Het groeien van de plant Klimaat factoren Hoofdstuk

Het groeien van de plant Klimaat factoren Hoofdstuk 5 Leerdoelen: • In dit hoofdstuk: • • Kun je Weet je Ø de verschillende factoren benoemen die belangrijk zijn voor de groei van de plant. Ø uitleggen hoe de plant met verschillende groeiomstandigheden omgaat. Ø uit te leggen hoe je het klimaat kunt beïnvloeden in een kas.

Het groeien van de plant Terugblik……… Wat hebben we vorige week gedaan?

Het groeien van de plant Terugblik……… Wat hebben we vorige week gedaan?

Het groeien van de plant • Deze klimaatfactoren worden deze les behandel • • Licht Beïnvloeden van het licht Temperatuur Beïnvloeden van de temperatuur Luchtvochtigheid Koolzuurgas Luchtbeweging Verwerking link naarkennis over compacte planten

Het groeien van de plant Licht Er zijn vier aspecten van licht die invloed hebben op de plantengroei: • • De kleur Hoeveelheid licht (intensiteit) De duur van het licht (daglengte) De richting van het licht

Het groeien van de plant Zo werkt diffuus licht https: //www. youtube. com/watch? v=Gl 4 M 8 RUP 7 XI

Het groeien van de plant Licht: Kleuren spectrum die de plant gebruikt link naar klasklimmat

Het groeien van de plant Licht • Elektromagnetische straling

Het groeien van de plant Licht • Instraling seizoenen

Het groeien van de plant Licht • Licht verlies tuinbouw

Het groeien van de plant Beïnvloeden van het licht Effectieve maatregelen voor optimaal licht: • • • Glas van de kassen schoonhouden Kas met weinig lichtonderscheppende delen Werken met witte kleuren in de kas (weerkaatsing) Goede gewasopbouw Goede afstand tussen de planten Extra licht geven met lampen

Het groeien van de plant Beïnvloeden van het licht Lampen • • Gloeilampen (niet geschikt voor assimilatiebelichting) TL-buizen (rendement is redelijk en samenstelling kleur acceptabel) Hogedruknatriumlampen (SON-T) Led-lampen link naar assimilatieberlichting

Het groeien van de plant Temperatuur • Minimum, optimum, maximum • Verband licht-temperatuur

Het groeien van de plant Beïnvloeden van de temperatuur De temperatuur in de kas kun je verhogen door: • • De zon Heteluchtkachels Centrale verwarming Gewasverwarming

Het groeien van de plant Beïnvloeden van de temperatuur De temperatuur in de kas kun je verlagen door: • Luchten • Schermen met kalk- of krijtmiddelen • Beweegbaar schermdoek

Het groeien van de plant Beïnvloeden van de temperatuur De temperatuur in de kas kun je verhogen door: • • De zon Hete luchtkachels Centrale verwarming Gewasverwarming

Het groeien van de plant Luchtvochtigheid Er zijn vier manieren om luchtvochtigheid te benoemen: • • Absolute luchtvochtigheid (AV) Maximale luchtvochtigheid (VV) Relatieve luchtvochtigheid (RV) Vochtdefict (VV-AV)

Het groeien van de plant Luchtvochtigheid • Luchtvochtigheid is belangrijk voor de groei. • Een te hoge luchtvochtigheid betekent geringe verdampingsmogelijkheden voor de plant. De plant neemt dan niet zoveel water op en dus ook minder voedingsstoffen. • Een te lage luchtvochtigheid kan betekenen dat de huidmondjes zich sluiten. De plant kan geen CO 2 meer opnemen en assimilatie is dan onmogelijk.

Het groeien van de plant Luchtvochtigheid • Absolute luchtvochtigheid (AV) • Het aantal grammen water per kilogram lucht dat op een bepaald moment in de kas aanwezig is. Dit is de heersende absolute luchtvochtigheid. Afkorting: AV.

Het groeien van de plant Luchtvochtigheid • Maximale luchtvochtigheid (VV) • Het aantal grammen water per kilogram lucht dat maximaal aanwezig kan zijn bij een bepaalde temperatuur. • Bij een hogere temperatuur kan in dezelfde ruimte meer vocht aanwezig zijn dan bij een lage temperatuur. • Vergelijk maar: bij afkoeling treedt condensatie op. Regen is niets anders dan verzadigde lucht die wordt afgekoeld. Door de afkoeling kan de lucht minder water bevatten, het water condenseert tot druppels en valt naar beneden. Je kunt dus nooit spreken over de maximale hoeveelheid vocht als je er niet een temperatuuraanduiding bij noemt. • Als de luchtvochtigheid maximaal is, is de lucht geheel verzadigd met water. Daarom wordt de maximale luchtvochtigheid ook wel verzadigingsvochtigheid genoemd, afgekort tot VV

Het groeien van de plant Luchtvochtigheid • Relatieve luchtvochtigheid (RV) • De absolute luchtvochtigheid is meestal lager dan de maximale luchtvochtigheid. Je kunt dan aangeven voor welk deel de lucht is verzadigd met water. Dit is de relatieve luchtvochtigheid. • Lucht met een relatieve luchtvochtigheid van 50 procent kan dus nog een keer zoveel water bevatten voordat deze is verzadigd. Als in een kas een relatieve luchtvochtigheid van 80 procent heerst, kan er nog 20 procent water bij voordat de lucht is verzadigd, als de temperatuur tenminste gelijk blijft. Koelt deze verzadigde lucht af, dan gaat het water condenseren. • De relatieve luchtvochtigheid bereken je door de heersende luchtvochtigheid te delen dor de maximale luchtvochtigheid en te vermenigvuldigen met 100 procent. Afkorting: RV. • De formule luidt als volgt: RV = (AV : VV) x 100

Het groeien van de plant Luchtvochtigheid • Vochtdefict (VV-AV) • Het vochtdeficit is de maximale luchtvochtigheid min de heersende luchtvochtigheid. Deficit betekent: tekort. De formule ziet er zo uit: • Vochtdeficit = VV – AV • Hoe groter het vochtdeficit, hoe sneller het water in een kas verdampt. Het vochtdeficit is de drijvende krachter de verdamping

Het groeien van de plant Koolzuurgas Manieren om CO 2 te doseren • • Toevoeren uit cilinder CO -branders gestookt met petroleum, propaan of aardgas Centrale CO -dosering Vanuit een TE-installatie 2 2

Het groeien van de plant Koolzuurgas • Voor een optimale groei hebben planten CO 2 nodig. Daarom wordt er in de meeste kassen extra CO 2 gedoseerd. Meestal worden hiervoor rookgassen gebruikt die vrijkomen bij de verbranding van aardgas in de WKK of de ketel.

Het groeien van de plant Luchtbeweging Effecten van luchtbeweging • Ontstaat een gelijkmatige CO -verdeling • Er ontstaat een gelijke temperatuurverdeling • De vrijgekomen waterdamp wordt afgevoerd 2

Het groeien van de plant Effecten van luchtbeweging Oorzaken lucht bewegingen • • • De zon Verwarmingsbuizen Ventilatoren Luchten De wind

Het groeien van de plant Opdracht 5, 9 Ø Maak de vragen die er in de module staan over hoofdstuk 5 Ø Maak deze opdracht over klimaatfactoren, neem de tabel over en vul deze in

Basisprincipes van het telen in kassen Evaluatie/reflectie: Informatie verzamelen Wat ging er goed en kan de volgende keer beter?