Humanistisch christenzijn Een eigentijdse visie van een vrijdenkende

  • Slides: 71
Download presentation
Humanistisch christen-zijn Een eigentijdse visie van een vrijdenkende meerwaarde-zoeker Elcker-ik, 1 juni 2010

Humanistisch christen-zijn Een eigentijdse visie van een vrijdenkende meerwaarde-zoeker Elcker-ik, 1 juni 2010

Zien of niet zien, dat is de vraag! “To teach is to open someone’s

Zien of niet zien, dat is de vraag! “To teach is to open someone’s eyes, to let him see what he didn’t see before. ” moraaltheoloog Richard Mc. Cormick “Gelukkig jullie ogen omdat ze zien…” Matteüs 13, 16 a

Inleiding “Onze” context, omgeving, cultuur Ø een maatschappij gekenmerkt door een exponentieel versnellende toename

Inleiding “Onze” context, omgeving, cultuur Ø een maatschappij gekenmerkt door een exponentieel versnellende toename aan veranderingen, d. w. z. steeds meer: 1. 2. 3. 4. 5. 6. wetenschappelijk uitgebouwd, hoogtechnologisch & geïndustrialiseerd gemediatiseerd geglobaliseerd geïndividualiseerd levensbeschouwelijk gediversifieerd (multi/pluri) geseculariseerd & gedetraditionaliseerd

“Onze” context, omgeving, cultuur exponentieel toenemende hoeveelheid kennis Þ exponentiële toename vh aantal veranderingen

“Onze” context, omgeving, cultuur exponentieel toenemende hoeveelheid kennis Þ exponentiële toename vh aantal veranderingen id West. maatschappij Þ innovatieve en efficiënte vormgeving van onze materiële wereld Þ rest van de wereld wil op eigen kracht als het kan, en via migratie als het moet, kost wat kost deelachtig wil worden aan de verleidelijke rijkdom, comfort en bestaanszekerheid van deze competitieve, uniforme materiële cultuur. Þ duizelingwekkende centrifugale kracht, die Þ Þ Þ het sociaal weefsel binnen de samenleving uiteenscheurt, de individualisering en detraditionalisering verder in de hand werkt, en die omwille van de schaalvergroting bovendien gepaard gaat met een steeds anoniemer wordende bureaucratie. “Culturen” worden hoger of lager ingeschat afh. vh feit of zij er in slagen al of niet die “vooruitgang”te “volgen”. => segregeert de “samenleving” ook steeds meer in twee pools die meer en meer van elkaar vervreemden, steeds minder contact met elkaar hebben en elkaar steeds minder begrijpen.

“Onze” context, omgeving, cultuur Ø “Ik ga af en toe een avond in een

“Onze” context, omgeving, cultuur Ø “Ik ga af en toe een avond in een volkscafé zitten, waar iedereen me vijandig aankijkt omdat ik er niet thuishoor, maar waar ik mezelf wijsmaak dat ik zo mijn band met de gewone wereld niet verlies. Het geeft me doorgaans alleen maar een gevoel van machteloosheid, van een onpeilbaar diepe cultuurkloof. Hoe kan een gemeenschap overleven, als haar leden elkaar niets meer te zeggen hebben? Hoe praat je langer dan vijf minuten over een park? Ik zie mijn bomma graag, maar ik begrijp haar steeds minder. Met enige aanpassing kan ik hetzelfde zeggen van een hele hoop mensen in mijn land. Ik heb zo'n vermoeden dat veel politici en mediamensen, als ze eerlijk zijn, hetzelfde zouden zeggen. Alleen onze families brengen ons nog intensief in contact met de gewone man, en zelfs hen begrijpen we almaar slechter…” Tom Naegels, Mijn bomma (Spijkerschrift) in De Standaard, 13 mei 2004

“Onze” context, omgeving, cultuur Voor de haves (B): fascinerend & boeiend. Normen, voorstellingen en

“Onze” context, omgeving, cultuur Voor de haves (B): fascinerend & boeiend. Normen, voorstellingen en waarden (kunnen) veranderen => groot gevoel van vrijheid Voor de haves not (A): bedreigend en vermoeiend. Verlangen naar houvast, naar “fundamenten”, naar duidelijke normen en zekere waarden, naar guiding van sterke leiders met een sterk centripetale kracht ontwikkelend, nostalgisch en neo-romantisch pleidooi om terug te plooien op het eigen volk De kloof tussen beide groepen wordt groter en groter, wat zorgt voor toenemende spanningen.

Inleiding Peter Schmidt: 3 uitdagingen voor elke christen levend binnen deze context: 1. Een

Inleiding Peter Schmidt: 3 uitdagingen voor elke christen levend binnen deze context: 1. Een inspirerend beeld van Christus “maken” of ontwerpen dat mensen in beweging krijgt 2. Statuut, werkingskracht, levensduur en reikwijdte ervan nagaan 3. Waarheidsaanspraken, pretenties en compatibiliteit met wetenschappen ervan nagaan Ø

Inleiding Aanleiding: Studie lic. GDW (2004 -2007) 1. 2. 3. 4. 5. christendom van

Inleiding Aanleiding: Studie lic. GDW (2004 -2007) 1. 2. 3. 4. 5. christendom van Prof. Schmidt: persoonlijk antwoord geven op die 3 uitdagingen godsdienstpsychologie van Prof. Hutsebaut: onderzoek bevestigt bestaan van AC/CA= atheïstische christenen/christelijke atheïsten tip van gereformeerde theoloog Harry Kuitert: Schiften en Hetzelfde anders zien Raf Mertens, De ge-heel-de mens Thesisonderwerp: Neurologie en moreel gedrag: over determinisme en vrije wil

Inleiding Persoonlijke context: 1. als “seut en strever” 12 j. gepest en uitgesloten, een

Inleiding Persoonlijke context: 1. als “seut en strever” 12 j. gepest en uitgesloten, een loner 2. Lic. Geschiedenis (1985) & kand. GDW (1986), DCC (1989), PWW (1995), Lic. GDW (2007) 3. 25 j. leraar godsdienst (3 e graad BSO & ASO) & 1 j. geschiedenis (3 e graad ASO) 4. 24 j. gehuwd, 3 kinderen van 19, 16 en 12 5. 20 j. lid van een “gezinsgroep” 6. van 1993 tot 2001 voorganger in liturgische gemeenschap De Vleugel, begrafenissen… 7. Onderzoek naar hulp aan joden WO II & gids JMDV 8. hobby’s: films en documentaires bekijken, (krant) lezen, studeren, reflecteren, schrijven, spreken, lesgeven

Beginsituatie Kerkpraktijk in Vlaanderen: drastisch gedaald in 1967: 52% => in 2006: 8% Ø

Beginsituatie Kerkpraktijk in Vlaanderen: drastisch gedaald in 1967: 52% => in 2006: 8% Ø Geloof en privé-godsdienstbeleving progressief verzwakkend bij gebrek aan regelmatig contact met plausibiliteitsstructuren Ø In 2015: nog max. 45 priesters jonger dan 70 j. voor ca. 300 parochies in 61 gemeenten (=1/40. 000 inwoners) => doe-het-zelf-christenen Ø Kerk in Vlaanderen in crisis: ‘n zinkend schip? Ø

Beginsituatie Ø “Herr, oft erscheint uns deine Kirche wie ein sinkendes Boot, das schon

Beginsituatie Ø “Herr, oft erscheint uns deine Kirche wie ein sinkendes Boot, das schon voll Wasser gelaufen ist und ganz und gar leck ist… “ Profetische woorden van kardinaal Ratzinger, de latere Benedictus XVI, met Pasen 2005 (F. Ehlers e. a. , Mit leeren Händen, in Bild, 3 april 2010, 74 -83, p. 76)

Beginsituatie Alsmaar sneller veranderende omgeving & blind vertrouwen in routine, de onfeilbare structuur, organisatie

Beginsituatie Alsmaar sneller veranderende omgeving & blind vertrouwen in routine, de onfeilbare structuur, organisatie & zichzelf => aanvaringen, een zinkend schip, een crisissfeer… 1. 2. struggle for life : Evolutie van “overlevering” naar “overleving” survival of the fittest? ! => adapt or perish (cfr. Agfa-Gevaert) “Crisissen zijn uitdagingen” (André Leysen) => (persoonl. ) zoektocht nr concept, model, beeld v christen-zijn (beter) aangepast aan steeds sneller veranderende omgeving: 1. Solo-religieuzen onder de leeslamp of in kleine kringen van gelijkgezinden (Jan Oegema) 2. “laboratoria” berustend op zelforganisatie (zoals De Vleugel)

Criteria voor een aan onze geseculariseerde context beter “aangepast” christusbeeld 1. 2. 3. Sally

Criteria voor een aan onze geseculariseerde context beter “aangepast” christusbeeld 1. 2. 3. Sally Mc. Fague, Modellen voor God (1990): Metaforisch en heuristisch: experimenterend & uitproberend, denkend op een alsof-manier, mogelijkheden verbeeldend die nieuw zijn, durvend anders te denken Herman Wiersinga, Geloven bij daglicht (1992): 1. Na-denkbaar, cfr. rationalisering in secularisatieproces 2. Voorstelbaar, cfr. poëtisering 3. Ervaarbaar, cfr. humanisering 4. Werkbaar, cfr. functionalisering 5. Bevrijdend Raf Mertens, De ge-heel-de mens (2000): 1. Coherent 2. Consistent met de huidige stand van zaken in de wetenschap 3. Verifieerbaar

Het dynamische ABC-model A: elke “Ander” (of groep van anderen) Ø die veel minder

Het dynamische ABC-model A: elke “Ander” (of groep van anderen) Ø die veel minder of onvoldoende kansen en mogelijkheden heeft om zichzelf te ontplooien, of wiens kansen en mogelijkheden om de een of andere reden bedreigd worden Ø

Het dynamische ABC-model De bedreiging = ernstig (& liefst niet de schuld v. A)

Het dynamische ABC-model De bedreiging = ernstig (& liefst niet de schuld v. A) 1. 2. 3. 4. 5. 6. intern en/of extern biologisch (nature) en/of omgevingsbepaald (nurture). van materiële en/of immateriële aard fysisch en/of “psychisch” tijdelijk, regelmatig terugkerend of permanent te verhelpen, slechts gedeeltelijk of niet te verhelpen…

Het dynamische ABC-model Bv. Gevolgen v ca 100. 000 (v)echtscheidingen vr 50. 000 à

Het dynamische ABC-model Bv. Gevolgen v ca 100. 000 (v)echtscheidingen vr 50. 000 à 60. 000 kinderen/jaar: materieel, financieel, psychologisch, sociaal… soms afhankelijk van l de slechte wil van (een van beide) ouders, l de beperkte financiële mogelijkheden, l geen of een mislukte echtscheidingsbemiddeling, l de beperkte draagkracht v (een van beide) ouders of vh kind zelf l het gemis van vriendjes en van een eigen stekje (stukje thuis) door verblijfsco-ouderschap, l relatie met stiefouder(s), l positie binnen een nieuw samengesteld gezin… => 2 X meer kans zelf te scheiden (gegevens vh CBS), slechtere schoolprestaties, meer gedragsproblemen, lager psychologisch en emotioneel welbevinden, lager zelfbeeld en meer problemen op het gebied van sociale relaties Ø

Het dynamische ABC-model B: elke “Burger” (of groep van burgers) Ø die veel meer

Het dynamische ABC-model B: elke “Burger” (of groep van burgers) Ø die veel meer of in ieder geval voldoende kansen en mogelijkheden heeft om zichzelf te ontplooien en die over voldoende vrijheid of autonomie beschikt om te kiezen of en wanneer hij/zij deze kansen en mogelijkheden wil benutten: Ø

Het dynamische ABC-model Autonomie van B = voorgegeven en/of verworven: 1. 2. 3. 4.

Het dynamische ABC-model Autonomie van B = voorgegeven en/of verworven: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. hoog IQ, grote sociale en/of emotionele intelligentie temperament en extravert karakter huidskleur uiterlijk gezondheid verrijkend en stimulerend opvoedingsmilieu materieel comfort en voldoende financiële mogelijkheden status, netwerk…

Het dynamische ABC-model C: elke “Christen” (of groep van christenen), die met “Christus als

Het dynamische ABC-model C: elke “Christen” (of groep van christenen), die met “Christus als camera” (of met de ogen van Christus) naar de werkelijkheid wil (leren) kijken, om te proberen: 1. de bedreiging van de zelfontplooiing van A te zien op een creatieve en tevens confronterende wijze B oog te doen krijgen voor A, B te bewegen tot compassie (mededogen) en tot compensatie 2. 3.

Het dynamische ABC-model “We moeten juist degenen die dagelijks een normaal, vredig leven leiden,

Het dynamische ABC-model “We moeten juist degenen die dagelijks een normaal, vredig leven leiden, en zich om kleine dingen zorgen maken, wakker schudden, schokken, en hen confronteren met wat er om hen heen gebeurt. Zij zijn er misschien zelf verantwoordelijk voor. Zij kiezen regeringen, zij betalen belasting. ” James Nachtwey

Het dynamische ABC-model “Ik ben begonnen met een reportage over armoede. Armoede is wijdverspreid

Het dynamische ABC-model “Ik ben begonnen met een reportage over armoede. Armoede is wijdverspreid in Indonesië. Echt schrijnende armoede. Dit zijn mensen met werk, gezinnen. Dit is echt een arbeidersbuurt. Die mensen moeten hier wonen. Hier langs de spoorlijn. Ze zijn niet verslaafd of zo. Ze werken en willen hun gezin onderhouden. Ze komen van het platteland en kunnen zich geen gewoon huis veroorloven. Daarom hebben ze hier maar krotten gebouwd. Hier betalen ze geen huur.

Het dynamische ABC-model Toen ik deze reportage maakte, ontdekte ik een man met één

Het dynamische ABC-model Toen ik deze reportage maakte, ontdekte ik een man met één arm en één been. Jaren geleden is hij in een dronken bui door een trein overreden. Dat heeft hij weten te overleven. Hij woonde met zijn vrouw en hun vier kinderen op de kiezels tussen de sporen. Ik zag dat hij liefdevol was voor zijn kinderen, dat zij ook van hem hielden en dat hij zijn best deed om het gezin bij elkaar te houden. Ik heb vrij veel tijd besteed aan het vastleggen van hun leven. James Nachtwey

Het dynamische ABC-model Ø “ 22 mei. Geachte Mr Nachtwey. Ik las over de

Het dynamische ABC-model Ø “ 22 mei. Geachte Mr Nachtwey. Ik las over de familie Sumarno en kreeg geen zielenrust. Ik kan me het leed van deze familie haast niet voorstellen. Ik heb niet veel. Ik krijg maar 396 dollar (€) per maand van de bijstand maar ik wil proberen om de familie 20 dollar (€) per maand te sturen. ” Een briefschrijver

Het dynamische ABC-model Mogelijk gevolg: de behulpzame Burger wordt zelf “Christen” (B=>C), en dan

Het dynamische ABC-model Mogelijk gevolg: de behulpzame Burger wordt zelf “Christen” (B=>C), en dan begint het proces opnieuw: 1. C ziet de arme kansen van A, en zorgt ervoor 2. dat A bij B in beeld komt, 3. dat de aandacht van B op een zo in-dringende wijze wordt getrokken op A, dat B de “armoede” van A ook echt ziet, en 4. dat B effectief ingaat op het appèl dat uitgaat van het gelaat van A. (cfr. filosoof Emmanuel Levinas) “De blik van de ander is een moreel appèl. ” Raf Mertens

Het dynamische ABC-model C probeert ook te zien waar en wanneer 1. 2. 3.

Het dynamische ABC-model C probeert ook te zien waar en wanneer 1. 2. 3. B de kansen en mogelijkheden tot zelfontplooiing van A bedreigt B = de Boze (dader) B A (vooralsnog) niet ziet staan B = de Blinde (omstander) B de bedreigde A wel opmerkt, maar deze (vooralsnog) links laat liggen B = de Bange (omstander)

Het dynamische ABC-model C probeert met compromitterende, ontluisterende, onthullende beelden van B ervoor te

Het dynamische ABC-model C probeert met compromitterende, ontluisterende, onthullende beelden van B ervoor te zorgen dat A: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. = inziet hoe B (mede) ad basis ligt van A’s beperkte mogelijkheden zich verenigt in samenwerkingsverbanden, in actie komt en zich verzet zich bevrijdt van onderdrukking, uitbuiting en vervolging door B, zijn rechtmatig aandeel opeist, consideratie of “toegeeflijkheid en inschikkelijkheid” afdwingt eist ook door B bejegend te worden met “hoogachting” voortaan voldoende kansen en mogelijkheden krijgt subversief, ontregelend, traditie-onderbrekend (Lieven Boeve), “bedreigend” voor de comfortabele positie van B => te bestrijden met intimidatie, exclusie, isolatie, stigmatisatie, arrestatie, liquidatie

Het dynamische ABC-model Voorbeelden: 1. 2. 3. Foto van het jaar 1969 genomen door

Het dynamische ABC-model Voorbeelden: 1. 2. 3. Foto van het jaar 1969 genomen door Eddie Adams => verandert opinie v/h Westen t. o. v. oorlog in Viëtnam Bowling for Columbine, Supersize me, Deliver us from Evil, An Inconvinient Truth, The Killing Fields of Congo … Jeanne Devos met de National Domestic Workers Movement

Het dynamische ABC-model Ø Jeanne Devos(C): “Als we de oorzaken van de verdrukking en

Het dynamische ABC-model Ø Jeanne Devos(C): “Als we de oorzaken van de verdrukking en de armoede willen wegnemen, moeten we mensen samenbrengen en voor hun rechten laten opkomen. Ze moeten hun stem laten horen, zich verenigen en actie voeren. De wetten moeten veranderen. Alleen zo kun je echt iets veranderen en mensen minder afhankelijk maken van voedselen materiële hulp… Er is maar één geloof. Het geloof in de waardigheid van de mens. Mensen weerbaar maken en laten opkomen voor hun eigen waardigheid. Daar gaat het om. ”

Het dynamische ABC-model Mogelijk gevolg: de arme Ander wordt zelf “Christen” wordt (A=>C), en

Het dynamische ABC-model Mogelijk gevolg: de arme Ander wordt zelf “Christen” wordt (A=>C), en dan begint ook hier het proces opnieuw. 1. C ziet de “bedreigingen” uitgaande van de boze, blinde of bange B en zorgt ervoor 2. dat B bij A in beeld komt, 3. dat de aandacht van A op een zo in-dringende wijze wordt getrokken dat A de “bedreiging” van B ook echt ziet, en 4. dat A ook effectief ingaat tegen de bedreiging die uitgaat v B

Het dynamische ABC-model Maar C wil ook hebben voor: 1. 2. oog hoe A

Het dynamische ABC-model Maar C wil ook hebben voor: 1. 2. oog hoe A voldoende mogelijkheden en kansen op zelfontplooiing verwerft, en/of zich bevrijdt van de onderdrukking of uitbuiting door B hoe een bewogen, bij A betrokken, bekeerde B wél compassie heeft met A en werk maakt van compensatie en/of bevrijding van A

Het dynamische ABC-model C’s (zoals Cardijn, Camara…) = “zieners, denkers en doeners”, leraars die

Het dynamische ABC-model C’s (zoals Cardijn, Camara…) = “zieners, denkers en doeners”, leraars die eerst zelf “geleerd hebben op een bepaalde manier naar de werkelijkheid te kijken, en er, vanuit deze manier van kijken, intensief van geleerd hebben” (Erik Borgman), die geleerd hebben hetzelfde anders te zien (Harry Kuitert), en die vervolgens, als echte eye openers A’s en B’s willen leren zelf 1. aandachtig ZIEN (bewustwording) 2. wijs (analytisch-kritisch, creatief & genuanceerd) OORDELEN (reflectie) 3. profetisch (geëngageerd) HANDELEN (actie) “Zolang je ergens niet naar kunt kijken, kun je er niets aan veranderen. Je moet het eerst zien, daarna kun je het leren begrijpen en pas dan kun je er iets aan veranderen. ” Fotografe Lynn Johnson

Het dynamische ABC-model Zonder de wijsheid dreigt het profetische hard en bitter te worden,

Het dynamische ABC-model Zonder de wijsheid dreigt het profetische hard en bitter te worden, en zonder het profetische dreigt de wijsheid soft and sweet te worden. Zonder wijsheid loopt men al te gemakkelijk zichzelf voorbij, zonder het profetische loopt men al te gemakkelijk de ander voorbij.

Het dynamische ABC-model Het ABC-model is ook dynamisch: 1. 2. 3. 4. Iemand kan

Het dynamische ABC-model Het ABC-model is ook dynamisch: 1. 2. 3. 4. Iemand kan mettertijd (tijdelijk of blijvend) van positie (A, B of C) veranderen Iemand kan (meestal op verschillende “terreinen”) ook verschillende posities (A, B en/of C) tegelijkertijd innemen Iemands draagkracht kan – afhankelijk van de positie(s) en/of terreinen – verschillen of mettertijd veranderen Iemands draaglast kan – afhankelijk van de positie(s) en/of terreinen – verschillen of mettertijd veranderen.

Om als C A’s en B’s bij elkaar in beeld te brengen, heb je

Om als C A’s en B’s bij elkaar in beeld te brengen, heb je een “camera” nodig Ø 15 -jarige kleurling, Christopher Rose, vermoord voor ipod => Christopher Rose Community Empowerment Campaign doel: activiteiten ondersteunen om burgerzin te verhogen, CAMERA: “Community Action and Mobilisation Effort to Raise Awareness”, met motto ‘Turn your camera on’ doel: getuigen v geweld (gewone burgers, maar ook bedrijven, kerken, scholen en het verenigingsleven) oproepen om l de feiten te rapporteren, l eventueel te filmen en l zelf in te grijpen. CAMERA, PACE en HOPE. Ipodmoord in de VS, in Knack, 36/18 (2006) 39. De ouders kregen vr dit initiatief een onderscheiding vd gemeenteraad in New York.

Zelfs een kind kan vrij vlot leren omgaan met een camera Opdracht voor kinderen

Zelfs een kind kan vrij vlot leren omgaan met een camera Opdracht voor kinderen (11 -12 j. ) van docente Silke Pfeiffer in een van haar lessen kinderfilosofie met als thema “Wat is mooi en wat is lelijk? ” : “Trek de stad in en fotografeer wat jullie mooi en wat jullie lelijk vinden. ” Reportage De Rede van het Kinderen en filosoferen (Noorderlicht), 23 mei 2000, Ned. 3/VPRO, 20. 25 -20. 48. http: //www. youtube. com/watch? v=r. Ss 0 XJygif 8

Christus als camera? “De brandende vraag is… waarom ik deze opgave [– volgens Schillebeeckx

Christus als camera? “De brandende vraag is… waarom ik deze opgave [– volgens Schillebeeckx is de centrale opgave voor christenen een radicaal verzet tegen elke vorm van lijden en onderdrukking –] als de mijne zou beschouwen? Waarom zou ik mij iets aantrekken van een boodschap die tweeduizend jaar geleden verkondigd werd in een situatie en binnen een denkkader die essentieel van de mijne verschillen? ” Erik Borgman

Christus als camera? Peter Schmidt: met voldoende zekerheid over de historische Jezus: 1. geboren

Christus als camera? Peter Schmidt: met voldoende zekerheid over de historische Jezus: 1. geboren ca 7 à 4 v. C. , ca. de tijd dat Herodes de Grote stierf, 2. bracht zijn kinder- en jeugdjaren door in Nazareth in Galilea, 3. werd gedoopt door Johannes de Doper, 4. verzamelde leerlingen om zich heen, 5. onderrichtte in kleine steden en dorpen en op het platteland, 6. predikte de komst van het Rijk Gods, 7. ging rond het jaar 30 naar Jeruzalem voor het joodse paasfeest, 8. verwekte opschudding in de tempel, 9. hield een laatste maaltijd met zijn leerlingen, 10. gevangen genomen & ondervraagd dr joodse gezagdragers in Jeruzalem. 11. terechtgesteld op bevel vd Romeinse landvoogd Pontius Pilatus Kuitert: Een historische Jezus heeft geen effect.

Christus als camera? Ø Drie aspecten lijken voor het verhaal van Jezus karakteristiek te

Christus als camera? Ø Drie aspecten lijken voor het verhaal van Jezus karakteristiek te zijn: 1. zijn spreken in parabels [of beeld-spraak], 2. zijn tafelgemeenschap met de uitgestotenen en 3. zijn dood aan het kruis Sally Mc Fague Ø De rest is min of meer “van verbeelding”: “een complexe mengeling van overgeleverde herinneringen, symbolischreligieuze interpretatie en literair-theologische constructie. ” Harry Kuitert Ø “Jezus was een marginale jood die een marginale beweging leidde in een marginale provincie van een uitgestrekt Romeins Rijk. ” exegeet John Meier Ø “Aber er blieb nicht stehen, sondern ging an unseren Zeit vorbei und kehrte in die Seinige zurück. ” Albert Schweitzer

Christus als camera? De inhoud van de christelijke boodschap volgens de Urugayaanse jezuïet Juan

Christus als camera? De inhoud van de christelijke boodschap volgens de Urugayaanse jezuïet Juan Luis Segundo 1. is níet onveranderlijk en absoluut, maar integendeel 2. juist veranderlijk & relatief, afh. vd omstandigheden waarin mensen leven. volgens de Zuid-Afrikaanse dominicaan Albert Nolan 1. verschilt van tijd tot tijd en van plaats tot plaats; 2. maar de vorm blijft onveranderd, of liever gezegd, zou onveranderd moeten blijven. Als vorm leert de traditie hoe je naar de werkelijkheid moet kijken, maar niet wat je ziet. Theologie is vooral nadenken over vorm en vormgeving. Erik Borgman “De vorm verwijst dus naar de manier van kijken. ” Jacques Haers

Christus als camera? ! Mijn voorstel: “Christologie is een werkwoord”: in de verhalen over

Christus als camera? ! Mijn voorstel: “Christologie is een werkwoord”: in de verhalen over Jezus 1. de tijd- , plaats- taal- en cultuurgebonden, inhoudelijke “ver-van-mijn-bed” elementen laten voor wat ze zijn, 2. op zoek gaan naar steeds weerkerende, tijdloze vormen, schemata, zoekontwerpen, patronen, roosters, ramen, interpretatiekaders, scripts, scenario’s… Het gaat er niet om wat één individu tweeduizend jaar geleden deed, maar wat wij nu. . . doen. Sally Mc Fague

Christus als camera? ! De joodse leraar Jezus, zoals we die kennen uit de

Christus als camera? ! De joodse leraar Jezus, zoals we die kennen uit de evangelies (C) volgt vaak, onafhankelijk van de steeds wisselende context, eenzelfde script van “oriëntatie, desoriëntatie en heroriëntatie” (Mc. Fague) als hij zijn leerlingen (B) wil leren kijken naar 1. de “anderen”, zieken, zondaars… (A) 2. de priesters, schriftgeleerden… (B) opdat hun ogen zouden opengaan en zij zouden doen wat moet gedaan: “recht voor ieder mensenkind, brood voor ieder kind van mensen, vrede en een nieuwe wereld” (Huub Oosterhuis) “Christus als camera” = metafoor voor hetzelfde anders (leren) zien, met de ogen van Christus = een script dat ook ons blijvend kan inspireren tot mededogen, bevrijding, heroïsche naastenliefde en gerechtigheid = ook voor “Rechtvaardigen zonder God” à la Jaurès, Tarrou in La Peste

Christus als camera? ! Vb. van verhalen en gelijkenissen uit het NT waarin de

Christus als camera? ! Vb. van verhalen en gelijkenissen uit het NT waarin de ABC-structuur te herkennen valt. Passage NT A B C Mc. 10, 17 -22 De armen Een rijke jongeling Jezus “Geef het geld aan de armen…” maar de man werd somber toen hij dit hoorde en ging teneergeslagen weg. Mc. 12, 41 -44 De arme weduwe De leerlingen Jezus Hij ging tegenover de offerkist zitten en keek hoe de mensen er geld in wierpen. Mt. 15, 21 -28 De door een demon gekwelde dochter Jezus Een Kanaänitische vrouw “Zeker Heer, maar de honden eten toch de kruimels op die van de tafel vallen. ” Joh. 8, 1 -11 Een vrouw die op overspel betrapt was De schriftgeleerden en farizeeën Jezus “Wie van jullie zonder zonde is, laat die de eerste steen naar haar werpen. ”

Christus als camera! Heel wat NT-verhalen van en over Jezus willen mensen dus vooral

Christus als camera! Heel wat NT-verhalen van en over Jezus willen mensen dus vooral een welbepaalde visie, een kijk op de wereld, meegeven, een kader waardoor ik hetzelfde anders ga zien, waardoor mijn leven een nieuwe wending krijgt en daarmee eveneens een nieuwe betekenis = de christelijke kijk Zolang een bijbelverhaal, weze het een genezingsverhaal, een wonderverhaal, een mythe, een legende, een parabel of wat dan ook, ons kan leren hoe we moeten leren kijken, leren oog hebben voor wat anderen (nog) niet zien, zolang speelt de historisch-literaire tekstkritiek slechts een secundaire rol als hulpwetenschap. Verbeelding laat ons hetzelfde anders zien, en dat werkt… De verhalen spreken tot de verbeelding. Ze spreken, dat is wat ze doen als ze werken. Harry Kuitert. En als ze niet werken: “schiften” of gewoon deleten

Fotoreportage “Van de schoonheid en de troost” als mogelijke semestertaak godsdienst 3 e graad

Fotoreportage “Van de schoonheid en de troost” als mogelijke semestertaak godsdienst 3 e graad ASO Alexia Leysen (6 LWI 6, 2006) maakte in 2006 tijdens een reis door Syrië een fotoreeks over “De Islam en zijn vele gezichten”: “Ik heb geprobeerd de personen op mijn foto’s te analyseren maar stuitte, als buitenstaander, vooral op veel vragen. Allen vertoeven ze in of rond de moskee maar waar zijn hun gedachten? Bidden ze? Zijn ze triest en zoeken ze troost? Of zijn ze hierheen gekomen voor de rust en de schoonheid die de moskee te beiden heeft? ”

Fotoreportage “Van de schoonheid en de troost” als mogelijke semestertaak godsdienst 3 e graad

Fotoreportage “Van de schoonheid en de troost” als mogelijke semestertaak godsdienst 3 e graad ASO Ø Telkens weer wassen ze, vol respect en met grote zorg, hun voeten vooraleer ze de moskee betreden. Hoofddoek op, schoenen uit, voeten wassen, knielen. En bidden. Wordt geen van hen de regels ooit moe? Alexia Leysen

Fotoreportage “Van de schoonheid en de troost” als mogelijke semestertaak godsdienst 3 e graad

Fotoreportage “Van de schoonheid en de troost” als mogelijke semestertaak godsdienst 3 e graad ASO Ø De wijsheid komt met de jaren, zeggen ze. Maar veranderen de religieuze opvattingen van oudere moslims met de jaren door hun ervaringen en persoonlijke levenswijsheden of zijn die nog steeds hetzelfde als de opvattingen die al eeuwenlang meegaan? Alexia Leysen

Fotoreportage “Van de schoonheid en de troost” als mogelijke semestertaak godsdienst 3 e graad

Fotoreportage “Van de schoonheid en de troost” als mogelijke semestertaak godsdienst 3 e graad ASO Ø Deze jonge Syrische vrouw, geheel in gewaden gehuld en in gedachten of gebeden verzonken, zit in het midden van de moskee, waar mensen heen en weer lopen maar toch lijkt ze zich ervoor te hebben afgesloten en zich in een andere wereld te bevinden. Aan wie of wat denkt zij? Alexia Leysen

Statuut van “Christus als camera”? De uit de Jezusverhalen afgeleide schemata of patronen =

Statuut van “Christus als camera”? De uit de Jezusverhalen afgeleide schemata of patronen = niet uniek. Ø “Alle wijzen predikten een spiritualiteit van empathie en mededogen; ze stonden erop dat mensen hun egoïsme en hebzucht, hun gewelddadigheid en liefdeloosheid lieten varen. Elke traditie ontwikkelde haar eigen formulering van de Gulden Regel: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet. Voor de wijzen uit de Spiltijd draaide religie om respect voor de heilige rechten van anderen [A] en niet om orthodox geloof. Als mensen zich vriendelijk en grootmoedig gedroegen tegenover anderen [A], konden ze de wereld redden… Wij moeten dit ethos uit de Spiltijd herontdekken. In onze globaliserende wereld kunnen we ons geen bekrompen of selecte visie meer veroorloven. We moeten leren leven en handelen alsof mensen in verre landen even belangrijk zijn als wijzelf. ” Karen Armstrong

Statuut van “Christus als camera”? Ø Ø Ø Jezus = niet de eerste die

Statuut van “Christus als camera”? Ø Ø Ø Jezus = niet de eerste die mededogen predikte, noch de enige. Zijn boodschap = dus helemaal niet zo uniek, maar wij zijn gewoon er het best mee vertrouwd. (cfr. moedertaal, familie) Omdat in hun diepste kern de religies van de Spiltijd het ideaal van medeleven, respect voor allen en zorg voor allen deelden, maakt het allemaal niet zoveel uit welke weg je neemt, welke camera je gebruikt, als je er maar mee leert zien. Ieder van ons kijkt naar de wereld door zijn eigen raam. Hoe properder het is, des te minder voel je dat je door een raam kijkt. Maar mijn buurman zal me er wel op attent maken dat ik door een raam kijk. Wat jij erdoor ziet, is niet hetzelfde als wat ik zie. Ik kan je desondanks horen en jij vertelt mij wat jij vanuit jouw venster ziet. Interessant, we verrijken elkaar. Jezuïet Raimon Panikkar

Statuut van “Christus als camera”? Katrien Verreycken van Tertio vroeg aan zuster Jeanne Devos:

Statuut van “Christus als camera”? Katrien Verreycken van Tertio vroeg aan zuster Jeanne Devos: “U werkt in India met alle godsdiensten: moslims, hindoes, boeddhisten, parsi’s, jaïns. Wat hebt u van hen geleerd? ” Jeanne Devos: “Dat het geen zin heeft om, te midden van dat pluralisme, vol te houden dat jouw God de enige is. Ik bewonder bijvoorbeeld de verdraagzaamheid en dat spontaan aangeboren gelijkwaardigheidsgevoel van de parsi’s. Van de jaïns leerde ik eerbied voor het leven. In het boeddhisme staat de harmonie centraal. Boeddhisme en hindoeïsme geven kracht aan het diepmenselijke. Ik ontdekte ook de kracht van yoga en van de Vipassana-meditatie. Je wordt je heel sterk bewust van het onderbewuste. En de islam is in India heel sterk de godsdienst van de vrede. Elk jaar komen miljoenen mensen samen voor een vredeketen. De meesten van hen zijn moslims. ”

Statuut van “Christus als camera” = relatief “Als – religieuze of seculiere – geloofsovertuigingen

Statuut van “Christus als camera” = relatief “Als – religieuze of seculiere – geloofsovertuigingen mensen aanzetten tot oorlogszuchtig, intolerant en onvriendelijk gedag jegens het geloof van anderen, dan zijn ze niet ‘productief’. Maar als overtuigingen aanzetten tot medeleven en eerbied ten opzichte van een vreemde [A], dan zijn ze goed, nuttig en gezond. Dat is de lakmoesproef voor ware religiositeit in elk van de grote tradities. ” Karen Armstrong “Camera’s maken geen foto’s – mensen maken foto’s. Het type camera dat je hebt, is niet zo belangrijk, het gaat om wat je ermee wilt doen. ” Caputo van National Geographic

Werkingskracht, levensduur en reikwijdte van “Christus als camera”? PROBLEMEN: Kennis van de verhalen van

Werkingskracht, levensduur en reikwijdte van “Christus als camera”? PROBLEMEN: Kennis van de verhalen van en over Jezus = als taalkennis Evolutie van gemeenschappelijke en gemeenschapsstichtende moedertaal over “schoolse” eenheidstaal (AN) en “saaie” vreemde taal (Fr. ) naar dode taal (Lat. ) als doel op zich? 1. Door de alsmaar sneller toenemende secularisering: => taalkennis van het christendom progressief verzwakkend bij gebrek aan regelmatig gebruik, 2. Door de alsmaar sneller toenemende individualisering: => de christelijke eenheidstaal wordt ervaren als te schools, te uniform & artificieel => steeds meer gebruik van “persoonlijker, levendiger” Verkavelingsvlaams OPLOSSING: evolutie nr lokale variant ve wereldtaal die blijkt te werken (Eng. ) 1. Door de alsmaar sneller toenemende globalisering => eenvoudige universele grammatica (ABC) van het mededogen via de christelijke grammatica aanbrengen op een beknopte, schematische en mediatieke wijze 2. => eenvoudig, snel en spelenderwijs mee weg, door steeds meer mensen steeds regelmatiger gebruikt, en daardoor ook steeds meer mensen wereldwijd met elkaar verbindend communicatiemiddel, “levend” door integratie van nieuwe termen => steeds aantrekkelijker

Werkingskracht, levensduur en reikwijdte van “Christus als camera”? Reacties van leerlingen: Ø Jan: Waarin

Werkingskracht, levensduur en reikwijdte van “Christus als camera”? Reacties van leerlingen: Ø Jan: Waarin verschilt een Christen van een gewone mens. Wel dat wordt helemaal verklaard door het ABC model. En het was voor mij een (belangrijke) bevestiging dat ik toch een Christen was (in sommige situaties). Ik doe vrijwilligerswerk met kansarme kinderen, hier kan het ABC-model enorm goed op worden toegepast. Deze kinderen verblijven hier vaak zonder papieren en hebben het ook vaak heel erg moeilijk thuis. Hier ben ik een Christen maar ook een burger. Want enkele mensen hebben mij aangezet tot dit vrijwilligerswerk (met u te beginnen) zij hebben mij getoond wat een gewoon iemand als ik kan betekenen voor zulke kinderen. In mijn positie als Christen probeer ik anderen ook te motiveren de kinderen te helpen. Zo heb ik vorig jaar met de kerstbezinning hier op school een grootse inzamelactie georganiseerd. En hebben veel B(uitengewoon vrijgevige leerlingen) de A(rmellochtone) kinderen een prachtig kerstfeest bezorgd!

Ø Ø Werkingskracht, levensduur en reikwijdte van “Christus als camera”? Pauline: Ik heb via

Ø Ø Werkingskracht, levensduur en reikwijdte van “Christus als camera”? Pauline: Ik heb via het ABC-model veel geleerd over onze maatschappij. Ik vind dat op dit moment, op de dag vandaag, de B nog niet beseft heeft hoe veel A's er zijn. Veel mensen denken als het over armen gaat meteen aan de Derde Wereld, het leven in Afrika, . . . Maar ook in België zijn er A's, in Antwerpen, Wilrijk, . . . Er zijn er veel. Te veel, zelfs. Ik vind dat dit model ons ervan bewust maakt. Het heeft mij alleszins zin gegeven om ernaar toe te gaan, of alleszins, om ze te helpen. En ik ben van plan dat echt te doen. Wanneer dat weet ik nog niet. Maar ik beloof het. Is het waardevol voor mij? Ja. Zeker en vast. En als ik kijk in mijn omgeving wordt dat model al door veel mensen toegepast. Ook door kennissen. Nu is het aan mij. Josipa: Het geeft me een nieuw inzicht in mijn leven als christen, daarom is het zeker van betekenis. Het dynamische aspect is voor mij waardevol omdat ik het gevoel heb dat het de essentie weergeeft van wat ik in mijn leven al heb meegemaakt.

Werkingskracht, levensduur en reikwijdte van “Christus als camera”? Ø Christophe: Dit model heeft me

Werkingskracht, levensduur en reikwijdte van “Christus als camera”? Ø Christophe: Dit model heeft me ertoe doen besluiten dat je Christen kan zijn zonder te geloven. Het heeft me dus verder geholpen in mijn levensbeschouwing. Ik vind het een heel sterk model. Ø Ite: De barmhartige Samaritaan is een belangrijk verhaal uit het christendom en in dit schema wordt dat in de praktijk gezet. Het geeft een oplossing voor mensen met weinig burgerzin. Ik wil die Christen zijn die anderen laat zien welke mensen hulp nodig hebben. Het schema benadrukt wat je prioriteiten in het leven zouden moeten zijn. Ø Pieter-Jan: Welke plaats Christus nog in onze maatschappij krijgt is een ontzettend moeilijke vraag, maar met behulp van een dergelijk model, wordt het gemakkelijker. Bovendien is het zo alom geldend en universeel dat je het kan gebruiken op elk moment van de dag. Het is toepasbaar op een doordeweekse situatie, bijvoorbeeld een persoon die aan de supermarkt de daklozen krant verkoopt. Anderzijds kan je er ook de grote wereldproblematiek op reflecteren. Je kiest zelf de diepgang en de reikwijdte die je er aan wil geven. Ø Levensduur en reikwijdte: zal de toekomst moeten uitwijzen

In ieder geval ook geschikt voor AC/CA! Atheïstische christenen/christelijke atheïsten (AC/CA): Ø Ø Ø

In ieder geval ook geschikt voor AC/CA! Atheïstische christenen/christelijke atheïsten (AC/CA): Ø Ø Ø kunnen geen aparte, reëel bestaande, transcendente orde boven of buiten of heel diep binnenin de immanente werkelijkheid “an sich” aanvaarden, wijzen elk ontologisch “bestaan” van God, het goddelijke of “iets” goddelijks tout court af kunnen wel verwonderd, ontroerd, geraakt worden in profane ervaringen vh morele, het esthetische, de liefde… voorlopig nog onverklaarbaar eigen “spiritualiteit”: als behorend “tot de orde van de reflexiviteit, in die zin dat ze een permanente herziening van de eigen persoonlijkheid impliceert in verhouding tot de evoluties en gebeurtenissen in de wereld, nieuwe informatie en diverse persoonlijk beleefde ervaringen en emoties. ” sociologe Liliane Voyé Jezus = joodse zoon van mensen van vlees en bloed (en niet als gehelleniseerde God-op-aarde) en Christus als een inspirerende figuur kunnen perfect leren zien met Christus als camera, maar wellicht toch op een andere wijze dan godgelovige christenen. kiezen voor orthopraxie (Go do good) i. p. v. orthodoxie

Metaforische en heuristische theologie-als-christologie (Barth) “Theologen moeten experimenteel denken, moeten zich wagen aan nieuwe

Metaforische en heuristische theologie-als-christologie (Barth) “Theologen moeten experimenteel denken, moeten zich wagen aan nieuwe constructies om theologen voor onze tijd te zijn… Relatie en onderlinge afhankelijkheid, verandering en transformatie, zijn de categorieën waarbinnen een theologie voor onze tijd moet functioneren, niet substantie, onveranderlijkheid en perfectie… Als dit denkexperiment niet een heimelijke vertaling van een theologie voor een andere tijd [of oude wijn in nieuwe zakken] wil zijn, moet het gedurfd en constructief de associaties en implicaties van deze metaforen volgen en niet louter zien als een andere manier om hetzelfde uit te drukken wat de traditionele metaforen indertijd al hebben gedaan… De metaforische theologie staat dus open voor verandering, is bereid de desoriëntatie van nieuwe ‘waarheden’ te riskeren alsook de mogelijkheid op de koop te nemen dat de sprong over de afgrond niet lukt…

Metaphorische en heuristische theologie-als-christologie Het is een theologie die past bij tijden van onzekerheid

Metaphorische en heuristische theologie-als-christologie Het is een theologie die past bij tijden van onzekerheid en verandering… ‘vrije theologie‘… omdat zij bereid moet zijn met mogelijkheden te spelen, en als consequentie, zichzelf niet al te ernstig te nemen… De veronderstelling is hier dat geloof en gedrag meer door beelden dan door begrippen worden beïnvloed, of om het te omschrijven op een meer disjunctieve manier: begrippen zonder beelden zijn steriel… Metaforische theologie is noodzakelijk tolerant of pluralistisch, omdat zij zich ervan bewust is dat, juist zoals zij bepaalde metaforen en modellen voorstelt als slechts relatief en heuristisch, ook het project als zodanig, dit soort theologie in zijn geheel een proefondervindelijke zaak is, dat zichzelf nauwelijks kan rechtvaardigen. In die zin bevindt zij zich denk ik, in de traditie van de via negativa”. De visie op zo’n theologie is er dus een die een grotere nadruk legt op “het experimentele, relatieve, partiële en hypothetische karakter ervan”. Sally Mc. Fague

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? “Deze natuurlijke vermogens

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? “Deze natuurlijke vermogens tot sympathie zijn dan ook een opmerkelijk onderdeel van onze erfenis. Zonder dit zou de Gouden Regel nooit vindbaar, laat staan toepasbaar zijn geweest… Naarmate de menselijke samenlevingen zich ontwikkelden, hebben zeer veel moralisten in diverse culturen zich verzet tegen lokale vormen van partijdigheid en gevraagd om meer aandacht voor verwaarloosde mensen. Zij steunden hierbij minstens evenzeer op het gevoel als op het denken. Denken is wel nodig voor het uitwerken van de principes waarop de verandering van instituten gebaseerd moet zijn. Maar het denken zou hier nooit aan toe kunnen komen als niet eerst door sympathie of compassie de aandacht gevestigd was op wat er mis was, en als deze aandacht niet nog meer sympathie had opgeleverd” Filofose Mary Midgley

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? Sympathie en compassie

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? Sympathie en compassie = “sociale emoties” Ø want andere mensen zijn de oorzaak of het doel van die emoties. Ø moeten oplossingen bieden voor complexe problemen, Ø bestaan daarom uit complexe programma’s, die alleen kunnen worden geschreven door onze verst geëvolueerde hersenstructuur, de neocortex… dan is het ook te begrijpen dat er meer cognitieve invloeden zullen meespelen, dat er meer andere programma’s – geschreven onder culturele invloed – zullen interfereren Ø zijn dus hogere, cognitieve emoties… etholoog Mark Nelissen.

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? Ø Ø Ø

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? Ø Ø Ø Het individu reageert op prikkels uit de omgeving. “Soms gebeurt dat eenvoudig doordat mijn aandacht levendig wordt gevestigd op de situatie van de ander en de omvang van haar leed. Ik voel me dan bij haar betrokken, simpelweg omdat ze mijn aandacht heeft, wat daarvoor niet zo was. ” Martha Nussbaum. Optische of visuele prikkels kunnen bijzonder sterk zijn. We hebben breinmodules voor het analyseren van die visuele indrukken, waaronder bij primaten specifieke submodules voor het herkennen van aangezichten. 1/3 van ons brein gebruiken we voor het zien. Hoe sterker of verrassend anders de prikkel nu, hoe meer kans hij maakt om de selectie in het brein te overleven, waarop het brein (en dus niet een “ik” dat niet bestaat) op basis van herinneringen aan eerdere soortgelijke ervaringen berekent wat de beste manier is om erop te reageren. Daarbij blijkt dat ons brein zo geprogrammeerd is dat lust-maximalisatie wordt nagestreefd, door gedrag te induceren dat waarschijnlijk het lustgevoel zal verhogen of het onlustgevoel zal verlagen. het aantal mogelijkheden al drastisch wordt gereduceerd tot enkele alternatieven.

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? Wanneer de Burger

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? Wanneer de Burger dan zó geprikkeld wordt dat hij uit zijn lood geslagen wordt, dit wil zeggen uit zijn functioneel evenwicht of homeostase wordt gebracht, en hij onrustig wordt omdat hij zich bijvoorbeeld schaamt of schuldig voelt, dan zal zijn systeem om terug in evenwicht te komen automatisch “ideeën” lanceren die dat slecht gevoel (deels) kunnen ombuigen tot een goed gevoel. Een aantal mogelijke reacties worden, zonder dat je je daar bewust van bent, al verworpen, waardoor het aantal mogelijkheden al drastisch wordt gereduceerd tot enkele alternatieven. “We komen in een bepaalde situatie terecht, en onze hersenen, die goed zijn in het herkennen van patronen, dus in het verwerken van beelden en in het analyseren van informatie proberen steeds maar verbanden te leggen en berekenen, als een hele complexe computer, onze beslissingen en bepalen ons gedrag op basis van de beste mogelijkheden en de beste kansen. We doen dus dingen en zijn ons daar een fractie van een seconde later van bewust. Ons bewustzijn hobbelt er dus een beetje achteraan, en heeft bijgevolg weinig invloed, tenzij voor de volgende keer, want dan wordt dat bewustzijn mee verrekend door het brein. ” hersenwetenschapper Dick Swaab

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? De (sociale) emotieopwekkende

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? De (sociale) emotieopwekkende stimulus die in staat is bij de Burger medeleven of mededogen te doen ontstaan, is een ander individu dat lijdt of in nood verkeert. De fysiologische grondslag van die emotie is gehechtheid en droefheid. De belangrijkste gevolgen van die emotie zijn troost en herstel van evenwicht van de ander of in de groep. Dit gebeurt er als de Burger de Ander ziet, compassie voelt en daardoor in beweging komt. Ø De (sociale) emotieopwekkende stimulus die in staat is bij de Ander verachting of verontwaardiging te doen ontstaan, is een overtreding van normen door B. De fysiologische grondslag van die emotie is afkeer en woede. De belangrijkste gevolgen van die emotie zijn bestraffing van B en het opleggen van sociale conventies en regels. Dit gebeurt er als de Ander de Burger ziet, in een colère schiet en actie onderneemt om het onrecht ongedaan te maken. Ø In beide gevallen veroorzaakt een (in dit geval visuele) prikkel van een object of situatie een onbewuste emotie die als trigger functioneert voor (moreel) handelen Ø

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? Ethisch gedrag =

Waarheidsaanspraken, pretenties van “Christus als camera” en compatibiliteit met de wetenschappen? Ethisch gedrag = een prachtige en bijzonder nuttige bijwerking van die andere (hersen)activiteiten. Maar in de hersenen tref ik geen moreel centrum aan, en zelfs geen moreel systeem als zodanig. Damasio Ø Geldt niet (in dezelfde mate) voor psychopaten, sociopaten, ASS’ers, verslaafden… omdat zij disfuncties hebben op het vlak van emotionele beleving en gevoelens in het brein en zij bijgevolg niet, niet meer of minder in staat zijn zich in te leven in of empathie te voelen met een ander. Ø “Het staat buiten kijf dat een goed functioneren van emoties en gevoelens noodzakelijk is voor normaal sociaal gedrag, waarmee ik sociaal gedrag bedoel dat in overeenstemming is met ethische regels en wetten en dat rechtvaardig kan worden genoemd. ” Damasio Ø

Besluit I don't believe there's any such thing as objective reality. It's only reality

Besluit I don't believe there's any such thing as objective reality. It's only reality as we experience it. And whatever emotions I'm feeling, for whatever reason I'm feeling them, get channeled into my work. If I'm feeling outraged, grief, disbelief, frustration, sympathy, that gets channeled through me and into my pictures and hopefully transmitted to the viewer… On the most basic level, I hope that people when they look at this work will engage themselves with it and not shut down, not turn away from it, but realize that their opinion counts for something, that they become part of a constituency, and people who have the power to make decisions that affect the lives of thousands of people know that there's a constituency forming out there, and they have to do something about it. ” James Nachtwey

Besluit Dat transformerende zit juist in dat “anders zien”, dat ons doet handelen en

Besluit Dat transformerende zit juist in dat “anders zien”, dat ons doet handelen en ons anders doet omgaan met mensen. Maar je wordt er dus ook echt een ander mens door. Je ogen (laten) openen en leren zien wat je voordien niet zag, is dus allesbehalve onschuldig en vrijblijvend, en dat heeft zo zijn gevolgen. Er zijn geen oude oorlogsfotografen en dat is niet zomaar”. Denis O’Neill, een vriend van James Nachtwey Wie in alle vrijheid en onafhankelijkheid wil getuigen over lijden en onrecht, loopt vandaag hetzelfde risico als Jezus toen om geraakt te worden en zelfs te sterven. “Wijzelf gaan heen, maar wat blijft, is wat we aan goeds gedaan hebben aan anderen. Dat zit namelijk in die anderen, is een stukje van hun leven geworden, van wat ze betekenen. Dat is wat er van je blijft als je weggaat. ” Kuitert. Wat Jezus deed - weigeren de ogen te sluiten voor, en zelfs scherpstellen op onrecht - is iets dat wij - als wij ons tenminste “christen” willen noemen ook kunnen. “Waarachtig, ik verzeker jullie: wie op mij vertrouwt zal hetzelfde doen als ik, en zelfs meer dan dat. ” (Joh. 14, 12).

Besluit “Theologische constructies zijn ‘huizen’ om voor een tijd in te leven, met ramen

Besluit “Theologische constructies zijn ‘huizen’ om voor een tijd in te leven, met ramen die een stukje openstaan en deuren op een kier; zij worden gevangenissen wanneer wij er niet langer in en uit mogen, wanneer er geen kamer bij of af mag – of wanneer men zonodig niet zou mogen vertrekken en een nieuw huis bouwen. ” Sally Mc. Fague Ø In de theologische constructie die ik hier bouwde wil ik nu wel een tijdje blijven wonen. Er hangen overal foto’s aan de muren. Foto’s die mij aanspreken en die mij erop wijzen dat ik op tijd naar buiten moet om te zien, nog beter te leren zien en te doen zien. En als wij elkaar zien … dan is er koffie…een bakje troost. Ø

Besluit Ø “We moeten het zien. Dat is onze plicht. We zijn verplicht eraan

Besluit Ø “We moeten het zien. Dat is onze plicht. We zijn verplicht eraan te doen wat we kunnen. Als wij het niet doen, wie dan? Waarom oorlogen fotograferen? Kan je met foto’s een eind maken aan een vorm van onmenselijk gedrag die al sinds mensenheugenis bestaat? Dat idee lijkt echt compleet ridicuul maar toch is het mijn motivatiebron. De kracht van fotografie is het feit dat het een gevoel van menselijkheid kan oproepen. Oorlog is onmenselijk en dus kan fotografie eigenlijk worden opgevat als het tegenovergestelde van oorlog. Als je fotografie goed gebruikt, is het een element in het tegengif tegen oorlog. Als een individu het risico neemt om zich midden in een oorlog te begeven om de rest van de wereld te laten zien wat er gebeurt, probeert hij te streven naar vrede. Misschien dat oorlogshitsers daarom altijd proberen fotografen te weren. Kon iedereen er maar eens één keer bij zijn om te zien wat voor onnoemelijke pijn de inslag van een kogel veroorzaakt of hoe een granaatscherf iemands been kan afrukken. Dan zouden mensen inzien dat niets waard is om dat één mens te laten overkomen, laat staan duizenden. Maar niet iedereen kan er een keer bij zijn en daarom zijn er fotografen bij. Zij kunnen de misleiding door de massamedia ongedaan maken en mensen wakker schudden. Door te protesteren en door de kracht van ’t protest anderen laten protesteren ”. James Nachtwey

Actualiteit Ø Pedofilieschandalen Ø Deliver us from Evil Ø Lezersbrief Ø Reactie in de

Actualiteit Ø Pedofilieschandalen Ø Deliver us from Evil Ø Lezersbrief Ø Reactie in de Kerk

Besluit Ø De paper Zien of niet zien is te lezen op: www. de-living.

Besluit Ø De paper Zien of niet zien is te lezen op: www. de-living. be onder de knop “Nuttig” Ø http: //users. telenet. be/de-living/Zien%20 of%20 niet%20 zien. doc