Hoofdzin en bijzin SAMENGESTELDE ZINNEN Wat gaan we

Hoofdzin en bijzin SAMENGESTELDE ZINNEN

Wat gaan we deze les leren? �Wat zijn samengestelde zinnen? �Wat is een bijzin? onderschikking �Wat is hoofdzin? nevenschikking

Vergelijk beide rijen: wat valt op? (tip: let op de persoonsvorm) �Ik eet graag patat, maar �Hij fietst graag. ik lust ook pannenkoeken. �Hij fietst graag, omdat hij lopen saai vindt. �Samenwerken scheelt de leerlingen een hoop werk en meestal gaat het goed. �Samenwerken scheelt de leerlingen veel werk.

Juist! Meer dan één persoonsvorm! �Ik eet graag patat, maar �Hij fietst graag. ik lust ook pannenkoeken. �Hij fietst graag, omdat hij lopen saai vindt. �Samenwerken scheelt de leerlingen een hoop werk en meestal gaat het goed. �Samenwerken scheelt de leerlingen veel werk. Zinnen in de rij noemen we enkelvoudige zinnen. Zinnen in deze rij noemen we samengestelde zinnen.

Hoe bepaal ik of het een enkelvoudige of samengestelde zin is? �Stap 1: Zoek alle persoonsvormen. �Stap 2: Is er meer dan één persoonsvorm? Dan is het een samengestelde zin, is er maar één, dan is het een enkelvoudige zin.

Een zin heeft twee persoonsvormen, en nu? Mogelijkheid 1 De zin bestaat uit twee hoofdzinnen = nevenschikking (hoofdzin-hoofdzin - neven betekent naast) Ik eet graag patat en ik eet ook graag pannenkoeken. Mogelijkheid 2 De zin bestaat uit een hoofdzin en een bijzin = onderschikking (hoofdzin-bijzin, óf, bijzin-hoofdzin) Ik eet graag patat, hoewel pannenkoeken ook wel lekker zijn.

Wat is een hoofd- of bijzin? Hoofdzin Bijzin �De PV en O staan altijd �Meestal staan het O en de naast elkaar �De pv staat op de 1 e of 2 e plaats in de zin �Een nevenschikkend voegwoord verbindt de zinnen (en, maar, want, of) PV niet naast elkaar �De PV staat vaak achteraan in de zin �Een bijzin is een onderdeel (zinsdeel) van een hoofdzin �Kun je meestal vervangen door één of enkele woorden

Even oefenen �De leerlingen vinden deze les wel makkelijk, omdat zij zo slim zijn. �De leerlingen vinden (hz) deze les wel makkelijk, omdat zij zo slim zijn. (bz) � De leerlingen vinden deze les daarom wel makkelijk. �Hij leek behoorlijk zeker van zijn zaak, maar toch begon hij te twijfelen. �Hij leek (hz)behoorlijk zeker van zijn zaak, maar toch begon hij (hz) te twijfelen.

Ontleedschema

Het ontleden van samengestelde zinnen; twee opties: ONDERSCHIKKING �De leerlingen / vinden / deze les /wel makkelijk/, O WG LV BWB omdat zij zo slim zijn = bijzin NEVENSCHIKKING �Hij / leek / behoorlijk zeker / van zijn zaak, // maar O WG LV / toch / begon / hij / te twijfelen. BWB WG O WG BWB

Soorten bijzinnen BIJZINNEN BEPALEN �Een lijdendvoorwerpszin (lv-zin): - de bijzin kun je vervangen door dat, het of Jan. 1. Ik betwijfel of ze het weet. Ik betwijfel dat. 2. Ze vroegen of ze misschien eerder weg mochten om de bus te halen. Ze vroegen het. 3. We helpen wie hulp nodig heeft. We helpen Jan

Soorten bijzinnen BIJZINNEN BEPALEN �Een bijwoordelijke bijzin (bwb-zin): - iedere bijwoordelijke bijzin kun je vervangen door OM DRIE UUR 1. Omdat zijn brief verkeerd aankwam, is Theo getrouwd met Ria’s zusje. Om drie uur is Theo getrouwd met Ria’s zusje. 2. Toen Willem-Alexander zijn baard afschoor, verbrak Maxima hun relatie. Om drie uur verbrak Maxima hun relatie. 3. Als het heel hard regent, word je kletsnat. Om drie uur, word je kletsnat.