Herstel binnen de schoolcontext perspectief van de directeur

Workshop �Mijn weg als directeur �De weg van de school �De kerngroep �Implementatie van herstelgericht werken • Wat? • Hoe? Nabeschouwing

Directeur in het PIHS � Moeilijk � Mijn maar boeiend pad persoonlijk leiderschap: vw voor H. ? • Participatief • Supervisie maar voeling • Leider

De weg van de school �School was zoekende �Gebrek aan structuur, duidelijkheid o. a. sanctiebeleid �Pedagogische studiedag: “Naar een vernieuwd sanctiebeleid op school “ duidelijke polarisatie

Sanctiewerkgroep �Representatief �Beide strekkingen aanwezig �Doel: • Duidelijkheid, houvast voor heel de school • Menselijke school, positief schoolklimaat

Werkgroep sanctiebeleid �Realisaties: Streven naar positief schoolklimaat (preventief) onthaal Structuur, orde Leefregels Rol van KT (begeleiding, opvolging lln) Straffenbeleid: gebaseerd op Wat is er gebeurd? Wie heeft het gedaan (dader) Welke straf?

sanctiebeleid • Overdreven regelgeving , strafboek • Vooral gericht op dader � Straf moet pijn doen (afschrikken, pijn gedragsverandering? ) � Straf met betekenis, inhoud gedragsverbetering Probleem: - Problemen meestal niet opgelost - Men dacht: meer controle, meer opvolging - Dader: vereenzelvigd met daad, conflict - geen positief schoolklimaat kader ontbrak, visie ontbrak, polarisatie bleef, geen gedragen visie ongenoegen

Directeur op vorming Herstelgericht gedachtegoed leren kennen - Dir en leerlingenbegeleider volgen opleiding - Integere opleiding bij Ligand - Beklijft - Visie (geen methode) - Kader om sanctiebeleid, schoolbeleid rond uit te bouwen

Herstel � Waarom zo toepasbaar op school? • Gebaseerd op waarden: respect, vertrouwen, - - verantwoordelijkheid, eerbied Niet bestempelend, wel oplossingsgericht Echt menselijk contact: de andere ontmoeten (gelijke golflengte) Gelijkwaardigheid Duidelijk: wat fout is wordt benoemd gedrag = fout, niet de mens schade = kan hersteld worden relatie = wordt hersteld kansen = recht op herstel, nieuw begin Leereffect Positieve houding: oplossingsgericht

Herstel - pad �Implementeren? • Gedachtegoed leren kennen: info • Tegelijkertijd ook hergo’s doen: beklijven (principe Vettenburg: *wacht niet om hergo’s te doen tot dat je H. hebt geïmplementeerd; *pas reeds hergo’s toe en gebruik het effect ervan voor de implementatie (wat beklijft blijft bij)

�Pedagogische studiedag: Jan Ruigrok • onderdompeling voor alle personeelsleden • concrete toepassingen �Leiderschap: directeur • Kerngroep gevormd • Beslissing: de school kiest ervoor om herstelgericht te gaan werken

kerngroep � 15 personeelsleden (met directeur) �Representatief voor de school �Mandaat voor implementatie �Volgen een traject bij Ligand • Integere kennismaking met herstel • Uitwerken van implementatie

kerngroep �Foto van de school: • Wat is er? Wat loopt mank? Wat ontbreekt? • Wat willen we bereiken? • Hoe gaan we dat bereiken?

�WAT? implementatie • Menselijke school �Welbevinden, positieve contacten, goede communicatie, betrokkenheid, verbondenheid �Conflicten vermijden door positieve communicatie = preventief �Conflicten oplossen zowel voor slachtoffer als dader herstel van aangerichte schade bij s. en d. herstel van de relatie echt nieuwe kansen • Duidelijke afspraken, structuur, opvolging • Medewerking van iedereen (collegiaal en consequent. )

implementatie �Waarden: respect vertrouwen (zelf)verantwoordelijkheid engagement �Vertalen op 3 niveaus: �Micro niveau: leerlingen �Meso niveau: leerkrachten �Macro niveau: school (beleid, ouders)

Meso � Menselijke school positieve contacten, goede communicatie met collega’s, leerlingen, ouders, externen informatie over herstelgericht werken (vorming, smartschool, FGn, mentoraat nieuwe lkn…) � Structuur procedures met implementatie van herstel - te laat komen - inhalen van taken en toetsen - escalatie in de klas * - hergo’s: leerlingenbegeleider directie: enkel tussen leerkrachten sanctie steeds met herstel (dader/ slachtoffer, schade, relatie)

Meso � Escalatie in de klas wat is escalatie? blijf eigenaar van het probleem (zelf oplossen) ernstig probleem: leerling uit de klas opvoeder, leerlingenbeg. - ontlading - inzicht leerkracht wordt gehoord steeds met herstelgesprek (+ sanctie)

Integrale leerlingenbegeleiding Studiebegeleiding micro Soc. emot. / gedrags begeleiding Bevorderen van leerklimaat Stimulerende leeromgeving crea Bevorderen van leefklimaat Goede communicatie, Participatie, team…. Remediëringslessen Leren leren NT 2… Prev Aanleren van soc. vaardigheden Leefregels, afspraken, info Time out, begeleiding … Tekorten: verplichte remediëring kansen, herstel cura Sanctie Herstel

macro �Implementatie in schoolbeleid - leefregels - schoolreglement - website - IM, schoolbestuur - ouders

Implementatie �HOE? � Directeur: leiderschap samen met de kerngroep Introductie van veranderigsprocessen: - Creators ) ) ) kerngroep ) focus - Pioniers ) ) - Volgelingen ) - Gesettelden

Implementatie �Stappenplan (pdca) - pedagogische studiedag info en beleving - alg. vergaderingen: directeur: kondigt aan: afspraken dienen nagevolgd kerngroep: per 2 naar kleine groepen toe (gemengd) 1 e: 2 procedures = reële vernieuwing met herstel hergo’s door llnbegenleiders 2 e: aanleren van pro-actieve cirkels 3 e: evaluatie, bijsturing 4 e: verbeterde procedure klemtoon op belang van herstel, positieve communicatie

nabeschouwing Directeur: opleiding overtuigd Directeur: blijf in je leiderschap procesbewaking Kerngroep: zeer belangrijk - basis, - vrijwillig - participatie, delegatie - bewaken, stimuleren

nabeschouwing �Proces: • blijven bijsturen PDCA • proces én product �Schooleigen: • implementeren in wat is �TIJD: • tijdsintensief • op termijn tijdswinst

Invloed op schoolklimaat � Positief: • betere interne contacten • meer betrokkenheid, verbondenheid • meer creativiteit, inventiviteit � Mensen werken oplossingsgericht • waarom waartoe? • nemen verantwoordelijkheid op � Daadwerkelijk minder problemen � OPGELET: terugval (vergt energie, oude gewoonte…)

Pro-actieve cirkel �Wat heeft me geraakt, wat heeft me geroerd? �Wat neem ik mee naar mijn school?

Dank voor jullie aandacht én medewerking