HEMATRL OCUA YAKLAIM Salk Slaytlar http hastaneciyiz blogspot
HEMATÜRİLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM Sağlık Slaytları http: //hastaneciyiz. blogspot. com
Sunum Planı n n n Hematüri tanımı Hematürinin sınıflandırılması Hematüri tespiti Hematürinin nedenleri Hematürili hastaya yaklaşım
Tanım n n n n İdrarda normalden fazla kan olmasıdır. Basit klinik durum ağır renal hst Prevalansı %0. 13’dür. (Ingelfiger ve arkadaşları) Okul çağı çocuklarında asemptomatik hematüri prevalansı %0. 5 -4 ‘dür. (Vehaskari ve arkadaşları) Türkiye’de prevelansı %1 -2. 5 Kızlarda sık. Yaşla birlikte sıklığı artıyor.
Başvuru şekli ; n n İdrarda görünür renk değişikliği Üriner/ non-üriner semptomlar Rutin sağlık kontrolü sırasında saptanarak Ailede indeks bir vaka varlığında aile taraması sonucu
Hematüri sınıflandırması n n Mikroskopik-makroskopik Semptomatik-asemptomatik Geçici-persistan Glomerüler-nonglomerüler
Makroskopik hematüri n İdrarda çıplak gözle görülecek n kadar belirgin kanama olmasıdır. İdrar çay ya da kola rengindedir. İdrarın rengi birçok durumda kan rengine dönüşebilir.
kırmızı-kahverengi idrar yapanlar n n Hemoglobinüri Miyoglobinüri Biyolojik pigmentler ¨ Bilirubin ¨ Ürat ¨ Melanin Metabolik hst ¨ Alkaptanüri ¨ Tirozinemi ¨ Porfiria n n İlaçlar ¨ Klorokin ¨ Desferoksamin ¨ difenilhidantoin ¨ Levadopa-metildopa ¨ Metronidazol ¨ Nitrofurantoin ¨ Rifampin Besinler ¨ Pancar ¨ Böğürtlen ¨ Kırmızı gıda boyaları
Mikroskopik Hematüri § Çıplak gözle bakıldığında normal görülen ama mikroskop altında fazla sayıda eritrositin bulunması olarak adlandırılır. § İdrarda normal eritrosit atılımı: -Çocuklarda idrar RBC atılımı <240000/12 h -Orta akım idrar sedimentinde x 40 büyütmede 1 -2 RBC -Fusch-Rosental sayma kamarasında 8000 RBC/ml
Hematüri tespiti ¨ İdrarda renk değişikliği şikayeti ile hasta geldiğinde ¨ İlk aşama nedir?
İdrar Dipstick testi nİdrardaki renk değişikliği gerçekten kan mı? n Dipstik testinde kan ortotoludinin peroksidasyonunu katalize eder ve mavi renk değişikliği yapar. n Rengin yoğunluğuna göre hematüri derecesi belirlenir. n Hematüri için sensivitesi yüksek ancak spesivitesi düşüktür.
n n organik peroksit tetrametilbenzidin Hem- proteini oksidasyon mavi renk
Yanlış pozitiflik ; Yanlış negatiflik ; menstruasyon kanı miyoglobinuri hemoglobinüri bakteri peroksidazı C vitamini kullanımı idrar p. H < 5. 1 dışarda kalmış strip konsantre idrar Hematüri kuşkusu olan tüm pozitif ve negatif sonuçlar mutlaka mikroskopi ile değerlendirilmelidir.
Dipstik (+) hayır evet Hematüri Hbüri Myoglobinüri Diğer pigmentler Mikroskopide sellüler yapı evet hayır Hematüri Hbüri Miyoglobinüri
İdrar mikroskopisi n n n 10 cc idrar 5 dakika satrifüj edilir Tortusu dipte kalacak şekilde boşaltılır Tüpün dibindeki tortudan 0. 5 cc idrar alınıp lam ve lamel arasına konur. 20 alanda RBC sayılır. >5 RBC/HPF olması durumunda pozitiftir.
n n Glomerüler proteinüride erit şekil, büyüklük ve hb içerikleri farklı. Erit silendirleri ve proteinüri genelde birlikte. Nonglomerüler proteinüride erit morfolojisi benzer. Silendir ve proteinüri yok.
n n n Renk ( çay rengi, koyu kahve ) Eritrositler (dismorfik) Silendir (+) Tübüler hücreler Proteinüri > 2+ Glomerüler kanama § Renk ( pembe, kırmızı) § Pıhtılar § Eritrositler ( normal) • Proteinüri < 2+ § Kristal (+) Non-Glomerüler kanama
GLOMERÜLER Akut GN Kr GN Ig. A nefropatisi MPGN Mes. PGN SLE Şant nefriti Good-Pasture Kalıtsal nefropatiler Alport Benign familyal hematüri Polikistik bb Medüller kistik bb Konj NS HÜS HSP MLH DM Amiloidoz Vaskülit TÜBÜLOİNTERSTİSYEL Pyelonefrit ATN Nefrokalsinozis Nefrolitiaizis VASKÜLER RVT, RAT Malign HT KKY KAN HST TÜMÖR Hematüri Nedenleri ÜST ÜRİNER SİSTEM Taş Hidronefroz Travma Vasküler malformasyon Papiller nekroz enfeksiyon ALT ÜRİNER SİSTEM Enfeksiyon Yabancı cisim Travma Taş Tümör İlaçlar (siklofosfamid)
Hematürili hastaya yaklaşım n n n Anamnez Fizik muayene İdrar tetkiki Diğer testler Görüntüleme yöntemleri
Anamnez § Hematürinin -Başlangıcı ve süresi -Gidişi -Yineleme özelliği § Eşlik eden semptomlar § Aile öyküsü
Eşlik eden semptomlar n n n n Sık işeme, dizüri Diğer genitoüriner belirtiler; önceki genitoüriner hastalık, cerrahi işlemler Ödem, döküntü ve eklem bulğuları öyküsü Geçirilmiş boğaz ağrısı öyküsü ve görülme tarihi ( AGN) Travma İlaç alım öyküsü Kolik ve sırt ağrısı (taşlar)
n n n n Alerjiler Kırmızı , turuncu , mor madde alımını da içeren diyet öyküsü Kolay kanam ve morarma ( hematoljik hastalıklar) Orak hücreli anemi öyküsü Kanlı ishal (HÜS, HSP ) Nefes darlığı, halsizlik , var olan üfürümde değişiklik öyküsü( Subakut Endokardit) Seyahat öyküsü (sıtma, şistomiyazis) Bedensel faliyetler
Aile hikayesi n n n n Hematüri Sağırlık Böbrek yetmezliği Hipertansiyon Hemofili Taş Deri döküntüsü, artrit, karın ağrısı, görme kusuru
Fizik muayene n n n n n Hipertansiyon Ateş Ödem Döküntü Solukluk Artrit Kostovertebral açı hassasiyeti Nefromegali Üfürüm Kitle
Diğer tetkikler n n n n Tam kan sayımı, sedim BUN, Cr Elektrolitler, Ca, P, ALP, ürik asit Total protein, albumin, lipidler İdrar kültürü, boğaz kültürü İdrar Ca/ Cr, İdrar protein/Cr C 3, C 4, ANA, ASO İşitme testi
Görüntüleme yöntemleri n n n USG YDKG Anjiografi Sistoskopi İVP
Hematüri pozitif Dipstik test RBC, mikroskopi hayır evet TRAVMA yok var negatif • ilaç • hemoglobinüri • ürat • miyoglobinüri • diğer • yanlış pozitiflik
Travma yok negatif Hematolojik hast. bulguları (peteşi, purpura, vazooklüsif bulgu) ödem, hipertansiyon çay rengi idrar proteinuri> 2+, silendir pozitif • hemoglobinopati • hemofili • trombositopeni
hayır n n n Ödem, HT, Çay rengi idrar Proteinuri> 2+, silendir Böğür ağrısı, ateş ? hayır İdrar Kültürü pozitif • Bakteriyel ÜSE evet • taş • t piyelonefri negatif evet Mikroanjiopatik hemolitik anemi? Trombositopeni ? evet • HÜS Hematüri devam ediyor? hayır • AGN • HSP • diğer
İdrar Kültürü negatif Hematüri devam ediyor mu? evet • Selim ailevi hematüri • Nefrit, Ig A nefropatisi • Tümör • Toksin • Konjenital anomali • Taş, hiperkalsiüri hayır • Viral sistit • Selim hematüri • Egzersiz ilişkili
anımsamamız gerekenler; § Rastlantısal § § hematuri ileri tetkik değil, hızla TİT tekrarı gerektirir 6 aylık izlemde mikrohematurik çocukların ancak % 30 unda persistans vardır Semptomatik mikrohematuri, BF bozukluğu, proteinuri, HT altta yatan önemli bir böbrek hast. bulgusudur
- Slides: 36