HANDLEIDING DAGELIJKSE MONDZORG Poetsen van de natuurlijke tanden

HANDLEIDING DAGELIJKSE MONDZORG Poetsen van de natuurlijke tanden Poets minstens 2 x per dag 3. 00 Poets in functie van het aantal tanden: minstens 3 minuten voor 28 tanden POETS MET EEN ZACHTE HAND- DOSEER DE KRACHT Poets systematisch: binnenkant, buitenkant, bovenkant per kaakhelft (1) Onderkaak rechts binnenkant vooraan binnenkant links achter binnenkant (2) idem buitenkant links, voor, rechts (3) kauwvlakken rechts, voor, links (4) Bovenkaak links binnenkant voor binnenkant rechts achter binnenkant (5) idem buitenkant rechts, voor, links (6) kauwvlakken links, voor en rechts Plaats de tandenborstel onder hoek van 45° op de overgang van de tand naar het tandvlees Gebruik hoeveelheid tandpasta in functie van het aantal aanwezige tanden (maximum hoeveelheid = 2 cm) Tandenborstel na poetsen GOED NASPOELEN en DROOG bewaren met kop omhoog 45° Poets tot tegen de tandvleesrand Vervang de tandborstel van zodra de haartjes niet meer mooi evenwijdig staan. Bij normaal gebruik komt dit neer op 1 tandenborstel per seizoen. HBN Werkgroep 1 sensibilisatie en LDV

HANDLEIDING DAGELIJKSE MONDZORG Poetsen van de tussenruimten tussen de natuurlijke tanden De vlakken van tanden die tegen elkaar staan worden CONTACTVLAKKEN genoemd en de ruimten tussen de tanden de INTERDENTALE RUIMTEN. Bij een goede poetsbeurt worden ook de contactvlakken en interdentale ruimten gereinigd door middel van flossdraad. of wanneer de ruimten tussen de tanden vergroot zijn (vooral bij ouderen) worden deze gepoetst met interdentale borsteltjes of ragers. Interdentaalborsteltjes kunnen ook handig gebruikt worden voor het poetsen van speciale voorzieningen die zich bevinden onder de gebitsprothesen Er bestaan verschillende soorten interdentale borsteltjes of ragertjes met lang handvat Om tussen de vingers vast te houden Voedselresten en plaque tussen de tanden kunnen ook verwijderd worden met tandenstokers met kort handvat Naargelang de kleur verschilt de vorm en de dikte van het borstelgedeelte STEEDS HANDSCHOENEN DRAGEN TIJDENS HET UITVOEREN VAN MONDZORG HBN Werkgroep 1 sensibilisatie en LDV Na gebruik worden alle interdentaalborsteltjes of ragers goed afgespoeld onder stromend water en DROOG bewaard.

HANDLEIDING DAGELIJKSE MONDZORG Poetsen van de tong, slijmvliezen en verhemelte Tong Ga na of er tongbeslag aanwezig is Raad de persoon aan tijdens het schrapen of borstelen voortdurend rustig in en uit te ademen Indien nodig neem de tongpunt vast met een gaas en trek de tong zachtjes naar voren om het achterste deel van de tong te kunnen reinigen Tong schrapen en borstelen Kies een tongschraper of een tandenborstel Tong borstelen Tongschraper na poetsen GOED NASPOELEN en DROOG bewaren met kop omhoog GEEN tandpasta HBN Werkgroep 1 sensibilisatie en LDV Slijmvliezen en verhemelte Poets het verhemelte en de slijmvliezen om etensresten en plaque te verwijderen en om de bloeddoorstroming te bevorderen

HANDLEIDING DAGELIJKSE MONDZORG Poetsen en bewaren van de gebitsprothese(n) Gebruik GEEN tandpasta maar gebitsprotheseborstel (A) en vloeibare zeep (B) & Poets boven een lavabo een derde gevuld met water om bij het vallen breuk van de gebitsprothese te voorkomen Poets minstens 2 x per dag de gebitsprothese(n) Poets tot alle plaque is verwijderd (ongeveer anderhalve minuut per gebitsprothese) Poets eerst de binnenzijde en pas dan de buitenzijde 2 Hou de gebitsprothese van de bovenkaak vast in de handpalm 1 Poets vooral op de kunsthars (roze deel) maar ook op de overgang van de tanden naar de kunsthars Hou de gebitsprothese van de onderkaak aan een kant vast, poets de andere kant en wissel dan van kant A B Poets voldoende lang op die zones waar plaque hardnekkig achterblijft (zie pijltjes op de gebitsprothese) HBN Werkgroep 1 sensibilisatie en. LDV Wanneer de gebitsprothese niet in de mond hoeft te zijn (‘s nachts en tijdens de middagrust) wordt deze best DROOG bewaard (eventueel in een DROOG gebitsdoosje)

HANDLEIDING DAGELIJKSE MONDZORG Nuttige tips in verband met het poetsen bij personen met beperkingen Kinderen en jongeren (tot en met 18 jaar) Bij voorkeur 2 x poetsen per dag met een fluoridehoudende tandpasta * 0 -2 jaar 500 1000 ppm** erwtgrootte 2 -6 jaar 1000 1450 ppm erwtgrootte + 6 jaar 1450 ppm 1 -2 cm De ideale houding om een kind de tanden te poetsen is in de foetale houding wat idealiter te bereiken is op een tandarts en/of doktersstoel. Kinderen en volwassenen met beperkingen hebben dikwijls een zeer beperkte zelfredzaamheid en dat geldt zeker voor het tanden poetsen. Daarom moeten zorgverleners hulp kunnen bieden. Hierbij is de benadering van groot belang. Mondcontrole via de techniek van Bobath en Müller is hierbij een handig hulpmiddel. Bij mondcontrole van opzij worden hierbij uitsluitend de middenvinger en de wijsvinger van de linkerhand gebruikt (uitgaande van een rechtshandige verzorger). De gestrekte middenvinger wordt tussen kin en keel stevig tegen de mondbodem geplaatst. De eveneens gestrekte wijsvinger wordt vlak boven de kinpunt tegen de kin geplaatst en mag daarbij de lip niet raken (fig 1. ). Om de mond te openen, wordt de druk met de wijsvinger wat opgevoerd en de opwaartse druk van de middenving er verminderd. De mond zal openen en de wijsvinger volgt de openingsbeweging (fig 2. ). Zodra de mond opengaat kan men zeer gemakkelijk de tandenborstel plaatsen. (fig 3 en 4). Personen > 18 jaar Bij volwassen personen met beperkingen verdient het ook aanbeveling om 2 keer/dag te poetsen ( tandpasta 1450 ppm) hoewel de realiteit in de zorgorganisaties dit niet altijd toelaat. Het is echter beter één keer goed dan twee keer slecht te poetsen! Gezien heel dikwijls de paro dontale gezondheid minder goed is wordt een poetsbeurt beter vervangen door een chloorhexidine moment. Dit kan best door te poetsen met een CHX gel of gebruik te maken van een CHX spray. Voor de gel gebruikt men best een tweede tandenborstel, voor de spray moet men voldoende volume gebruiken. Voor poetsmethodes en andere hulpmiddelen wordt verwezen naar pagina 1 van deze folder. * Advies (8671) mbt Fluoirde Hoge Gezondheidsraad 2011 ** Parts per million (ppm) of delen per miljoen is een maat voor de concentratie. Een concentratie van 1 ppm geeft aan dat je één deeltje van een product hebt per miljoen andere deeltjes 1 2 Verder kan ook voor antitandsteen tandpasta’s gekozen worden en dient er ook aandacht besteed te worden aan de hygiëne van de tong. ADVIES 3 4 HBN Werkgroep 1 sensibilisatie en LDV & LCM Minimum 1 x poetsen/dag Minimum 1 keer poetsen van de gebitsprothese(n) 1 keer/dag tong + slijmvliezen 1 keer/jaar naar de tandarts

HANDLEIDING DAGELIJKSE MONDZORG Nuttige tips TIPS VOOR UITVOEREN VAN MONDHYGIËNE bij persoon die de mond niet gemakkelijk kan open houden Zorg dat je zicht hebt op waar je poetst zodat je kan controleren of de tanden schoon zijn. Werk met 2 tandenborstels: 1 om de achterzijde tussen de tanden te houden zodat patiënt mond openhoudt 1 voor het poetsen zelf Stimuleer de persoon om zelf zolang mogelijk de tanden te poetsen als je zeker bent dat dit nog goed lukt. Raad zittend poetsen aan om valproblemen te voorkomen Werk in duo bij personen met ongecontroleerd gedrag. Sta bij voorkeur achter de persoon De ene zorgverlener houdt de handen van de persoon vast en de andere zorgverlener poetst. Wanneer het poetsen moeilijk wordt probeer dan eerst de hand over hand methode. Hierbij stuur je de hand van de persoon naar de te poetsen tanden in de mond NUTTIGE TIP Geef de persoon een handspiegel om het poetsen te stimuleren HBN Werkgroep 1 sensibilisatie en LDV & JD Vul voor het poetsen van de gebitsprothesen de lavabo met water. Dit voorkomt schade aan de gebitsprothese wanneer ze mocht vallen