HASTANEDE YATMANIN OCUKLAR ZERNDE GELMSEL ETKLER Dr Gke

HASTANEDE YATMANIN ÇOCUKLAR ÜZERİNDE GELİŞİMSEL ETKİLERİ Dr. Gökçe Karaman Benli Ankara Üniversitesi EBF Okul Öncesi Eğitim Anabilim Dalı

• Yaşamları normal gidişatında olan çocuklar, aniden kendilerini hiç tanımadıkları, bilmedikleri ve ağrılı işlemlerin olduğu bir ortamda bulurlar. Çocuk için hastalık ve buna bağlı olarak hastaneye yatma onu korkutan ve hoş olmayan yaşantılar içerir.

YAŞLARA GÖRE HASTANEDE YATMANIN GELIŞIMSEL ETKILERI • BEBEKLER • Hopitalizm görülebilir • Fiziksel anlamda geç takip eden büyüme süreci • Geç yürüme, konuşma ve tuvalet eğitimini geç edinme olabilir. • Bebek annesini göremediği için yalnız kalmayı protesto edebilir. Ayrılık kaygısı görülebilir. • Ümitsizlik ve inkar aşamaları gözlemlenebilir.

OKUL ÖNCESI DÖNEM (3 -6 YAŞ) • Uyku ve beslenme zorlukları yaşayabilir. • Ayrılık kaygısı yaşayabilir ve ağrılı tedavi işlemleri sürüyorsa korkuları artabilir. • 5 yaşın altındaki çocuklar için hastanede olma sürecinde ailenin ilgisi çok önemlidir. Eğer çocuk kendisini yalnız hissederse kendisine bir ceza verildiği izlenimini edinebilir. • Hastalanmanın getirdiği sıkıntı ve endişe çocukta regresyona neden olabilir.

OKUL DÖNEMİ (7 -11 YAŞ) • Çocuklarla hastaneye yatma sürecinde olumlu ilişkiler kurulamazsa kendilerine ceza verildiği ve bu durumun sorumlusunun kendileri olduğunu düşünebilirler. • Okulunu, arkadaşlarını göremediği için bazı endişeleri olabilir. • Hastanede yatma çocuğun bazı yapmak istediği hobi ve yeteneklerine ara vermesine neden olabilir. Bu durum çocuğun sosyal-duygusal gelişimini olumsuz etkileyebilir.

ERGENLİK DÖNEMİ (12 YAŞ VE ÜZERİ) • Ergenler için hastalığın kendisi temel bir sorundur. Hastalık, bağımsızlığının engellenmesi ve gelecek planlarını gerçekleştirememe olarak algılanır. • Güvensizlik, yetersizlik duyguları, depresyon ve saldırgan davranışlar görülebilir. • Tedavi boyunca dış görünüşüne zarar gelmesinden korkar. • Kişisel alan kavramı ergenler için çok önemlidir. Bu alanlarına girilmesi onları rahatsız hisseder.

AILEYE ETKILERI • Aileler çocuklarının hasta olduğunu öğrendiklerinde şok ve inkar, kızgınlık, kabullenme evrelerini yaşayabilirler. • Yapılan bir çok araştırma, ailelerin çocuklarıyla hastalık konusunu konuşmak istemediklerini ortaya koyar. Oysa çocukların ihtiyacı olan, gelişim özelliklerine uygun bir şekilde onlarla hastalıkları hakkında konuşmaktır.

KAYNAK • Yükselen, A. , ve Savcı. F. (2018). Hastanede Yatan Çocuklar ve Hastanede Yatmanın Gelişimsel Etkileri. İçinde (Sağlık Kuruluşlarında Çocuk). Editörler: Pınar Bayhan ve İsmihan Artan. Hedef Yayıncılık: Ankara