Grme fizyolojisi Merkezi grme yollar kortikal alanlar Merkezi

Görme fizyolojisi Merkezi görme yolları, kortikal alanlar

Merkezi görme yolları Ganglion hücrelerinin aksonları optik siniri oluşturur. Optik kiazmada her iki optik sinirin nazal retinadan gelen lifleri çaprazlaşır. Görme alanının sağ tarafı sol talamus ve sol kortekse, sol tarafı sağ talamus ve sağ kortekse projekte olur.

Merkezi görme yolları Optik sinir Optik kiazma Optik traktus Lateral genikulat nukleus Optik radyasyo Görme korteksi

Görme yollarının çaprazlaşması nedeniyle, sağ görme alanı kaybı optik kiazmadan sonraki sol görme yollarında bir hasarla ilişkilidir. Optik kiazmayı etkileyen lezyonlarda (örneğin hipofiz bezi tümörü), her iki gözün görme alanının temporal kısımlarında kayıp olur.

Optik traktus projeksiyonları Talamus LGN yolu ile Primer Görme Kort. Beyin sapı nukleusları: Gözlerin-başın hareketi, ışık refleksi Hipotalamus: Gündüz-gece ritmi, hormon salınımı düzenlenmesi

Talamus Lateral genikulat nukleus tabakalar şeklindedir. Her bir tabaka ya M ya da P tip ganglion hücresinden uyarı alır. Her bir tabaka tek bir gözden uyarı alır. Yani bir tabakaya aynı taraf gözün temporal retinasından ya da karşı taraf gözün nazal retinasından uyarı gelir

Talamus Lateral genikulat nukleusdaki nöronların aksonlarının büyük kısmı V 1 (primer görme korteksi, çizgili korteks) alanına gider. Kortekse giden aksonlardan çok daha fazlası korteksten Lateral genikulat nukleusa gelir. Yani, korteks kendisine gelen görsel bilgiyi sürekli kontrol eder, düzenler.

Kortikal Görme Alanları Tüm alanlarda retinotopi ve sütunsal organizasyon * Primer görme alanı (V 1 alanı, 17. alan) * Sekonder görme alanları (18. , 19. alanlar) * Üst düzey alanlar: - Posterior pariyetal korteks - İnferior temporal korteks

Primer görme korteksi, Brodmann’ın 17. alanında bulunur, oksipital lobdadır. Retinotopik yapı vardır. Fovea bölgesi daha büyük yer tutar. Görme alanının karşı tarafı temsil edilir. Sütunsal yapı vardır. Diklemesine işlevsel sütünlar bulunur.

Bir sütunda korteksin 6 tabakasındaki tüm hücreler aynı görme alanından uyarı alır. Belirli bir açıya duyarlıdır. Komşu sütundaki hücreler yine aynı görme alanından uyarı alır ama duyarlı oldukları açı 10 derece kadar değişir. Bu şekilde 180 dereceyi tarayan aynı görme alanından uyarı alan hücreler komşu sütunlarda yerleşmiştir.

Bu sütunlarda üst tabakalarda renk duyarlılığı olan hücreler yerleşmiştir. Bu hücreler de sütuna ait görme alanından uyarı alır, belirli bir renk duyarlılığı gösterir. Renk duyarlılığı sütunlar arasında farklılık gösterir Açı duyarlılığı gibi aynı görme alanından gelen farklı renk uyarıları farklı sütunlardaki «renk» hücrelerini uyarır

Birinci görme alanı dışındaki sekonder alanların çoğunda da retinotopik yapılanma korunur. Yani görme korteksinde somatik duyuda olduğu gibi birden fazla retinotopik harita bulunur. Sekonder alanlardaki nöronların yanıt özellikleri karmaşıklaşır, örneğin hem açı hem hareket yönüne duyarlı hücreler gözlenir, reseptif alanlar büyür (hiyerarşik yapılanma)

Sekonder alanlardaki nöronların yanıt özellikleri karmaşıklaşır, örneğin hem açı hem hareket yönüne duyarlı hücreler gözlenir, reseptif alanlar büyür (hiyerarşik yapılanma) Örneğin V 5 alanındaki nöronlar, harekete duyarlıdır, renk duyarlılığı görülmez Örneğin V 4 alanındaki nöronlar renklere duyarlıdır

* Posterior pariyetal korteks (5. , 7. alanlar): - Görsel (7) ve somatik duysal (5) uyarılar bütünleştirilir. Aynı zamanda somatik duyunun üst düzey alanı - Kişi merkezli ve obje merkezli uzaysal konum bilgisi, dikkat, motor işlev - Sağ hemisferdeki hasarında uzayınvücudun sol yarısına dikkat bozulur (ihmal sendromu, neglect)

* İnferior temporal korteks: - Geometrik şekillere duyarlı nöronlar görülür - İnsan yüzlerine duyarlı nöronlar görülür - Obje tanıma, yüz tanıma - Hasarında görerek yüz tanıma bozulabilir (prosopognozi) - Bellek alanları yakınında yer alır ve bu alanlarla bağlantılıdır.

PARALEL İŞLEM Kortekste paralel işlemleme devam eder Görünenin «Ne» olduğu ve «Nerede» olduğu bilgisi ayrı kortikal alanlarda işlenir.

«Ne» yolu Ventral yol olarak tanımlanır. Uyarılar V 1 alanından sekonder alanlara (V 2, V 3, V 4) ve inferior temporal kortekse iletilir. V 3 alanı şekil tanıma ile ilgilidir. *Bu yol görsel tanıma ile ilgilidir, bellek alanları ile bağlantılıdır.

«Nerede» yolu Dorsal yol olarak tanımlanır. Uyarılar V 1 alanından sekonder alanlara (V 2, V 3, V 5) ve posterior pariyetal kortekse iletilir. *Bu yol hareket analizi, uzaysal ilişkilerle ilgilidir, frontal kortekste bulunan motor alanlarla bağlantılıdır, motor sisteme rehberlik eder.

Retinadan kortekse paralel işlem Görüntüdeki hareket analizi Retina M ganglion hücreleri LGN tabakaları V 1 alanı Sekonder alanlar Posterior pariyetal korteks Görüntüdeki şekil ve renk analizi Retina P ganglion hücreleri LGN tabakaları V 1 alanı Sekonder alanlar İnferior temporal korteks

Paralel işlem P ve M sistemi kortekse kadar tamamen ayrı kalır. Kortekste ventral yol ağırlıklı olarak P sisteminden uyarı alır, ancak uyaranın «ne» olduğu bilgisi için M sisteminden gelen bilgi de gereklidir, bu sistemden de daha az oranda uyarı alır Aynı durum dorsal yol için de geçerlidir, ağırlıklı uyarıyı M sisteminden almakla birlikte, P sisteminden de uyarı gelir.