HTABET Hitabet Gzel konuan bir hatibin bir ksm
HİTABET
Hitabet: Güzel konuşan bir hatibin bir kısım insanları ikna etmek maksadıyla yaptığı düz cümlelerden oluşan konuşmadır
Hitabetin Amacı ve konusu: Amacı : Bir konuda bilgi vermek Bir yöne sevk etmek konusu Dinin kendine özgü esasların anlatılması (islam) Emri bi’l-maruf nehyi ani’lmünkerdir
Dinî hitabet: Din görevlileri veya ilahiyat alanının uzmanları tarafından yapılan dinî içerikli konuşmalardır. Bu tür konuşmaların vaaz, hutbe, konferans, sohbet vb. değişik şekilleri olabilir Peygamberimiz (s. a. v. ), savaşlardan önce müminlere kısa ve etkili konuşmalar yapmıştır. Bunlardan birinde şöyle buyurmuştur: “Ey insanlar! Düşmanla karşılaşmayı arzu etmeyin. Belalardan emin kılması için Allah’a dua edin. Ama onlarla karşılaştığınız zaman da sabredin. . . ”Buharî, Cihad, 156.
Dini Hitabet Çeşitleri Hutbe cuma günü ve bayram günlerinde, camide minbere çıkılarak okunur. Hutbede Allah’a dua, Peygambere salat ve selam, dinleyenlere nasihat, o günün önemi ve cemaatin bir ihtiyacını konu alan bilgiler bir plan içerisinde sunulur. Hutbeler kısa ve öz, halkın ihtiyaçlarına ve toplumun yapısına uygun olmalıdır. Vaaz, cami kürsüsünden, namazın öncesinde veya sonrasında yapılan konuşmadır. Vaaz, hutbeye göre daha uzun ve detaylıdır.
Hutbenin Yeri ve Zamanı Cami, mescid ve musallalarda hutbe irad edilir. Cuma namazında hutbe => namazdan önce Bayram namazları ile yağmur ve güneş tutulmaları dualarında => namazdan sonra irad edilir. Hutbenin Hükmü => Cuma namazı gibi farzdır.
Hutbenin Rüknü / aslı İmam Azam’a göre: zikrullah’tır. Şafiler de rükün 5’tir: İmameyn’e göre zikrullah’ın en az 3 ayet uzunluğunda olması gerekir. Hamd maddesi ve Allah lafzı şarttır. Her iki hutbede de olacak. Her iki hutbede salat ve selam Her iki hutbede takva ile tavsiye Her iki hutbeden birinde ayet okunmalı İkinci hutbe de müminlere dua etmek.
Hutbenin sıhhatinin şartları Hanefiler Şafiler Cuma vakti içinde Vakit içinde Namazdan önce Hutbe niyetiyle Cemaat huzurunda (40 kişi) Cemaat huzurunda (en az 1 kişi) Namaz ile arasının ayrılmaması Hutbe ile namaz arası yeme içme vb şeyle ayrılmamalı. Ayakta okumak Setru’l avre İki hutbe arasında oturmak Hatibin erkek olması
KUR’ANDA HİTABET İLKELERİ Kur’an-ı Kerim’de Söz’ün gücü: Kur’ân-ı Kerim güzel bir sözü verimli bir ağaca benzetir. Verimli ağacın dallarının her daim meyveli olması gibi, güzel sözün tesiri de büyük olur. O bir amel-i salih olduğu için Rabbine yükselir. Etkili ve Güzel Konuşma ﻓﻰ ﺍ ﻟﻴﺍ Onlara öğüt ver ve onların içlerine tesir edecek güzel söz söyle. ” Nisa 63 Kırıcı olmama, saygılı olma: ﺵ ﻯ ﻓﻭﺍ ﺍ ﺍ Ona yumuşak söz söyleyin. Belki öğüt alır yahut korkar. ” Taha 44
KUR’ANDA HİTABET İLKELERİ Delillerle konuşma: Anlatılanların inandırıcı olması ve kabul görmesi için delillerle konuşmak gerekir. ﺍﻭﺍ ﺍ ﺍﻗﻴ Eğer doğru sözlü iseniz hadi getirin delilinizi. (3/66) Söz ve davranışların birbirine uygun olması: ﻭ ﺍﺍ ﺍ ﻭ ﻭ ﺍﻟ ﺍ ﺍ “Siz kitabı okuduğunuz hâlde insanlara (başkalarına) iyiliği emredip kendinizi unutuyor musunuz? Bunun yanlış olduğunu düşünemiyor musunuz? ”(Bakara 44)
SÜNNETTE HİTABET İLKELERİ sözcükleri özenle seçer, muhataplarının ilgi ve ihtiyaçlarını gözetirdi. Konuşmasında topluluğun durumunu dikkate alır, ona göre sesini ve duruşunu ayarlardı. Sözcükleri tane söyler, dinleyenlerin onun sözlerini ezberleyebileceği şekilde net konuşurdu.
SÜNNETTE HİTABET İLKELERİ Bazen soru-cevap yöntemini kullanır, insanları düşündürür ve onların dikkatini çekerdi. Bir defasında sahabilerden birine, “Yezid b. Esed! Cennete girmek ister misin? ” O da, ‘Evet, Ya Resulullah!’ deyince Peygamberimiz ona, “Kendin için istediğini kardeşlerin için de iste. ” buyurmuştur. Jest ve mimiklerini kullanırdı. Bazen yüzünün şekliyle bazen de elleriyle ifadeye canlılık katardı.
KONULAR NASIL OLMALI İMAN , İBADET VE AHLAK ESASLARINI ANLATAN DAYANIŞMA VE YARDIMLAŞMAYI TEŞVİK EDİCİ MANEVİ HASTALIKLARI TEDAVİ EDİCİ DİNİ VE MİLLİ BÜTÜNLÜĞÜ KORUYAN MİLLİ BİRLİK VE BERABERLİĞİ GÜÇLENDİRİCİ
KONULAR NASIL OLMALI KARDEŞLİK RUHUNU GELİŞTİRİCİ ÖĞRETİCİ EKSİK BİLGİLERİ TAMAMLAYICI YANLIŞ BİLGİLERİ DÜZELTİCİ HURAFELER KONUSUNDA AYDINLATICI KONULAR OLMALIDIR….
HUTBE HAZIRLAMA USULLERİ EĞER HAZIRLANMIŞ BİR HUTBE İSE Okunaklı harflerle kağıda yazmalı uzun cümleler kısaltılmalı Ayetler yerinden bulmalı En az üç kere sesli okumalı Anlamadığı kelime varsa ya yerinden bulmalı ya da o cümleyi okumamalı
EĞER KENDİSİ HAZIRLAYACAK İSE Konu ile ilgili ayet ve hadisleri toplanmalı Hadisler güvenilir kaynaklardan seçilmeli Dikkat çekici bir giriş yapılmalı (Soru / kıssa / ayet-hadis ) Gelişme (ikaz ve tavsiyeler) Bir ayet / hadis ile bitirilmeli
Fıkhi yönü var ise fıkıh kitaplarından yeniden okumalı Aynı konuda yazılmış hutbe vaaz kitap vb. göz atmalı Ana fikri tayin etmeli Konuyu önce zihninde (giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini) oluşturmalı, sonra yazıya geçirmeliyiz. mahalli şiveden uzak kalıp, yazı diliyle yazmalı Mümkünse bir arkadaşına okumalı ve fikrini almalı
HUTBE SUNUMU Kıyafet temiz ve düzenli olmalı Sunumda önce birkaç defa okunmalı Telaffuzu zor cümle kelime varsa çıkartılır Ayet ve hadis metinleri hatasız okunmalı Ayet hadis makamla değil, tane konuşma üslubuyla okunmalı Ara hitaplarda cemaat ile göze gelmeli Cami ses düzeni hutbe öncesi kontrol edilmeli Ezgin, yorgun ve isteksiz görünmemeli
HUTBE DUALARI
HUTBE DUALARI
HUTBE DUALARI
HUTBE DUALARI
Allah’ım! İslama ve Müslümanlara yardım et. Vatanımızı ve milletimizi her türlü tehlikelerden koru. Bize dünyada ve ahirette iyilikler ve güzellikler ihsan eyle. Bizi anababamızı ve bütün Mü’minleri bağışla. Şüphesiz sen işiten ve dualarımızı kabul edensin.
ﻭ ﺍﻟ ﺍ ﺍﺍ ﺍﻳ ﺍ ﻱ ﺍﺏ ﻯ ﻩ ﻯ ﺍ ﺍ Şüphesiz Allah, adaleti, iyilik yapmayı, yakınlara yardım etmeyi emreder; hayasızlığı, fenalık ve azgınlığı da yasaklar. O, düşünüp tutasınız diye size öğüt veriyor. " (Nahl; 90)
- Slides: 26