HOMEROS HOMEROS AKHALI BR SAVAI dddsssa aa Yunan

HOMEROS

HOMEROS

AKHALI BİR SAVAŞÇI dddsssa aa

* Yunan mitolojisinde, soylular hep ön plandadır. *Kahramanlar hep soylulardan gelir. *Savaşçı kahraman soylular, tanrı gibi gözükür. *Yunan mitolojisi motiflerinde kralların savaş arabaları ve savaş giysileri çok fazla yer alır.

• Tarihçi Strabon yukarıdaki güzellik yarışmasınının İda dağının eteklerinde tarihi Antrandos ketinde yapıldığını söyler. (Balıkesir ili sınırları içerisinde, Edremit körfezinin kuzeyi)

AKHILLEUS’UN SİLAHLARI

PRİAMOS’UN AKHİLLEUS’A YALVARMA SAHNESİ

Hektor’un Troia surları önünde karısı ve oğlundan ayrılma sahnesi

PATROKLOS İÇİN AĞLAYAN AKHILLEUS

AKHILLEUS , ARABANIN ARKASINDA HEKTOR’U SÜRÜKLERKEN

AKHILLEUS, PATROKLOS’UN YARASINI SARARKEN

AGAMEMNON İLE AKHILLEUS, ESİRLERİNİ VERMEK İSTEMEZLER

AKHILLEUS ANNESİNDEN YENİ SİLAHLARINI ALIRKEN

AKHİLLEUS ÇADIRINDA

AKHILLEUS ILE HEKTOR

Homeros'un Truva (Troya)'sı (Truva (Troya) VI örneğine göre), ve kulelerle korunuyor aşılmaz surlarla sarılmış

Helene

YAŞLI PRIAMOS

• Menelaos'un karısı Helene'yi kovalama sahnesi

• TROIA’LI BİR SAVAŞÇI

Agamem non’un altın maskı

HERODOTOS: ‘Tanrı soylarını sayan, tanrılar arasındaki yetki ve şeref alanlarını saptayan, ve tanrıları kişiliklerini belirten bu iki ozandır’ der. HOMEROS -HESİODOS njı

h. HESİODOS

THEOGONİA: 1022 dizedir. - Hesiodos’un tanrıların soyağacıyla ilgili görüşleri mitolojik kavrayışta ussal arayışın doğuşunu göstermesi açısından önemlidir. - Hellen tanrılar dünyası sistematize edilmektedir. -Evrenin yaratılış sorunu: Çeşitli efsaneler. - Antik Yunan Edebiyatının düşünceye dayanan ilk eseri. edebiyatının düşünceye dayanan ilk eseri. Antik Yunan edebiyatının düşünceye

Efsaneler sistematik bir düzene bağlıdır. 1. Şairin Mousalara yalvarışı. /ilham istemesi/ 2. Nesnelerin kökeni ve Evrenin oluşumu. /Khaos/ 3. Uranos’un saltanatı ele geçirmesi. 4. Kronos’un, Uranos’un saltanatını yıkışı. 5. Zeus’un egemenliği ele geçirmesi.

K KHAOS- GAİA- -EROS • Otojen (autogenic) “kendine yaratılan”

HESİODOS bir MOUSA ile ööçök

KHAOS: EREBOS ve NYKS (yeryüzü karanlığı, gece) birleşerek : AİTHER(dünyayı saran ışıklı gök, üst atmosfer) ile HEMERA’YI (günü) meydana getirirler.

• Nyks ( gece ) thanatos’u (ölümü uykuyu) düşleri kader tanrıçaları olan Moiraları ölçüsüzlüğü cezalandıran Nemesis' i ve kavga tanrıçası Eris' i doğurdu. ( Moiralarla ilgili başka bir varyasyon)

HYPNOS (UYKU)

GGAİA

(Kykloplar: gök gürültüsü, yıldırım ve şimşek) ş ş ll URANOS ve GAİA : 12 TİTAN ve TİTANİDLERİ KYKLOP’LARI ve HEKATONKHEİR’LERİ DOĞURUR

• 3 KUŞAK ARASINDA EGEMENLİK SAVAŞI: URANOS. KRONOS. ZEUS. (Zeus galip gelince kardeşler arasında yetki paylaşımı yaptı. Poseidon: denizler Hades: yeraltı) • 3

RHEA , EŞİ KRONOS’A KUNDAĞA SARILI BİR TAŞ VERİYOR ZEUS’U İSE GİRİT ADASINA GÖNDERİYOR

Uranos' un yere düşen kanından toprak ana hamile kaldı ve yıllar sonra öç tanrıçaları olan Erinysler ve Gigantlar doğdu. .

ÖDEVLER SAVAŞI • TİTANOMAKHİA • GİGANTOMAKHİA /Dağları (Kyklopar ve Hekatonkheirler ) üste yığıp, Olympos’a saldırıyorlar/ • (Uranos’un kesilen organından toprağa akan kanından Gaia’nın ‘parlak zırhlı ve uzun kargılı’ olarak çıkardığı yaratıklar. ) – HERAKLES yardımı eder. (Titanların öcünü almak için savaşa tutuşurlar • THEOMAKHİA

t. TİTANOMAKHİA Halkın ekonomik durumu iyi değildir

Bergama Müzesindeki Zeus sunağının frizi dev boyda 118 kabartmadan oluşmaktadır. Bu kabartmaların her birinde Olympos tanrıları ile gigantlar arasındaki savaş canlandırılır. Gigant denilen devler aslan ya da boğa kafalı ve yılan kuyruklu azmanlardır.

BERGAMA’YA ÖZGÜ PATETİK ÜSLUPLA İŞLENMİŞ BU KABARTMALAR, HELLENİSTİK DENİLEN SANATIN EN GÖRKEMLİ ÖRNEĞİ VE AKILLARA DURGUNLUK VEREN BİR SANATTIR. (M. Ö. 197 -159 y. )

• GGGİGANT

• Tanrılar savaşı bir ölümlünün – Herakles’in yardımıyla yenerler. • İşte bu mitolojik öykü aynı zamanda kazanmanın, zaferin alegorisidir… Galatları yenen Bergamalıların zaferinin simgesel anlatımıdır… Bu anıt da tanrılara, özellikle Zeus’a ve Athena’ya şükran sunusudur…

ATHENA gigantı alt ederken, altta topraktan çıkan kadın Gaia

MOİRALAR

GGİGANT

YÜZ KOLLULAR: (Uranos+Gaia) Zeus ve diğer Olympos tanrıları bu azman yaratıkları /Kykloplarla birlikte/ Titanlara karşı savaşlarında ortak olarak kullanmayı akıl eder ve çıkarırlar Hekatonkheirleri yeraltından, Devlerle Tanrılar arasındaki savaş da o zaman kızışır. Savaş bitince, Yüz Kolluları, Zeus Tartaros’a kapatılan titanlara bekçi olarak diker.

‘……üç yüz taş birden fırladı bu devlerin güçlü kollarından…’ (Theogonia 713 vd. )

Kronos’un çocuklarını yeme sahnesi

• KRONOS ÇOCUKLARINI YİYOR

k. Kunda kta taş ile Rhea

Rhea’nın Kronos ‘a Zeus yerine kundağa sarılı bir taş parçasını verişi

ÇİNGENE MOZAİĞİ (GAİA) Figüründeki kadın resminin çingene kızlarını andırması nedeniyle çingene adı verildi. Ancak bazı kaynaklar, çingene olarak tasvir edilen kadının yer tanrısı GAİA olduğunu ileri sürmekte.

PPONTOS

Toprak ana, deniz (Pontos) la birleşerek deniz tanrı ve tanrıçalarını doğurdu, (Gorgolar. Medusa)ve tanrıçalarını doğurdu

Okeanos/Titan/ ve Tethys (Zeugma mozaiklerinden) Okeanos , Tethys ile birlikte yaşar. Dünyadaki bütün ırmakların ve nehirlerin Okeanos ve Tethys'ten meydana geldiğine inanılır.

OKEANOS

Halkın ekonomik durumu iyi değildir

Olympos’ta Tanrılar

OLYMPOS’TA TANRILAR

OLYMPOS TANRILARI Halkın ekonomik durumu iyi değildir ZEUS HERA POSEİDON DEMETER e HESTİA APHRODİTE APOLLON ARES ARTEMİS ATHENA HEPHAİSTOS HERMES konomik durumu iyi değildir

• Ganymedes

lllşlşl • Altta hangi tanrılar oldukları yazıyor, muhtemelen Thetis büyük tanrıdan oğlu Akhilleus için Hephaistos’un silahlar yapmayı kabul etmesini önce Zeus’tan rica ediyor.

İstanbul Arkeoloji Müzesinden Roma dönemine ait Zeus Heykeli.

Zeus

YAPILIŞ TARİHİ: M. Ö. 450

TANRIÇALARLA EVLİLİKLERİ Metis : Athena Themis: Hora'lar ve Moira'lar Dione: Aphrodite Eurynome: Kharit'ler(Parlaklık, Neşe, Sevinç) Mnemosyne: Mousa'lar Leto: Tanrısal İkizler; Apollon, Artemis Demeter: Persephone Hera: Ares, Hebe, Hephaistos

ZEUS- DIONYSOS’UN DOĞUMU

• TANRISAL VARLIKLAR DIŞINDAKİ EVLİLİKLERİ Alkhemene: Herakles • Danae: Perseus • Europa: Minos, Rhadamanthys • İo: Epaphos • Leda: Helena, Dioskur'lar • Niobe: Argos, Pelasgos • Pluto: Tantalos • Semele: Dionysos •

ATHENA’NIN; ZEUS’UN BAŞINDAN DOĞUŞ SAHNESİ

• Akıl gücü ve ancak onun aracıyla elde edilebilen dünya egemenliği baştanrıdan ayrılmamakta, ürünleri de ancak onun kafasından çıkabilmektedir.

• Bir yukarıdaki slaytta Zeus’un arkasında doğumlara yardım eden Eileithyia( Hera ile Zeus’un kızı, bazı mitlere göre anne kızını evlilik bağı dışında doğurur) ile elinde baltasıyla Hephaistos, Aphrodite, Poseidon, Hera veya Demeter eşlik ederler

Hermes, Eileithyia, ortada Zeus , Hera ve Ares.

• Hebe, ailesi ile (sonsuz güzellik ve gençliği simgeler)

ZZEUS ve AİGİNA ( Ege denizinde Atina’ya yakın olan Aigina adasının adı bu efsaneden gelir )

• Danae'nin Zeus tarafından gebe bırakılması sahnesi. Bu birlikten ünlü Kahraman Perseus doğar.

Yağmur şeklinde akan Zeus

Zeus ve Leda Helene ve Klytaimnestra

Zeus ile Leda

ZEUS ile LEDA

ZEUS ile LEDA

Leda (Sparta kraliçesi) ile Hypnos -başlarının üzerinde de yazıyor( uyku tanrısı)

Zeus ile Io Zeus, Argos Kralı’nın güzel kızı İo’ya tutulmuş, karısı Hera’dan gizleyebilmek için sevgilisi ile buluştuklarında kendini ve İo’yu kara bir bulutla sarar.

HERMES, BEKÇİ ARGOS VE IO Hermes, büyülü değneğiyle Uyanık duran (100 veya 500 gözlü) gözünü kör etti ( 2. varyasyon ezgiler söyleyerek uyuttu) Ama Argos’un ölümü Io’yu kurtaramadı. Hera; kıza bir Sığırsineği musallat eder.

Herşeyi gören Argos ; panoptes

Zeus ile Heraz h • Asya kıyısı ile Avrupa kıyısını ayıran boğazın sularını yüzerek geçti • BOSPOROS‘Öküz Geçidi’. Buradan Mısır’a geçti.

ZEUS İLE EUROPA (ZEUS ALIMLI BİR BOĞA KILIĞINDA. ) Birlikte Girit’e ayak bastılar. Efsanevi Girit Kralı Minos’u Sarpedon’u ve bir çocukları daha olur.

• EUROPA (Fenike kralının kızı)

Yukarıda Hera, İo ile kocasını yakalama anı

Buluta dönüşmüş Zeus’un sevgilisiyle birlikte olma anı

• Boynuzları hilâl biçiminde bir boğa. B

ZEUS &EUROPA

EUROPA ILE ZEUS

SSEMELE • Hera: ‘ Zeus’a yalvar da sana kendini tanrı olarak bütün görkemiyle göstersin’ • ( yedi aylıkken Bakkhos’u-Dionysoskarnından düşürür.

• (Oo. OVİDİUS METAMORPHOSES III. 308 -312;

FANİLER, BİR TANRIYA ÖLMEDEN BAKAMAZLAR

• Semele tanrının parlaklığı veya ışığı karşısında yanarken.

• Ganymedes'i kartal biçimine girerek kaçırma sahnesi

Zeus ile Ganymedes

Olympia Zeus Tapınağı

Parthenon Tapınağı’nın doğu cephesinden bir friz

ZEUS’UN YASAL KARISI-HERA • Mitolojide en güçlü, en cesur, ve en güzel tanrıça olarak nitelendirilir; hatta güzelliği Aphrodite’yi bile aşmaktadır. Zeus, guguk kuşuna bürünür Hera’yı aldatmak için.

• Evliliğin Kutsal düzenini bozan herkes onun düşmanıdır. • Zeus ile Olympos’a yerleşen Hera onun gibi hayata, dünya düzenine fırtına ve yağmurlara hükmetmiştir. • Hera için ev kutsaldır.

KADINLARIN KORUYUCUSU HERA • SİLAHLI OLMAMAKLA BIRLIKTE YUMUŞAK VE SEVECEN OLDUĞU TEK BIR HALI BILE YOKTUR. • ÖFKELİ, KISKANÇ VE İNTİKAMCIDIR.

SİMGELERI • • • TAVUZ KUŞU NAR ZAMBAK INEK Doğanın canlandığını gösteren bitkiler ve çiçekler

SIFATLARI • Homeros’un destanlarında • ‘INEK GÖZLÜ’ • ‘AK KOLLU’ • ‘ALTIN TAHTLI’

Hera, Afrodit'ten sonra en güzel tanrıça olduğu halde bunu hiç bir zaman kullanmamış, kendisine aşık olan erkekleri hep reddetmiş, Zeus'a hep sadık kalmıştır. Güzelliğini hep Zeus'a sunmuş, her yıl kutsal Irmağın sularında yıkanarak bekaretini geri almıştır.

ZEUS İLE HERA’NIN ÇOCUKLARI • ARES • HEBE • HEPHAİSTOS (Homeros) Hesiodos’a göre ise sadece Hephaistos’u doğurmuştur. Eileithyia / Doğum tanrıçası

HERA

Kutsal çift

Attik su testisi 5. y. y. Elmaları çalan Herakles ve nymphalar

• Yukarıdaki slayt Hesperidler; batı nymphaları, kutsal düğün Hera ile Zeus’un düğünü Hieros Gamos, elma motifi, elma ağacı, koruyucu bir yılan hikâyeyi kendi kaynaklarınızdan okuyunuz.

Hebe ile Hera ( sonradan Herakles ile evlenir)

HERA

Evli kadın iffetini simgeleyen Hera’nın üzerini kapatan kıvrımlı giyişi ile saçındaki örtü dikkat çekicidir. Elinde meşale gibi olan eksik asayı simgeler ve diğer elinde bir kase vardır. Roma dönemi

Hera ve • OĞLU HEPHAISTOS’ UN ANNESINE INTIKAM ALMAK IÇIN GÖNDERDİGİ ZINCIRLI TAHTTA OTURAN HERA ( ELİNDE YELPAZE İLE SERİNLETMEYE ÇALIŞAN HEBE)

ÇOCUKLARINA EZİYET ETTİĞİ İÇİN; ZEUS, ONLARI HERA’NIN HIŞMINDAN KORUMAK İÇİN ONLARI SAKLAMAK ZORUNDA KALIR. HERA’NIN ÖFKESİ BAZEN BAŞKA NEDENLERDEN DE KAYNAKLANIYORDU. (TEİRESİAS’I KÖR ETMESİ)

Hera, Dionysos’un doğumuna yardım ederken.

Athena ile

HHERA ile ATHENA

HERA TAVUZKUŞUNUN ÜZERİNDEKİ BENEKLER, ‘GÖZCÜ’ ARGOS’UN GÖZLERİNİ SİMGELER.

Hermes ; Aphrodite, Athena ve Hera’yı; Paris’in huzuruna götürürken

GÜZELLİK YARIŞMASI

Zeus ve Hera

HEHERAKLES, HERANIN ÖFKESİNDEN ÇOK ACI ÇEKMİŞTİR (ON İKİ İŞ) HERAKLES’İ EMZİRİRKEN (ALKMENE İLE ZEUS’UN OĞLU)

. Hera Başı

HERA

HERA

HERA

HIEROS GAMOS HESPERİDLER Yeryüzünde her türlü bolluk ve verimliliğin simgesi

HESPERİDLER, GÜNEŞİN BATTIĞI YERİN PERİLERİ. BAHÇELERİ, ALTINDAN ELMA VEREN AĞAÇ İLE BİLİNMEKTEYDİ. ALTIN ELMALARIN, GAİA TARAFINDAN HERA’YA, ZEUS’LA EVLENMESİ MÜNASEBETİYLE ARMAĞAN EDİLMİŞTİR.

HERA, GİGANTLARLA DA SAVAŞA KATILDI.

Zeus Hera İo Argos ve Hermes

Peleus ile Thetis’in düğününe giderken üç at ve üç kız kardes khoralar ve horalar arabayı çekiyor ( Horalar Zeus ile Themis’in çocukları hem mevsimler yani bir tarım yılının şaşmaz bir düzen izleyen döngülerini olduğu kadar, toplumsal düzeni ve güzel gelenekleri de temsil ediyorlardı. ( Barış disiplin ve hakkaniyet veya adalet gibi. )

HHEBE

Bir gigantı alt ederken

ZEZEUS, HERA IO’YU KORUYAN ARGOS; ARKADA SALDIRMAK ÜZERE OLAN HERMES

HEBE; ANNESİNE NEKTAR VE AMBROSİA SUNARKEN

Argos Hera Tapınağı

• Argos dışında 7 ile 6 y. y. a tarihlenen Olympia’da Zeus tapınağının yanında tam da olimpiyat meşalesinin yandığı yerin arkasında önemli bir tapınağı vardı /bir üstteki slayt.