GYNAECOLOGIE AFWIJKINGEN IN DE VROUWELIJKE GESLACHTSORGANEN GOEDAARDIGE BENIGNE
GYNAECOLOGIE AFWIJKINGEN IN DE VROUWELIJKE GESLACHTSORGANEN
GOEDAARDIGE ( BENIGNE) AFWIJKINGEN v Endometriumpoliep v Myoom ( vleesboom) v Endometriose v Polycysteus ovariumsyndroom (PCO)
ENDOMETRIUMPOLIEP Gesteelde zwelling in het slijmvlies aan binnenkant van de baarmoeder Oorzaak: door overmatige stimulatie van de bekledende laag van de baarmoeder door oestrogeen ( geslachtshormoon afgescheiden door eierstokken) Symptomen: abnormaal vaginaal bloedverlies tijdens menstruatie en pijnklachten in onderbuik, tussentijds bloedverlies of “spotting” na geslachtgemeenschap
ENDOMETRIUMPOLIEP Klachten en lichamelijk onderzoek door huisarts van belang voor vaststelling Onderzoek/behandeling: Hysterosalpingografie ( HSG): baarmoeder en eileiders zichtbaar gemaakt door röntgenopname na injectie van contrastmiddel. Hysteroscopie: gebruikt voor diagnose stellen en ingreepjes: - onder narcose - buisachtig instrument aangesloten op camera en monitor - bevat vloeistof
ENDOMETRIUMPOLIEP Curettage: verwijderen van baarmoederslijmvlies/ poliep -diagnostisch -therapeutisch Poliep kan kwaadaardig worden = verwijderen Evt. baarmoeder verwijderd i. v. m. het risico op endometrium Carcinoom Controle gynaecoloog noodzakelijk
MYOOM Goedaardige tumor van spiercellen in de wand van de baarmoeder, die groeien onder invloed van oestrogeen vrouwen boven de 30 jaar na overgang inkrimping van myoom ontaarding maligniteit vrijwel afwezig
MYOOM Symptomen: ü niet altijd klachten ü overmatig bloedverlies bij menstruatie ( stolsels) ü tussentijds en onregelmatig bloedverlies ü pijn in onderbuik en rug tijdens menstruatie ü drukgevoel bijv. op blaas> mictieklachten ü dyspareunie ü anemie Het wel of niet overgaan tot een behandeling hangt van een aantal factoren af: de ernst van de klachten de leeftijd eventuele kinderwens de grootte en het aantal myomen het soort myoom, geheel in de baarmoederholte of juist met een steel vast aan de baarmoeder
MYOOM Onderzoek /behandeling: o vaginaal toucher ( VT) o uit- inwendige echo onderzoek o hormonale beïnvloeding: bijv. anticonceptie ( remt opbouw baarmoederslijmvlies af ( tegen pijn en sluit bloedvaten af) o operatie: Waarbij baarmoeder wordt gespaard ( bij kinderwens): - Hysteroscopie: middels een kijkbuis in de baarmoeder de myoom operatief verwijderen (als deze in de baarmoederholte zit of in de baarmoederholte) - Laparoscopie: via een kijkbuis in de buik de myoom operatief verwijderen deze met een steel aan de baarmoeder vastzit) Verwijdering van de baarmoeder (uterusextirpatie) via buikwand of via schede ( als
ENDOMETRIOSE Endometriose is een chronische ziekte waarbij het weefsel dat normaal de binnenkant van de baarmoeder bekleedt (endometrium), groeit op plaatsen buiten de baarmoeder. Komt veel voor in vruchtbare periode van de vrouw Vóór de menarche en na menopauze ( geen oestrogeen aanmaak meer) komt het niet meer voor
ENDOMETRIOSE
ENDOMETRIOSE -oac ( welke meer progesteron bevat en minder oestrogeen) door deze door te slikken blijft baarmoederslijmvlies dun> menstruatie uitblijft - verwijderen baarmoeder en of eierstokken: door ontbreken van geslachtshormonen verschrompeling van endometriosehaarden.
POLYCYSTEUS OVARIUMSYNDROOM (PCO) In eierstokken ontstaan vele kleine cystes Oorzaak: De eierstokken (ovaria) van elke vrouw maken niet alleen veel vrouwelijk hormoon aan, maar ook een klein beetje mannelijk hormoon. Bij meisjes en vrouwen met PCO syndroom produceren de eierstokken te veel mannelijk hormoon.
POLYCYSTEUS OVARIUMSYNDROOM ( PCO) Symptomen: eisprong en menstruatie niet op gang komen of onregelmatig zijn of blijft maanden weg. Het is niet te voorspellen of en wanneer er (weer) een eicel vrijkomt. Daardoor is het niet duidelijk of en wanneer men vruchtbaar is door het teveel aan mannelijk hormoon vaak veel puistjes en meer haar op de huid (soms ook haren op de kin, de borsten of de onderbuik) Gaat vaak samen met overgewicht en/of DM II Onvruchtbaarheid
POLYCYSTEUS OVARIUMSYNDROOM Diagnose/behandeling: • echo onderbuik • bloedonderzoek ( afwijkende hormoonspiegel) • hormonale medicatie ( eisprong opwekken) • afvallen
KWAADAARDIGE (MALIGNE) AFWIJKINGEN Endometriumcarcinoom Cervixcarcinoom Ovariumcarcinoom
ENDOMETRIUMCARCINOOM Kanker in het slijmvlies aan de binnenkant van de baarmoeder Vooral op de leeftijd van 55 -80 jaar Symptomen: o abnormaal bloedverlies of bloederige afscheiding ( na overgang) o in later stadium ook buikpijn
ENDOMETRIUMCARCINOOM Diagnose/behandeling: o o o Inwendig onderzoek Transvaginale echografie ( geluidsgolven zichtbaar op monitor) Hysterscopie en evt curretage ( onder narcose) Indien wenselijk verder onderzoek ( bloed, Rontgen, CT scan, MRI etc. ) Meestal: abdominale uterusextirpatie ( eileiders en stokken verwijderd)
CERVIXCARCINOOM Baarmoederhalskanker in de meeste gevallen veroorzaakt door HPV. Komt met name veel voor op middelbare leeftijd Preventie: BVO 30 -60 jaar om de 5 jaar en vaccinatie op 12 jarige leeftijd Symptomen: o abnormaal bloedverlies o contactbloeding o heftige pijn door aantasting van zenuwen
CERVIXCARCINOOM Diagnose/behandeling: inwendig onderzoek ( blote oog waarneembaar): baarmoedermond ziet er afwijkend uit o o uitstrijkje o biopt ( colposcopie en curretage) in vroegstadia plaatselijk behandeld: verwijderen deel van baarmoeder of kankerweefsel bevriezen/laseren
OVARIUMCARCINOOM Tumor van de eierstokken: Goedaardig: vaak geen klachten, vage buikpijn en menstruatiestoornissen. Ovarium kan door gezwel draaien > vaat en zenuwvoorziening in de knel waardoor hevige buikpijn. SPOED! Om afsterving van eierstok voorkomen
OVARIUMCARCINOOM Kwaadaardig: “Silent Killer”: pas in later stadium ontdekt. Vaak al metastasen! Symptomen: o gewichtsverlies o dikkere buik o vaginaal bloedverlies o buikpijn o mictieklachten
OVARIUMCARCINOOM Diagnostiek/ Behandeling: Vaginaal /rectaal toucher Echografie Bloedonderzoek Histologisch onderzoek Behandeling: verwijderen van tumor en ovarium en nabehandeling ( radio en chemotherapie)
Zijn er nog vragen?
- Slides: 25