HISTORYCZNE ZABYTKI RADOMSKA CZYM TAK NAPRAWD JEST ZABYTEK

HISTORYCZNE ZABYTKI RADOMSKA

CZYM TAK NAPRAWDĘ JEST ZABYTEK? • Zabytek jest materialnym świadectwem historii w jej szerokim rozumieniu – przekazuje wiedzę o czasach, w których powstał: o kulturze, osiągnięciach w sztuce, nauce, gospodarce. Pełni role upamiętnienie życia codziennego, ale też służy jako dowód niecodziennych wydarzeń. Przekaz ten ma istotną wartość dla nas w kształtowaniu samych siebie.

RODZAJE ZABYTKÓW układy urbanistyczne, ruralistyczne i zespoły budo wlane dzieła budownictwa obronnego dzieła architektury i budownictwa obiekty techniki i przemysłowe

KILKA ZABYTKÓW ZACHOWANYCH W RADOMSKU • Cmentarz żydowski (kirkut) • Ratusz • Cmentarz Stary w Radomsku • Klasztor Franciszkanów

CMENTARZ ŻYDOWSKI (KIRKUT) • Cmentarz został założony w 1816. Cmentarz ma powierzchnię 2 ha i jest otoczony ceglanym murem. Zachowało się około 2700 nagrobków, z których najstarszy pochodzi z 1831. Podczas II wojny światowej na cmentarzu miały miejsce liczne masowe egzekucje ludności żydowskiej. W styczniu 1943 likwidujący miejscowe getto Niemcy zabili na cmentarzu około 1500 osób. Na cmentarzu znajdują się masowe mogiły z czasów II wojny światowej. Na jednej z nich umieszczono pamiątkową tablicę.

RATUSZ • Budynek został wzniesiony w 1859 roku. W późniejszych latach nastąpiły pewne zmiany, tj. Np. dodanie nowych pomieszczeń, ozdobnego balkonu. W dwudziestoleciu międzywojennym został przebudowany. Od zakończenia prac w 1924 roku budynek nie zmienił się znacząco. Obecnie jest siedzibą Muzeum Regionalnego, który stał się jego głównym gospodarzem w 1975 roku. W 2002 r. zmieniono kolorystykę szarego ratusza na bardziej żywą, dodano również do niego oświetlenie.

CMENTARZ STARY W RADOMSKU • Cmentarz Stary w Radomsku – cmentarz położony w mieście Radomsko pomiędzy ulicami Stefana Wyszyńskiego, Leszka Czarnego • Cmentarz powstał w czasach Zaboru Pruskiego (1793– 1807). Teren cmentarza był wielokrotnie poszerzany. Zabytkowe nagrobki pochodzą z przełomu XIX i XX wieku. Najstarszym zachowanym nagrobkiem z napisem osoby zmarłej pochodzi z 1854 roku. • Na terenie Cmentarza Starego w Radomsku znajdują się dwa pomniki przyrody – lipy drobnolistne o obwodach 530 cm i 380 cm.

KLASZTOR FRANCISZKANÓW • Pierwsza świątynia mieszcząca się Radomsku. Po jej zniszczeniu została wzniesiona w 1328 roku nowa budowla z fundacji Władysława I Łokietka. Pożary i wojny spowodowały że od połowy XV stulecia przez około 80 lat świątynią nie opiekowali się Franciszkanie, którzy w tym okresie mieszkali w niedalekiej Brzeźnicy. Dopiero ofiarność królowej Bony Sforzy pozwoliła im w 1543 roku na powrót do miasta. Królowa ufundowała nawę świątyni, która uległa zniszczeniu w pożarze w 1641 roku. Odbudowana nawa razem z gotyckim prezbiterium są najstarszymi z zabytków miasta. W końcu lat. 70. XX wieku zostały wzmocnione mury kościoła i sygnaturki.

KILKA ZABYTKÓW NIEZACHOWANYCH W RADOMSKU • Wielka Synagoga • Cerkiew prawosławna pw. św. Mikołaja Cudotwórcy

CERKIEW PRAWOSŁAWNA PW. ŚW. MIKOŁAJA CUDOTWÓRCY • Po wybuchu I wojny światowej i niepowodzeniach armii Imperium Rosyjskiego na jej frontach większość prawosławnych mieszkańców Radomska ewakuowała się w ramach tzw. bieżeństwa w głąb Rosji, co wiązało się z zamknięciem cerkwi. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 świątynię zajął Polsko. Amerykański Komitet Pomocy Dzieciom, w wyniku czego cerkiew zbezczeszczono i zamieniono na kuchnię i jadalnię. Materiały z jej rozbiórki oddano mieszkańcom miasta

WIELKA SYNAGOGA • Synagoga została zbudowana w 1908 roku. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zburzyli synagogę. Po wojnie niestety nie została odbudowana. Murowany budynek synagogi został wykonany, w stylu neoromańskim. W centralnej części znajdowały się dwa wejścia dla mężczyzn, a po bokach wejścia dla kobiet, prowadzące na babiniec. Całość wieńczył trójkątny przyczółek, na szczycie którego znajdowały się tablice Dekalogu, wypisane złoconymi literami.

DZIĘKUJE ZA UWAGĘ JULIA SĄCIŃSKA I D