II svetski rat 1941 1943 Ujesen 1940 god

II svetski rat 1941 -1943

• Ujesen 1940. god. počele su pripreme Nemačke za napad na SSSR, operacija Barbarosa • Nemačka je napala SSSR, bez objave rata 22. juna 1941. god. , čime je otvoren istočni front • Za SSSR to je bio početak “Velikog otadžbinskog rata” • Nemci su na istočnom frontu angažovali najveći deo svojih snaga • Cilj operacije Barbarosa bio je zauzimanje čitavog evropskog dela SSSR-a; na istočnom frontu vodjene su najbrutalnije borbe u II svetskom ratu

• Nemačka armija bila je podeljena u tri grupe: • Grupa armija Sever-cilj osvajanje Lenjingrada • Grupa armija Centar-cilj osvajanje Moskve • Grupa armija Jug-cilj osvajanje Ukrajine i naftonosnih polja na Kavkazu

• U kratkom vremenu Nemci su osvojili pribaltičke republike, Belorusiju, deo Ukrajine • Na severu Nemci su se približili Lenjingradu, a u jesen 1941. god. Lenjingrad je bio opkoljen, grad je bio pod opsadom skoro 900 dana (početak 1944. god. ) • Na centralnom pravcu Nemci su zaustavljeni neposredno pred Moskvom • Krajem 1941. god. sovjetska pojačanja, dovedena sa Dalekog istoka, prešla su u kontraofanzivu kod Moskve, tako da su Nemci odbačeni od grada

• Sovjeti su brojna industrijska postrojenja, kao i naučne institute prebacili u azijski deo SSSR-a • Georgij Konstantinovič Žukov

• Georgij Konstantinovič Žukov (1896 -1974) • Sovjetski maršal i komandant

• U ranu zoru 7. decembra 1941. god. Japan je napao američku pomorsku bazu Perl Harbor na Havajima • To je bio japanski odgovor na zabranu izvoza nafte iz SAD u Japan i zahtev da se Japanci povuku iz Kine i Indokine • Napad je izveden pod komandom admirala Jamamota, jednog od najsposobnijih japanskih komandanata

Napad na Perl Harbor

• Admiral Isoroku Jamamoto (18841943)

• Američka pacifička flota doživela je ozbiljne gubitke i nije mogla da zaustavi japansku ekspanziju na Dalekom istoku u prvoj polovini 1942. god. • Japanci su zauzeli: Filipine, Singapur, Hong Kong, jugoistočnu Aziju

Severna Afrika • Nemci i Italijani su potiskivali Britance u nameri da zauzmu Suecki kanal • Vodjeno je nekoliko bitaka u pustinji, od kojih je najpoznatija za luku Tobruk, koju su Nemci zauzeli 1942. god. • Komandu nad 8. britanskom armijom, koja se borila u sev. Africi preuzeo je general Montgomeri • Pod njegovom komandom Britanci su zaustavili nemačko napredovanje u jesen 1942. god. u bici kod El Alamejna, nakon čega su prešli u kontraofanzivu i potisnuli Nemce prema Tunisu • Tu su ih opkolili i prinudili na predaju u proleće 1943. god. • Osvajanjem severne Afrike zapadni saveznici stekli su mogućnost napada na Siciliju i Italiju

• General Bernard Lo Montgomeri (18871976)

Saveznički komandanti u Berlinu 1945. god. (Montgomeri, Ajzenhauer, Žukov, De Tasinji)

• Američke i britanske trupe su se tokom jula 1943. god. iskrcale na Siciliji • Posebno teške borbe sa Nemcima vodjene su kod Salerna • Septembra 1943. god. Nemci su se povukli sa Sicilije • Kralj Vitorio Emanuel je smenio Musolinija, a Italija je kapitulirala 8. septembra 1943. god. • Nemci su okupirali severnu i srednju Italiju

Istočni front 1942 -1943 • Tokom 1942. god. Nemci su pokrenuli veliku ofanzivu na južnom delu istočnog fronta • Zauzeli su Krim, izbili su na severni Kavkaz, pretivši da zauzmu naftonosna polja • U leto 1942. god. oni su stigli do reke Volge, do grada Staljingrada • Od jula 1942. god. do februara 1943. god. kod Staljingrada je vodjena bitka, koja se smatra prekretnicom II svetskog rata i koja je završena pobedom sovjetske vojske i predajom nemačke 6. armije

Staljingradska bitka

• Vasilij Zajcev • Najpoznatiji ruski snajperista • Ubio je 149 nemačkih vojnika u Staljingradu

• Spomenik braniocima Staljingrada (“Domovina majka zove”) • Nalazi se na Mamajev Kurganu, brdu iznad Staljingrada, na kojem su vodjene žestoke borbe

• Nakon pobede kod Staljingrada, sovjetske trupe preuzimaju inicijativu • U leto 1943. god. došlo je do najveće tenkovske bitke u istoriji, poznate i kao “bitka čelika” • Bitka je vodjena kod grada Kurska i završena je velikom pobedom sovjetske vojske • Glavnu sovjetsku snagu činili su tenkovi T-34, dok su Nemci koristili takodje nove tenkove Tigar i Panter

T-34

Panter