GWNY URZD STATYSTYCZNY Rola statystyki publicznej w spoeczestwie

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Rola statystyki publicznej w społeczeństwie Janusz Witkowski Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” Gdynia, 17 - 18 marca 2016 roku 1

Społeczeństwo jako złożona struktura społeczna powiązana układem stosunków społecznych w ramach zorganizowanego życia społecznego, sieci wzajemnych stosunków i powiązań społecznych. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 2

Najważniejsze komponenty społeczeństwa istotne dla misji statystyki • Zbiorowość ludzka zamieszkująca określony teren i posiadająca wiele wspólnych cech, ale dużą różnorodność właściwości strukturalnych, • Instytucje publiczne świadczące różne usługi dla ludności, • Podmioty gospodarcze wyznaczające strukturę gospodarczą (organizacyjną) społeczeństwa, • Decydenci życia społecznego wyznaczający warunki funkcjonowania i reguły postępowania społeczeństwa, • Uwarunkowania zewnętrzne funkcjonowania statystyki. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 3

Zmieniające się otoczenie kreuje rozwój statystyki: • Przynależność do światowego i europejskiego systemu statystycznego, • Rewolucja cyfrowa, która zmieniła dostępność do danych i sposobu komunikacji społecznej we współczesnym świecie (następstwem jest rewolucja w zakresie różnorodności źródeł danych i technik dostępu do nich, np. źródła administracyjne, Big Data), • Globalizacja procesów gospodarczych i życia społecznego (komunikacji społecznej), • Ograniczenia finansowe, które zmuszają do racjonalizacji działania w zakresie obciążenia respondentów i kosztów badań statystycznych. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 4

Informacyjna i edukacyjna rola statystyki wobec ludności (bezpośrednio lub za pośrednictwem mediów) • Odpowiedni zakres informacji, dla kształtowania świadomości społecznej, • Czytelna interpretacja i przekaz informacji o poszczególnych aspektach naszej rzeczywistości, • Dostępność informacji – kanały komunikowania się, • Działalność edukacyjna statystyki wobec różnych grup ludności (dzieci, młodzież, dorośli). Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 5

Zmieniające się potrzeby społeczeństwa a funkcja informacyjna statystyki • Tematyka badań z uwzględnieniem nowych zjawisk, procesów i koncepcji rozwojowych (np. statystyka środowiska naturalnego, rozwój zrównoważony, monitorowanie długu i deficytu finansów sektora publicznego, dobrobyt i jakość życia, mobilność ludności w tym dojazdy do pracy, szkół itp. ), • Prezentowania danych w ujęciu przestrzennym, dla potrzeb społeczności regionalnych i lokalnych, • Lepszej dostępności do danych statystyki publicznej zarówno w sensie technicznym, jak i łatwości pozyskania danych tematycznych (bazy danych np. BDL, STRATEG, Demografia oraz Dziedzinowe Bazy Wiedzy), • Poszerzania zakresu analiz merytorycznych uzupełniających dane statystyczne, • Potrzeb edukacyjnych społeczeństwa, a dotyczących: dostępności danych statystycznych, znajomości metodologii badań (walory i ograniczenia badań), umiejętności korzystania z różnych danych statystycznych, prawidłowej interpretacji wyników badań i wskaźników statystycznych Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 6

Stopień zaspokojenia potrzeb ludności jako przesłanka dla doskonalenia funkcjonowania instytucji publicznych • Rozpoznanie potrzeb ludności w różnych dziedzinach życia, • Zakres świadczonych usług przez instytucje publiczne, • Ocena stopnia zaspokojenia potrzeb ludności, • Rekomendacje dotyczące dalszego rozwoju usług. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 7

Instytucjonalne i makroekonomiczne uwarunkowania funkcjonowania (rozwoju) podmiotów gospodarczych • Struktura gospodarki według sektorów, • Ocena sytuacji poszczególnych segmentów gospodarki, • Trendy rozwojowe, • Czynniki determinujące poszczególne segmenty gospodarki, • Uwarunkowania koniunkturalne rozwoju podmiotów. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 8

Użyteczność zasobu informacyjnego statystyki publicznej dla podmiotów • Wzrost gospodarczy (głównie PKB i czynniki kreujące wzrost gospodarczy), • Dynamika działalności produkcyjnej i usługowej w różnych dziedzinach aktywności, • Zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych oraz różnych dziedzin działalności produkcyjnej, • Sytuacja na rynku pracy, w tym zwłaszcza bezrobocie, • Poziom i dynamika wynagrodzeń, • Warunki i jakość życia, w tym wykluczenie społeczne i ubóstwo, • Aktualna i perspektywiczna sytuacja demograficzna i główne czynniki rozwoju ludności. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 9

Statystyka publiczna jako instrument kreowania rozwoju społecznego przez decydentów • Diagnoza (ocena) dotychczasowych trendów rozwojowych (poszczególnych segmentów gospodarki i całości), • Określenie czynników determinujących rozwój, • Zdefiniowanie pożądanych kierunków rozwoju – plan Premiera Morawieckiego. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 10

Aktywna rola statystyki w zarządzaniu rozwojem • Różne wymiary rozwoju • gospodarka, • infrastruktura, • usługi, • kapitał ludzki i społeczny • jakość życia, • środowisko naturalne, • Czynniki rozwoju • • strategia, innowacyjność/przedsiębiorczość, zdolność instytucjonalna zarządzania rozwojem, wiedza i kompetencje, postęp technologiczny, kapitał rzeczowy (majątek trwały i jego struktura), kapitał finansowy (dostępność źródeł finansowania), • Statystyczne wsparcie zarządzania rozwojem Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 11

Użyteczność statystyki w procesie podejmowania decyzji • Wiedza o sytuacji społecznej i gospodarczej podstawą myślenia o przyszłości, • Rosnące znaczenie informacji statystycznych – zasób informacji, • Ważny komponent systemu informacyjnego o społeczeństwie, • Dostępność danych statystycznych, • Świadomość potencjału statystycznego – stan wiedzy i gotowość korzystania z danych statystycznych. • Statystyczna ocena poszczególnych aspektów sytuacji społecznej i gospodarczej, • Kompleksowa diagnoza jako podstawa programowania (prognozowania) rozwoju społeczno-gospodarczego, • Monitorowanie zmian i efektów podejmowanych decyzji. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 12

Rozwój statystyki publicznej w zakresie zasobu informacyjnego na poziomie międzynarodowym, jak i w krajowych systemach statystycznych • Odpowiedni zakres badań statystyczny (rozpoznanie potrzeb użytkowników), • Troska o dobrą jakość statystyki, • Łatwość dostępu do danych statystycznych (sprawniejsze udostępnianie danych i lepsze komunikowanie się z odbiorcami danych), • Poszukiwanie nowych źródeł danych, • Doskonalenie organizacji procesu badań statystycznych. To obecnie najważniejsze priorytety wszystkich systemów statystyki publicznej w służbie społeczeństwu Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 13

Dziękuję Państwu za uwagę Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Ogólnopolska konferencja naukowa „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” organizowana z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej 17 – 18 marca 2016 r. 14