Gotiek Steden en kathedralen Maar eerst een rectificatie

Gotiek Steden en kathedralen

Maar eerst een rectificatie… Sorry, het ging niet om 4 evangelisten, maar om “For its tympanum he (bisshop Etienne de Bage) commisioned the sculptor Ghislebertus to carve a dramatic vision of the Last Judgement, which four trumpet blowing angels announce”. (Kleiner, 2010, p 318). Moraal: check altijd je bronnen ; )

Maatschappelijke ontwikkelingen: �Landbouw op 1 plaats �Ruilhandel �Ontwikkeling steden �Kerk speelt centrale rol in de stad Gebroeders van Limburg, c. a. 1412 Kalenderblad maart uit getijdenboek ‘Très Riches Heures du duc de Berry’ Folio 3, verso

Vermaak en Moraal Troubadours Vaganten Mirakelspelen Hoofse liefde straatartiest Leven van zondaars Optocht op boerenwagens Adel Doedelzak gekeerd door Meerstemmig tussenkomst heilige / Maria. Variant: Passiespel Wagenspelen variant op Mirakelspel

Bedelorden � Plaats klooster in de stad � Fransiscus van Assisi – Fransiscaner orde � Domenicus Guzman – Dominicaner orde � Veranderende geloofsopvatting van angst naar inleving H. Fransiscus (gestorven 1226). H. Dominicus (orde 1216)

Onderwijs en theologie � Universiteiten � Thomas van Aquino � Scholastiek Verbinden griekse denkbeelden (Aristoteles) met theologische opvattingen. Het Trivium 1. Grammatica (literatuur en tekstanalyse) 2. Retorica (argumenteren) 3. Dialectica (logica) Het Quadrivium 1. Aritmetica (rekenkunde) 2. Astronomie (sterrenkunde) 3. Muziek (harmonieleer) 4. Geometrie (meetkunde)

Kathedralen �Hoger en lichter �Suger: God is licht �Bouwloges en gilden �Architectonische kenmerken

Bouwloges � Samenwerking van kunstenaars en ambachtslieden � Trekken rond: verspreiding Gotiek � Later: verenigd in gilden om belangen van bedrijfstak veilig te stellen

Technische ontwikkeling en architectonische kenmerken Van rondboog naar spitsboog- en gewelf: zijwaartse druk vermindert dunnere en hogere muren mogelijk

1. Pinakel en steunbeer 2. Luchtboog 3, 4, 5, 6. Kruisribgewelf 7. Lichtbeuk 8. Oculus (rond venster) 9. Lancet (spits venster) 10. Triforium 11, 12. Arcade

Hoger en hoger Lichtbeuk Triforium Arcade

Notre Dames Laon Parijs Chartres Amiens

Uitbeelden verhalen � Menselijker � Mariaverering � Gebrandschilderde ramen Reims, annunciatie en visitatie. c. a. 1230

Roosvenster Chartres � Centrum met Madonna en Kind. � Daaromheen zijn erboven 4 duiven afgebeeld. Zij zijn de gaven van de Heilige Geest. � Ernaast zijn engelen te zien, met daaronder Cherubijnen. (Serafijnen zien er hetzelfde uit, maar hebben 6 vleugels en zijn in het rood. ) � De cirkel daaromheen laat de Koningen uit het Oude Testament zien, met als belangrijkste, Koning David, in de bovenste afbeelding. � De buitenste cirkel toont profeten, met als belangrijkste profeet Jesaja. Deze voorspelde de geboorte van Christus.

Sainte Chapelle Parijs, c. a. 1243

Uitleg opdracht: Internationale Gotiek Opdracht staat op www. kua 12 vwo. wordpress. com Werk in tweetallen: Zoek een gotische kerk/kathedraal op die gebouwd is in Engeland, Italië of Duitsland. Beantwoord de volgende vragen/ opdrachten in een worddocument: - Wat is de naam van het gebouw? - Wanneer is de kerk/kathedraal gebouwd? - Beschrijf de plattegrond van de kerk en voeg indien mogelijk een afbeelding toe. (Denk aan de eerste les, ppt terug te vinden op www. kua 12 vwo. wordpress. com ) - Beschrijf de architectonische kenmerken en voeg een aantal afbeeldingen toe: (Grootte en hoogte, bogen, torens, versiering/sculptuur, vensters, vorm gewelven. - Beschrijf waarom deze kerk tot de stroming Gotiek behoort. - Beschrijf de typisch regionale kenmerken van de Engelse, Duitse of Italiaanse gotiek die je in deze kerk/kathedraal terugziet. Extra: - Welke bijzondere verhalen of weetjes ben je over deze kerk/kathedraal tegengekomen? (Denk aan bijzondere gebeurtenissen, heiligenverhalen, wonderen, relieken) - Welke functie(s) had deze kerk/kathedraal in de middeleeuwen. - Zijn er in de kerk/kathedraal bijzondere kunst- en beeldhouwwerken te vinden? Zo ja welke+ afbeelding. Klaar: Mail naar j. belger@kgcnijmegen. nl Resultaten worden op de blog gepost. Huiswerk: lees de verslagen van de andere leerlingen door.