iddet Ya Da Agresyon Gsteren Bireyin Ynetimi Dr

Şiddet Ya Da Agresyon Gösteren Bireyin Yönetimi Dr. Öğr. Üyesi Serap GÜLEÇ Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği ABD 1 1. 2. 2022

AGRESYON VE ŞİDDET GÖSTEREN BİERİN YÖNETİMİ İNSANLIK TARİHİ KADAR ESKİ OLAN ŞİDDET TOPLUMLARIN EN ÖNEMLİ SORUNLARINDAN BİRİNİ OLUŞTURMUŞTUR. 2 1. 2. 2022

AGRESYON VE ŞİDDET GÖSTEREN BİERİN YÖNETİMİ �Son yıllarda dünya genelinde, evrensel bir salgın olarak tanımlanan agresyon ve şiddet bir çok araştırma yapılmasına, sosyolojik olarak incelenmesine ve türlü proje geliştirilmesine rağmen etkisini arttırarak devam ettirmektedir. 3 1. 2. 2022

Davranış repertuarımızın son derece karmaşık bir parçası olan agresyon ve şiddet, insanlık tarihi boyunca bireysel ya da gruplara yönelik eylemlerle şekil değiştirerek hep var olmuştur (Fluttert, 2010). 4 1. 2. 2022

BU ŞEKİL DEĞİŞTİREN ŞİDDETİN ADI Savaş, Terör, Irkçılık, Aile içi Şiddet, Kadına Şiddet, İstismar, Cinayet , Tecavüz. . . 5 1. 2. 2022

6 İnsanlık Tarihi boyunca tekerrür eden bu şiddet ve agresyon homosapienslerin diğer insan türlerini belki de bizden çok daha güçlü, soğuğa dayanıklı avlanma becerileri yüksek Neandertalleri yok etmesine kadar uzanıyor diyebiliriz. (Harari, Hayvanlardan Tanrılara) 1. 2. 2022

Peki Sapienslerin Başarısı Neydi? Sapiensler 7 Neandertaller 1. 2. 2022

Lorenz’in dediği gibi ŞİDDET VE AGRESYON insan doğasında gömülümüdür? Bowlby - Bağlanma Kuramı � Ferud - İkili İçgüdü Kuramı 8 1. 2. 2022

9 1. 2. 2022

PEKİ AGRESYON VE ŞİDDETİ KIŞKIRTAN DUYGU HANGİSİDİR? Öfke 10 1. 2. 2022

ÖFKE Öfke, haksızlıklara, karşılanmamış beklentilere, hayal kırıklıklarına, engellemelere, istenmeyen sonuçlara, gücenmelere, imrenmelere verilen son derece doğal, evrensel ve insani bir duygudur. Öfke uygun ifade edildiğinde son derece sağlıklı bir duygudur. (Soykan ve Sookoo, 2014). 11 1. 2. 2022

Öfke bizim temel duygularımızdan biri olmasına rağmen ne yazık ki çoğunlukla uygun olmayan bir tarzda öfke ile başa çıkılmaya çalışılmaktadır (Kökdener, 2008). *Bastırma *İçe atma *Patlama 12 1. 2. 2022

Agresyon ve Şiddet Gösteren Bireyin Yönetimi Öfke kontrolünü öğretmek demektir. 13 1. 2. 2022

Öfke Kontrolü Ne Demektir? Amaç: �Bireye öfkeyi doğru �Saldırganlıktan uzak, ifade etme becerisi kazandırmak için yapılan müdahaledir. 14 şiddet içermeyen kişinin çevresindekilere ve kendisine zarar vermeyecek şekilde duygusunu ifade etmesidir. 1. 2. 2022

Öfke Eyleme Vurulduğunda ; AGRESYON VE ŞİDDET ORTAYA ÇIKAR 15 1. 2. 2022

ŞİDDET VE AGRESYON 16 AGRESYON ŞİDDET Fizksel ve psikolojik zarar vermeyi içeren niyet ve davranış olarak tanımlanır. Bir Kişi yada grubun başkalarına karşı fiziksel olarak zarar vermesi. Yaralama , yok etme amacını gütmesi ile saldırganlığın uç noktası olarak tanımlanır. 1. 2. 2022

Bir tartışma sırasında hastanın sesini yükseltmesi �SÖZEL AGRESYON 17 1. 2. 2022

Fiziksel Olarak Güç kullanması �Fiziksel Agresyon 18 1. 2. 2022

Agresyon ve Şiddet Gösteren Bireyin Yönetimi 1. Agresyon ve Şiddetin Tanınması 2. Düşünce ve İnanç sisteminizde Agresyon ve Şiddeti Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi 3. Agresyon ve Şiddet oluştuğunda Terapötik ortam ve iletişim tekniklerinin kullanılması 19 1. 2. 2022

Agresyon ve Şiddetin Tanınması; �Agresyon ölçme ve tanılama sorunları nedeniyle kesin olarak bilinmemektdir. Bunun için gereken ilk adım agresyonun tanınması ile maruz kalınan olayların fark edilmesi, bildirilmesi, kayıt altına alınabilmesi ve sistematik bir şekilde ele alınabilmesidir. 20 1. 2. 2022

Agresyon ve Şiddetin Tanınması; *Zampieron ve ark. (2010) Yaptığı bir çalışmada hemşirelerin büyük çoğunluğunun hasta kaynaklı agresif davranışlara maruz kaldığı, *James ve ark. (2011) Yaptığı bir diğer çalışmada ise hemşirelerin sözel agresyona çok fazla maruz kaldıklarını, fizksel agresyon tehditleri ile karşılaştıklarını bildirmişlerdir. *Ülkemizde ise yapılan çalışmalar az olsa da sorunun evrenselliğini desteklemektedir. (sözel agresyon %94. 5, fiziksel saldırı %79 en az bir kere ) (Pekriz , 2009) 21 1. 2. 2022

Agresyon ve Şiddetin Tanınması • Öfkeye neden olan, öfkenin ifadesini engelleyen bireyin mantık dışı inançları içinde yaşadığı kültür ve aile gibi çevresel faktörlerin bilinmesi ile başlar. 22 1. 2. 2022

Agresyon ve Şiddetin Tanınması İlk olarak atacağımız adım ŞİDDET KÜLTÜRÜNE ve ŞİDDET ÇEVRESİNE yatırım yapılmamasıdır. 23 1. 2. 2022

Agresyon ve Şiddetin Tanınması *Risk değerlendirilmesi *Zarar *Risk düzeyi * Agresyon Düzeyi belirleme 24 1. 2. 2022

Agresyon ve Şiddetin Tanınması Risk Değerlendirilmesi Zarar �Ölçekler kullanılması ; �Daha önceden *Broset şiddet kontrol listesi 25 yaşanmış şiddet ve türü 1. 2. 2022

Agresyon ve Şiddetin Tanımı Risk Düzeyi �Zarar verme olasılığı *Zayıf sosyal destek * Algılanan stres * eğitim, iş , aile vb. faktörelerin değerlendirilmesi 26 Agresyon Düzeyi Belirleme Düşük Düzey: iğneleme, alay etme, hiperaktivite…. Orta Düzey: kapıları çarpma, yükses ile konuşma, bedensel belirtiler yumruk sıkma gibi… Yüksek düzey : tehdit, fiziksel olarak zarar verme kendine, 1. 2. 2022 eşyalara, başkalarına ….

Düşünce ve İnanç sisteminizde Agresyon ve Şiddeti Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi • İnternal Model &Hastaya Ait Faktörler • Eksternal Model &Çevre ve Çalışana Ait Faktörler • Durumsal Etkileşimsel Model&Hastaya Çevreye ve Çalışana Ait Faktörler 27 1. 2. 2022

İnternal Model &Hastaya Ait Faktörler 28 Düşünce Biçimi Sonuç �Bireyin – hastalığın �Hasta- bireyin doğasında var olan tanı, psikopatoloji, hastalığın şiddeti, yaşı vb gibi durumlara bağlı olarak agresyon ve şiddetin ortaya çıktığını düşünme �Biyomedikal yaklaşım sorumluluk almadığı �Hemşirelik girişimleri ile giderilmesi mümkün olmayan faktörler �Kısıtlama izolasyon tespit yöntemleri tercihi yüksek �Farmakolojik yaklaşım 1. 2. 2022 ön planda

Eksternal Model &Çevre ve Çalışana Ait Faktörler 29 Düşünce Biçimi Sonuç �Çevre ve çalışana ait �Hastaneler doğal özellikler agresyon ve şiddetin ortaya çıkmasına neden olur �Ses, mahremiyet azlığı , aşırı kontrol içeren tedavi ve bakım uygulamaları olmayan yerlerdir ve agresyonu tetikler. �Terapötik ortam gerekliliği �Güç dengelerinin gözden geçirilmesi �Çalışan ve çevreye ait faktörlerin sorumlu tutulması 1. 2. 2022

Durumsal Etkileşimsel Model&Hastaya Çevreye ve Çalışana Ait Faktörler Düşünce Biçimi Sonuç �Çalışan – hasta � Daha fazla dinleme , � İzinsiz işlem yapılmaması � Mahremiyete ve özel alana iletişimi ve etkileşimin doğası agresyon ve şiddetin ortaya çıkmasında etkilidir. 30 saygı � Çevreye hasta bireye ve çalışana – hemşireye sorumluluk verme � Hastalığın doğasını neden olarak görme yerine duyarlılık geliştirme � Terapötik ortam oluşturma gereksinimi � Hasta bireyin öfkesini tanımasına ve ifade etmesine olanak verme 1. 2. 2022

ŞİDDET VE AGRESYON YÖNETİMİ Saldırganlık iyi yönetilmediğinde hastalar, sağlık çalışanları ve terapötik ortam olumsuz etkilenmektedir. Bu anlamda saldırgan davranışları ortaya çıkmadan tanımak ve önlemek önceliklidir. Saldırganlığı yönetmede şiddetin dinamiklerini iyi anlamak gerekmektedir (Günüşen, 2016). 31 1. 2. 2022

Saldırganlıkla ilgili ipuçlarını erken fark etme, hasta karşısında sakin kalma ve uygun iletişim tekniklerini kullanma, hastada saldırganlığı tetikleyen durumu tam olarak anlama, tetikleyici durumun gelecekte ortaya çıkmaması için önlem almak önemlidir (Sullivan, 2005). 32 1. 2. 2022

• Örneğin fiziksel (egzersiz, yürüme, derin nefes), bilişsel (okuma, resim yapma, film izleme), sosyal (arkadaşlar veya çalışanlarla konuşma veya yalnız kalma), çevresel (uyaranları azaltma, müzik dinleme), spiritüel (dua etme, meditasyon, yoga) aktivitelere katılım teşvik edilmelidir (Stuart , 2013). 33 1. 2. 2022

• Hemşireler hastalara duygularını ifade etmek için fırsat vermeli, hastanın seçimlerine ve kararlarına saygı duymalıdır. 34 1. 2. 2022

• Saldırganlığı önlemede iletişim yöntemleri çok önemlidir. • Hemşireler uygun iletişim becerilerini kullanarak krizi yönetebilir. • Hastayla sakin ve alçak ses tonu ile konuşmak hastanın ajitasyonunu azaltmaya yardım edebilir (Günüşen, 2016). 35 1. 2. 2022

• Bunların ek olarak duygu boşalımını sağlamak için; • Duyguları hakkında yazma, • Duyguları hakkında konuşma, • Gevşeme egzersizleri gibi aktiviteler hastanın rahatlamasına ve kontrol kazanmasına yardım eder. • Hastalara mola verilerek uyaranların fazla bulunduğu bir ortamdan uzaklaşarak odasında veya uygun odada zaman verilmesi hastanın kontrol kazanmasına yardım eder (Stuart, 2013). 36 1. 2. 2022

• Hemşire hasta etkileşimin artması, hemşirelerin hastaları iyi dinleme becerilerinin olması, hastanın isteklerini yönetebilmede daha iyi yollar bulma, hastanın bireyselliğine saygı duyan ve önemseyen tutumlarla hastaya yaklaşım gösterilmesi önemlidir. 37 1. 2. 2022

• Önemli diğer bir durum hasta ve hemşireler arasında var olan güç dengesizliğinin azaltılmasıdır. Hastalara daha fazla özgürlük ve güç verilmelidir. Hastanın kendi üzerindeki kontrol duygusu artırılmalıdır. 38 1. 2. 2022

• TERAPÖTİK ORTAMA YÖNELİK GİRİŞİMLER • Özellikle yetersiz bir terapötik ortam hastanın saldırganlığını tetikleyen bir faktördür. Hasta için yapısal aktivitelerin olduğu bir ortam oluşturulmalıdır. Çok fazla yapılandırılmış ortam da hastayı strese sokabilir (Günüşen, 2016). 39 1. 2. 2022

• Kalabalık bir ortamda hastayı diğer bireylerle etkileşime yönlendirmek yerine hastanın odasında zaman geçirmesine izin vermekte saldırganlık davranışları yönetmede etkilidir. 40 1. 2. 2022

• SONUÇ OLARAK • Kuralları bozma davranışları ve agresyon; terapötik ortamın bozulmasına, çalışanlar ve hastalar arasında anlaşmazlıklara ve fiziksel ya da psikolojik zarara yol açabilmektedir. Bu sonuçlar ise bu tür hastaların davranışlarının kontrol altında tutulmasını gerekli kılmaktadır. 41 1. 2. 2022

KAYNAKLAR 1. Soykan Ç. Öfke ve öfke yönetimi. Kriz Dergisi 2005; 11: 19 -27 2. Sookoo S. Therapeutic management of aggression and violence. In: Norman I, Ryrie I, editors. The art and science of mental health nursing. New York: Open University Press; 2004. p. 730. 3. Irwin A. The nurse’s role in the management of aggression. J Psychiatr Ment Health Nurs 2006; 13: 309 -18. 4. Foster C, Bowers L, Nijman H. Aggressive behaviour on acute psychiatric wards: prevalence, severity and management. J Adv Nurs 2007; 58: 140 -9 5. Bjorkdahl A. Violence prevention and management in acute psychiatric care. Thesis Karolinska Institutet: Stockholm; 2010. 42 1. 2. 2022

6. Jansen G. The attitude of nurses towards inpatient aggression in psychiatric care, the development of an instrument. Dissertation for the University of Groningen: Groningen; 2005. 7. Stuart GW. Preventing and managing aggressive behavior. Principles and Practices of Psychiatric Nursing. 10 thed. Mosby: Elsevier; 2013. p. 572 -90. 8. Sullivan AM, Bezmen J, Barron CT, Rivera J, Curley-Casey L, Marino D. Reducing restraints: alternatives to restraints on an inpatient psychiatric service--utilizing safe and effective methods to evaluate and treat the violent patient. Psychiatric Quarterly 2005; 76(1): 51 -65. 9. Fluttert F. Management of aggression in forensic mental health nursing the application of the early recognition method. Thesis University of Utrecht: Arnhem; 2010. 43 1. 2. 2022

TEŞEKKÜRLER… 44 1. 2. 2022