GRUPNI I INDIVIDUALNI RAD FORMIRANJE GRUPE Doc dr

GRUPNI I INDIVIDUALNI RAD FORMIRANJE GRUPE Doc. dr. Senija Tahirovic

SADRŽAJ • • • POJAM INDIVIDUA , GRUPA PODSTICAJI I POKRETAČI KARAKTERISTIKE SOCIJALNE SITUACIJE PSIHOLOŠKI POKRETAČI NASTANKA MALE GRUPE KARAKTERISTIKE FORMIRANJA FORMALNIH I NEFORMALNIH MALIH GRUPA • FAZE RAZVOJA MALE GRUPE

INDIVIDUA Pojam individue u širem smislu • Ono što se više ne može podijeliti, poput jedinke ili duha; što se zbog vlastite čvrstoće ne može rastaviti. (Boecija) U užem smislu individuu cini osoba(dijete ili odrasla osoba) sa svojim identitetom i licnosti

Pojam grupe Grupa je neka vrsta posrednika koji omogućava uključivanje individue u društvo • Različite definicije grupe Trajniji krug osoba koje djeluju istodobno i na sličan način, na isti izvanjski poticaj i na temelju zajedničkog stanja savjesti (Openhajmer) • Mnoštvo individua koje su međusobno povezane tako da svaka od njih osjeća dijelom zajedničkog “mi”, shvaćenog kao kolektivna svijest (Teodor Gajger)

Pojam grupe Posebno se analizira pitanje malih grupa Obitelj- osnovna čelija društvenog razvoja i najelementarniji faktori prirodnog i historijskog procesa udruzivanja u grupu

Pojam grupe • Grupe mogu biti 1. Primarne – obično su male grupe i značajne su kako u vremenskom tako i u smislu razvoja za razvoj ljudske ličnosti 2. sekundarne = država, partija, klasa

OBRAZOVNE GRUPE Mogu biti • Odjeljenja • Grupe nastavnika • KOMPLETNA OBRAZOVNA INSTITUCIJA JE BAZIRANA NA grupnim principima • FORMIRANJE DRUGIH GRUPA KROZ ODJELJENJE (RODITELJI, NASTAVNICI. . . ) • Grupe ucenika

PODSTICAJI I POKRETAČI INTERAKCIJE Podsticaji i pokretači interakcije u MALIM GRUPAMA mogu biti SPOLJNI I UNUTARNI PODSTICAJI • VIŠE PODSTICAJNIH FAKTORA • DUŽINA FUNKCIONISANJA GRUPE OVISI O DUŽINI PODSTICAJNIH FAKTORA

SITUACIONI PODSTICAJI NASTANKA MALIH GRUPA KARAKTERISTIKE FIZIČKE SITUACIJE • FIZIČKA BLIZINA MOŽE POVOLJNO I NEPOVOLJNO UTICATI NA FORMIRANJE GRUPE • ZAJEDNIČKI PROSTOR – SOCIJALNO - PSIHOLOŠKA POVEZANOST • BLIZINA – POZDRAVLJANJE, SURADNJA, OPAŽANJE OSOBINA – INTERAKCIJSKI PROSTOR

PSIHOLOŠKI POKRETAČI NASTANKA MALE GRUPE • GRUPA KAO CILJ • PRIVLAČNOST GRUPE • UZAJAMNA PRIVLAČNOST I NAKLONOST MEĐU ČLANOVIMA GRUPE • PRVO PAROVI I MANJE GRUPE A ZATIM ČESTO VEĆE DRUŠTVENE SKUPINE • UZAJAMNA SLIČNOST – FIZIČKA OBILJEŽJA, SOCIJALNA, EKONOMSKA, PROSTORNA. . .

PSIHOLOŠKI POKRETAČI NASTANKA MALE GRUPE • AKTIVNOSTI GRUPE – KAO PRIMAMLJUJUĆI FAKTOR • TAKMIČENJE ILI SARADNJA • BOLJI MEĐULJUDSKI ODNOSI SU KADA SU CILJEVI, SADRŽAJI I NAČIN ORGANIZACIJE ISTI ili SLIČNI. • SLABO PRIPREMLJENE I NEADEKVATNO VOĐENE GRUPE UZROKUJU PROBLEME ZA ČLANOVE GRUPE, NEPOVJERENJE I SUKOBE • CILJEVI, SADRŽAJI I ORGANIZACIJA GRUPE ČESTO NE PRIVLAČI JEDNAK NJENE ČLANOVE

GRUPA KAO SREDSTVO • POJEDINAC PRISTUPA GRUPI ZBOG PRESTIŽA, ODREĐENOG PRAVA, MATERIJALNE DOBITI, PRIBLIŽAVANJA NEKOJ OSOBI. • INSTRUMENTALNE GRUPE SU TRANZITIVNE

GRUPA I GRUPNA INTERAKCIJA JE PROCES • SA SOCIJALNO-PSIHOLOŠKOG ASPEKTA GRUPA JE PROCES I PREMA ODREĐENOM VREMENU NJEN INTENZITET I FUNKCIONALNOST SE MIJENJAJU • FORMALNE, NEFORMALNE, JEDNO ILI VIŠEFUNKCIONALNE, HOMOGENE ILI HETEROGONE

PSIHOLOŠKE OSNOVE POČETNE INTERAKCIJE U GRUPI MOGU BITI : • OPAŽANJE OSOBA I INTERPERSONALNO POREĐENJE • UPOZNAVANJE FIZIČKE OKOLINE I TRAŽENJA ZNAČENJA STVARI ZA SVOJE POTREBE • INTENZITET EMOCIONALNIH I INTELEKTUALNIH AKTIVNOSTI • PRETHODNO ISKUSTVO • SOCIJALNO POREĐENJE • OPAŽANJE PONAŠANJA ČLANOVA GRUPE I UPOREĐIVANJE SA SVOJIM PONAŠANJEM • DRUGE OSOBE I ODNOSI U GRUPI • FIZIČKA, PSIHOLOŠKA I SOCIJALNA OBILJEŽJA

KARAKTERISTIKE FORMIRANJA FORMALNIH I NEFORMALNIH MALIH GRUPA I JEDNE I DRUGE IMAJU OBILJEŽJA SPONTANO NASTALIH I RACIONALNO ORGANIZOVANIH GRUPA CILJEVI I SADRŽAJI • KOD FORMALNIH GRUPA OVISE O POTREBAMA I INTERESIMA GRUPE , A KOD NEFORMALNIH ZAVISE OD ŠIRE DRUŠTVENE ZAJEDNICE ILI ORGANIZACIJE.

KARAKTERISTIKE FORMIRANJA FORMALNIH I NEFORMALNIH MALIH GRUPA INTERAKCIJA I MEĐULIČNI ODNOSI • KOD NEFORMALNIH SE KRISTALIŠU INTERAKCIJE KADA DOĐE DO PODJELE ULOGA I ZADUŽENJA • KOD FORMALNIH OVISI OD UNAPRIJED ODREĐENIH ULOGA I ORGANIZACIONA CJELINA ODREĐUJE ULOGE, ZADATKE I CILJEVE

VOĐSTVO • KOD NEFORMALNIH GRUPA OVISI O ZADACIMA. SVI GA BIRAJU I NA ČELO DOLAZI ONAJ KO SE ISTIČE, MOŽE SE LAHKO MIJENJATI • KOD FORMALNIH GRUPA POSTOJI VOĐA I ČITAV SISTEM VOĐSTVA. VOĐA DOBIVA NAGRADE I KAZNE I NAJVIŠE JE ODGOVORAN. NORME I VRIJEDNOSTI • KOD NEFORMALNIH SU UOBIČAJENE I OVISE O ZADACIMA. STABILNIJE SU KOD VOĐSTVA I PRISUTNA JE VELIKI OBLIK KONFORMIZMA. • KOD FORMALNIH GRUPA SU PISANA PRAVILA I UKOLIKO SE NE POŠTUJU ONDA SE SANKCIONIŠU. • ČLANOVI SE TREBA DA IDENTIFIKUJU SA GRUPOM.

FAZE RAZVOJA MALE GRUPE NAUČNA ISTRAŽIVANJA SU: • NESISTEMATIČNA I RIJETKA • UGLAVNOM SE ODNOSE NA MALE FORMALNE GRUPE.

FAZE NASTANKA FORMALNE GRUPE 1. 2. 3. DONOŠENJE ODLUKE O ORGANIZACIJSKOM USTROJSTVU – CILJEVI, SADRŽAJI, PRINCIPI, STRUKTURA RAZMJEŠTAJ KONKRETNIH ČLANOVA NA POLOŽAJE U GRUPI, ULOGE, KOMUNIKACIJA, SADRŽAJI. . . PROVJERA VALJANOSTI U ODLUKAMA PRVE I DRUGE FAZE I PRAĆENJE

FAZE NASTANKA FORMALNE GRUPE 4. OPTIMALNA FUNKCIONALNOST GRUPE – USPJEŠNO OSTVARIVANJE CILJA, KONTROLA, UNUTARNJIH I SPOLJNIH ODNOSA – TRAJE DO KRIZE 5. POKUŠAJ PROŠIRIVANJA DJELATNOSTI GRUPE – NASTOJANJE DA SE LIČNE I SOCIJALNE POTREBE ZADOVOLJE U GRUPI. • JAVLJA SE USPJEŠNA TRANSFORMACIJA ILI GAŠENJE.

FAZE NASTANKA NEFORMALNE GRUPE SLOBODNO FORMIRANJE PO UZORU NA DRUGE GRUPE ILI SOPSTVENO PONAŠANJE 1. INICIJALNA INTERACIJA 2. USAVRŠAVANJE GRUPNE AKTIVNOSTI – UTVRĐIVANJE FUNKCIONALNOSTI 3. ZATVARANJE GRUPE

PROCES IZVRŠAVANJA GRUPNOG ZADATKA 1. ORIJENTACIONA FAZA (ISTRAŽIVANJE PROBLEMA, UPOREĐIVANJE, PODJELA ULOGA) 2. EVALUACIJA PROBLEMA, PRIJEDLOZI I OBJAŠNJENJA 3. IZVRŠENA FAZA – EVALUACIJA I REALIZACIJA IDEJA

GRUPA I KOLEKTIV POVEZIVANJE POJMOVA RAZLIKE U CILJEVIMA • KOD GRUPE CILJEVI NE MORAJU BITI ZAJEDNIČKI DOK KOD KOLEKTIVA JESU I ONI SU JEDNAKO OSTVARIVI ZA SVE. • U GRUPI ČESTO DOLAZI DO SUŽAVANJA SOCIJALNOG PROSTORA GDJE SAMO UŽI KRUG ČLANOVA OSTVARUJE CILJEVE. • RAZVOJ OD GRUPE DO KOLEKTIVA