HISTORIKU I TERRORIZMIT Bazuar n Terrorizmi H Demolli
HISTORIKU I TERRORIZMIT Bazuar në: Terrorizmi, H. Demolli, 2002 International Terrorism, Ch. Paper, 2005 Terrorizmi ndërkombatraë, K. Krasniqi, 2010 Terorizmi dhe shërbimet sekrete, A. Shkodrani, 2010 Historiku I Terrorizmit 20. 03. 2015 1
HISTORIKU I TERRORIZMIT Gjatë historisë Terrorizmi ka kaluar nëpër 3 peridha: 1. 2. 3. Terrorizmi i vrasjes së tiranëve Terrorizmi në shekullin e XIX, paraqitja e anarkistëve Terrorizmi në shekullin e XX Historiku I Terrorizmit 20. 03. 2015 2
HISTORIKU I TERRORIZMIT TERRORIZMI NE SHEKULLIN E XIX DHE PARAQITJA E ANARKISTEVE Kjo peridhë karakterizohet me terrorizmin bashkohorë e që ndërlidhet me revulucionin Francez 1793 -1794. Gjatë shkullin XIX zhvillohen grupe të organizuara terroriste për realizimin e “qëllimeve të larta”, të njohur si ithtarë të IDEVE ANARKISTE Shtrirja: Rusia, Franca, Spanja, Italia, Gjermania, Zvicrra dhe SHBA Historiku I Terrorizmit 20. 03. 2015 3
HISTORIKU I TERRORIZMIT TERRORIZMI NE SHEKULLIN E XX Karakterizohet me atentatet ndaj shefave të shteteve të Italisë, Gjermanisë, SHBA, Serbisë, Rusisë, Spanjës, Portugalisë Në fillim të shekullit XX jehonë të madhe kishte vrasja e Franc Ferdinantit-Dukës së Austro Hungarisë dhe gruas së tijë nga Gavrillo Principi, anëtarë I grupit “Bosna e re” që në histori konsiderohet si shkas i luftës së parë botërore Kjo peridhë dominohet nga prirjet ideologjike Fashiste, Nacional socialiste dhe Nacionaliste e cila mboshtet gjatë luftës së II-të botërore. Kah fundi i viteve 60 paraqitet “”piratëria e aeroplanëve” Historiku I Terrorizmit 20. 03. 2015 4
HISTORIKU I TERRORIZMIT Nga viti 1816 e deri me sot numri i shteteve sovrane nga 23 ka arritur ne 192. Pothuaj se asnjehere nuk ka ndodhur qe ndryshimet politike te behen ne rnenyre paqesore. Gjithrnone nje lufte ka qene e domosdoshme per suksesin e levizjeve per pavaresi. “Cdo lufte eshte paraprire nga nje faze e dhunes terroriste” Historiku I Terrorizmit 20. 03. 2015 5
HISTORIKU I TERRORIZMIT IRA 1921, Irlanda Fushate terroriste shurne intensive. Irlanda e Veriut , ende tronditet ne vazhdimesi nga atantatet e armatosura qe synojne fitoren e pavaresise edhe te kesaj pjese te ishullit. IRA - Irish Republican Army nuk trembet te veproje edhe ne territorin e Britanise se Madhe nga e cila synon te shkeputet. Keshtu, Anglia per nje kohe te gjate, duhet te paguaje cmimet e larta te luftes Evropa ne dhjetevjecarin, 1968 deri ne 1978, Evropa Perendimore ka qene objekt i 757 aksioneve te terrorizmit nderkombetar, 478 prej tyre u perqendruan ne kater shtete: Itali, France, Angli e RF Gjerrnane, nga keto aksione 3/4 kane ndodhur gjate viteve 19741975, pra ne dy vjet. Historiku I Terrorizmit 20. 03. 2015 6
HISTORIKU I TERRORIZMIT n n n Ne vitin 1900, Gantiano Bresci vrau mbretin e Italise Umberto I Me 28 qershor 1914, Gavrilo Prinzip, vrau ne Sarajeve Arqiduken Franc Lozef te Austrise, “kjo vrasje sherbeu si shkendije per fillimin e Luftes I-re Boterore”. Cetniket serbe, ne vitin 1934 vrane Aleksandin I te Jugosllavise dhe krijuan levizjen 'Dora e Zeze' ne Serbi, pastaj u zhduken per tu rishfaqur gjate luftrave te fundit per genocid e spastrim etnik, ne republikat e ish Jugosllavise e ne Kosove, te nxitura direkt nga Milloshevici. Gjate viteve 1880 deri me 1930, terrorizmi ishte i pranishern kryesisht ne Evropen Ballkanike me nje ndalese ne Irlande, por edhe ne Indi. Ne vitet e para pas Luftes 1 Boterore, futet ne Lindjen e Mesme. Historiku I Terrorizmit 20. 03. 2015 7
HISTORIKU I TERRORIZMIT n n n n Ne vitet shtatedhjete te Shekullit XX, ne Gjerrnanine Perendimore u krijuan e u aktivizuan organizatat terroriste: "Rote Arme Fraksion " dhe "Band Baader Meinhof" Ne Itali, vepronin "Brigadat e Kuqe " etj Në Spanjë ETA nga Baskët konsiderohe. Në Izrael organizata terroriste “Irgun” në Jerusalem, në hotelin “Bmreti David kryen një akt të tmerrshëm terrorist, ishte vendosur administrata ushtarake Britaneze, u vranë 91 dhe u plagosën 45 vetë. Në Amerikë latine është i paraqitur terrorizmi i “Guerilë Qytetarë” Në kontinetin e Azisë dominon lindja e afërme: konflikti midis Palestinezëve dhe Hebrenjëve: konflikti midis Pakistanit dhe Indisë në Kahmir Në Shirilankë “Tigrat e Tamilëve’ me tendencë të shkeputje së pjesës verilindore të Shirilankës Në Japoni “Armata e Kuqe”, e majta radikale Historiku I Terrorizmit 20. 03. 2015 8
HISTORIKU I TERRORIZMIT n n Ne Afrikë, ne Algjeri“Lëvizja Fundamentaliste Islamike” Në Amerikën Veriore, në SHBA janë të ballafaquara me sulme terroriste të grupeve majtste “wetherman” Në SHBA shfaqen sulmet terroriste raciale SHBA është e atakuar nga sulmet terroriste të oragnizatave të jashtme terroriste me origjinë nga lindja e afërt me qëllim të pavarsimit të Palestinës dhe me qëllimt të krjimit dhe zgjërimit të fundamandalizmit islam Historiku I Terrorizmit 20. 03. 2015 9
- Slides: 9