Het verband tussen subtypes van ruminatie en problematisch
Het verband tussen subtypes van ruminatie en problematisch middelengebruik in de adolescentie Lore Willem, Patricia Bijttebier, Laurence Claes, & Filip Raes FADO congres 17 november 2010
Introductie • Adolescentie verhoogde kwetsbaarheid voor aanpassingsproblemen (bv. Problematisch middelengebruik). • Prevalentie jongeren 12 -18 jaar (VAD, Leerlingenbevraging 2008 -2009): – 22% drinkt regelmatig alcohol – 2, 7% gebruikt regelmatig cannabis – 1, 9% heeft illegale drugs anders dan cannabis gebruikt tijdens maand voor bevraging • Ruminatie als recente kwetsbaarheidsfactor voor problematisch middelengebruik.
Ruminatie • Definitie Nolen-Hoeksema (1991): Het repetitief focussen op negatieve gevoelens en mogelijke oorzaken en gevolgen van deze gevoelens zonder zich te richten op het actief aanpakken van het probleem. • Vooral in relatie tot depressie (Watkins, 2008). • Stabiele trek (Nolen-Hoeksema & Davis, 1999).
Ruminatie – problematisch middelengebruik • Recente evidentie voor associatie tussen ruminatie en problematisch middelengebruik • Mechanisme: Gebruiken om ruminatie te vermijden • Evidentie – Nolen-Hoeksema & Harrell (2002): gerelateerd aan alcohol problemen (concurrent/longitudinaal), middelen als coping. – Nolen-Hoeksema, Stice, Wade, & Bohon (2007): voorspelt middelenmisbruik en toename in misbruik over 4 jaar – Caselli, Bortolai, Leoni, Rovetto, & Spada (2008): hogere ruminatie in probleemdrinkers, ruminatie voorspelt groepslidmaatschap onafhankelijk van depressieve symptomatologie – Caselli et al. (2010): associatie tussen ruminatie en mate van herval bij alcoholgebruikers, onafhankelijk van depressieve symptomatologie Evidentie beperkt bij gemengde groep van adolescenten!
OV 1: Brooding - reflectie • Recentelijk ruminatie als twee-dimensioneel construct (Treynor, Gonzalez, & Nolen-Hoeksema, 2003): Brooding en Reflectie • Brooding: passieve vergelijking van iemands huidige situatie met onbereikte standaarden, op een passieve en zelf-kritisch manier blijven hangen op je emoties (bv. ‘Ik denk: “wat doe ik toch om dit te verdienen”’), gerelateerd aan maladaptieve coping. • Reflectie: op een doelbewuste manier naar zichzelf kijken om dmv cognitieve probleemoplossing zijn/haar negatieve gevoelens te verminderen, actief onderzoeken van eigen emoties (bv. ‘ik ga alleen weg en denk na over waarom ik me zo voel), gerelateerd aan adaptieve coping.
• Nog geen onderzoek mbt subtypes van ruminatie en problematisch middelengebruik • Uitzondering: studie van Nolen-Hoeksema et al. (2007) enkel brooding bestudeerd • Hypothesen vanuit depressie-literatuur: – Brooding = maladaptief – Reflectie = adaptief
OV 2: Onafhankelijk van depressie? • Hoge comorbiditeit depressie – problematisch middelengebruik (Davis, Uezato, Newell, & Frazier, 2008) • Studies rond ruminatie bij gebruik controleren niet voor depressie (met uitz van studies van Caselli et al. , 2008; 2010). • Controleren voor depressie als we willen weten dat ruminatie een onafhankelijke kwetsbaarheidsfactor voor problematisch middelengebruik is.
OV 3: Interacties met geslacht? • Vrouwen rumineren meer als mannen, en ruminatie verklaart de geslachtsverschillen in depressieve symptomen (Nolen-Hoeksema, 2004). • Inconsistentie in geslachtsverschillen mbt. brooding en reflectie: – Burwell & Shirk (2007): brooding depressie, enkel bij meisjes – Verstraeten, Vasey, Raes, & Bijttebier (2010): lagere reflectie depressie, enkel bij jongens • Mbt problematisch middelengebruik nog geen studies!
Methode - deelnemers • N = 189 (50. 3% meisjes) • 3 e – 6 e middelbaar • Gemiddelde leeftijd: 16. 67 jaar (SD = 1. 26, range = 14. 08 – 19. 83)
Methode - instrumenten • Ruminatie: – Ruminative Response Scale (RRS; Nolen-Hoeksema & Morrow, 1991) • Ernst van depressieve symptomatologie: – Beck Depression Inventory-II (BDI-II; Beck, Steer, & Brown, 1996) • Alcoholgebruik: – Eerste drie items van de Alcohol Use Disorder Identification Test (AUDIT; Saunders, Aasland, Babor, de la Fuente, & Grant, 1993). • Frequentie van drinkgedrag • Gemiddeld aantal glazen per keer • Aantal binge drink episodes
• Druggebruik – Eerste drie items van de Drug Use Disorder Identification Test (Berman, Bergman, Palmstierna, & Schlyter, 2005) • Frequentie van druggebruik • Mate van gebruik per dag • Zwaar gebruik • Problemen tgv alcohol en/of druggebruik – Aanpassing van de Rutgers Alcohol Problem Index (RAPI; White & Labouvie, 1989)
Resultaten – Descriptieven *p≤. 05, **p≤. 01, ***p≤. 001
Resultaten - correlaties
Resultaten - regressies • Hiërarchische lineare regressie analyse, met in stap 1 leeftijd en geslacht, in stap 2 brooding en reflectie, in stap 3 BDI scores, en in stap 4 brooding x geslacht, reflectie x geslacht. • AUDIT-C score: – Geslacht (β = -. 29, p ≤. 001) – Leeftijd (β =. 36, p ≤. 001) • DUDIT-C score: – – Geslacht (β = -. 20, p ≤. 01) Leeftijd (β =. 14, p ≤. 05) Reflectie (β = -. 20, p ≤. 05) Resultaten blijven hetzelfde wanneer gecontroleerd wordt voor BDI scores.
• RAPI scores: – – – Geslacht (β = -. 29, p ≤. 001) Leeftijd (β =. 28, p ≤. 001) Brooding (β =. 25, p ≤. 01) Reflectie x geslacht (β =. 20, p ≤. 01) Resultaten blijven hetzelfde wanneer gecontroleerd wordt voor BDI scores.
Interactie reflectie x geslacht The simple slope for Reflection for girls was 0. 03, t (181) = 0. 54, p =. 60, whereas for boys it was -0. 16, t (181) = -3. 14, p =. 002.
Discussie • Onderzoeksvraag 1: – Hoge brooding geassocieerd met RAPI scores conform studie van Nolen-Hoeksema et al. (2007) en maladaptieve rol van brooding in depressie (e. g. , Raes, 2010) – Mechanisme: jongeren met hoge brooding gebruiken alcohol/drugs om hun distress geassocieerd met het brooding proces te verminderen, van zich af te zetten (cfr. Cooper, 1994) – Lage reflectie geassocieerd met hogere drugconsumptie protectieve rol van reflectie (cfr. Verstraeten et al. , 2010) • Onderzoeksvraag 2: – Associaties blijven significant bij controle voor depressieve symptomen ruminatie is onafhankelijke predictor van middelengebruik (cfr. Caselli et al. , 2008; 2010)
• Onderzoeksvraag 3: – Associatie tussen reflectie en RAPI gemodereerd door geslacht: Enkel bij jongens was lage reflectie predictief voor middelengerelateerde problemen (cfr. Verstraeten et al. , 2010) – Reflectie ook protectieve factor voor middelengerelateerde problemen, enkel bij jongens. • Link met coping (Burwell & Shirk, 2007) als mogelijke tentatieve verklaring voor resultaten – Brooding maladaptieve coping – Reflectie adaptieve coping
• Klinische implicaties: – Vooral richten op het brooding proces – Hoe? • Negatieve gevolgen aanleren van brooding proces • Zoeken naar andere en adaptievere manieren het proces van brooding tegen te gaan
• Limitaties: – – – Cross-sectioneel belang van longitudinaal onderzoek. Motieven om te gebruiken (Cooper, 1994) Angst Zelfrapportage sociale wenselijkheid? Community sample
Vragen? Contact: Lore. Willem@psy. kuleuven. be
- Slides: 21