INFORMATIKA OSNOVE HARDVERSKIH KOMPONENTI RAUNARA CPU 1 11

INFORMATIKA OSNOVE HARDVERSKIH KOMPONENTI RAČUNARA (CPU) 1. 11. 2020. Glava 2 1

Hardver računara 1. 2. 3. 4. Ciljevi: Razumjeti i naučiti Na koji način računar memoriše i obrađuje podatke Osnovnu strukturu i organizaciju računara Funkcije i interakcije glavnih komponenti računara Vrste memorija i memorijskih uređaja 1. 11. 2020. Glava 2 2

Istorija binarnih brojeva • • Indijski naučnik Pingala (oko 5. – 2. vek BC) Shao Yong, Kina 11. vijek naučnik i filozof Francis Bacon, 1605 Gottfried Leibniz 1679. članak : Explication de l'Arithmétique Binaire (1703). • George Boole objavio algebraic system of logic, poznat kao Bulova algebra 1. 11. 2020. Glava 2 3

Rad sa simbolima • Računari mogu prepoznati samo jedan oblik informacija – binarno stanje – Uključen ili isključen – 0 ili 1 – Primjeri? • Ovo binarno stanje naziva se BIT • Bit je akronim od BINARY DIGIT 1. 11. 2020. Glava 2 4

1 -Bitni računar • Počnimo sa jednostavnim dizajnom računara: • Jednostavni strujni prekidač signalizira CPU da pokaže specifični simbol na ekranu 1. 11. 2020. Računar ? ? Ekran Uključen-ON Isključen-OFF Tastatura Glava 2 5

1 -Bitni računar Šta će biti prikazano na ekranu? : • Kada je prekidač uključen • Kada je prekidač isključen 1. 11. 2020. Glava 2 Računar ? ? Ekran ON OFF Tastatura 6

1 -Bitni računar Računar OFF ON =A =B ? ? Ekran • Ova tabela se On naziva tabela istine Off 1. 11. 2020. Glava 2 Tastatura 7

1 -Bitni Računar OFF ON =A =B • Kada je prekidač u položaju ON koji će se simbol prikazati na ekranu? 1. 11. 2020. Glava 2 ? on Ekran On Off Tastatura 8

2 -Bitni računar OFF OFF ON ON =A =B =C =D • Kakav će simbol kreirati ova sekvenca prekidača? 1. 11. 2020. Glava 2 Računar ? on ? off Ekran On Off Tastatura 9

2 -Bitni računar OFF =B Računar OFF ON =R on ON OFF =G ON ON =W ? ? off On • Tabela se može koristiti da definiše boje. • Koja će boja u ovom primjeru biti prikazana? 1. 11. 2020. Glava 2 Ekran Off Tastatura 10

3 -Bitni računar OFF OFF OFF ON OFF ON ON ON 1. 11. 2020. Glava 2 =A =B =C =D =E =F =G =H Računar ? o? n off ? on On Off Tastatura 11

3 -Bitni računar OFF OFF OFF ON OFF ON ON ON 1. 11. 2020. Glava 2 =A =B =C =D =E =F =G =H Računar ? off ? ? on on On Off Tastatura 12

3 -Bitni računar OFF OFF =A OFF ON =B OFF ON OFF =C OFF ON ON =D ON OFF =E ON OFF ON =F ON ON OFF =G ON ON ON =H 1. 11. 2020. Glava 2 • Zbog efikasnosti, programeri obično predstavljaju stanja sa 0 i 1 13

3 -Bitni računar 0 0 0 =A 0 0 1 =B 0 1 0 =C =D 0 1 1 =D OFF =E 1 0 0 =E OFF ON =F 1 0 1 =F ON ON OFF =G 1 1 0 =G ON ON ON =H 1 1 1 =H OFF OFF =A OFF ON =B OFF ON OFF =C OFF ON ON ON OFF ON Za 0 Glava = off, a 1 = on – Ove tabele su jednake 2 1. 11. 2020. 14

4 -Bitni računar 0 0 =A 0 0 0 1 =B 0 0 1 0 =C 0 0 1 1 =D 0 1 0 0 =E 0 1 =F 0 1 1 0 =G 0 1 1 1 =H 1 0 0 0 =I 1 0 0 1 =J 1 0 =K 1 0 1 1 =L 1 1 0 0 =M 1 1 0 1 =N 1 1 1 0 =O 1 1 =P 1. 11. 2020. Računar ? o? n o? ff off Ekran On Off Tastatura • Šta će ekran prikazati? Glava 2 15

Strukture bazirane na bitovima 10101010 = riječ (16) 1010 = bajt (8) 1010 = nibl (4) on/off = bit (1) Bit 1. 11. 2020. Nibl Bajt Glava 2 Riječ 16

Strukture bazirane na bitovima 1 Bit 8 Bita = 1 Bajt 0 1 0 0 0 1 = A Otkucaj tastature 1. 11. 2020. Glava 2 ASCII 17

Strukture bazirane na bitovima RAM Memorija 0 1 0 0 0 1 Elektronika Flopi Diska ili HD Ploča diska 1. 11. 2020. S N S S S N Glava 2 18

Strukture bazirane na bitovima 1 B 1. 11. 2020. SSNSNNSN Kapacitet HD danas je > 1. 000, 000 B = 1 TB Glava 2 19

Brojni sistemi Osnova za preračunavanje i konverzije kodnih zapisa: - decimalni brojni sistem (0, 1, 2, . . . 9) - binarni brojni sistem (0 i 1) - hexadecimalni brojni sistem (0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F) - oktalni brojni sistem (baza 8) 1. 11. 2020. Glava 2 DEC BIN HEX 0 0000 0 1 0001 1 2 0010 2 3 0011 3 4 0100 4 5 0101 5 6 0110 6 7 0111 7 8 1000 8 9 1001 9 10 1010 A 11 1011 B 12 1100 C 13 1101 D 14 1110 E 15 1111 F 20

Binarni brojni sistem q. Brojevi zapisani sa bitima • Označava sve brojeve sa 1 i 0 • Decimalni brojevi se mogu konvertovati u binarne i obrnuto • Obrada binarnih brojeva je potpuno skrivena od korisnika 1. 11. 2020. Glava 2 21

Binarni brojni sistem Obilježavanje: b – bit B – bajt – Bajt (B) – Kilobajt (KB) – Megabajt (MB) – Gigabajt (GB) – Terabajt (TB) – Petabajt (PB) 1. 11. 2020. =8 b = 1024 B = 210 B = 1024 KB = 210 KB = 1024 MB = 210 MB = 1024 GB = 210 GB = 1024 TB = 210 TB Glava 2 22

Binarni brojni sistem • Instrukcije programa su u binarnom zapisu – Sačuvani programi se smještaju kao skupovi bita – Programske instrukcije su u binarnom zapisu kao odgovarajući kodovi instrukcija 1. 11. 2020. Glava 2 23

Binarni brojni sistem Kodiranje ASCII (American Standard Code for Information Interchange) • ASCII (8 -bitni) najčešće korišćeni kôd: • Standardni ASCII karakteri: 0 -127 znakova • Prošireni ASCII karakteri : 0 -255 znakova • Nevidljivi ASCII karakteri: 0 -31 znakova • Unicode (32 -bitni): – 65. 000 jedinstvenih karaktera 1. 11. 2020. Glava 2 24

Binarni brojni sistem Konverzija zapisa Sa 0 i 1 se mogu predstaviti svi brojevi i nad njima obavljati aritmetičke operacije – Bilo koji binarni broj se konvertuje u dekadni sumiranjem težinskih faktora - 2 n , n=0, 1, 2, . . . m iznad binarnih 1 – Primjer: 19 je binarno sa 00010011 27 26 25 24 23 22 21 20 1. 11. 2020. Glava 2 Težinski faktori 25

Konverzija binarnog u decimalni zapis Šta je decimalna vrijednost ovog binarnog broja? 0 1. 11. 2020. 0 Glava 2 = ___? 26

Konverzija binarnog u decimalni zapis Sabrati sve težinske faktore iznad binarne 1 za dobijanje decimalne vrijednosti 0 0 ? 65 = ___ 64 + 1 = 65 1*20+0*21+0*22+0*23+0*24+0*25+1*26+0*27 1. 11. 2020. Glava 2 27

Konverzija binarnog u decimalni zapis Sabrati sve težinske faktore iznad binarne 1 za dobijanje decimalne vrijednosti = ___ 83 64 + 16 + 2 + 1 = 83 Šta je ASCII ekvivalent ovog broja? 1. 11. 2020. Glava 2 28

Konverzija decimalnog u binarni zapis • • Koji je binarni zapis decimalnog broja 63? : 63: 2=31 1 31: 2=15 1 15: 2=7 1 7: 2=3 1 3: 2=1 1 1: 2=0 1 0 0 To je: 0011 1111 1. 11. 2020. Glava 2 29

Konverzija binarnog u ASCII kôd = S ASCII Ekvivalent 1. 11. 2020. Glava 2 30

ASCII Tabele • Binarni – 01010011 • Decimalni – 83 • ASCII –S • Hex – h 53 ili 0 x 53 ili 5316 1. 11. 2020. Glava 2 31

Binarni brojni sistem • Osnovni nedostatak - predugačak • U računaru najčešće -heksadecimalni zapis (16): – 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F • Primjeri: – 0100 0001 b = 41 h – 1010 0111 b = A 7 h 1. 11. 2020. Glava 2 32

Konverzija binarnog u HEX zapis Koji će broj biti ova binarna vrijednost ako se interpretira u HEX zapisu? = ___? 1. 11. 2020. Glava 2 33

Konverzija binarnog u HEX zapis Za određivanje hex vrijednosti, bajt se dijeli u 2 nibla Svaki nibl se ponderiše ponovo sa desna na lijevo 1. 11. 2020. Glava 2 34

Konverzija binarnog u HEX zapis Hex vrijednost za binarni broj od 1 -bajta ograničena je na 2 pozicije 4+1=5 2+1=3 Ovaj binarni broj je ekvivalentan HEX 53 1. 11. 2020. Glava 2 35

Hardver računara q. Predstava informacija u računaru • Informacija – Obrađeni podaci koji daju novo značenje u kontekstu – Bilo šta što može biti predmet komuniciranja – Riječi, brojevi, slike, audio, video, animacije 1. 11. 2020. Glava 2 36

Hardver računara q Definicija: Hardver – hw (hardware) fizički dijelovi računara • Mnogo rjeđe se mijenja nego softver • Mogućnosti računara najviše zavise od performansi harvera 3 – ROM 4 – procesor 5 – RAM 6 – grafička i zvučna kartica 7 – napojna jedinica 1. 11. 2020. Glava 2 37

Hardver računara 1. 11. 2020. Glava 2 38

Hardver računara Osnovne funkcije računara 1. Prihvatanje ulaza: podataka iz okruženja 2. Obrada (procesiranje) podataka: aritmetičke ili logičke operacije (donošenje odluka) nad podacima 3. Formiranje izlaza: slanje informacija u okruženje 4. Memorisanje informacija: skladištenje u memoriju 1. 11. 2020. Glava 2 39

Hardver računara Osnovne komponente računara 1. Ulazni uređaji 2. Centralna jedinica za obradu (CPU) 3. Izlazni uređaji 4. Memorije i memorijski uređaji 1. 11. 2020. Glava 2 40

Hardver računara Osnovne komponente računara 1. Ulazni uređaji – Tastatura (keyboard) – Miš (mouse) – Skeneri (scanners) – Čitači bar kodova – Mikrofon – Touchpad – Trackball – Touchscreen – Džojstik 1. 11. 2020. 2. Centralna jedinica za obradu (CPU) – Procesor – Matična ploča – Primarna memorija – Jedinica za napajanje – Namjenske kartice Glava 2 41

Hardver računara Osnovne komponente računara 3. Izlazni uređaji 4. Memorije i memorijski uređaji: – Primarna memorija: – Monitor ili video displej • RAM (Random Access Memory) – Štampač – Sekundarna memorija : – Ploter • Čvrsti diskovi (HD), CD i DVD – Zvučnici • Fleš memorije (USB, SDD. . . ) • Diskete, ZIP diskovi, мagnetne trake 1. 11. 2020. Glava 2 42

Matična ploča (motherboard) • Povezuje komponente i omogućava komunikaciju • Od matične ploče zavise: • Performanse računara • Tip procesora koje podržava (AMD, Intel) • Integrisane komponente • kontroleri za zvuk, grafiku, LAN čip, USB. . . 1. 11. 2020. Glava 2 43

Matična ploča 1. 11. 2020. Glava 2 44

Dijagram savremene matične ploče 1. 11. 2020. Glava 2 45

CPU (Central processing unit) • CPU (mikroprocesor, µP): Ø 2 x veći broj tranzistora svakih 18 mjeseci ØInterpretira i izvršava programske instrukcije (kompajlira) ØBrzina rada zavisi od arhitekture (CISC, RISC) ØNadgleda aritmetičke i logičke operacije 1. 11. 2020. Glava 2 46

Procesori Celeron PIII Xeon 1. 11. 2020. 486 Itanium 2 PIII Cyrix 686 Glava 2 P 4 AMD Athlon 47

CPU - poznatiji proizvođači • AMD: Serija Athlon • Intel: Pentium, Celeron, Xeon, Itanium • Motorola: MC 68 xxx, Power. PC (za Macintosh) 1. 11. 2020. Glava 2 48

CPU utičnice i slotovi LIF utičnica (Low Insertion Force ) ZIF utičnica (Zero Insertion Force) 1. 11. 2020. Glava 2 CPU za slot utičnicu 49

Hardver računara CPU PRIMARY STORAGE DATA BUS ADDRESS BUS CONTROL BUS INPUT 1. 11. 2020. DEVICES OUTPUT DEVICES Glava 2 SECONDARY STORAGE 50

CPU • Ima 100 miliona tranzistora, dioda. . . • Koraci CISC procesora: • Prihvata (fetch) naredbe iz RAM-a • Dekodira naredbe • Čita podatke iz RAM-a (ako se zahtijeva) • Izvršava naredbe • Upisuje rezultate obrade u RAM ili periferijsku memoriju 1. 11. 2020. Glava 2 51

CPU Tehnike RISC procesora: • Pipelining (tekuća traka) i bit-slice (odrezak bita): • Instrukcije fiksne dužine direktno ugrađene u hardver • Zahtijevaju veću memoriju, smanjuje vrijeme obrade • Dijele proces na 4 autonomna potprocesa • Procesor obrađuje prve instrukcije konkurentno • Smanjuje broj instrukcija u odnosu na CISK µP 1. 11. 2020. Glava 2 52

CPU • Kompatibilnost • Sistemski softver nije uvijek kompatibilan sa svakim CPU: – Softver za Macintosh Power. PC µP ne radi na Intelovim µP – Softver napisan za Linux ne radi pod Windows OS – Oba sistema rade na PC-u sa Intelovim µP • CPU u okviru iste familije su po pravilu kompatibilni unazad: – Noviji µP mogu da izvršavaju sve instrukcije koje se izvršavaju i na starijim modelima 1. 11. 2020. Glava 2 53

CPU Performanse: 1. Brzina takta (clock speed) µP, u giga Hz (1 GHz = 106 Hz - milijarda taktnih cikl/sec) 2. Arhitektura: CISC, RISC 3. Dužina riječi procesora (broj b/1 liniji RAM) • R/St i serveri - 64 -bitne, većina PC-a 32 -bitne • neki ugrađeni i namjenski računari 8 - i 16 -bitne µP Tehnika za povećanje računarske moći: • Paralelno procesiranje i klaster servera • Veća radna memorija 1. 11. 2020. Glava 2 54

CPU Mjere performansi: • MIPS (milion instrukcija u sekundi): • Ukupan broj instrukcija u jedinici vremena • Nije važna – računari obavljaju različite poslove • Megaflopsi: ØMilioni operacija sa pokretnim zarezom, koje procesor može da izvrši za jednu sekundu 1. 11. 2020. Glava 2 55

CPU • Komunikacija sa svim dijelovima računara preko RAM-a: – BIU (Bus Interface Unit): – magistrala (sabirnica) podatka, adresa, kontrolna • Izvršavanje instrukcija: – EU (Execution Unit) • ALU – Arithmetic Logic Unit 1. 11. 2020. Glava 2 56

Hardver računara -Magistrale- • Na matičnoj ploči podaci se prenose‚ sistemskim sabirnicama (system buses) • Povezuju memorijske jedinice, slotove, portove • Redoslijed akcija CPU: Fetch, Decoding, Executing, Writing 1. 11. 2020. Glava 2 57

Magistrale, slotovi i portovi • Magistrala - električni provodnik signala – Tipično imaju 32 ili 64 veze • Slotovi i portovi – Za povezivanje periferijskih uređaja Uobičajeni tipovi slotova: • ISA – 8 ili 16 bita • PCI – 32 ili 64 bita • MCA – 32 bita • VESA – 32 bita AGP – do 64 bita ATA – 8 ili 16 bita SCSI – 8 ili 16 bita Paralelni – 16 bita • PCI (Peripheral Component Interconnect ) slotovi: • ISA, EISA) za zvučne, TV, mrežne, grafičke kartice. . . • AGP (Accelerated Graphics Port) port: • isključivo za grafičke kartice, veće brzine od PCI-a 1. 11. 2020. Digitalna forenzika 58

Grafička karta i AGP Video display adapter kontroliše Monitor Ugrađen: Grafički i memorijski čip ugrađen na glavnu ploču PCI: Grafička kartica se utiče u PCI slot AGP: Grafička kartica se utiče u port: 1 x, 2 x, 4 x, 8 x PCI Express: Grafička kartica se utiče u port 4 x. AGP 8 x Integrisani: ugrađene audio, mrežne i grafičke čipove PCI Express kartica 1. 11. 2020. Glava 2 59

Utičnice magistrale (Bus Slots) PCI 1. 11. 2020. Glava 2 60

Hardver računara • IDE (Integrated. Drive. Electronics) konektori: • Za HD • PATA (Parallel. Advanced. Technology. Attachment) konektori: • Za HD, DVD/CD, obično dva konektora • SATA (Serial. Advanced. Technology. Attachment) konektori: • SATA HD i ima bolje performanse od PATA (6 Gb/s) • USB (Universal. Serial. Bus) konektori: • Za spoljne uređaje, USB 3. 0 poslednji standard • Legacy konektori: • Za podršku starim uređajima, male brzine 1. 11. 2020. Glava 2 61

Ulazno/izlazni portovi PS/2 - Konektori za miša i tastaturu USB (Universal Serial Bus) – Serijski bus visoke brzine, povezuje razne uređaje na računar Serijski- šalje i prima asinhrone podatke (jedan bit u jedno vreme) Paralelni – šalje i prima podatke sa paralelne linije (više bita u jedno vreme) Grafička – za monitor (može biti >1) Audio – mikrofon/slušalica/zvučnici 1. 11. 2020. Glava 2 62

Pristup periferijskim uređajima (PU) • Uređaji za komunikaciju računara i PU: – BIU kanali – Kontroleri – Periferijski µP – Ostvaruju 4 osnovne funkcije: • prihvatanje i prilagođavanje (buffering), • dekodovanje adresa (izbor uređaja), • dekodovanje komandi, • vremensko sinhronizovanje. 1. 11. 2020. Glava 2 63

Pristup periferijskim uređajima (PU) • PRENOS podataka između računara i spoljne logike: 1. Programski U/I: • pod kontrolom programa (CPU), • uključuje poliranje – dodatno T za periodično pozivanje PU 2. Prekidni U/I (interrupt): • PU zahteva da CPU prekine tekući program i primi zahtjev • uključuje kanale koji mogu imati periferne µP 3. Direktni pristup memoriji (DMA): preko DMA kontrolera 1. 11. 2020. Glava 2 64

EU CPU Aritimetičke operacije; +, -, /, * Logičke operacije: negacije, konjukcije, disjunkcije 1. 11. 2020. Glava 2 65

Računarske memorije Brzina CPU registri Cache RAM Kapacitet Hijerarhija memorija Sekundarna memorija 1. 11. 2020. Glava 2 66

Računarske memorije 1. CPU Registri opšte namjene (A, B, C): • pamte međurezultate i tekuće instrukcije, nx. B, najbrže • IP (Instruction pointer registar) drži : • adresu sledeće instrukcije (BIU prenosi iz RAM u µP) • PSW (Processor Status Word) pamti : • n bitnih osobina poslednjeg rezultata iz ALU i setuje µP 2. Keš memorija (RAM tipa): • L 1 – interno u µP; • L 2 – brza, između CPU i RAM-a, CPU često traži, ~ 1 MB 1. 11. 2020. Glava 2 67

Računarske memorije 3. RAM (Random Access Memory) Read/write, sa slučajnim pristupom SIMM–Single In-Line Memory Module DIMM – Dual In-Line Memory Module SODIMM – Small Outline Dual In-Line Memory Module (≈ 1024, 2048 MB, 4 GB. . . ) 1. 11. 2020. Glava 2 68

Računarske memorije - RAM § § § Poluprovodnička, primarna, radna memorija Nestabilna, gubi informacije kad se isključi napajanje Privremeno radni programi i podaci drže se u RAM Direktan brz pristup sa CPU za čitanje/upisivanje Jedinstvene adrese, podaci se mogu smestiti u bilo koju lokaciju • Dinamička DRAM – zahtijeva osvježavanje sadržaja tokom rada • Statička SRAM – zahtijeva stalno napajanje 1. 11. 2020. Glava 2 69

Računarske memorija 4. Sekundarna memorija: –On line (HD): • masovna memorija sa podacima i programima. • dio se može koristiti za virtualnu memoriju. –Off line (CD, DVD, SDD, USB. . . ) • optički spoljni diskovi i memorijski uređaji 1. 11. 2020. Glava 2 70

ROM memorija • ROM (read-only memory) – BIOS (Basic Input Output System) • Memorišu permanentno (Phoenix, Award, AMI, . . . ) • PROM: Sadržaj se može upisati jedanput • EPROM: Može se brisati ultraljubičastom svetlošću (BIOS) • EEPROM: Može se brisati električnim impulsom q. Osnovni set instrukcija za butovanje na najnižem nivou q. Provjerava POST- Power. On. Self-Test q. Butuje računar do tačke gde OS preuzima Award BIOS 1. 11. 2020. Glava 2 71

Kompakt fleš memorije • Na bazi tranzistorske tehnologije • Višestruki upis (sve više zamjenjuju ROM BIOS) • Koriste se u telefonima, pejdžerima, prenosivim računarima, PDA itd. • Moguć je višestruki upis (>100 000 puta) • Sadržaj se čuva i u odsutsvu napajanja 1. 11. 2020. Glava 2 72

CMOS (Complementary. Metal. Oxide Semiconductor) • Napaja se baterijom na glavnoj ploči • Pamti osnovne postavke i sadrži: – sistemski sat, vreme i datum – lozinku za uključivanje napajanja (Power On) – CMOS lozinku – sekvencu za butovanje drajva – tip HD (kod starijih PC) • Često se mješaju sa BIOS - blisko rade CMOS čip i baterija 1. 11. 2020. Glava 2 73

Napajanje • Konverzija AC u DC: 220 V u 3, 3 V, 5 V i 12 V • Ima sopstveno hlađenje • Glavna karakteristika je snaga - P=U·I. • Izražava se u vatima (W) 1. 11. 2020. Glava 2 74

Plug and Play • Uključivanje/isključivanje memorija, čipova, dodatnih pločica, flash memorija, uređaja itd. : • nije potrebno posebno podešavanje računara • mijenja konfiguraciju računara • Po prvi put viđeno na Apple. Macintosh računaru • Kod starijih računara zahtijevala se: • izmjena prekidača (switches) ili džampera (jumpers) 1. 11. 2020. Glava 2 75

Hardver računara -Perspektive- • EUVL (Extreme Ultraviolet Lithography): • nova laserska tehnologija • drastično će povećati performanse i • smanjiti dimenzije čipova • Superprovodnici: • provode elektricitet bez zagrijavanja • povećava brzinu računara za dva reda veličine • Kvantno-optički računari: • signali se prenose fotonima, a ne električnim impulsima 1. 11. 2020. Glava 2 76

Zaključak • Računari manipulišu sa sekvencama bita binarnim reprezentima informacija • CPU izvršava programske instrukcije koje su takođe kodirane kao nizovi bita, obavljajući računske i logičke operacije kojima se ulazni podaci transformišu u izlazne • Nisu svi CPU međusobno kompatibilni 1. 11. 2020. Glava 2 77

Zaključak -1 • CPU koristi: – RAM (random access memory) kao privremenu memoriju za instrukcije i podatke – ROM (read-only memory), sadrži nepromjenljive informacije koje služe kao referentni materijal za CPU u toku izvršavanja programskih instrukcija • CPU, radna memorija, kontroleri, generatori taktova itd. se nalaze na matičnoj ploči i povezani su odgovarajućim magistralama 1. 11. 2020. Glava 2 78

HVALA NA PAŽNJI! 1. 11. 2020. Glava 2 79