Hvers konar ml flokkast undir barnaverndarml Mlstofa um

Hvers konar mál flokkast undir barnaverndarmál? Málstofa um barnavernd 28. nóv. 2005 Freydís Jóna Freysteinsdóttir lektor (MSW, Ph. D)

Þættir sem geta haft áhrif á skilgreiningu hugtaksins barnavernd 1. Misbrestur í aðbúnaði (ofbeldi og vanræksla) barns 2. Áhættuhegðun barns 3. Áhættuþættir 4. Úrræði 5. Tilkynning/aðilar leita sjálfir aðstoðar

Misbrestur í uppeldi barns • Ofbeldi – líkamlegt – kynferðislegt – sálrænt/tilfinningalegt • Vanræksla – – líkamleg í umsjón og eftirliti varðandi nám sálrænt/tilfinningalegt

Áhættuhegðun barns • Vímuefnaneysla • Stofnar eigin heilsu og þroska í hættu • Afbrot • Beitir annan aðila líkamlegu eða kynferðislegu ofbeldi • Erfiðleikar í skóla, skólasókn áfátt

Þegar einhverjir áhættuþættir eru fyrir hendi, skilgreinist mál þá sem barnaverndarmál? • Tengdir foreldrum – t. d. þunglyndi, vímuefnaneysla • Tengdir barni – t. d. fyrirburafæðing, fötlun • Tengdir fjölskyldu – t. d. ágreiningur milli foreldra eða milli systkina • Félagslegir þættir – t. d. fátækt, atvinnuleysi • Menningarlegir þættir – t. d. viðurkennt að ung börn séu ein heima

Skilgreinir þörf fyrir sértæk úrræði mál sem barnaverndarmál? • Úrræði sem finna má í barnaverndarlögunum, til dæmis: – Tilsjón – Persónuleg ráðgjöf – Stuðningsfjölskylda

Skilgreinist barnaverndarmál eftir aðkomu/leið? • Ef tilkynning berst – flokkast mál undir barna-verndarmál? • Ef foreldri/barn leitar sjálft – er þá ekki um barnaverndarmál að ræða?

Rannsóknaraðferð • Spurningalistar – almennir barnaverndarstarfsmenn • Símtöl til nefnda • 14 dæmasögur – – – Ofbeldi (grátt svæði) Vanræksla (grátt svæði) Áhættuhegðun barns Áhættuþættir Úrræði Stuðningur/þvingun • Auk þess spurningar um: – – – Aldur Menntun Starfsaldur Fjölda íbúa í umdæmi Höfuðborgarsvæði eða landsbyggð – Viðhorf til menntunar barnaverndarstarfsmanna – Fyrirkomulag tölvukerfis

Niðurstöður • Svarhlutfall 53% – 90 barnaverndarstarfsmenn hjá 34 barnaverndarnefndum • Meðalaldur 41 árs • Meðalstarfsaldur 9 ár í barnavernd • Fjöldi starfsmanna 0 -17 á hverjum stað

Menntun barnaverndarstarfsmanna

Viðhorf um kröfur til menntunar barnaverndarstarfsmanna

Viðhorf til samræms tölvukerfis í barnavernd yfir allt landið

Áhættuhegðun • 14 ára drengur sem á við vímuefnavanda að stríða, mætingum ábótavant í skóla og fer ekki eftir reglum um útivistartíma • 95% barnaverndarstarfsmanna flokka málið undir barnaverndarmál

Áhættuþættir “Já” Móðir þunglynd og fjárhagserfiðl. Einstætt foreldri, barn með ADHD og þráhyggju Greindarskert móðir “Nei” 13 (28%) 34 (72%) 14 (29%) 34 (71%) 10 (21%) 37 (79%)

Þörf á sértækum úrræðum “Já” “Nei” Saga um misbrest í uppeldi hjá 12 ára stúlku 30 (62, 5%) 18 (37, 5%) Drengur með ADHD og Tourette 16 (33%) 32 (77%)

Stuðningur/þvingun Fjöldi og hlutfall bvst sem telja viðkomandi mál flokkast sem barnaverndarmál (“Já”) Foreldri/barn leitar aðst. Tilkynning berst Misbrestur í uppeldi 18 (41%) 23 (50%) Áhættuhegðun barns Áhættuþættir 45 (96%) 45 (94%) 14 (29%) 13 (28%) Úrræði 30 (63%) 16 (35%)

Innra samræmi Samræmi að meðaltali hjá hverjum barnaverndarstarfsmanni á því hvað fellur undir hugtakið barnavernd Skilgreiningaratriði Áreiðanleikastuðull (a) N og % samræmi Áhættuþættir Úrræði Áhættuhegðun Tilkynning berst Aðilar leita aðstoðar 0, 59 0, 71 -0, 11 0, 65 0, 60 30 (62, 5%) 34 (71%) 42 (89%) 11 (23%) 10 (21%)

Samantekt • Ekki unnt að alhæfa niðurstöður úrtaksins yfir á þýðið (53% svarhl. ) • Meðalstarfsaldur bvst. nokkuð hár • 65% svarenda félagsráðgjafar • Einungis 50% telja að bvst. eigi að vera með starfsréttindi í félagsráðgjöf • Minni hluti hefur áhuga á sameiginlegu tölvukerfi

Samantekt. . . • Talsvert ósamræmi í skilgreiningum á því hvað fellur undir hugtakið barnavernd er varðar – Hvar mörk liggja varðandi líkamlegt ofbeldi og vanrækslu í umsjón og eftirliti – Áhættuþætti – Þörf fyrir sértæk úrræði – Tilkynning/aðilar leita aðstoðar • Tengsl fundust milli búsetu og skilgreininga • Innra samræmi viðunandi