Het slappe kind PAOG nascholing jeugdgezondheidszorg 0 19

Het slappe kind PAOG nascholing jeugdgezondheidszorg 0 -19 jaar Maastricht, 23 september 2008 Maaike Vreeburg Klinisch geneticus Az. M

Belang (syndroom)diagnose • duidelijkheid voor ouders • preventief management • uitspraak over herhalingsrisico • vergelijk mogelijk met andere kinderen • Oudercontact/ patiëntenvereniging • research

Patient care 2001

Johnston et al, 2003

Genetische onderzoeksmethoden Anamnese Stamboom Medische gegevens achterhalen indien mogelijk Klinisch Genetisch lichamelijk onderzoek Lab. -onderzoek (Chromosomen/DNA/metabool) Aanvullend onderzoek (beeldvorming) Beleid en/of Uitslag gesprek

Anamnese Zwangerschap en geboorte Voedingsproblemen Huilen Luchtweginfecties/ademhaling Progressie/verloop Ontwikkeling Andere problemen

Prader Willi syndroom Prevalentie 1: 8000 a 10. 000 Als zuigeling spierslapte met voedingsproblemen Ontwikkelingsvertraging (motorisch en cognitief) Faciale kenmerken Hypogonadotroop hypogonadisme Kleine handen en voeten Gedragskenmerken ( rond voeding, psychiatrie)

Prader Willi syndroom: genetische achtergrond Chromosoom 15

Angelman syndroom

Follow up

Myotone dystrofie type I • Ziekte van Steinert • Meest voorkomende erfelijke neuromusculaire aandoening • 1: 8000 in West-Europa

Spierproblemen bij DM 1 Gelaat, - hals- en keelspieren ptosis kaak palatum/tong larynx atrofie M. sternocleido ++ ++ ++ + + ++ Distaal extremiteiten Proximaal extremiteiten Schouders Pelvis ++ + +/+/-

Myotone dystrofie: moleculaire genetica II I III IV 1000 500 100 40 (CTG)N 19 q 13. 3 80 1000 2000 5000 I II IV = = Mild Volwassen Kinder Congenitaal

Congenitale vorm • • • CTG-repeat 1000 -5000 Prenataal en partus Perinataal ( ademhaling! ) Contracturen Hypotonie en myotonie Vertraagde ontwikkeling

Kinderleeftijd • • CTG-repeat 500 -2000 Beginleeftijd 1 -12 jaar Ontwikkelingsachterstand Klachten van andere orgaansystemen

Lichamelijk onderzoek • Algemeen • Dysmorfie • Neurologisch onderzoek

Neurologisch onderzoek Centrale hypotonie of perifere hypotonie?

Centrale hypotonie Niet genetisch • Asfyxie • Medicatie • Aanlegstoornis zenuwstelsel • infectie Genetisch • Neurometabole aandoeningen (SLO, CDG, Zellweger, Pompe) • Bindweefselaandoening en • Benigne congenitale hypotonie ( veel syndromen)

Perifere hypotonie (neuromusculaire aandoeningen) Niet Genetisch • motorische voorhoorncel (poliomyelitis) • perifere motorische zenuw (syndroom van Guillain -Barre) • neuromusculaire overgang (botulisme, neonatale myasthenia gravis) • Spier (Spinale musculaire atrofie ) • perifere motorische zenuw (Hereditaire Motorische Sensorische. Neuropathie (HMSN)) • neuromusculaire overgang • Spier (Congenitale Myasthenia gravis) (Congenitale spierdystrofie, Congenitale myopathieen, Metabole myopathie, mitochondriele myopathie)

Spinale musculaire atrophy (SMA) SMA (ziekte van Werdnig. Hofman) SMN 1 gen op chromosoom 5 Dragerschapsfrequentie 1: 45

Ullrich muscular dystrophy Congenital weakness Hyperlaxity of the distal joints Proximal joint contractures Respiratory failure Normal cognitive development Round face, prominent ears Disturbed wound healing COL 6 A genen

Prasad et all, 2003

Aanvullende diagnostiek Afhankelijk van anamnese en onderzoek en prevalentie van de diverse beelden: • • • Karyotypering, evt FISH DNA ( DM, PWS, SMA ) CK, lactaat, pyruvaat, glucose, BGA Beeldvorming hersenen Metabole diagnostiek ( CDG, Lysosymaal, aminozuren, peroxismaal, neurotransmitters) • EMG ( eventueel bij moeder ) • Spierbioptie

FISH MLPA

Array CGH

Velocardiofaciaal syndroom(VCF): 22 q 11. 2 deletie

Hoe verder ? Afzien van verdere kinderen Risico accepteren Keuze voor prenatale diagnostiek afbreken bij foute uitslag ? Pre-implantatie Genetische Diagnostiek Sperma- / eiceldonatie Adoptie

Prenatale diagnostiek Tijdens de zwangerschap bij ongeboren kind diagnose stellen/ uitsluiten Optie om de zwangerschap te laten afbreken Niet-invasief

Conclusie Genetische oorzaken voor “ een slap kind” zijn zeer divers. Genetische moleculaire onderzoekstechnieken zijn ondersteundend voor diagnostiek, maar het klinisch onderzoek blijft toch zeer richtinggevend. Multidisciplinaire aanpak van zowel het diagnostische traject als het follow up traject Niet alleen voor het kind zelf maar ook voor de familie kan genetische diagnostiek belangrijk zijn. We weten nog lang niet alles……. .