1 - 4 Inleiding STAP 1: jou leren kennen • (gezin, school, activiteiten, vrienden) Moeheid = normaal Moeheid → CVS NIELS: • Etiologie CVS Gezin: Moeder (47 jaar) werkt 2 dagdelen als verpleegkundige in ziekenhuis. Bleef veel thuis voor Niels. Behandeling Fit. Net Vader (47 jaar) is wetenschappelijk medewerker. Probeert met Niels te sporten. “Kwakkelende” tweelingbroer: ook moe. Casuïstiek Broertje van 10, gezond. Niels trekt veel met tweelingbroer en moeder op. Tot slot

Kennismaking en uitleg: 1 - 4 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS STAP 1: jou leren kennen NIELS: • School: 4 VWO, stond er goed voor maar moet door verzuim 4 de klas waarschijnlijk overdoen. Etiologie CVS • Activiteiten: veel thuis, sport niet meer. Probeert wel elke dag stukje te lopen. Behandeling Fit. Net • Vrienden: bijna geen contact meer met vrienden en klasgenoten. Meeste contact via msn. Ziet af en toe nog kinderen uit de buurt. Mist vrienden. Casuïstiek Tot slot

Kennismaking en uitleg: 1 - 4 Inleiding Moeheid = normaal STAP 2: uitleg behandeling • (doel behandeling, CGT, Fitnet) Moeheid → CVS Etiologie CVS NIELS: Behandeling Fit. Net • is een vriendelijke jongen, stelt veel vragen, gaat nauwgezet te werk. Gaat meestal erg enthousiast aan de slag. Vraagt regelmatig om bevestiging bij Casuïstiek Tot slot ouders of bij mij. Blijkt goed te kunnen ‘bedelen’!

Kennismaking en uitleg: 1 - 4 Inleiding STAP 3: waar sta ik nu? Moeheid = normaal • (vragenlijsten: moe? klachten? activiteiten? ) Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling NIELS: • hij scoort als ernstig vermoeid en ernstig beperkt Fit. Net Casuïstiek Tot slot (april 2008).

Kennismaking en uitleg: 1 - 4 Inleiding STAP 4: mijn ouders Moeheid = normaal • (uitleg over rol en steun van ouders binnen de behandeling, bespreken privacy jongere t. o. v. ouders) Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling NIELS: • “Mijn ouders bemoeien zich niet echt meer met mij, dan anders. Ze vragen wel vaak hoe het gaat en sommige klussen hoef ik ook niet te doen. Ze zijn wel Fit. Net bezorgd, mijn moeder meer dan mijn vader, maar ik heb er niet echt last van”. Casuïstiek Tot slot

Kennismaking en uitleg: 1 - 4 Inleiding STAP 4: rol van de ouders Moeheid = normaal VADER: • “Hij is 16. Ik snap ook wel dat hij niet vroeg naar bed Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling wil. De hormonen gieren door zijn lijf! Dit hoort de tijd van zijn leven te zijn! We kunnen hem toch niet opsluiten? !” MOEDER: “In het begin probeerde ik zo veel mogelijk thuis te Fit. Net blijven. Hij vond het niet leuk om alleen te zijn. Maar hij werd er alleen maar nog ‘zieliger’ van. En eerlijk Casuïstiek Tot slot gezegd trok ik het zelf ook niet meer. ”

Doelen: 5 Inleiding STAP 5: doelen • (invullen van doelendagboek, ook ouders wordt Moeheid = normaal gevraagd naar doelen voor jongere/ voor zichzelf) Moeheid → CVS NIELS: Etiologie CVS • beter worden, je weer fijn voelen • weer alle activiteiten kunnen doen die ik met mijn Behandeling Fit. Net Casuïstiek vrienden deed • gewoon weer normaal leven en plezier maken • weer volop kunnen sporten • weer gewoon naar school • uitgaan, naar feesten Tot slot

Doelen: 5 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Doelen concreet en toetsbaar formuleren: Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot • welke activiteit? • hoe vaak? • hoe lang?

Doelen: 5 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS STAP 5: doelen NIELS: • Jiu-jitsu 2 x per week, 2 x per week waterpolo, wedstrijd op zaterdag Etiologie CVS • Alle lessen volgen op school, gemiddeld 1, 5 uur huiswerk per dag, 4 uur huiswerk in het weekend Behandeling Fit. Net Casuïstiek • 2 x per maand uitgaan tot 02. 00 uur • Piano spelen, 1 uur les per week, elk dag 20 minuten oefenen • 2 à 3 x per week met vrienden af kunnen spreken ongeveer 2 à 3 uur Tot slot

Het slaappatroon: 6 Inleiding Moeheid = normaal STAP 6: slaap-waakritme • (uitleg over ontregeld slaap-waak ritme/ bijhouden van slaap-waakdagboek) Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling NIELS: • Voert al snel vaste bedtijden in. 22. 30 uur in bed en 07. 30 opstaan. Gaat niet meer liggen overdag. Houdt Fit. Net Casuïstiek Tot slot dagboek hierover keurig bij.

Het slaappatroon: 6 Inleiding STAP 6: slaap-waakritme Moeheid = normaal Moeheid → CVS Niels mailt hierover: • “Het duurt vaak lang voordat ik in slaap val. Vaak wel Etiologie CVS Behandeling tot 02. 00 uur. Daarom is het vervelend om vroeg naar bed te gaan. Ik ben wel bereid om dat te doen hoor, als het echt helpt! Ook ben ik ‘s nachts vaak Fit. Net wakker. Dan mag ik toch wel muziek luisteren of lezen? ! Anders is de nacht wel erg lang!” Casuïstiek Tot slot

Het slaappatroon: 6 Inleiding STAP 6: slaap-waakritme Moeheid = normaal Slaapadviezen: Moeheid → CVS • Uitleg over slaapcyclus • Vast slaapritueel Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot • Blijven liggen • Helpende gedachten Bed weer koppelen aan slapen!

Het slaappatroon: 6 Inleiding STAP 6: slaap-waakritme Moeheid = normaal Na een aantal weken mailt Niels: Moeheid → CVS “Ik begin al te wennen aan mijn slaapwaak. Etiologie CVS Behandeling ritme! Ik voel me ‘s ochtends beter dan eerst. Hoewel ik er volgens mij nog wel als een zombie uitzie, haha! Ik heb vannacht heel erg veel Fit. Net geslapen, volgens mij 7 uur, een nieuw record denk ik!” Casuïstiek Tot slot

Het denken: 7 Inleiding Moeheid = normaal STAP 7: mijn helpende gedachten • (uitleg over de invloed van het denken op de vermoeidheid en het bijhouden van het ‘dagboek helpende gedachten’) Moeheid → CVS NIELS: • Etiologie CVS Behandeling Het onderdeel helpende gedachten spreekt hem duidelijk niet aan. • Hij mailt: “Ik heb niet echt vaste gedachten als ik moe ben. Ik ben de hele dag door moe. Ben me niet zo bewust van Fit. Net mijn gedachten. Wat moet ik dan opschrijven? Als ik iets niet kan door de moeheid, dan leg ik me daarbij neer. Ik Casuïstiek Tot slot praat me zelf echt niet de put in!”

Het denken: 7 Inleiding STAP 7: mijn helpende gedachten Moeheid = normaal OUDERS: Moeheid → CVS • Ouders mailen: “De helpende gedachten vindt hij moeilijk en ook een beetje onzin. Het dagboek helpende gedachte Etiologie CVS vult hij alleen maar in uit plichtsgevoel! Behandeling • Fit. Net Casuïstiek Tot slot “Onze niet helpende gedachten zijn: Ga toch even liggen als je zo moe bent. Is dit niet te zwaar voor hem? ”

Gerichtheid op lichamelijke sensaties: 8 Inleiding Moeheid = normaal STAP 8: niet meer letten op mijn lijf • Moeheid → CVS Etiologie CVS (aandacht steeds minder richten op de moeheid door er niet meer over te praten of aan te denken) NIELS: • Niels ervaart dit als een opluchting. Vindt het soms Behandeling Fit. Net wel moeilijk als anderen naar zijn moeheid vragen. “Dan moet je toch antwoord geven? ” • Moeder vraagt zich af wat ze wel en niet ‘mag’ Casuïstiek vragen. “Mag ik ook niet vragen hoe hij geslapen heeft? Dat doe ik bij de rest van het gezin ook!” Tot slot

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal STAP 9 tot en met 12: regulering en graduele opbouw lichamelijke activiteiten Moeheid → CVS Etiologie CVS • regulering van activiteiten: evenwichtig verdelen van activiteiten Behandeling Fit. Net • opbouw van lichamelijke activiteiten aan de hand van het activiteitenpatroon van de jongere Casuïstiek Tot slot

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal STAP 10: evenwicht vinden • (regulering van activiteiten: evenwichtig verdelen van activiteiten) Moeheid → CVS Etiologie CVS NIELS: • Is aanvankelijk niet gemakkelijk voor hem. Vooral bij Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot sociale contacten. Vader begrijpt zijn zoon hierin. Moeder baalt van zijn ‘pieken’.

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS STAP 10: evenwicht vinden: schoolreis NIELS: “Over 2 weken hebben we vakantie. We gaan dan naar Praag. Ik wil heel graag mee! Keigezellig! De Etiologie CVS laatste kans om met mijn klasgenoten iets te doen. Ik blijf waarschijnlijk zitten. Ik heb er zo’n zin in, Behandeling Fit. Net eindelijk, iets leuks! Ik weet niet of het verstandig is om mee te gaan. Ik hoef niet alles van het programma mee te doen. Van mijn ouders mag het! Casuïstiek Tot slot Wat vind jij? Is het verstandig of raad jij het erg af? ”

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding STAP 10: evenwicht vinden: schoolreis Moeheid = normaal Moeheid → CVS VADER: “De reis naar Praag vind ik erg moeilijk. Het lijkt me Etiologie CVS dat het een lange piekbelasting gaat worden voor Niels. Aan de andere kant, hij heeft al zo veel leuke Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot dingen gemist, de laatste tijd. Dat vind ik best sneu. Ik wil het hem niet onthouden. Niels moet zelf de doorslag geven. ”

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding STAP 10: evenwicht vinden: schoolreis Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS “De vraag om wel of niet deel te nemen aan een schoolreis is een veel gestelde vraag. Het is niet voor niets dat je zelf twijfelt. De kans is groot dat je uitgeput terugkomt van zo’n reis. Dat is de ervaring Behandeling van veel jongeren die het programma volgen. Ze hadden een paar dagen nodig om bij te komen. Maar Fit. Net Casuïstiek ze vertelden ook dat het een positieve ervaring was, ondanks de moeheid achteraf. Wat doe je? Ga je wel of niet? ” Tot slot

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding STAP 10: evenwicht vinden: schoolreis Moeheid = normaal Moeheid → CVS “Als je ja zegt: bedenk dan van te voren hoe je het Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot het beste aan kunt pakken. ”

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding STAP 10: evenwicht vinden: schoolreis Moeheid = normaal Moeheid → CVS “Ik ga niet mee naar Praag. Het vertraagt mijn herstel. Zoals jij me ook al aangeraden hebt (? ? ? !). Etiologie CVS Het wordt vast super gezellig, maar als ik meega zou dat vast een superpiek worden waarna ik helemaal Behandeling Fit. Net Casuïstiek instort. Ik voel me nu net wat fijner en ik heb het er niet voor over dat ik me daarna weer slechter voel. Ik ben al een keer in Praag geweest en ik ga echt nog wel een keer met Gijs naar Tsjechië! Geloof me maar!” Tot slot

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal STAP 11: opbouw lichamelijke activiteiten • (opbouw van dagelijks wandelen of fietsen) Moeheid → CVS • Het activiteitenpatroon van zowel volwassene Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot als jongere met CVS wordt bepaald met behulp van een actometer.

Actometer Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot

Activiteitenpatroon Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS RELATIEF ACTIEVE CVS PATIËNT Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot LAAG ACTIEVE CVS PATIËNT

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS STAP 11: opbouw lichamelijke activiteiten NIELS: • Is relatief actief: kan bijna niet wachten totdat Etiologie CVS Behandeling Fit. Net hij met deze opdracht mag beginnen! Probeert wel te smokkelen: • Hij mailt: “Ik had je mail (met uitleg over activiteitenopbouw) al gezien. Dus ik was al begonnen! De stappen had ik toen nog niet Casuïstiek gelezen. . . ! Handig! Ik moet naar school fietsen, dus lopen kan ik al niet meer. ” Tot slot

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot STAP 11: (opbouw lichamelijke activiteiten) Belangrijk hierbij: • kies een (op zich staande) activiteit, lopen of fietsen • doe dit 2 x per dag • begin op een haalbaar niveau • verhoog het activiteitenniveau geleidelijk • voer de activiteiten consequent uit.

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal STAP 11: opbouw lichamelijke activiteiten • Waarom kan ik niet gewoon met 2 x 45 minuten Moeheid → CVS beginnen? • Dus als ik voor de opbouw gefietst heb, dan mag ik Etiologie CVS Behandeling Fit. Net daarnaast niet meer fietsen? • Fietsen is wel erg saai! • Gisteren heb ik de 2 de keer niet gefietst omdat ik zo kapot was. Was naar de musical van mijn broer geweest. Leuk! Was toch goed om niet meer te Casuïstiek Tot slot fietsen? Zo heb ik toch een piek voorkomen ( )!”

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal STAP 11: opbouw lichamelijke activiteiten “Mijn vader spinnt een aantal keren per week. Moeheid → CVS Hij is best fanatiek! Gisteren hebben we een rondje over het eiland gefietst! Ik heb hem eruit Etiologie CVS Behandeling Fit. Net gefietst! Echt waar! Hij was helemaal kapot na afloop. En ik. . . ? Ha! Geen centje pijn!!!” “Durf het bijna niet te zeggen; maar ik ga dit fietsen nog leuk vinden!” Casuïstiek Tot slot

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding STAP 14: je plan voor school Moeheid = normaal • (schooldagboek invullen/ eigen schoolplan gaan maken met als doel alle lessen te kunnen volgen. Met Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling gebruik van de aanpak die de jongere geleerd heeft bij de opbouw van lichamelijke activiteiten) NIELS: • Niels gaat al vrij snel na de start van fitnet het eerste Fit. Net Casuïstiek Tot slot uur naar school. Eigenlijk wil hij liever met 2 uur beginnen. Zijn schoolplan ziet er goed uit. Het uitbreiden van de uren wil hij af laten hangen van hoe hij zich voelt.

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding STAP 14: je plan voor school Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot • “Wat zou er gebeuren als je je schooluren alleen zou uitbreiden op de dagen dat je je goed voelt? ”

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS STAP 12: problemen bij de opbouw van activiteiten • (meer klachten/ geen zin meer/ ik ben ziek/ mag ik sneller opbouwen) NIELS: • werd ziek tijdens de opbouw, maar pakte dit weer Behandeling Fit. Net goed op. Moeder mailt: “Niels was behoorlijk ziek, afgelopen week, hij deed weinig en liet regelmatig merken dat Casuïstiek hij moe was. Ik vond het moeilijk om hier mee om te gaan. Nu heeft hij alles weer opgepakt. ” Tot slot

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal STAP 12: problemen bij de opbouw van activiteiten Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot “Ziek is ziek. De behandeling stopt dan ook even. Op het moment dat je je dagelijks leven weer oppakt, pak je ook de behandeling weer op. Daar waar je gebleven bent voordat je ziek werd. ”

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS STAP 13: opbouw mentale activiteiten • (dit gaat over ‘hersengymnastiek’: lezen/ huiswerk maken/computeren) NIELS: • Geeft aan dat hij zich moeilijk kan concentreren. Bij Behandeling Fit. Net het in vullen van stap 13 blijkt dit wel mee te vallen. Niels kan gemakkelijk een uur lezen of achter de pc werken. Gaat dan ook niet door met stap 13. Casuïstiek Tot slot

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS STAP 15: sociale activiteiten • (geleidelijk opbouwen van sociale activiteiten) NIELS: • Etiologie CVS Vindt het maar raar dat hij een plan moet maken voor opbouw. Wil maar al te graag zijn contacten verder uitbreiden. Behandeling Fit. Net Hij mailt: • Casuïstiek “Frank komt zo nu en dan langs. Hij is verhuisd en komt van ver. Dan kan ik toch niet zeggen: zo nou moet ik stoppen? Ik zie hem al niet zo vaak en dan zou ik hem alleen maar Tot slot korter zien!”

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS STAP 16: vooruitgang benutten • (Geleidelijk oppakken van doelen zodra 2 x 45 (nu 2 x 30 minuten) minuten wandelen of fietsen bereikt is) NIELS: • Gaat hier enthousiast mee aan de slag. Wil sporten, Behandeling Fit. Net school en sociale contacten weer oppakken. Moeder mailt: “Niels heeft met al zijn doelen, weer net zo’n volle week als voordat hij ziek werd! Kan dit wel? Casuïstiek Moeten we hem daar vrij in laten of ga jij daar nog in sturen? ”. Tot slot

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS STAP 16: vooruitgang benutten “Ik hoop het! Niels heeft voor zichzelf een plan gemaakt hoe hij zijn doelen stap voor stap op kan Etiologie CVS pakken. Hij heeft door het strakke ritme en het fietsen heel wat opgebouwd. Hij kan nu weer heel Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot wat hebben! Laat hem maar proberen. ”

Activiteiten-regulatie: 9 - 18 Inleiding Moeheid = normaal STAP 18: uitgaan • (het geleidelijk uitbreiden van het uitgaan met als doel weer te wennen aan ontregelende activiteiten) Moeheid → CVS NIELS: Etiologie CVS • Vindt dit spannend maar ervaart het ook als een opluchting: en stort zich erin!: Donderdagochtend ben ik naar Flevo Behandeling Fit. Net gegaan. Donderdag, vrijdag en zaterdag feesten! Heel de dag concerten bezoeken en het campingleven! Elke dag 2 kilometer zwemmen! Vermoeiend, maar gaaf! Bij Casuïstiek thuiskomst was ik kapot, maar dat was iedereen. Dagje bijgeslapen en daarna ging het weer!!!” Tot slot

Afsluiting van de therapie Inleiding Moeheid = normaal STAP 19: ben je nog CVS-patient? • Moeheid → CVS Etiologie CVS (durf je tegen jezelf en anderen te zeggen dat je geen CVS-patient meer bent? ) NIELS: gaat dit goed af. “Nee, ik echt geen CVS-patient Behandeling Fit. Net meer! Nope! Ik sport weer een aantal keer per week en begonnen met hardlopen. Ook ben ik begonnen met piano spelen. Ik ben uitgeweest(!) en Casuïstiek heb geen last meer van moeheid. Ben soms wel even moe, maar dat is gewone moeheid. Ik ga ook weer Tot slot volledig naar school en trek veel met vrienden op.

Afsluiting van de therapie Inleiding Moeheid = normaal STAP 19: ben je nog CVS-patient? Moeheid → CVS “Ik ben wel ziek geweest maar dat had niets Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot met CVS te maken. Iedereen thuis moest eraan geloven!”

Afsluiting van de therapie Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS STAP 19: ben je nog CVS-patient? Vader mailt: “Het gaat goed met Niels. Zelfs ik maak me nu minder zorgen om hem. Hij heeft Etiologie CVS af en toe nog wel eens een ‘futdip’ waarin hij moeilijk van de bank afkomt. Zelf ziet hij dit Behandeling Fit. Net niet als iets dat nog bij CVS hoort. En waarschijnlijk is dat ook zo! Je hebt natuurlijk ook nog gewoon ‘pubergedrag’!” Casuïstiek Tot slot

Afsluiting van de therapie Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling Fit. Net STAP 20: evaluatie • (herhaling vragenlijsten en evaluatie van programma) • Waar heb je het meeste aan gehad? • NIELS: • Strakke ritme • Evenwichtig verdelen van activiteiten Casuïstiek Tot slot • Lichamelijk actief blijven

Afsluiting van de therapie Inleiding STAP 21: Follow-up Moeheid = normaal Moeheid → CVS • (drie en zes maanden later: hoe is het met je? met herhaling van de belangrijkste vragenlijsten) Etiologie CVS (na drie maanden). Behandeling “Hoi Thea, moest even wennen zonder de wekelijkse Fit. Net Casuïstiek mails! Afkicken! Met mij gaat het goed, doe alles zoals ik het wil. Alleen waterpolo valt een beetje tegen, maar dat is vooral conditie opbouwen. De rest gaat prima!” Tot slot

Afsluiting van de therapie Inleiding STAP 21: Follow-up Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS • (afscheid na zes maanden). • “Ik was erg moe, maar dat is weer bijgetrokken. Ik weet wat ik moet doen als het minder gaat. Helpende Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot gedachten ( )? Nee! Strakker ritme, en vasthouden wat ik heb! Even opletten, geen reden tot paniek!”

Hersteld? Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot

Internetbehandeling bij jongeren met CVS Inleiding Moeheid = normaal Wat vond ik er van? Moeheid → CVS Etiologie CVS • In het begin arbeidsintensief • Wennen aan andere opbouw en ‘beperkte Behandeling Fit. Net Casuïstiek Tot slot ruimte’ • Contact is mogelijk!