INTERNET Mrea svih mrea TA JE INTERNET Internet

INTERNET Mreža svih mreža

ŠTA JE INTERNET? • Internet (engl. inter - među, net - network, mreža) je svjetska mreža racunara. • Internet je mreža koja povezuje milione računara širom svijeta kako bi međusobno komunicirali i zajednički koristili informacije (datoteke). Polovinom 2006. godine svijet je imao približno 6, 5 milijardi stanovnika i približno milijardu internet korisnika. • Pomoću Interneta informacije iz najrazličitijih oblasti: politike, kulture, nauke, ekonomije, mode i dr. postaju dostupne svima koji su priključeni na ovu mrežu.

ISP I WEB SERVERI § Server je namjenski racunar ili program koji šalje ili prima podatke od jako velikog broja klijenata. § Web server je racunar na kojem se nalaze web stranice. § ISP je firma koja pruža usluge spajanja na Internet, kod nas BH Telecom, Telemach. Logosoft i dr. § Web stranice su dokumenti koji osim teksta, sadrže razne grafičke i multimedijalne sadržaje (sliku, zvuk, video i animaciju) i zasnovane su na HTML-u.

HIPERTEKST I HIPERMEDIJA § Hipertekst (engl. hypertext) je tehnologija za rad s dokumentima kod koje se klikom miša na označeni dio u jednom dokumentu može preći na drugi dokument. § Hiperveze ili hiperlinkovi (engl. hyperlink), tj. veze ili linkovi su dijelovi hipertekst dokumenta koji omogućavaju povezivanje. § Za dokument koji uz tekst sadrži nepokretne i pokretne slike i zvucne zapise koji takoder mogu bit hiperveze, koristi se naziv hipermedija (engl. hypermedia). § Internetski preglednici (engl. browser) su programi sa kojim se pregledaju web stranice na Internetu.

NAJPOZNATIJI INTERNET PROTOKOLI Protokol je skup pravila za komunikaciju izmedu računara u mreži. Najpoznatiji internet protokoli su: § TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) § HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) § FTP (File Transfer Protocol)

KOJA JE FUNKCIJA TCP/IP I HTTP PROTOKOLA? § Internet je zasnovan na TCP/IP-u (Transmision Control Protocol / Internet Protocol). On omogućava računarima različitih vrsta, sa različitim operativnim sistemima, da međusobno komuniciraju dodjeljujući im IP adresu. § 1983 godine uveden je DNS (Domain Name System). DNS omogućava da umjesto komplikovanog broja upišemo ime servera u tekstualnom obliku (npr. www. gmail. com), a nadalje DNS prevodi tekst u brojevni oblik i šalje zahtjev do udaljenog servera. § HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) je protokol za prenos web stranica u vidu hipertekstualnih i hipermedijalnih dokumenata, međusobno povezanih Mapa jednog dijela Interneta linkovima.

FTP, DOWNLOAD I UPLOAD § FTP (File Transfer Protocol) ili Protokol za prenošenje datoteka (fajlova) putem Interneta § Download - služi za skidanje datoteka sa Interneta na vaš računar § Upload - prenošenje datoteka sa vašeg računara na Internet

INTERNET SERVISI I USLUGE NA INTERNETU § World Wide Web (www); § Elektronska pošta (e-mail); § Prenos datoteka (FTP); § Diskusijske grupe (News grupe) § Webmail § Pričaonica – IRC (Internet Relay Chat) § VOIP (Voice over Internet Protocol) § Povezivanje s udaljenim računarima (Telnet);

World Wide Web (www) i URL adresa § WWW (World Wide Web) je veoma popularan Internet servis, koji se po svom sadržaju može smatrati ogromnom zbirkom elektronskih dokumenata (web stranica) smještenih širom svijeta. § Surfanje Internetom znači pristupanje velikom broju informacija putem World Wide Web (www) servisa. § Svi dokumenti na Web-u imaju jedinstven URL – Uniform Resource Locator (jednoobrazni identifikator resursa). § URL adrese olakšavaju pronalaženje dokumenata.

HTML (Hyper Text Markup Language) HTML kod. Web Pretraživač – je program koji prevodi HTML kod u stranice pune boja i grafike. Web stranica Web je dio Internet-a koji se zasniva na web stranicama programiranim u HTML- kodu (engl. Hyper Text Markup Language, je opisni jezik koji opisuje kako če neki sadržaj (tekstualni ili multimedijalni) biti prikazan u pregledniku.

ELEKTRONSKA POŠTA • Elektronska pošta omogućava elektronsko pisanje poruka, njihovo slanje kroz mrežu i čitanje. Ovo je danas svakako jedan od najviše korištenih servisa interneta. • Kada pišete email morate napisati ispravnu email adresu kako bi pismo bilo dostavljeno odgovarajućoj osobi maidainformatika@gmail. com (ime primaoca, ime domena ili servera za poštu i tip server-a za poštu)

ELEKTRONSKA POŠTA Da bismo poslali e-mail poruku, potrebno je imati: • vlastitu e-mail adresu; • priključak na internet; • program za pisanje e-mail poruka; • adresu primaoca. Standardni protokol koji se upotrebljava za slanje pošte na Internetu zove se SMTP (Simple Mail Transfer Protocol). Najpoznatiji programi za slanje i primanje elektronske pošte su: Outlook Express koji dolazi uz Windows, MS Outlook iz paketa MS Office, Mozilla Thunderbird i drugi.

OSNOVNA I GLAVNA DOMENA Postoji ograničen broj oznaka za glavnu domenu i to: . edu – obrazovne ustanove; . info – informativni internet resursi; . com – komercijalne organizacije; . net – mrežne organizacije; . gov – državne i vladine ustanove; . biz – poslovne organizacije; . org – ostale organizacije (udruženja građanja, kulturne ustanove, muzeji, pozorišta i dr. ).

DOMENE SA OZNAKAMA DRŽAVA Postoji i oznake država: . ba (Bosna i Hercegovina), . hr (Hrvatska), . si (Slovenija), . rs (Srbija), . me (Crna Gora). hu (Mađarska). de (Njemačka). it (Italija). uk (Velika Britanija)

Web Preglednici (engl. Browseri) Web preglednici su programi koji korisniku omogućavaju pristup i pregledanje web stranica. q Google Chrome q Mozilla Firefox q Microsoft® INTERNET EXPLORER q Opera q Safari q Netscape Navigator

WEB PRETRAŽIVAČI (SEARCH ENGINES) Na webu postoje posebne web - stranice koje su namijenjene za lakše pronalaženje podataka. To su pretraživači (Search Engines). Najpoznatiji pretraživači su: q Google, q Yahoo, q Bing, q Alta. Vista.

DISKUSIJSKE GRUPE • Mogu se uporediti sa radio emisijama uživo na Internetu. • Svako može da se prijavi u grupu, postavlja pitanja i šalje svoje komentare. • Navesti primjere nekih diskusionih grupa i prokomentarisati sa učenicima njihove prednosti i mane.

WEBMAIL • Webmail je usluga koja omogućava primanje i slanje elektronske pošte, korištenjem web stranice. • Slanje i primanje elektronse pošte obavlja se na web-mail serveru. Moramo biti spojeni na Internet, kako bi radili sa elektronskom poštom. • Najpoznatiji webmail serveri su Yahoo, Hotmail, Gmail i drugi.

PRIČAONICA – IRC (INTERNET RELAY CHAT) • IRC je razgovor putem interneta. Za razliku od komunikacije emailom, omogućava kontakt s ostalim korisnicima chata u realnom vremenu. • Najpoznatiji su: Windows Live Messenger, Skype, Yahoo, ICQ, Google Talk itd. • Da bi postali član chata korisnici se trebaju registrovati i ostaviti neke svoje lične podatke, unijeti nadimak (nick).

VOIP (VOICE OVER INTERNET PROTOCOL) VOIP (internetska telefonija) podrazumijeva korištenje interneta za obavljanje telefonskih razgovora. Za razliku od običnih telefona, koji koriste telekomunikacijsku mrežu, Internet telefoni koriste računarsku mrežu. Postoje tri načina rada internet telefoniranja: 1. Računar - računar (PC to PC) 2. računar – telefon (PC to Phone) 3. telefon – telefon (Phone to Phone)

TELNET (TELETYPE NETWORK) Je internet servis koji nam omogućava pristup udaljenim računarima putem komandne linije.