INTERNATIONALISERING Paul De Knop Rector Vrije Universiteit Brussel

INHOUD I. Uitgangspunten - basisopdracht universiteit war for talent VIA VLIR-memorandum beleidsnota onderwijs 2009 -2014 Brussel als opportuniteit II. Problemen III. Plannen VUB IV. Conclusies

I. UITGANGSPUNTEN

1 - Universitas - internationalisering is een sine qua non voor een universiteit - rankings - Vlaamse studenten hebben recht op internationalisering

2 - War for talent - het aantrekken van internationaal toptalent is noodzakelijk - onze ondernemers vragen 2 belangrijke capaciteiten van de nieuwe generatie werknemers : kunnen innoveren en internationaal denken en werken

3 - VIA - “de Vlaming van 2020 is open en internationaal ingesteld”

4 - VLIR-memorandum aan de VR - “Vlaanderen is internationaal of zal niet zijn”

5 - Beleidsnota onderwijs VR 2009 -2014 p. 10 SD 3 Het leren van het Nederlands en vreemde talen stimuleren om mee te doen in de geglobaliseerde samenleving “Samen grenzen verleggen voor elk talent”

p. 31 OD 2. 9 Studeren in het buitenland stimuleren • Tegen 2020 moet 20% van de afgestudeerden een tijdje in het buitenland hebben gestudeerd. • Tegen einde academiejaar 2015 -2016 moet 15% van de afgestudeerden een buitenlandse leerervaring van minimum 3 maanden bezitten. • Onderzoeken welke factoren een verdere internationalisering van het hoger onderwijs belemmeren. Deze factoren zullen worden bijgesteld.

p. 34 OD 3. 6 Het leren van vreemde talen intensifiëren • De onderwijsministers van de 3 Gemeenschappen kwamen recent overeen de kennis van het Nederlands, Frans en Duits van (…) studenten te versterken door uitwisseling en samenwerking te organiseren. Ik zal (…) ook de universiteiten stimuleren daar actief aan deel te nemen.

p. 44 OD 6. 7 Gelijkwaardigheid van buitenlandse diploma’s sneller erkennen • Ik zal werken aan de automatische erkenning van diploma’s van de Bolognalanden. • De erkenning kan enkel nog worden afgewezen als er substantiële verschillen bestaan.

6 - Brussel als troef / opportuniteit • grootste studentenstad van België >75. 000 studenten • economische motor van België • cement van België • hoofdstad van Europa • zetel van internationale instellingen (EC, ER, EP, …) • 5 de Europese zakenstad • gegeerde locatie voor internationaal hoger onderwijs

• Brussel bezit internationaal een betere bekendheid dan België zelf • aanbevelingen Verhofstadt – Prodirapport “Brussel als hoofdstad van Europa” (Europese e-bibliotheek / Europees centrum voor meertaligheid) • ULB : -175 jaar -(deels) zelfde campus -gereputeerde universiteit

• onaangewend potentieel aan buitenlandse studenten (cfr. concurrentie Maastricht / Boston / Kent / …) (+ Europese Scholen) • 19 instellingen die in Brussel Engelstalig hoger onderwijs verschaffen (Maastricht niet meegerekend) • van die 19 zijn er maar 5 Belgisch van oorsprong

II. PROBLEMEN M. B. T. SAMENWERKING MET EEN INSTELLING HOGER ONDERWIJS BUITEN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP

1. 2. 3. 4. 5. Studiegelden Examenreglement Onderwijsprogramma Vorm van diploma Artikel 91 § 2 Structuurdecreet : versoepeling onderwijstaal masteropleidingen; schrappen “binnen de provincie” met het oog op samenwerking binnen de Alliantie 6. Specifieke middelen om het internationaliseringsproces te stimuleren en te ondersteunen 7. Voldoende aantrekkelijke beurzen voor buitenlandse studenten

III. PLANNEN VUB

University of Brussels *** Brussels University § Roepnaam § University of Brussels / Brussels University : rekrutering van goede internationale studenten en docenten § Samenwerking (in de eerste plaats) met de ULB § Stap voor Stap (stap 1 = Bruface) N. B. : reguliere Nederlandstalige programma’s = alliantie met UGent

1. Waarom VUB - ULB ? gelegen op dezelfde campus betere / duidelijkere profilering in het buitenland de huidige evenwichten in het Vlaamse en in het Waalse universitaire landschap blijven behouden (VUB en ULB zijn geen concurrenten van elkaar !) decretaal minder mogelijk met UGent

2. Opportuniteiten de aanwezigheid van de Europese scholen in Brussel de ervaring van het Vesalius College aanwezigheid van enkele sterke internationale entiteiten (IES, BICCS, …)

3. Concurrentie Kent Boston Maastricht UCL / KUL …

4. Voordelen (1) efficiënter inzetten van de budgetten efficiëntere werving van internationale studenten professionalisering van de ondersteuning van de studenten

4. Voordelen (2) gemeenschappelijke bibliotheek gemeenschappelijke studentenhuisvesting internationaal studenten / personeelshotel sportinfrastructuur

4. Voordelen (3) het onderwijsaanbod wordt vergroot en/of verbeterd : verrijking van het curriculum bundelen van specialisaties aantrekken van (excellente) studenten en docenten van buiten de taal/landsgrenzen aanbieden van internationale ervaring

5. Voorbeeld Masters Ingenieurswetenschappen Ø Ø Ø Werktuigkunde - Electrotechniek Bouwkunde Architectuur Chemie & materialen Computerwetenschappen Electronica en informatietechnologie

6. Hoe ?

6. 1. BRUFACE : BRUSSELS FACULTY OF ENGINEERING

6. 2. BRUFACE : how ? Internationalisering= creatief samenwerken Programma studenten middelen versterking Ir VUB + Ir ULB: 6 MA in het Engels VUB Ndl E E Volledige ir-opleiding BRUFACE Fr ULB

6. 3. BRUFACE : how ? ULB Conseils Universitaires COVULB Conseils Facultaires VUB Universitaire raden en commissies VUB Facultaire raden en commissies BRUFACE

6. 5. BRUFACE : calendar ? Courses + recovery free days Study Exam Free VUB 14 weeks ULB FSA + IR : 3 13 weeks 2 3 3 Midaugust 6+6 weeks of lectures within 14 weeks

IV. CONCLUSIES

1. Hoger onderwijs moet sterker kunnen internationaliseren Voor onze Vlaamse studenten Voor onze ondernemingen flexibiliserend en stimulerend kader nodig (taal, onderwijsorganisatie) 2. Brussel heeft bijzondere troeven op internationaal vlak