Internet Nedir Birbirine bal bilgisayarlar topluluudur Internet Uygulamalar

Internet Nedir? Birbirine bağlı bilgisayarlar topluluğudur.

Internet Uygulamaları Elektronik posta / Email World Wide Web (www) Bilgi erişimi Elektronik ticaret Haber grupları Intranet Oyun - Chat

Intranet - 2

Internet Bağlantısı - 2

Domain İsimleri com – ticari edu – eğitim gov – devler org – organizasyon mil – askeri int – uluslar arası gen. tr com. tr tr = Türkiye uk = İngiltere it = İtalya de = Almanya jp = Japonya fr = Fransa il = İsrail gr = Yunanistan

Internet Adresleri Domain Name System (DNS) • Internet adresleri ve onların sayısal karşılıkları arasında çeviri yapan bilgisayar sistemidir. • Domain isimleri nokta ile ayrılır. • Diğer domain'lere ait isimleri ilgili DNS'lere sorarak öğrenir. http: //www. ege. edu. tr 155. 223. 64

MESAJ VE BİLGİ AKTARIMI Bilgisayarların Internet üzerinde bilgi ve mesaj paylaşımı yapmalarını sağlayan sistem, basit olarak şöyle özetlenebilir : • Her mesaj ve bilgi, paket denilen ufak parçalara ayrılır. • Bu paketler bir yol boyunca gidecekleri yere ulaştırılır. • Paketler gidecekleri yere ulaştıktan sonra yeniden birleştirilerek ilk orijinal hallerine dönüştürülür.

MESAJ VE BİLGİ AKTARIMI Bu işleri yapmak, Internet üzerindeki en önemli iki iletişim protokolü olan TCP ve IP’nin görevidir. • TCP, Transmission Control Protocol demektir ve paketlere ayırma ve yeniden birleştirme işini yapar. • IP, Internet Protocol demektir ve paketlerin doğru hedefe gitmelerini sağlamakla hükümlüdür.

Taşıma Katmanı Protokolleri TCP (Transmission Control Protocol-Transfer Kontrol Protokolü) • Veri aktarımı yapılacak iki bilgisayar arasındaki bağlantıyı kurar • Hata denetimi yapar. Paketler gitmediyse bir daha gönderir. UDP (User Datagram Protocol) • TCP gibi ağ üzerinden paketi gönderir ama bu protokol paketin gidip gitmediğini takip etmez ve paketin yerine ulaşıp ulaşmayacağını garantilemez. Daha çok küçük paketlerin tüm PC’lere gönderilmesinde kullanılır.

MESAJ VE BİLGİ AKTARIMI TCP/IP Protokollerinin yanısıra, genelde bunlara destek ve birer yardımcı hizmet olmak amacıyla farklı protokoller de bulunmaktadır. Aşağıda bunlar belirtilmiştir. • UDP (User Datagram Protocol): Bir noktadan, güvenilir olmayan, “paket” transferini sağlar. • ARP (Address Resolution Protocol): IP adreslerinin donanım adreslerine çevrimini sağlar.

MESAJ VE BİLGİ AKTARIMI Internet paket-anahtarlamalı (packet-switched) bir network’tür. Yani Internet üzerinden bir bilgi gönderildiğinde, bu verinin ufak paketlere bölünmesine imkan sağlayan yapıdadır demektir. • Bir seri anahtar olan router’lar, her paketi Internet üzerinden ayrı gönderirler. • Veri paketlerini yönlendiren Internet Protocol (IP), veriyi paketlere ayırıp alıcı bilgisayarda yeniden birleştiren Transmission Control Protocol (TCP)’dür.

ROUTER NEDİR ? Bir ağdan diğerine ulaşmak için gerekli yolu bularak, ağları birbirlerine bağlayan düzeneklerdir.

TCP/IP NASIL ÇALIŞIR ? • Donanım limitlerinin kaynaklanan nedenlerden dolayı Internet üzerinden gönderilen bilgi, herbiri 1. 500 karakterden daha küçük paketlere bölünmelidir. • Her pakete bir başlık (header) eklenir. Bu başlıkta paketlerin diğer paketlerle hangi sırayla birleştirileceği gibi çeşitli bilgiler bulunur.

TCP/IP NASIL ÇALIŞIR ? • TCP her paketi oluştururken, ayrıca bir de kontrol toplamı (checksum) hesap eder ve başlığa ekler. • TCP bu sayıyı kontrol ederek transfer sırasında pakette herhangi bir hata meydana gelip gelmediğini kontrol eder.

TCP/IP NASIL ÇALIŞIR ? • Her paket ayrı IP “zarflarına” konur. Bu zarflar Internet’e veriyi nereye göndermesi gerektiğini söyleyen adres bilgileri içerir. • IP "zarfları" gönderici adresi, alıcı adresi, imha edilmeden önce geçmesi gereken zaman gibi bilgiler içerir. • Parçalanmış küçük paketler ortak bilgisayara gönderileceği için, aynı adres bilgisini taşırlar.

TCP/IP NASIL ÇALIŞIR ? Paketler Internet üzerinden gönderilirken, yol üzerindeki router’lar (yönlendiriciler) IP zarflarını inceler ve adreslerine bakarlar. • Bu router’lar, hedefe en yakın olan bir sonraki router’a paketleri yollamak için en uygun rotayı seçerler. • Paketler bir dizi router’dan geçtikten sonra yerlerine ulaşırlar. • Internet üzerindeki trafik yükü sürekli değiştiğinden, paketler farklı rotalardan yollanabilir ve karışık sıralı gidecekleri yere ulaşabilirler.

TCP/IP NASIL ÇALIŞIR ?

TCP/IP NASIL ÇALIŞIR ? Paketler hedefe ulaştıkça TCP her paket için ayrı bir checksum hesaplar. Daha sonra bunu paket içinde gönderilen checksum ile karşılaştırır. • Eğer checksum'lar birbirine uymuyorsa, TCP paketin içindeki verinin transfer sırasında hasar gördüğünü anlar. • Daha sonra bu paketi imha ederek orijinal paketin yeniden transfer edilmesini talep eder. • Bütün hasarsız paketler alıcı bilgisayar tarafından alındığında, TCP bunları birleştirerek orijinal haline dönüştürür.

IP ADRESİ KAVRAMI Local ağlarda bilgisayarları birbirinden ayırt etmek için MAC adreslemeden başka bir türde numaralandırma yapmak gerekmez. Ancak geniş ağlarda (Wide Area Network), IP adresleme sistemi kullanılır. • Örneğin, İstanbul’dan Washington’a yollanacak bir veri paketi onlarca santral ve düğüm noktasında geçmektedir. Eğer bir problemle karşılaşılırsa bunun hangi noktadan kaynaklandığı MAC adresleme sistemi ile bulunamaz. • TCP/IP verinin geldiğini noktayı belirlememize imkan tanıyacak kendine özgü bir numaralandırma sistemi kullanır.

IP ADRESİ KAVRAMI ÖRNEK IP Adresi : 192. 168. 10. 1 Binary Açılımı : 11000000. 1010100. 00001010. 00000001 • IP adresleri 32 bit’liktir ve 4 adet 8 bitlik parçanın birleşmesinden oluşmuştur. • Her bir oktet 0’dan 255’e kadar değerler alabilir. Ancak 0 ve 255 sayılarının kullanımı ile ilgili sınırlamalar vardır. • 32 -bit Internet adresleri, 'Ağ Bilgi Merkezi (NIC) Internet Kayıt Kabul' tarafından yönetilmektedir.

IP ADRESİ KAVRAMI 192. 168. 10. 1 192. 168. 10. 2 192. 168. 10. 3 • Eğer küçük ve özel bir network kuruyorsanız ve Internet’i kullanmayacaksanız, herhangi bir IP adresini kullanabilirsiniz. • Eğer bir şirketin network’üne bağlanacak ve Internet’i de kullanacaksanız, sistem yöneticisinden size bir ip adresi atamasını istemelisiniz. • Eğer Internet’e bağlanacaksanız, Internet Servis Sağlayıcının vereceği IP’yi kullanırsınız.

IP ADRESİ KAVRAMI Network ortamında olsun olmasın her bilgisayarın kendine ait bir IP numarası vardır. Bu IP numaraları manuel olarak ayarlanacağı gibi otomatik olarak bilgisayar tarafından da atanabilir. • Ağ ortamında bulunan bir bilgisayarın ağda bulunan diğer bilgisayarları görmesi için IP adreslerinin birazdan işlenecek olan Network ID kısımlarının aynı olması gerekir. • Network ortamında bilgisayarların IP numaralarını atayan DHCP (Dynamic Host Control Protocol) denilen yapı sayesinde bilgisayarlara birbirleriyle anlaşabilecekleri uygun IP numaraları otomatik olarak verilir.

IP ADRESİ KAVRAMI Söz edildiği gibi her IP değeri, üçer haneli 4 adet decimal sayının binary değerlerinden oluşur. Her IP adresinin Network ID ve Host (Kullanıcı) ID’si şeklinde bir yapısı vardır. • Postacı önce mektubun gideceği mahalleyi bulur. Bu Network ID dediğimiz kısmı temsil eder. Başka mahalledeki eve gitmesi gereken mektubun sahibi bu mahallede aranmaz. • Mahalle doğruysa mektubun ulaşacağı ev (Host ID) tespit edilir ve mektup iletilir. Bir mahallede aynı numarayı taşıyan iki ev olmayacağı için aynı Host ID’yi taşıyan iki bilgisayar da aynı network’te olamaz.

IP ADRESİ KAVRAMI Bir router, iki farklı ağ arasında ileri ve geri taşıma yaptığı için, her iki ağda da tanımlı olmalıdır (her iki ağda da adresi olmalıdır). Router dahil tüm cihazların ayrı ağlardaki adresleri, birbirinden farklı olmalıdır.

IP SINIFLARI A Sınıfı IP 1 – 126 Network ID B Sınıfı IP 128 – 191 Network ID C Sınıfı IP 192 – 223 Network ID • A tipi: Geniş ağlarda kullanılır. 16 milyon adres içerirler. Örneğin; 50. 114. 42. 73 • B tipi: Büyük ve orta büyüklüklü ağlarda kullanılır. 65 milyon adres içerirler. Örneğin; 191. 12. 13 • C tipi: Küçük ağlarda kullanılır. 256 adres içerirler. Örneğin; 223. 13. 50. 11 • D ve E tipi: Çoklu “multicast” işlevli ve ayrılmış ağlardır. İstihbarat vb. amaçlarla kullanılmaktadır.

IP SINIFLARI Bölgede olması beklenen bilgisayar sayışına göre A, B veya C sınıfı adresleme seçilir. IP adres alanı için özellikle son yıllarda artan kullanım talebi, IP adres isteğinin gerçekçi olması zorunluluğu getirmiştir. • A sınıfı adresler, NSFNET, MILNET gibi büyük ağlarda kullanılır. • B sınıfı adresler, daha orta ölçekli ISP firmaları tarafından tercih edilir. • C sınıfı adresler, genellikle üniversite yerleşkelerinde kurulu yerel ağlarla, küçük devlet kuruluşlarında kullanılır.

IP SINIFLARI 0 1 8 16 24 31 +-----------+----------------+ | 0 | Ağ Numarası | Bilgisayar Numarası | +-----------+----------------+ • A Sınıfı IP adreslerinde ilk byte 0'la 126 arasında değişir. • İlk byte ağ numarasıdır. Gerisi bilgisayarların adresini belirler. • Bu tip adresleme, herbiri 16, 777, 216 bilgisayardan oluşan 126 ağın adreslenmesine izin verir.

A Sınıfı (1 -126) ağ 8 host IP adres: 18. 26. 0. 1 24 bit Ağ adresi: 18. 0. 0. 0 32 -bit 18. 26. 0. 1 ağ Alt Ağ maskesi: 255. 0. 0. 0 Broadcast adres: 18. 255 Host (Pc veya cihaz)

IP SINIFLARI 0 1 16 31 +---+-----------------------+ | 1| 0 | Ağ Numarası | Bilgisayar Numarası | +---+-----------------------+ • B Sınıfı IP adreslerinde ilk byte 128'le 191 arasında değişir. • İlk iki byte ağ numarasıdır. Gerisi bilgisayar adresini belirler. • Bu tip adresleme, herbiri 65, 536 bilgisayardan oluşan 16, 384 ağın adreslenmesine izin verir.

B Sınıfı (128 -191) ağ host 16 16 bit 32 -bit 181. 26. 0. 1 ağ IP adres: 181. 26. 0. 1 Ağ adresi: 181. 26. 0. 0 Alt Ağ maskesi: 255. 0. 0 Broadcast adres: 181. 26. 255 Host (Pc veya cihaz)

C Sınıfı (192 -223) ağ 24 ağ host IP adres: 194. 26. 5. 1 8 bit Ağ adresi: 194. 26. 5. 0 32 -bit Alt Ağ maskesi: 255. 0 194. 26. 5. 1 Broadcast adres: 194. 26. 5. 255 Host (Pc veya cihaz)

IP SINIFLARI 0 1 2 24 31 +---+----------+------------+ | 1 | 0 | Ağ Numarası | Bilgisayar Numarası | +---+----------+------------+ • C Sınıfı IP adreslerinde ilk byte 192 ile 223 arasında değişir. • İlk üç byte ağ numarasıdır. Gerisi bilgisayarların adresini belirler. • Bu tip adresleme, herbiri 254 bilgisayardan oluşan 2, 000 ağın adreslenmesine izin verir.

Alıştırma a) b) c) 131. 107. 20. 4 208. 234. 23. 4 108. 15. 4 Yukarıdaki adreslerin • • IP sınıfını Alt ağ maske numarasını Bağlı olduğu ağ numarasını Broadcast adreslerini yazınız.

IP SINIFLARI Ağlarda özel amaçlı kullanılması için bir kısım IP adresleri serbest bırakılmıştır. Bu adreslere serbest adresler denir ve bunlar Internet üzerinde geçersizdir. • 10. A sınıfı ağı (10. 0/8) • 172. 16. B sınıfı ağı (172. 16. 0. 0/16) • 192. 168. *. C sınıfı ağları (192. 168. *. 0/24) • 127 ile başlayan adresler ise Internet tarafından özel amaçlarla (localhost tanımı) kullanılmaktadır.

IP SINIFLARI Görüldüğü gibi A, B ve C sınıfı adreslerin belirli ağ ve bilgisayar taşıma kapasiteleri vardır. Bu kapasite sınırlamalarının IP’nin gelecek dönem prototipi olan IPv 6 ile ortadan kaldırılması hedeflenmektedir. • IPv 6, Internet protokolünün altıncı sürümüdür. • En önemli özelliği 128 bit adres alanına sahip olmasıdır. • Dolayısıyla dünyadaki herkes, şu an Internet'e bağlı tüm cihazların sayısı kadar adres alsa dahi yeterli olacaktır.

ALT AĞLAR (SUBNET) Subnet ya da alt ağ kavramı, kurumların ellerindeki Internet adres yapısından daha verimli yararlanmaları için geliştirilen bir adresleme yöntemidir. • Subnet kavramı aslında 'Bilgisayar numarası' alanındaki bazı bitlerin Ağ numarasi' olarak kullanılmasından ortaya çıkmıştır. • Böylece, elimizdeki bir adres ile tanımlanabilecek bilgisayar sayısı düşürülerek, tanımlanabilecek ağ sayısını yükseltmek mümkün olmaktadır. • Subnet yapısının kurum dışında hiçbir etkisi de bulunmamaktadır.

ALT AĞLAR (SUBNET) İTÜ kampusu için mesela bir B-sınıfı adres olan 144. 122. 0. 0 kayıtlı olarak kullanılmaktadır. Bu adres ile İTÜ 65. 536 adet bilgisayarı adresleyebilme yeteneğine sahiptir. Standart B- sınıfı bir adresin maske adresi 255. 0. 0 olmaktadır. • Ancak bu adres alındıktan sonra İTÜ'nün teknik ve idari yapısı göz önünde tutularak farklı subnet yapısı uygulanmasına karar verilmiştir • Maske adres olarak 255. 0 kullanılmaktadır. İlk iki oktet (255. 255) B-sınıfı adresi, uçuncu oktet (255) subnet adresini tanımlamakta, dördüncü oktet (0) ise o subnet üzerindeki bilgisayarı tanımlamaktadır.

ALT AĞLAR (SUBNET) 255. 0. 0 >> Standart B-Sınıfı adres maskesi Bir ağ, 65536 bilgisayar 255. 0 >> Yeni maske 254 ağ, her ağda 254 bilgisayar • İTÜ’de uygulanan adres maskesi ile subnet’lere bölünmüş olan ağ adresleri, merkezi olarak bölümlere dağıtılmakta ve her bir subnet kendi yerel ağı üzerindeki ağ parçasında 254 taneye kadar bilgisayarını adresleyebilmektedir. • Böylece tek bir merkezden tüm üniversitedeki makinelerin IP adreslerinin tanımlanması gibi bir sorun ortadan kaldırılmış, birimlere kendi içlerinde esnek hareket etme kabiliyeti tanınmıştır.

ALT AĞLAR (SUBNET) 255. 0. 0 >> Standart B-Sınıfı adres maskesi Bir ağ, 65536 bilgisayar 255. 0 >> Yeni maske 254 ağ, her ağda 254 bilgisayar • Bir örnek verecek olursak: Bilgisayar Mühendisliği bölümü için 71 subnet’i ayrılmış ve 144. 122. 71. 0 ağ adresi kullanımlarına ayrılmıştır. • Böylece, bölüm içinde 144. 122. 71. 1 den 144. 122. 71. 254 'e kadar olan adreslerin dağıtımı yetkisi bölümün kendisine bırakılmıştır. • Aynı şekilde Matematik bölümü için 144. 122. 36. 0, Fizik bölümü için 144. 122. 30. 0 ağ adresi ayrılmıştır.

Network Adresi Bulma Bir subnetin network adresi bulunurken, router IP adresini ve subnet maskını alarak mantıksal AND işlemine tabi tutar. Çıkan sonuç network adresidir.

IP Adres Tipleri Statik IP Adresleri • Statik sistemin avantajı, adresin asla değişmemesi ve host'un kullanım için açıldığı her zaman kullanım için geçerli olmasıdır. Dinamik IP Adresleri • Bu sistem, bir adres sunucusunun konfigüre edilmesini gerektirir. Adres sunucusu, şebekede herhangi bir yerde bulunabilir ve host'lar kullanılmak üzere açıldığında, IP adreslerini atar. Sunucu sisteminin tipik olarak IP adres çevrim tablosuna bir MAC'i vardır. Tablo, sistem yöneticisi tarafından kontrol edilir. • Bootp, DHCP

IPv 6 (Internet Protocol version 6) Eski adı, IPng: IP next generation IPv 6, IP adresleme için son nesil sistem olacaktır ve zamanla IPv 4 olarak bilinen mevcut Internet Protokol adresleme yapısının yerini alacaktır. 128 bitten oluşur. • 2128 IP adresi, her biri 16 -bit olan sekiz kısımdan oluşur. Bu yapı ile olası IP adreslerinin sayısı, IPv 4 adres alanının karesinin iki katına eşittir. Bu da 4 milyar kere 4 milyar IPv 4 adres alanına eşittir, yani : 340, 282, 366, 920, 938, 463, 374, 607, 431, 768, 211, 456 1080: 0: 8: 800: 200 C: 417 A

IPv 6 adresler IPv 6 adres: FE 80: 0000: 02 A 0: D 2 FF: FEA 5: E 9 F 5 / 64 / x ağ numarasını gösteren bit sayısı Örneğin; /32 ise 128 bitin ilk 32 biti ağ numarasını diğerleri host numarasını gösterir /64 ise 128 bitin ilk 64 biti ağ numarasını diğerleri host numarasını gösterir Ağ no : FE 80: 0000: 0000 Host no: 02 A 0: D 2 FF: FEA 5: E 9 F 5

TCP/IP Sorun Çözme Ağ bağlantılarını kontrol edin Ping 127. 0. 0. 1 (loopback) ile ethernet kartınızı kontrol edin Kendi bilgisayarınızın IP adresine ping atabilirsiniz. Varsayılan (Default) Router veya gateway (ağ geçidi) varsa ona ping atarak pc-alt ağ iletişimini kontrol edebilirsiniz. Uzaktaki bir hosta ping atabilirsiniz.

Ping Komutu Ping komutu bir bilgisayara 32 byte’lık bir ICMP paketi gönderir ve sonuçta elde ettiği raporu gösterir. Ping 127. 0. 0. 1

Ping Komutu Ping www. gazi. edu. tr

Ping Komutu Ping /?

IPConfig Komutu Tüm ip ile konfigürasyonu (MAC adres vb. ) görmek için kullanılır.

IPConfig Komutu İpconfig /? ipconfig /all ile tüm seçenekler görülebilir.

ARP (Adres Çözümleme Protokolü) IP adreslerini fiziksel adrese dönüştürmek için kullanılır. Bu adreste paketin gideceği ip numarası kullanılarak elde edilir.

ARP (Adres Çözümleme Protokolü) Ardından paket yönlendirilir. ARP adres çözümlemek istediği zaman tüm ağa bir ARP istek mesajı gönderir ve bu IP adresini gören yada bu IP adresine giden yol üzerinde bulunan makine bu isteğe cevap verir ve kendi fiziksel adresini gönderir. ARP isteğinde bulunan makine bu adresi alarak verileri bu makineye gönderir.