Gruplarla Sosyal Hizmet 3 nite Veri Toplama Deerlendirme

Gruplarla Sosyal Hizmet 3. Ünite

Veri Toplama ‐ Değerlendirme Becerileri Grup lideri grup oturumlarında hedeflenen amaçlarla ilgili olarak grup üyelerini gruba dahil etmek ve paylaşımlarını sağlamak için bilgi toplama, soru sorma ve konuları derinlemesine ele alma becerilerine sahip olmalıdır.

Veri Toplama ‐ Değerlendirme Becerileri Veri toplam‐ değerlendirme becerilerinden bir diğeri analiz etme becerisidir.

Veri Toplama ‐ Değerlendirme Becerileri Grup çalışması sosyal kişisel çalışmadan farklı olarak içinde birçok bireyi barındıran karmaşık bir süreç olduğu için grup liderinin grup üyeleriyle ilgili olarak iyi bir gözlem ve çözümleme becerisine sahip olması gerekir.

Veri Toplama ‐ Değerlendirme Becerileri Grup üyelerinin birbirleriyle olan ilişkileri, grup oturumlarına zamanında gelip gelmedikleri, kimlerle daha yakın ilişki kurdukları, grup ortamında kimin yanına oturdukları, giyim kuşamları, yüz ifadeleri gibi ayrıntılar grup liderinin iyi bir çözümleme yapmasına yardımcı olacak konulardır.

Eylem Becerileri Eylem becerilerinden ilki grubu yönetme becerisidir. Grup lideri grubu yönetme konusunda rol ve sorumluluğa sahip olan kişidir.

Eylem Becerileri Grubu bir bütün halinde tutabilmek için grup çalışmasının her aşamasında grup lideri farklı rol ve sorumluluklarını yerine getirmelidir.

Eylem Becerileri En önemli eylem becerilerinden olan sentez yapma becerisi amaç yönünde ilerlemeye yardımcı olacak bir eylemdir. Grup ortamında üyelerin paylaşımlarından sonuç çıkartmak iyi bir sentez oluşturma becerisiyle mümkündür.

Eylem Becerileri Grup lideri grup ortamında grup üyelerini destekleme becerisini kullanmalıdır.

Eylem Becerileri Grup üyeleri desteklendiklerini hissettikleri bir ortamda kendilerini daha rahat ifade edebilirler Grup ortamı benzer sorunlar yaşayan bireylerin oluşturduğu bir ortamdır.

Eylem Becerileri Grup ortamında, üyeler paylaşımlarda bulunarak birbirlerini anlamaya çalışırlar ve geribildirimlerde bulunurlar.

Eylem Becerileri Yaşam deneyimlerini paylaşan grup üyeleri sorunlarına ilişkin geliştirmiş oldukları ve işe yaramış olan çözüm önerilerini diğer grup üyelerine iletebilirler.

Eylem Becerileri Bu açıdan tavsiye verme konusu grup amacı doğrultusunda gerçekleştirilmesi hedeflenen değişimler konusunda grup liderinin üzerinde durması gereken bir konudur.

Eylem Becerileri Grup lideri, grup üyelerinin duygu, düşünce ve davranışlarına yönelik olarak farkındalık kazanmaları için yüzleştirme becerisini kullanmalıdır. Yüzleştirme, grup üyeleri üzerinde olumlu ve olumsuz etkilere yol açabilir.

Eylem Becerileri Grup üyeleri kendilerine ayna tutulmasına hazır olmayabilir ya da kişilik özelliklerinden dolayı kendileriyle ilgili bazı gerçekleri görmek istemeyebilir ve savunmacılık özelliği sergileyebilirler

Eylem Becerileri Grubu yöneten bir sosyal hizmet uzmanı aynı zamanda grup ortamında yer alan bireydir. Grup lideri gruba koçluk ederken diğer yandan da kendini grup sürecine katarak yaşamıyla ilgili paylaşımlarda bulunabilir ve grup üyelerinden geliştirilmesi istenen davranışlar konusunda onlara rol model olabilir.

Grup Sürecini Kolaylaştırma Becerileri Grup sürecini kolaylaştırma becerilerinin başında gruba katılma becerileri gelir. Grup lideri grubun başlangıç aşamasından grubun sonlandırılmasına kadar gerçekleştirilen oturumlarda grup üyelerinin katılımını sağlamalıdır.

Grup Sürecini Kolaylaştırma Becerileri Başlangıç aşamasında grubun amacı, kuralları ve liderin rolü üzerine paylaşımlarda bulunulmalı ve grup üyelerinden gereksinimler, ilgiler ve sorunlarla ilgili geri bildirimler alınmalıdır. Grup üyelerinin paylaşımları teşvik edilmeli ve birbirleriyle ve liderle olan iletişimleri kolaylaştırılmalıdır.

Grup Sürecini Kolaylaştırma Becerileri Grup lideri aktif bir dinleyici olmalı ve üyelerin paylaşımlarına ve sorularına cevap verme becerisine sahip olmalıdır. Bu noktada grup üyeleriyle empati kurabilmek ve verilen tepki ve yanıtlarla üyeleri anlayabildiğini hissettirmek grup dinamiği açısından önemlidir.

Grup Sürecini Kolaylaştırma Becerileri Grup sürecini kolaylaştırmak için gerekli becerilerden bir diğeri grup etkileşimine rehberlik etmektir. Grup lideri, grup üyelerinin birbirleriyle ve liderle olan etkileşimlerini güçlendirmeli ve karşılıklı olarak üyeler üzerinde etki‐ tepkiyi oluşturabilmelidir.

Grup Sürecini Kolaylaştırma Becerileri Grup üyelerine katılmak ise grup sürecini kolaylaştırıcı diğer bir beceridir. Grup lideri grup ortamında lider, yönetici konumundadır; fakat bu rol, grup liderinin baskın bir otorite olması anlamına gelmemelidir.

Grup Sürecini Kolaylaştırma Becerileri Grup liderinden, grup üyeleriyle arasında bir güven ilişkisi ve samimiyet oluşturması beklenir. Grup lideri bu beklentiyi gerçekleştirirken grup üyeleriyle arasına çok fazla mesafe koymamalıdır.

Sosyal Hizmet Uzmanlarının Yerine Getirmesi Gereken Görevler Gruplarla Sosyal Hizmetin Geliştirilmesi Derneği (The Association for the Advancement of Social Work with Groups ‐ AASWG 1999) sosyal hizmet uzmanlarının ön değerlendirme aşamasında yerine getirmesi gereken görevleri aşağıda sıralanan başlıklar altında ele almıştır;

Sosyal Hizmet Uzmanlarının Yerine Getirmesi Gereken Görevler Olası grup üyelerinin ortak gereksinimlerinin belirlenmesi;

Olası grup üyelerinin ortak gereksinimlerinin belirlenmesi; Hazırlık aşamasında ilk adım ihtiyaçların belirlenmesidir.

Sosyal Hizmet Uzmanlarının Yerine Getirmesi Gereken Görevler Bu aşamada, bireylerin ihtiyaçları konusunda, grup çalışmasına katılacak olan kişilerin bireysel değerlendirmesi yapılır. Bireylerle tek ve yüze, telefonla veya sanal ortamda bireysel görüşmeler yaparak bireylerin istekleri, görüşleri ve ihtiyaçları tartışılır ve uzlaşma sağlanır.

Sosyal Hizmet Uzmanlarının Yerine Getirmesi Gereken Görevler Üyelerle yapılan görüşmede ortak amaçlar belirlenmeye çalışılır.

Sosyal Hizmet Uzmanlarının Yerine Getirmesi Gereken Görevler Üyelere ulaşılması için plan hazırlanması ve uygulanması;

Üyelere ulaşılması için plan hazırlanması ve uygulanması; Grup çalışmasının hazırlık sürecindeki en önemli faktörlerden biri grup üyelerinin seçimidir. Gruba üye seçerken dikkat edilmesi gereken iki nokta vardır. Bunlardan birincisi grubun amaçları, konular ve grubun detayları konusunda bilgi vermektir.

Üyelere ulaşılması için plan hazırlanması ve uygulanması; İkinci olarak da gönüllülük ve bireyin gruptan yararlanıp yararlanamayacağına ilişkin kişilerarası iletişim becerilerine sahip olup olmadığı konusunda karar verebilmektir.

Gerekli ise, grubun onaylanmasıve desteklenmesi için kurum desteğinin alınması Hazırlık aşamasında kurum desteği önemli bir rol oynamaktadır. Bu yüzden yapılan grup çalışmaları, genellikle kurumların amaçları ve işlevleri doğrultusunda oluşur. Kurum yapılacak çalışma konusunda bilgilendirilir.

Gerekli ise, grubun onaylanması ve desteklenmesi için kurum desteğinin alınması Kurumun sınırları ve kaynakları göz önünde bulundurulur Kurumdan gerekli araç gereç alınmalı, izin ile ilgili evraklar tamamlanmalı ve personeller bilgilendirilmelidir.

Gerekli ise, grubun onaylanması ve desteklenmesi için kurum desteğinin alınması Gruplarda genellikle işbirliğin, grubun işleyişini bozan, grup amaçlarına ulaşmayı yavaşlatan her türlü tepki direnç olarak tanımlanır. Kurum içinde grubun zorunlu olarak kurulması dirence neden olur.

Gerekli ise, grubun onaylanması ve desteklenmesi için kurum desteğinin alınması Yine kurumdaki toplantı yeri, çalışma araç gereçleri dirence neden olabilmektedir. Kurumda birbirini iyi tanıyan insanların grup çalışmasına katılması da bozucu etki yaratmaktadır.

Gerekli ise, grubun onaylanması ve desteklenmesi için kurum desteğinin alınması Kurumun grup çalışması konusunda diğer kurumlarla rekabet halinde olması direnç arttıran bir başka nedendir. Bu yüzden direnç oluşumuna yol açacak yukarıdaki sebeplerin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

Gerekli ise, grubun onaylanması ve desteklenmesi için kurum desteğinin alınması Kurumda birbirini iyi tanıyan insanların grup çalışmasına katılması da bozucu etki yaratmaktadır. Kurumun grup çalışması konusunda diğer kurumlarla rekabet halinde olması direnç arttıran bir başka nedendir.

Gerekli ise, grubun onaylanması ve desteklenmesi için kurum desteğinin alınması Bu yüzden direnç oluşumuna yol açacak yukarıdaki sebeplerin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

Grup için üyelerinin izlenmesi ve hazırlanması Üye grup çalışması dışında izlenir, gözlemlenmeye çalışılır. Kurum içinde grup dışı iletişim kanalları kullanılarak üye ile irtibat sağlanır. Üyenin endişeleri ve korkuları giderilmeye çalışılır özellikle çalışmanın kazanımları net bit şekilde dile getirilmelidir.

Grup için üyelerinin izlenmesi ve hazırlanması Üyenin çevresiyle iletişim halinde olunmalıdır. Tüm iletişim ağlarının farkında olup üyeleri rahatsız etmeyen bir izleme yöntemi tercih edilmelidir.

Grup için üyelerinin izlenmesi ve hazırlanması Üye grup çalışması dışında izlenir, gözlemlenmeye çalışılır. Kurum içinde grup dışı iletişim kanalları kullanılarak üye ile irtibat sağlanır. Üyenin endişeleri ve korkuları giderilmeye çalışılır özellikle çalışmanın kazanımları net bit şekilde dile getirilmelidir.

Grup için üyelerinin izlenmesi ve hazırlanması Üyenin çevresiyle iletişim halinde olunmalıdır. Tüm iletişim ağlarının farkında olup üyeleri rahatsız etmeyen bir izleme yöntemi tercih edilmelidir.

Gerekli ise, üyelerin katılımı için izin alınması Grup çalışması yapmadan önce gerekli izinlerin alınmış olması gerekmektedir.

Gerekli ise, üyelerin katılımı için izin alınması İzinlerin alınmaması durumunda grup çalışması sekteye uğrayabilir. Hazırlık aşamasında üyelerin kendisinden, ihtiyaç duyuluyorsa ailesi, çalıştığı kurum ve hizmet aldığı kurumdan gerekli izinler alınmalıdır.

Gerekli ise, üyelerin katılımı için izin alınması Özellikle çalışmayı yapacak olan uzmanın izin alması gereken kanalları iyi bilmesi, bunları belirlemesi gerekmektedir.

Grup kompozisyonunda dengenin sağlanması Grup kompozisyonu, grup üyelerinin homojen veya heterojen oluşu ile ilgilidir. Kişilik özellikleri, değer yargıları, fiziksel özellikler grup kompozisyonu ile ilişkilidir.

Grup kompozisyonunda dengenin sağlanması Grup çalışmasında, grubun ne derece homojen ne derece heterojen olduğuna dikkat edilmelidir. Yaş, cinsiyet gibi konularda denge sağlanmalıdır.

Grup kompozisyonunda dengenin sağlanması Aynı yaş grubundakilerin olması dengeyi sağlar. Kültürel, etnik ve ırksal özellikleri göz önünde bulundurarak grup şekillendirilmeye çalışılır

Uygun grup türü, yapısı ve büyüklüğünün seçilmesi Hazırlık aşamasında grubun nerede toplanacağı, toplantı süresi, sayısı belirlenmeye çalışılır. Bu faktörler üyelerin yaşına, cinsiyetine, uygulanan yere okul, hastane, cezaevi) göre değişiklik göstermektedir.

Uygun grup türü, yapısı ve büyüklüğünün seçilmesi Toplantı süresi ortalama 50‐ 60 dakikayı geçmemelidir, sürenin az olması üyelerde tatminsizliğe, çok olması ise gruptaki enerjinin kaybolmasına neden olabilir.

Uygun grup türü, yapısı ve büyüklüğünün seçilmesi Grubun toplanma sıklığı da konuya, grubun amacına, ortama ve katılımcılara bağlı olarak değişim gösterebilmektedir.

Uygun grup türü, yapısı ve büyüklüğünün seçilmesi Grubun özelliklerine bağlı olarak oturum sayısı değişmekle birlikte, grup çalışması için ortalama oturum sayısı 6‐ 16 arasındadır.

Uygun grup türü, yapısı ve büyüklüğünün seçilmesi Küçük ve büyük grupların dezavantajları göz önüne alınarak çalışmanın amacına göre grup büyüklüğüne karar verilir.

Uygun grup türü, yapısı ve büyüklüğünün seçilmesi Yüksek düzeyde katılım ve etkileşim için küçük gruplar (6‐ 8 kişi) tercih edilmelidir. Büyük gruplarda alt gruplar oluşabilir. Bu yüzden üye sayısının 12’den fazla olmaması sağlanmalıdır.

Üyelerin konforunu ve bağlılığını geliştirecek bir toplantı yeri ve zamanın ayarlanması Grubun bir araya geleceği yerin herkesin rahatlıkla ulaşabileceği bir yer olması, alıştırmalar için sıra, masa vb. materyallerin bulunması gereklidir.

Üyelerin konforunu ve bağlılığını geliştirecek bir toplantı yeri ve zamanın ayarlanması Üyelerin rahat bir şekilde oturmalarına olanak sağlanmalı, oda sıcaklığı iyi ayarlanmalıdır. Tüm üyeler için sorun teşkil etmeyecek bir toplantı saati ayarlanmalıdır.

Üyelerin konforunu ve bağlılığını geliştirecek bir toplantı yeri ve zamanın ayarlanması Grupların daha az sıklıkla toplanmaları devamlılık hissinin kaybolmasına neden olabilir. Bu yüzden haftada bir kez toplanılması gruptaki sürekliliği olumlu etkileyecektir.

Üyelerin gereksinimlerini yansıtan açık ve anlaşılır biçimde, sözlü ya da yazılı bir grup amacı oluşturması ve ortaya koyulması Grup amacı bazen üyelerin mesleki yetenek ve ilgilerini anlamalarına yardım etme gibi bir durumda başından itibaren nettir. Terapötik danışma gruplarında ise amaçlar spesifik olabilir. Sevilen birinin kaybına ilişkin yas, boşanma gibi durumlar buna örnek gösterilebilir.

Üyelerin gereksinimlerini yansıtan açık ve anlaşılır biçimde, sözlü ya da yazılı bir grup amacı oluşturması ve ortaya koyulması Bazen de öz farkındalığı arttırma gibi nispeten daha genel bir hedef olabilir. Lider gruba üye seçmede önce bu hedefleri tasarlar. Hedef belirleme üye seçimine yardımcı bir süreçtir. Hedefler grup üyelerine beklentilerine yanıt alma ve grubun kendi gereksinimlerine uygunluğu konusunda bilgi verir.

Üyelerin gereksinimlerini yansıtan açık ve anlaşılır biçimde, sözlü ya da yazılı bir grup amacı oluşturması ve ortaya koyulması Grubu oluştururken atılacak adımlardan önce grup amacı belirlenmelidir. Grup amacının yanında bireysel amaçlarda hazırlık aşamasında gündeme getirilmelidir.

Grubun amaçları doğrultusunda uzmanın rolünün ne olacağının açık ve anlaşılır biçimde belirlenmesi Kişilik özelliklerinin bilinmesi, uzmana, başlangıçta ortaya çıkacak olan çekingen, konuşmaya kapalı, kararsız kişilere karşı duyarlılık kazandıracaktır.

Grubun amaçları doğrultusunda uzmanın rolünün ne olacağının açık ve anlaşılır biçimde belirlenmesi Özellikle grup çalışması deneyimi olan uzmanlar, başlangıç düzeyinde ortaya çıkan tepki ve duygular konusunda empati geliştirdiği için üyelerin bu konudaki sorunlarını daha rahat veya sakin karşılayabilir. Ben dili yerine biz dili kullanılarak, bizlik duygusundan yola çıkarak iletişim kurulmalıdır

Grupların Özellikleri Gruplara ilişkin ön değerlendirme sürecinin gerçekleştirilebilmesi için yapısal, işlevsel ve gelişimsel özelliklerine bakmak gerekir. Buna ilişkin bilgiler aşağıda verilmektedir.

Grupların yapısal özellikleri Grupların yapısal boyutları, sınır, ilişki çerçevesi ve grup üyeleri arasındaki bağdır. Bir sosyal sistem içinde sınır, üyeler arasındaki etkileşim noktasıdır

Grupların yapısal özellikleri Grup üyeleri arasındaki bağ ise “bizlik” duygusu ile ilgilidir. Grubun yapısı, gruptaki yapının oluşumu, grupta üyelerin statüsü ve pozisyonu, normlar, roller, gruptaki bütünleşme, çatışma, güç, pazarlık, işbirliği gibi etmenlerden etkilenmektedir.

Grubun işlevsel özellikleri Grup üyeleri arasındaki etkileşim ve grup üyelerinin hareketleri tarafından etkilenen grup etkileşimi, karmaşık bir süreçtir. Bu hareketler ve etkileşimler grup üyelerinin gereksinimleri ve sorumluluklarını etkiler.

Grubun işlevsel özellikleri Grubun işlev gördüğü durum veya çevrede grubun işlevselliği üzerinde etkilidir. Bu işlevsellik oldukça karmaşıktır ve karşılıklı olarak etkileşimseldir.

Grubun işlevsel özellikleri Grubun işlevselliğini belirlemede enerji kullanımı, karar verme ve iletişim süreçleri, görevleri yerine getirme süreçleri konularının dikkate alınması gerekir.

Grubun gelişimsel özellikleri Grubun işlevleri ve yapısı değiştikçe; grup, bir dizi beklenen ve tanımlanabilir aşamalar geçirir. Her bir aşamada, grup farklılaşan sürdürme gereksinimlerine sahiptir. Grubun işlevini yerine getirme kapasitesi gelişim aşamalarıyla birlikte artar.

Grubun gelişimsel özellikleri Grup farklı oranlarda gelişir. Grubun gelişimini etkileyen etmenler bulunmaktadır.

Grubun gelişimsel özellikleri Bunlar, grup üyelerinin grubun işlevine, görev ve amaçlarına bağlılık derecesi, Ø Üyelerin karşılıklı gereksinimlerinin karşılanması, Ø Grup üyelerinin birbirinden hoşlanması veya özen göstermesi, Ø Rolleri yerine getirmek için rekabetten çok işbirliğine gidilmesi,

Grubun gelişimsel özellikleri Grup üyeleri arasındaki farklılıklara saygı, grubun birlikte geçirdiği zamanın süresi, Bireysel gelişmeyi destekleyen etkileşim, grup normlarının ve amaçlarının oluşmasına izin verecek bir düzeyde homojenlik, ve grup üyeleri arasındaki farklı düşünceleri ve görüşleri ortaya çıkaracak düzeyde heterojenlik, olarak sıralanabilir.

Grubun gelişimsel özellikleri Grup, oryantasyon, otorite, müzakere, işlev görme ve çözülme olmak üzere beş aşamadan geçer. Grubun gelişimi, güven, özerklik, yakınlık, bağlılık ve bütünleşme ile sonlanma aşamaları olarak sıralanabilir.

Grubun gelişimsel özellikleri Gruplarla Sosyal Hizmetin Geliştirilmesi Derneği (The Association for the Advancement of Social Work with Groups ‐ AASWG 1999) sosyal hizmet uzmanlarının ön değerlendirme aşamasında sahip olması gereken bilgileri yedi başlık altında ele almaktadır.

Grubun gelişimsel özellikleri 1) Kurumun misyonu ve işlevi ve bunun grup çalışması yoluyla verilecek olan hizmetin doğasını nasıl etkileyeceği:

Grubun gelişimsel özellikleri • • Kurumlar farklı işlev ve özelliklere sahiptir. Bir kurumun misyon ve işlevi aynı zamanda grup çalışmasının amacı ve işlevine katkı sağlayabilir. Kurumun sahip olduğu kurallar, normlar grup çalışmasının sınırlarını ve kültürünü şekillendirme gücüne sahiptir.

2) Grup çalışması yoluyla hizmet vermeye etki edebilecek toplumsal ve kurumsal engeller

• • Grup çalışmasının belli bir maliyeti vardır. Çalışmanın yapıldığı kurum bu maliyeti sağlayacak ekonomik özerkliğe sahip olmayabilir. Toplumun kültürel yapısı, gelenekleri de grup çalışması yapmayı engelleyebilir.

• • Dayanışmacı toplumların informel olarak gerçekleştirdikleri grup toplantıları, bir kurumun onayı altında yapılacak olan formel grup çalışmasını engelleyebilir. Kurumun misyonu ve işlevi grup çalışmasına müsaade etmeyebilir.

3) Grup kompozisyonu ile ilgili sorunlar

Grup planlanırken grubun boyutu, görüşmelerin sıklığı, süresi, zaman sınırı, grubun açık veya kapalı olma durumu, üyelerin demografik özellikleri, grubun gerçekleştirileceği yer baz alınmalıdır.

Grup içinde etnik köken, cinsiyet, sınıf, veya dini değerler grup içinde sorunlara neden olabilir. Baskı karşıtı uygulamalar göz önünde bulundurulmalıdır. Grup içinde izolasyona neden olabilecek bir kompozisyon oluşumlarından kaçılmalıdır. Örneğin üyelerinin çoğunun kadın olduğu grupta sadece bir erkeğin bulunması gibi.

4) Bireyin yaşam döngüsü ve olası grup üyelerinin gereksinimleri

Grup içinde hem bireysel amaçlar hem de grubun amaçları yani genel amaçlar söz konusudur. Üyelerin deneyimleri, statüleri grup içinde farklı bir sinerjinin oluşmasına neden olabilir. Üyelerin devam eden yaşamlarında önemli olaylar meydana gelebilir.

Evlilik, bir bebeğin doğumu, boşanma, ölüm gibi önemli unsurlara dikkat edilmeli ve bu değişiklikler grup içinde ifade edilmelidir.

Üyelerin böyle bir ihtiyacı olabilir, bu ihtiyacın karşılanmadığı durumlarda, üye grup içinde soğukkanlı davranışlar sergileyebilir. Bu yüzden üyelerin, grubun amaçları ve gereksinimlerinin yanında, grup dışındaki hayatlarında meydana gelen değişimlerden kaynaklanan ihtiyaçları da göz önünde bulundurulmalı ve zaman ihtiyaçlar arası bağlantılar kurulmalıdır.

5) Kültürel faktörler ve bunun olası grup üyelerinin yaşamlarına, gruba katılma becerisine ve başkalarıyla ilişkisine etkisi

Heterojen bir grup içinde etnik ve ırksal özellikler ve grup üyelerinin sahip olduğu diğer değerler konusunda hassas olunmalıdır. Kültürel faktörler, grup çalışmalarını hem olumsuz hem de olumlu bir şekilde etkileyebilir.

Bir toplumun sahip olduğu değerler grup çalışmasına zemin hazırlayabilir. Özgürlükçü ve/veya liberal bir kültürde grup çalışması kolay bir şekilde gerçekleşir. Otoriter ve bireyleri baskılanmış kültürel değerlere sahip olan toplumlar grup çalışması konusunda daha az isteklidirler.

6) Grup türleri ve bunların üyelerin gereksinimleriyle ilişkisi

Görev yönelimli gruplar: Bu gruplar, iş süreci, takım çalışması için beraber çalışma veya performansın artırılması ile ilgili gereksinimleri karşılar. Ayrıca, iyi bir yönetim, takım çalışması ve beceri gelişimine de odaklanabilirler.

Psiko‐Eğitim/Rehberlik grupları: Bireylerin sorunlarla başa çıkması, engellemesi konularında eğitim veya rehberlik sunmaktadır.

Hobi grupları: Kişi karakterinin oluşmasına yardımcı olmak ve gençler arasında suçluluğu önlemek için belirli oyunların ve etkinliklerin düzenlendiği gruplardır.

Problem çözme ve karar verme grupları: Potansiyeli, kendine yetebilirliği düşük, karar verme becerisi gelişmemiş bireylere yönelik grup çalışmasıdır. Odak grupları: grup veya örgütün ilgileri ve endişeleriyle şekillenmiş olan yapılandırılmış veya yarı yapılandırılmış kararlarıyla karşılık veren insanların toplanmasıyla oluşur.

Bireye faklı görüşler, bakış açıları kazandırmayı amaçlar. Kendine yardım grupları: üyelerin birbirlerine yardım etme amacıyla, lidersiz olarak toplandıkları gruplardır, örneğin, adsız alkolikler, ani bebek ölümleriyle yüze gelen ana–babaların kurduğu gruplar gibi.

Etkileşim grupları: Kişisel gelişimi ve kişilerarası iletişimin geliştirilmesini yaşantısal süreç aracılığıyla vurgulamayı amaçlayan gruplardır. Terapi grupları: Ciddi kişisel, duygusal ve ruhsal problemleri olan üyelerin oluşturduğu gruplardır. Bu gruplarda, üyelerin psikolojik sorunlarıyla başa çıkarak iyileşmesi ve bu durumun sürekliliği amaçlanır.

Karşılaşma grupları: Farkındalık düzeyini geliştirme ihtiyacı duyan üyelere yönelik yapılan grup çalışmalarıdır.

Grup çalışmasına gereksinim duyabilecek belli özelliklere sahip bireyler ve toplumsal sorunlar Grup çalışmasına duygusal, kişisel, kişilerarası, toplumsal, ruhsal sorunları olan, belli konularda uzmanlaşmaya, sosyalleşmeye çalışan, hobilerini gerçekleştirmeye çalışan insanlar gereksinim duyabilir.

Grup çalışmasına gereksinim duyabilecek belli özelliklere sahip bireyler ve toplumsal sorunlar Bunların dışında grup çalışmasının etkili olabileceği hizmet alanları, Ø Yaşlılara Bakım Ve Psiko‐sosyal Destek Hizmetleri, Ø Tabii Afetlerde Mağdurlara Ø Psiko‐sosyal veekonomik destek hizmetler,

Grup çalışmasına gereksinim duyabilecek belli özelliklere sahip bireyler ve toplumsal sorunlar İç Sorunları Olan Ailelere Manevi Destek Hizmetleri, Ø Engellilere Yönelik Meslekî Hizmetler, Ø Şiddetten Dolayı Geçici Olarak Haricî Barınma ihtiyacı duyan kadınlara

Grup çalışmasına gereksinim duyabilecek belli özelliklere sahip bireyler ve toplumsal sorunlar Sığınmacılar, Göçmenler, Göçerler Vb. Gruplara Yönelik Hizmetler, Ø Derslerinde Başarısız, Toplumda Kendisine İstediği Yeri Bulamayan, Boş Zamanlarını Değerlendirmek İsteyen Gençlere Yönelik Kurumsal Hizmetler, Ø Sokak Çocuklarının Islahına Yönelik Hizmetler. Ø

BİR SOSYAL SİSTEM OLARAK KÜÇÜK GRUPLARI İNCELEME YAPI Sınır: 1. Grubun amacı diyabetik ayak tanısı alan ve yara bakım ünitesine ayaklarında ve bacaklarında oluşan yaraların pansumanı için başvuran bireylerin, hastalık veya sakatlık sonucunda yaşamlarında meydana gelen değişimlere ve hastalıkla baş etmek için önerilen diyetlere, egzersizlere, pansuman uygulamasına, doktor kontrolüne, ilaçlarını düzenli kullanmalarına uyumlu olmalarına yardımcı olmaktır.

BİR SOSYAL SİSTEM OLARAK KÜÇÜK GRUPLARI İNCELEME YAPI 2. Grup üyeleri yara bakım ünitesine başvuran diyabetik ayak tanısı alan bireylerden seçilmiştir.

BİR SOSYAL SİSTEM OLARAK KÜÇÜK GRUPLARI İNCELEME 3. Grup üyeleri, yara bakım ünitesine gelen bireylerden hastalık sonrası hastalıkla baş etmek için önerilen durumlara uyumda sıkıntı yaşayan hastalardan oluşmaktadır. Grup üyeleri diyabetik ayak tanısı alan bireyler olup; ayak ve bacak dışında yarası olan bireyler gruba alınmamıştır.

BİR SOSYAL SİSTEM OLARAK KÜÇÜK GRUPLARI İNCELEME 4. Grup oturumları 15. 03. 2012‐ 26. 04. 2012 tarihleri arasında 7 haftadır ve oturum süresi 40‐ 70 dk arasındadır. Yara bakım ünitesinde çalışan hemşirelerle görüşülmüş ve pansumana ve diğer önerilere uyumda sıkıntı yaşayan bireyler belirlenmiştir.

BİR SOSYAL SİSTEM OLARAK KÜÇÜK GRUPLARI İNCELEME 5. Sosyal hizmet uzmanı üyeleri hastalık ve sakatlık sonucunda yaşamlarında meydana gelen değişimleri ifade etmelerine yardımcı olmak, destek sistemlerini fark etmelerini sağlamak ve hastalıkla baş etmek için önerilen diyet, egzersiz, pansuman gün ve saatlerine, doktor kontrollerine uyumlarını geliştirmek konumundadır.

BİR SOSYAL SİSTEM OLARAK KÜÇÜK GRUPLARI İNCELEME 6. Üyelerin ailelerinin gruptan beklentileri bireyin hastalığa uyumunun sağlanması ve önerilere uyumunun gelişmesidir. Grup üyeleri eşleri ile birlikte pansumana gelmektedir. Eşleri ile yapılan görüşmelerde onları desteklediklerini, her zaman yanlarında olduklarını ve iyileşmeleri için yardımcı olacaklarını söylediler

BİR SOSYAL SİSTEM OLARAK KÜÇÜK GRUPLARI İNCELEME 7. Grup üyelerinin iletişim kurmakta istekli oldukları gözlenmektedir. Kendilerindeki gelişmeleri ve değişimleri ifade edebilmektedirler.

İlişki Çerçevesi 1. Grup üyelerinin önceliğinde aileleri gelmektedir. Hastalıkları sonucu eşlerinin yardımına ihtiyaç duymalarından dolayı üzüldüklerini ifade etmektedirler. Grup üyeleri kendileri ve hastalıkları ile çok az ilgilenmekte olup, hastalıklarının iyileşmesinin bu nedenle geciktiğini belirtmişlerdir.

İlişki Çerçevesi 2. Grup içinde en saygı duyulan ve lider özelliği olan A, en sevileni B, en sessiz olanı da C’dir.

İlişki Çerçevesi 3. Üyeler aile içerisinde babalık rollerini devam ettirmektedirler. Aile içerisinde rollerde değişim yoktur.

İlişki Çerçevesi Eşlerinin evdeki işlerinin biraz daha arttığını ifade etmişlerdir. Kendilerine destek olduğu için evin ihtiyacını karşılama konusunda rollerinin arttığını söylemişlerdir.

Bağ 1. Hastalıkları sonucunda arkadaş ve akraba çevrelerinin daraldığını, hastalık öncesinde yaptıkları aktivitelerin azaldığını ifade etmişlerdir. Bunun sonucunda grup üyelerinin sosyal izolasyon yaşadıkları gözlenmektedir.

Bağ 2. Grupta üyelerin arkadaşlık ilişkilerinin geliştiği ve birbirleri iletişim kurmakta istekli oldukları gözlenmektedir.

Bağ 3. Gruptaki üyeler hastalıklarına uyum sorunu olduğunu ve önerilere tam uymadıklarının farkındadır.

Bağ 4. Grup içerisinde grup üyelerinin katılımı ile grup içi kuralları oluşturulmuştur. Grup ile aynı gün ve saatte toplantı salonunda olmak, grup içinde söz alan arkadaşın konuşmasını kesmemek ve dinlemek, yüksek sesle konuşmamak, cep telefonlarını kapalı konumda tutmak vb. . .

Bağ 5. Grup içerisinde aynı hastalığa sahip ve aynı sıkıntıları yaşayan bireyler ile bir arada olmak ve yaşadıkları sorunların paylaşımını sağlamak ve sorunlara birlikte çözüm bulmak, hastalığa uyumu kolaylaştırmak olarak belirlenmiştir.

Bağ 6. Grupta aynı hastalığa sahip üyelerle yaşadıkları deneyimleri paylaşmak ve hastalıkları sonucu gelişen değişime uyum sağlamak, hastalık ve sakatlık sürecindeki iyileşmeyi hızlandırmak grup üyelerinin öncelikleri arasındadır.

İŞLEVSELLİK 1) Denge/Sağlamlık: 1. Grup üyelerinden dördü hastalığına bağlı emekli olduğu için sosyal yaşamlarında değişiklik olduğunu ifade ederek iş çevresinden uzaklaşmaları ve arkadaşları ile görüşmüyor olmalarının yaptıkları aktivitelerin sayısını azalttığını belirtmişlerdir

İŞLEVSELLİK 2. Grupta her üyenin söz alması ve kendini ifade etmesine fırsat verecek kadar süre kullanılmasına dikkat edilmektedir. Süre her üyenin konuşmasının bitmesi beklenerek ve toplantı için planlanan konu çerçevesinde ilerletilerek sonlandırılmaktadır.

İŞLEVSELLİK 2) Karar Verme : 1. Grup üyeleri hastalık sonucunda yaşamlarında bazı değişimler yaşadıklarının farkındadırlar ve hastalıkla baş etme ve iyileşme sürecinde yapmaları gereken önerilere uyum sağlamakta isteklidir ve iyileşmek için kendilerinin de katkı vermeleri gerektiğinin farkındadırlar.

İŞLEVSELLİK 2. Grup üyeleri ile hastalıkları sonucu oluşan ayaklarındaki yaraların iyileşmesi sürecini hızlandırmak için hastalık hakkında bilgi sahibi oldukları gözlenmiştir.

İŞLEVSELLİK 3. Grup üyelerinin yaşadıkları sorunların paylaşımı ve problem çözülmesi konusunda istekli oldukları gözlenmiştir.

İŞLEVSELLİK 4. Grup üyeleri yaşadıkları sorunları ve deneyimlerini paylaşmaları ile diğer üyelerin daha olumlu ve iyi yönde kararlar geliştirdikleri gözlenmiştir. 5. Grup içerisinde çatışma yaşanmamıştır.

İŞLEVSELLİK 3) İletişim: 1. Grup üyeleri kendini ifade edebilmekte ve ben dilini kullanabilmektedir. Diğer üyelerin yaşadıkları deneyimleri ve duyguları kendileri ile kıyas ederek cevap verebilmektedirler.

İŞLEVSELLİK 2. Grup üyeleri kendilerine yöneltilen sorulara uygun cevap verebilmektedirler. Sözel ifadesini güçlendirmek için duygularını ifade etmede jest ve mimikleri kullanabilmektedirler.

İŞLEVSELLİK 3. Üyeler diğer üyelerin de kendini ifade etmesine fırsat verebilmektedirler. Bir üye konuşurken diğer üyelerin dinleme konusunda saygı gösterdikleri gözlenmiştir.

İŞLEVSELLİK 4. Üyelerin içinde bulundukları durumun, hastalık ve sakatlıklarının farkında oldukları gözlenmiştir.

İŞLEVSELLİK 5. Üyelerin kültürlerinden dolayı farklı bir uygulama kalıbı geliştirdiği gözlenmemiştir. Üyeler birbirlerini olduğu gibi kabul ederek farklılıklarından dolayı diğer üyeler ile tartışmaya girmemişlerdir. Bu konuda bir sorun yaşanmamıştır.

İŞLEVSELLİK 4)Görevlerin yerine getirilmesi : 1. Grup üyeleri ile bir dershane salonunda oturumlar gerçekleşmiştir. Etkili bir etkileşim için oturma düzeni belirlenmiştir. § Sandalyeler belirli bir düzene göre konumlandırılmıştır. Her üye birbirini görecek ve lideri duyacak şekilde oturum düzeni oluşturulmuştur. § Grupta yapılan etkinliklere istekli olarak uyum göstermişlerdir. Yapılan egzersizleri başarıyla uygulamışlardır.

İŞLEVSELLİK 4)Görevlerin yerine getirilmesi : 2. Grup içinde aykırı bir üye olmamıştır