Gney ve Gneydou randa Kentler ve Gebeler Gney

Güney ve Güneydoğu İran'da Kentler ve Göçebeler Güney Zağroslar’daki dağ arası vadileri Neolitik Çağ'dan itibaren yerleşik topluluklar için verimli araziler sağlıyordu. M. Ö. 4. binyılın başlarında çevresel değişikliklerin yaşadığı kriz nedeniyle pastoral bir hayat tarzına geçilmiştir.

Men-Dest’te Tall-e Malyan Fars yöresindeki en büyük kalıntılara sahiptir. Sonraki dönemlerde, Malyan, Ansan kent devletinin başkenti Ansan olarak tanımlanacaktır.

Lut ÇöLü'nün kıyısındaki Soğun Şehri'nin bulunduğu çöküntü vadisinde yer alan başka bir M. Ö. 4. binyıl sonu ve 3. binyıl merkezi Tepe Yahya'dır. Tepe Yahya en çok bütün Orta Doğu'ya dağıtılan klorit kaplarıyla tanınır.

• ARİŞMAN • Arişman yerleşmesi Karkas Dağları’nın kuzeydoğu, Kebir Çölü’nün kıyısında, Tepe Sialk höyüğüne 60 kilometre uzaklıkta yer alır. Arişman yerleşmesi 1 kilometrekarelik bir alana yayılır. Yerleşmenin çok büyük olması olasılıkla sürekli yer değiştirilmesinden kaynaklanmıştır. Yerleşmenin 5. binyıl sonları Sialk III döneminden, 4. binyıl sonu, 3. binyıl başları Sialk IV dönemine kadar kullanıldığı anlaşılmıştır.

Yumuşak Taş İşlemeciliği 3. binyılın sonlarından itibaren ekonominin başka bir bölümünü ise klorit, steatit taşlarından oyulmuş süslü kaplar oluşturur

İdari yapı Pazarlamadaki çeşitlilik, emeğin ve malların akışındaki denetimi sağlayacak idari öğelerin gereksinimini doğurmuştu. Baskı mühürler Neolitik Çağ'dan itibaren kullanılmaktaydı ve 4. binyıl ile birlikte bulla ve silindir mühürlerin kullanımıyla sistematik kayıtların tutulduğu bir dönem başlamıştı.