HOGELDNZ TEKNK KONULAR PARLAMA PATLAMA YANGIN OLAYI VE

HOŞGELDİNİZ TEKNİK KONULAR PARLAMA, PATLAMA, YANGIN OLAYI VE YANGINDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ 1

FELAKET BAŞA GELMEDEN EVVEL ÖNLEYİCİ TEDBİRLERİ DÜŞÜNMEK LAZIMDIR. GELDİKTEN SONRA DÖVÜNMENİN FAYDASI YOKTUR. MUSTAFA KEMAL ATATÜRK

YANMA • MADDENİN ISI VE 0 KSİJENLEBİRLEŞMESİ SONUCU OLUŞAN KİMYASAL BİR OLAYDIR. * YANMA OLAYININ OLUŞABİLMESİ İÇİN; YANICI MADDE (KATI, SIVI VE GAZ), ISI ve OKSİJEN ’İN BİR ARADA OLMASI GEREKMEKTEDİR. BU OLAYA YANGIN ÜÇGENİ DENİR.

YANMA ÇEŞİTLERİ l. Yavaş Yanma: Yanıcı maddenin kimyasal özelliği gereği oksijenle temas eden yüzeyinde oksitlenme olmasıdır. Demirin paslanması buna örnektir. Ortamda gaz ya da gözle görülür buhar olmaz.

YANMA ÇEŞİTLERİ 2. Kendine Yanma: Yavaş yanmanın zaman içerisinde hızlı yanmaya doğru gitmesidir. Köylerde bulunan hayvan gübrelerinin ve kömürün içten içe yanması buna örnektir. Genelde organik maddelerde görülür.

YANMA ÇEŞİTLERİ 3. Hızlı Yanma: Yanma olayının tam gerçekleştiği olaydır. Yanıcı madde, yakıcı madde ve ısının uygun oranda birleşmesidir.

YANMA ÇEŞİTLERİ 4. Par. Iama: Parlayıcı maddenin belirli oranda hava ile karışması ve çok basit bir şekilde alev alarak parlamasıdır. (Tinerlerin sebep olduğu parlama)

YANMA ÇEŞİTLERİ 5. Patlama; Yanıcı maddenin bir anda tamamının yanmasıdır. Kapalı hacimlerde benzin buharının ateşle temas etmesi, kapalı hacimlerde yanıcı gazların sızması sonucu ateşle temas etmeleri neticesinde meydana gelen yanma , patlamaya bir örnektir. 8

GAZ PATLAMALARI KİMYASAL MADDE PATLAMALARI PATLAMA BASINÇ PATLAMALARI KATI MADDE PATLAMALARI TOZ PATLAMALARI METALİK TOZ ORGANİK TOZ 9

YANGIN ØYangın Kontrolden Çıkmış Bir Yanma Olayıdır. ØYararlanmak amacı ile yakılan ateş dışında oluşan ve denetlenemeyen yanma olayına yangın denir.

YANGIN KATI, SIVI VEYA GAZ MADDELERİN ALEVLENEREK KONTROLSUZ YANMASIDIR.

YANGININ, . ilk aşamasında, KOKU, · ikinci aşamasında, DUMAN, · üçüncü aşamasında, ALEV görülür.

YANGININ, . ilk aşamasında, KOKU, · ikinci aşamasında, DUMAN, · üçüncü aşamasında, ALEV görülür. Bir cismin yanabilmesi için, en az ortamda % 14 - % 16 oranında OKSİJEN bulunması gereklidir. (Normal şartlar altında, havada bulunan OKSİJEN oranı % 21’dir. )

!!! YANGIN kontrol dışında Yanma olayı WWW. AKDENİZOSG. COM

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI * A SINIFI: Katı yanıcı maddeler yangını * B SINIFI: Sıvı yanıcı maddeler yangını * C SINIFI: Gaz haldeki yanıcı maddeler yangını * D SINIFI: Yanabilen hafif metaller yangını

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI Katı Madde (tahta, kağıt pamuk v. s. ) yangınlarıdır. Soğutma ve yanıcı maddenin uzaklaştırılması ile söndürülür ve kontrol edilir. Yanabilen sıvılar bu sınıfa girer (Benzin, benzol, yağlar, yağlı boyalar, katran v. s. ). Soğutma (sis halinde su) boğma (karbondioksit, köpük, kuru kimyevi toz ) ile petrol türevleri, alkol, yağlı boya, tiner yangınları söndürülebilir. Yanıcı gaz maddeler yangınıdır. (Metan, propan, LPG, asetilen havagazı v. b. ) Kuru kimyevi toz, halon 1301, halon 1211 kullanarak söndürme gerçekleşir. Elektrikli makine yangınlarını da bu sınıfa dahil edebiliriz. Yanabilen hafif metal yangınları bu sınıfa girer (Sodyum, Potasyum, Titanyum, Magnezyum gibi. ). Kuru kimyevi tozlar bu yangınları söndürmede kullanılır.

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI A SINIFI YANGIN YANICI KATI MADDELER (ODUN, KÖMÜR, KAĞIT, OT, DOKUMALAR VB. ) YANGINIDIR.

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI A SINIFI YANGIN SÖNDÜRME Bu sınıfa giren yangınları söndürmek için soğutma özelliği olan su ve boğma teknikleri kullanılarak yangın söndürülür. En uygun söndürme maddeleri ; su, köpük, çok maksatlı kimyevi tozlar WWW. AKDENİZOSG. COM 18

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI v. B TÜRÜ YANGIN . YANICI SIVI MADDELER (BENZİN, BENZOL, MAKİNA YAĞLARI, LAKLAR, YAĞLI BOYALAR, SOLVENT VB. ) YANGINIDIR

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI B SINIFI YANGIN SÖNDÜRME B sınıfı yangında yanma yüzeyde olduğundan oksijenin yanıcı madde ilişkisini engellemek en etkili söndürme yöntemidir. Söndürmek için soğutma (sis uygulaması) veya boğma (karbondioksit, köpük, kuru kimyevi toz) uygulaması yapılır. Bu tip yangılar için su kesinlikle kullanılmaz. 20

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI ØC TÜRÜ YANGIN YANICI GAZ MADDELER(METAN, PROPAN, BÜTAN, LPG ASETİLEN, DOĞALGAZ, HİDROJEN VB. ) YANGINIDIR. WWW. AKDENİZOSG. COM

C SINIFI YANGIN Söndürülebilmesi için gaz akışının kesilmesi ve gazın çıkış noktasındaki O 2 temasını kesilmesi gerekmektedir. En uygun söndürme maddeleri; çok maksatlı kimyevi tozlar, genel amaçlı kimyevi tozlar, CO 2, söndürücü gazlar, su (Soğutma amacıyla ve sızan gazları yağmurlama yapmak suretiyle ıslatarak tehlike oluşturmaması için kullanılır. ) 22

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI üD TÜRÜ YANGIN YANABİLEN HAFİF METALLER(ALÜMİNYUM, . MAGNEZYUM, SODYUM, POTASYUM, LİTYUM VE BUNLARIN ALIŞIMLARI İLE KARIŞIMLARI) YANGINIDIR.

D SINIFI YANGIN SÖNDÜRME D sınıfı yangınlarda köpük, kimyevi toz veya kum, boğma ve yanıcı maddeyi yok etme teknikleri uygulanır. Yangın esnasında çok yüksek ısı açığa çıkar. Söndürme maddesi; Özel hazırlanmış kalsiyum veya sodyum klorür ve susuz sodyum karbonat esaslı kuru kimyevi toz özel bir teknikle kullanılır. 24

YANGININ ÇIKMA NEDENLERİ KORUMA ÖNLEMLERİNİN ALINMAMASI BİLGİSİZLİK İHMAL VE DİKKATSİZLİK KAZALAR SIÇRAMA SABOTAJ DOĞA OLAYLARI

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER SU KARBONDİOKSİT KURU KİMYEVİ TOZ KÖPÜK WWW. AKDENİZOSG. COM

HER YANGIN SINIFI İÇİN UYGUN OLAN YANGIN SÖNDÜRME CİHAZINI KULLANINIZ

Portatif yangın söndürücüler Elde taşınabilenler Arabalı cihazlar

YANGIN SÖNDÜRÜCÜLER NASIL KULLANILMALIDIR ? Pimi çekin. Pimi çıkarmazsanız tüpün boşaltma mekanizması çalışmayacaktır. 29 Pimi çek

YANGIN SÖNDÜRÜCÜLER NASIL KULLANILMALIDIR ? Yangın tüpünün boşaltma hortumunu/hunisini yanan yerin alt kısmına doğru tutun. Eğer alevleri hedef alırsanız yangın söndürücü madde alevlerin arasından geçip gidecektir. Hiç bir işe yaramaz. Yakıtı hedef almalısınız. 30

YANGIN SÖNDÜRÜCÜLER NASIL KULLANILMALIDIR ? Sapını sıkın. Bu şekilde tüpün içindeki basınçlı söndürme malzemesini serbest bıracak mekanizmayı açmış olursunuz. 31

YANGIN SÖNDÜRME TÜPÜ TANIL KULLANILIR YANLIŞ DOĞRU RÜZGARI ARKAYA AL CİHAZI ALEVİN DİBİNE TUT CİHAZI YANGININ DOĞDUĞU YERE TUT EVVELA ÖNÜ SONRA İLERİYİ SÖNDÜR YANGIN TAMAMEN SÖNMEDEN AYRILMA CİHAZI OMUZ HİZASINA AS

YANGIN GELİYORUM DEMEZ. . . YANGIN KAPINIZI ÇALARSA NE YAPACAK SINIZ ?

YANGIN GELİYORUM DEMEZ. . . BU KONUDA HAZIRLANAN BİRKAÇ VİDEO İZLEYELİM

HATIRLAYIN !!! DUMAN ATEŞTEN DAHA ÖLDÜRÜCÜDÜR, GÜVENLİ BİR ÇIKIŞA, SÜRÜNEREK GİT! EĞER GİYSİLERİNİZ TUTUŞURSA, DUR, YAT, YUVARLAN !

ACİL DURUM NEDİR ? İşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım, doğal afet gibi acil müdahale, mücadele, ilkyardım veya tahliye gerektiren olayları ifade etmektedir. 36

GÖREVLENDİRİLECEK ÇALIŞANLARIN BELİRLENMESİ? Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 30 çalışana, 2. Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 40 çalışana 3. Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 50 çalışana kadar ü Yangınla Mücadele, ü Arama , ü Kurtarma ve tahliye, ü İlkyardım , 1. 37

GÖREVLENDİRİLECEK ÇALIŞANLARIN BELİRLENMESİ? Destek elemanı: Asli görevinin yanında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda özel olarak görevlendirilmiş uygun donanım ve yeterli eğitime sahip kişiyi ifade etmektedir. 38

GÖREVLENDİRİLECEK ÇALIŞANLARIN BELİRLENMESİ? üHer konu için birden fazla çalışanın görevlendirilmesi gereken işyerlerinde bu çalışanlar konularına göre ekipler halinde koordineli olarak görev yapar. Her ekipte bir ekip başı bulunur. üİşveren tarafından acil durumlarda ekipler arası gerekli koordinasyonu sağlamak üzere çalışanları arasından bir sorumlu görevlendirilir. 39

ACİL DURUM MÜDAHALE VE TAHLİYE YÖNTEMLERİ? (1) İşverence acil durumların meydana gelmesi halinde uyarı verme, arama, kurtarma, tahliye, haberleşme, ilk yardım ve yangınla mücadele gibi uygulanması gereken acil durum müdahale yöntemleri belirlenir ve yazılı hale getirilir. (2) Tahliye sonrası, işyeri dâhilinde kalmış olabilecek çalışanların belirlenmesi için sayım da dâhil olmak üzere gerekli kontroller yapılır. 40

ACİL DURUM MÜDAHALE VE TAHLİYE YÖNTEMLERİ? (3) İşveren, işyerinde acil durumların meydana gelmesi halinde çalışanların bu durumun olumsuz etkilerinden korunması için bulundukları yerden güvenli bir yere gidebilmeleri amacıyla izlenebilecek uygun tahliye düzenlemelerini acil durum planında belirtir ve çalışanlara önceden gerekli talimatları verir. Güvenli yer: Acil durumların olumsuz sonuçlarından çalışanların etkilenmeyeceği mesafede veya korunakta belirlenmiş yeri ifade etmektedir. 41

(4) İşyerlerinde yaşlı, engelli, gebe veya kreş var ise çocuklara tahliye esnasında refakat edilmesi için tedbirler alınır. (5) Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri oluşturulurken çalışanlar dışında müşteri, ziyaretçi gibi işyerinde bulunması muhtemel diğer kişiler de göz önünde bulundurulur. 42

İLK YARDIM DESTEK EKİBİNİN GÖREVİ; Tesiste çalışan personele ilk yardım yapmak, Tesiste çalışan personelin daha kapsamlı kurum ve kuruluşlara sevk edilmesini sağlamak, Tesise yardıma gelen dış personele yardımcı olmak, Yaralılara ilk müdahale sonrası sakinleşmelerini sağlamak, 43

ARAMA, KURTARMA VE TAHLİYE DESTEK EKİBİNİN GÖREVLERİ Tesisteki can ve mal kurtarma işini yapmak, Kurtarılan yaralıları derhal revire göndermek, Kurtarılan malların emniyet ve muhafazasını sağlamak Acil durum sonrası yıkıntı dışındaki çatlak ve eğim vermiş yerleri dolaşarak tespit etmek ve bildirmek, 44

KORUMA DESTEK EKİBİNİN GÖREVİ; Tesisteki iç ve dış emniyetini sağlamak Tesisteki şüpheli şahısları tespit ederek uzaklaştırmak, Tesisteki trafiğin düzgün işlemesini sağlamak ve kontrol altında bulundurmak, Tehlikeli ve riskli alanlardan çalışanları uzak tutmak, Acil durum sonrası yağmacılığı önlemek, kurtarılan eşyaları veya değerli evrakları emniyet altına almak ve korumak, 45

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ Turgut KUL Elektrik Mühemndisi B sınıfı İSG Uzmanı 46