GLOBAL REKABET KOBLER VE GRMCLK GLOBALZASYON KRESELEME MONDALZASYON

GLOBAL REKABET, KOBİ’LER VE GİRİŞİMCİLİK

GLOBALİZASYON, KÜRESELEŞME, MONDALİZASYON • Küreselleşme süreci durmadan vites büyütüyor • İletişim ve Ulaşım her geçen gün daha hızlanıyor, daha kaliteleşiyor • Ve her şey daha da küreselleşiyor – Sermaye küreselleşiyor – Bilgi küreselleşiyor – Ticaret küreselleşiyor – Yatırımlar küreselleşiyor – Üretim ve tüketim küreselleşiyor – YA İNSANLAR!

• Ülkelerden ziyade eyaletler, bölgeler ve şehirler ön plana çıkıyor (Citymarketing) • NGO (STK)’ lar artıyor. 1900 yılında 76; 2000’de 44 bin, 2015’ de 100 bine yaklaşıyor. • ABD’de mühendislik öğrenimi gören Çin’li öğrencilerin sayısı Amerikalılardan daha fazla • İşletmeler arasında birleşme ve satın almalar artıyor, ölçekler büyüyor. Az sayıda çok büyük global şirketler ortaya çıkıyor. (KOBİ’lerde ve mikro işletmelerde katma değer payı %30 -31 ve %7 -8) • Tüm dünyada insanların yaşam tarzı, davranışları ve tüketim kalıpları birbirine benziyor (Glokalizasyon).

• GLOBALİZASYON BİR TERCİH Mİ, YOKSA 10 -15 YILDIR İÇİNDE YAŞADIĞIMIZ ve DAHA 40 -50 YIL SÜRECEĞE BENZEYEN BİR SÜREÇ Mİ? • Dijital devrimden sonra endüstri 4. 0 devrimine mi giriliyor ? DAHA SONRA NE OLACAK? Bilmiyoruz! Türkiye’nin en büyük gücü: İlişkilerimizi BATI ile geliştirdikçe DOĞU’nun tercihi, DOĞU ile geliştirdikçe BATI’nın vazgeçilmezi olmak (Çağımız paradigmaları olan Demokrasi, Özgürlükler, Serbest Piyasa Ekonomisi ve Hukuk Devleti gereklerini yerine getirmek şartı ile)

San Diego GLOBAL ÇELİŞKİ

Tijuana GLOBAL ÇELİŞKİ

San Diego GLOBAL ÇELİŞKİ

Tijuana GLOBAL ÇELİŞKİ

San Diego ve Tijuana Arasında Tünel GLOBAL ÇELİŞKİ

San Diego ve Tijuana Arasında Tünel GLOBAL ÇELİŞKİ

BİR ANKET ÇALIŞMASININ SONUÇLARI (GLOBALİZASYONDA: «YA İNSANLAR !» ) Dünya Çapında Bir Anket Yapılmış ve Sadece Bir Sorulmuş: “Lütfen dünyanın geri kalan kısmındaki yiyecek eksikliğine bir çözüm ile ilgili kişisel görüşünüzü dürüstçe belirtiniz”

BİR ANKET ÇALIŞMASININ SONUÇLARI • Anket Büyük Bir Başarısızlıkla Sonuçlanmış Çünkü; 1. Afrika’daki İnsanlar “YİYECEK” Kelimesinin ne anlama geldiğini bilmiyorlar, yine 2. Batı Avrupa’da insanlar “EKSİKLİK” Kelimesinin 3. Doğu Avrupa’da İnsanlar “KİŞİSEL GÖRÜŞ” ün 4. Orta Doğu’da İnsanlar “ÇÖZÜM” ün 5. Güney Amerika’da İnsanlar “LÜTFEN” Kelimesinin 6. Bazı Ülkelerde İnsanlar “DÜRÜSTLÜK” Kelimesinin 7. Amerika’daki İnsanlar “DÜNYANIN GERİ KALAN KISMI” nın Ne Anlama Geldiğini Bilmiyorlar! SORU“Lütfen dünyanın geri kalan kısmındaki yiyecek eksikliğine bir çözüm ile ilgili kişisel görüşünüzü dürüstçe belirtiniz”

• Acaba -Daha adaletli, eşitlikçi, özgür ve dayanışmacı Bir global dünya nasıl kurulur? • Ne yapmalı? -Can Yücel ve Tevfik Fikret şiirleri -M. Kemal Atatürk -Globalizasyon rüzgarına karşı duvar mı yel değermeni mi? -Çin’den gelen gemiler • Globalizasyon=Değişim? (Değişimin sınırı: “Kızım, tanıyamadım”) Neleri değiştirmemeliyiz: (Etiğin altın kuralı)

• NEREYE GİDİYORUZ ? • (BİZİM DE DEDEMİZ VAR) 14

1999 yılında dünya GSYH’sı (cari fiyatlarla) 32, 5 trilyon USD idi. 2015 yılında bu tutar 73, 6 trilyon USD’ye yükseldi. Yani son 16 yılda dünya geliri yüzde 126 arttı. 1999 Sayı GSYH Payı (%) İhracat Payı (%) Nüfus Payı (%) Toplam Ekonomi 184 100 100 Gelişmiş Ekonomiler Yükselen ve Ekonomiler Türkiye 28 57, 4 63, 7 15, 5 156 42, 6 36, 3 84, 5 0, 9 0, 6 1, 1 Gelişen 2015 Sayı GSYH Payı (%) İhracat Payı (%) Nüfus Payı (%) Toplam Ekonomi 191 100 100 Gelişmiş Ekonomiler Yükselen ve Gelişen Ekonomiler Türkiye 39 42, 4 63, 4 14, 6 152 57, 6 36, 6 85, 4 1 1 1, 1 Kaynak; IMF, World Economic Outlook October 2000 ve October 2016 15

• NEREYE GİDİYORUZ ? • (DEVAM) • Dijital devrimden Endüstri 4. 0’a doğru (Nesnelerin interneti ve makinaların iletişimi) • ABD, AB, Japonya ve diğer gelişmiş ülkelerin arkasında hızını arttıran diğer ülkeler: G. Kore, Çin, Tayvan vd. . . • Güney Amerika ülkeleri • Endonezya, Hindistan, Vietnam, Afrika, vd. . . • Unutma: «HERKESİN DEDESİ VAR !» 16

GLOBAL EKONOMİDE EN ÇOK DUYULAN KAVRAMLAR • Data, bilgi • Yenilik, inovasyon, katma değer • Teknoloji ve girişimcilik • Büyüme, İhracat, Stratejik Planlama • Sürdürülebilirlik ve Çevre • Yaratıcılık, Farklılaşma, Uzlaşma, Cesaret • Şeffaflık, Hesap verebilirlik, İyi Yönetişim • Adalet, Paylaşma • Özgürlük, Demokrasi, Serbest Piyasa Ekonomisi 17

REKABET SENARYOLARI 1. Aslan Avcıları 2. Otomotiv Sanayi 3. Aslan/Ceylan Yarışı (alın teri) • İster KOBİ, ister BOBİ ol! Daha hızlı koşmalısın 4. Kedilerin Rekabeti (akıl teri) • Olabildiğince bilgilen: Asıl katma değer burada • En önemli rekabet gücü: BİLGİ, BİLGİ! • NEREDEYİZ? OSBDER Projesi: ‘Komşum ne iş yapıyor? ’ • Anket çalışması para mı istersin, bilgi mi istersin? SONUÇ: Sübvansiyon değil Enformasyon!+ Para mı, bilgi mi ? (Yumurtacı Murat + Köpekbalığı Örnekleri)

GLOBALİZASYONUN EKONOMİK BOYUTU GLOBAL REKABET NE YAPMALI? = “Arz Niagara Şelalesi, Talep Musluk Olunca” “ Ya bir yol açacağız Ya bir yol bulacağız Ya da yoldan çekileceğiz” Kartacalı Komutan Hanibal Ø Dünyamızda ne ürün kıtlığı, ne para kıtlığı var! Talep ve istihdam kıtlığı var Ø Sadece işletmeler değil, şehirler ve ülkeler de rekabet ediyor. Ø Global rekabetin dominant oyuncusu: GİRİŞİMCİ

Her Yer Pazar, Her Yerde Müşteri, Herkes Rakip(1) v 1 Mark’lık domates Dünya Golf Pazarı: 100 Milyar $ • İspanya: 6 Milyar $ • Türkiye: 160 Milyon $ Seracılık (İhracat) • İspanya: 12 Milyar $ • Türkiye: 0, 5/0, 6 Milyar $ Şarap İhracatı Üzüm • Fransa: 8, 2 Milyar $ • İtalya: 5, 3 Milyar $ • İspanya: 2, 5 Milyar $ • Şili: 1, 5 Milyar $ • Türkiye: 0, 07 Milyar $ Fındık: 3 Milyar $ 10 Milyar $ • • • Üretimde dünya 6. sıyız (Yılda 4 -5 Milyon ton yaş üzüm) Bunun %50’si sofralık (Kilo Fiyatı 1, 5 -2, 5 TL arası) Sadece %2’si şaraplık (Fiyatı 50 Kuruş ile 1, 5 TL arası) Şarap olunca fiyatı ? Geri kalanı pekmez, şıra, pestil ve diğerleri 20

Her Yer Pazar, Her Yerde Müşteri, Herkes Rakip(2) Tarım Ürünleri İhracatı: • Hollanda: 120 Milyar $ (İthalat 60 Milyar, İhracat 120 Milyar) • Türkiye: 15 -16 Milyar $ • Turizm Geliri (2012 Yılı) • Mikanos: 1 Milyar $ • Köyceğiz/Dalyan(52) + Fethiye/Göcek(210) + Gökova(32) =0, 294 Milyar $ PAZARLAMA, ürünü tanıtmaktır SATIŞ, bu tanıtımı sonlandırmaktır TAHSİLAT, satış bedeli tahsil edebilmektir MÜŞTERİYE « 2» DEDİRTME ! 21

PAZARLAMA • İşletmeciliğin Ana Fonksiyonu: Pazarlama • Peter Druckers: «Değer yaratan işletmecilik fonksiyonları, sadece pazarlama ve inovasyondur, gerisi maliyet yaratır. » • Pazarlamanın odak noktası: Müşteri • Müşteri: Girişimcinin barutu • Önemli olan: Bizim değil müşterinin ürünü nasıl gördüğü (Henry Ford) • Önemli olan fiyat değil ürün 22

ÜRÜN HAYAT EĞRİSİ: Çarşamba’yı Sel Aldı CİRO Kuruluş Tutunma Büyüme Olgunluk Düşüş ZAMAN

UZUN DÖNEM BAŞARININ ŞARTI: İNOVASYONDA SÜREKLİLİK CİRO Kuruluş Tutunma Büyüme Olgunluk Düşüş ZAMAN Antoine De Saint-Exupery, Küçük Prens: p( «Önemli Olan Büyümek Değil ki! Büyürken unuttuklarımız!» ) • UNUTMA: Hem dayanmasını, hem yenilenmeyi, hem de terk etmeyi bileceğiz

İŞBİRLİĞİ VE ORTAKLIK Uzlaşma ve diyalog “Sıkılmış Yumrukla El Sıkılmaz” (Güven) Gandi Ø Ortaklık işbirliği anlaşmasını yazılı, noter tasdikli yapmayı unutma! (Çaresiz kalınca ortak arıyoruz, çare bulunca ortaklığı sonlandırıyoruz: Kurallar gerek) (Önce kavga et, sonra sefasını sür. Tersini yapma!) Ø Başarılı işbirliği örnekleri (STFA: Sezai Türkeş ve Fevzi Akkaya ve ALARKO: Üzeyir Garih, İshak Alaton) Ø KOBİ’lerden çok BOBİ’ler işbirliği/ortaklık yapıyor (Mittal+Arcelor) Hatta ülkeler yapıyor (TTIP, TPP + ÇİNMANYA) Ø Türkiye’de mikro işletmeler (Toplam işletmelerin %95’i: GSMH’ya katkısı %10, İstihdama %40) Ø ‘Küçük Olsun Benim Olsun’ değil, ‘Büyük Olsun İkimizin-Üçümüzün Olsun’ Ø (4 ortaklı şirket) Ø (Ama Hepimizin Olmasın, ZİRA HERKESİN OLAN KİMSENİNDİR, SAHİPSİZDİR!) 25

ÖLÇEK EKONOMİSİ, SİNERJİ, SİMBİYOZA • Ölçek Ekonomisi: Kapasiteyi büyüt, birim maliyeti düşür, katma değeri arttır Ø Almanya’da makina sektörü: 6000 işletme ve 400 milyar $ katma değer Ø Türkiye’de makina sektörü: 11000 işletme 40 milyar $ katma değer • Sinerjik Etki: Farklılığın uyumu (1+1>2) Ø Uyumsuz Farklılık: Negatif Sinerji (1+1<2) • Simbiyotik Etki: Birbirlerine hayat vererek birlikte yaşama (Ağaç kakan kuşu): Tedarik Zinciri ve Katma Değer Zinciri 26

GÜVEN • “İşin Hilesi Dürüstlüktür” Sani Konukoğlu • Güven sağlamanın olmazsa olmaz şartları: • -Etik (Şövalyelik kahramanlığa…. . ) • -HUKUK DEVLETİ (Yasa devleti değil hukuk devleti) • -Etkin Yargı Sistemi (Hukuka dayalı etkin ve etkili bir yargı sistemi) • Şeffaflık • Hesap Verebilirlik • Serbest Piyasa Ekonomisi, Hukuk ve Güven (marjinal moral teorisi) • Uluslararası sıralamada Danimarka hep önde gidiyor. Türkiye Avrupa ülkeleri arasında sondan 4. -5. sıralarda • (Ülkemizde, «başkalarına güven duyuyor musunuz? » sorusuna sadece 100 kişiden 5’i evet diyor. ) • İngiltere’den bir güven örneği

İLETİŞİM İletişimin Olmazsa Olmaz Şartları • Konuşmasını bil • Dinlemesini bil • ve dinlediğini belli et • Susmasını bil (Bir ağız İki kulak) “Söz ola kese savaşı, Söz ola bitire başı Söz ola ağulu aşı, Yağ ile bal ede bir söz” İletişimin Gerekleri: • Tebessüm (Gülümsemenin maliyeti yoktur) • Sükut • İletişimde BEN yok, BİZ var • Etkin ve sürdürülebilir bir ilişki ağı • Ayrı görüşte olduklarınla tartışırsın, aynı görüşte olduklarınla sohbet edersin Yunus Emre

İletişimde Muhakkak Yapılması Gerekenler: • Mutlu iken Söz verme! • Üzgün ve kederli iken cevap verme! • Öfkeli iken karar verme! • Eleştirmekle geçirdiğin zamanın 2 katını övmeye ayır! • YANLIŞ İLETİŞİM = “Satılmış” Rektör! • Ağrı nerede ?

İLETİŞİMDE ETKİNLİĞİ SAĞLAMANIN ŞARTLARI (BİZİM DEĞİL MÜŞTERİNİN NASIL ANLADIĞI ÖNEMLİ): 1. GÖSTERDİM ! Gördü anlamına gelmez 2. SÖYLEDİM ! Duydu anlamına gelmez 3. DUYDU ! Doğru anladı anlamına gelmez 4. ANLADI ! Hakverdi anlamına gelmez 5. HAK VERDİ ! İnandı anlamına gelmez 6. İNANDI ! Uyguladı anlamına gelmez 7. UYGULADI ! Sürekli olacak anlamına gelmez 30

BÜYÜME SÜRECİNDE TUZAKLAR “ Fakiri Kuru İnadı, Memuru Süslü Avradı, Zengini Şımarık Evladı Batırır “ Anonim • Büyüme tutkunu ve iktidar hırsını zapt-ı rapt altında tut • Kendini iyi tanı ( «Kendini bil» , Sokrates), aşırı güven duygusu, aç gözlülük • Nakit dengeni sakın ihmal etme ( 3 Top: Karlılık, sermaye, nakit dengesi )

NESİL DEĞİŞTİRMEDE SÜREKLİLİK “ Bir İşletmeyi Dede Kurar, Baba Büyütür, Oğul Tutar, Torun Sanat Tarihi Okur ! ” Alfred Marshall (Marshall 4’lüğünün Rusya Çin versiyonu: Baba tüccar, Oğul playboy, Torun dilenci oluyor ) Ø 100/200 Yıllık İşletmelerimiz “Başka yerde şubemiz yoktur!” Ø Aile İşletmeleri ve Kurumsallaşma 32

GİRİŞİMCİ BABAYA ÖĞÜTLER • Akşam yemeği sohbeti • Çocuklarına en iyi kanatları tak, ama bırak kendileri uçsun • Yahudi terbiyesi • Çocuklarınıza güvenin, hata yapmalarına izin verin. • ÇOCUĞUNUZU SİZE BENZEYEN BİRİ OLARAK DEĞİL, KENDİNİZİ GELECEKTEKİ BÜYÜK BİR İŞ ADAMININ BABASI GİBİ GÖRÜN • Akşam sofralarında ailece beraber olun. Aile içi sohbetlerde, çocuklarınızın yanında işle ilgili yüreklendirici ve teşvik edici güzel şeyler anlatın. Asla işinizden şikayet etmeyin.

• İşinizle ilgili iyi gelişmeleri çocuğunuzla paylaşın. • Çocuğunuz işinizi zevkli ve onurlu bir meşgale olarak algılamalıdır. • Bu ona geleceğinin hayalini kurma imkanı verecektir. • Çocuğunuzun kendi çabasıyla kazandığı ilk para, miktarı ne olursa olsun, sevinç ve övgü ile kutlanılacak bir olay olarak değerlendirilmelidir. • (Patron ve Baba şapkası, ASO’dan bir hikaye: Hanımlar Suçlu ! ) 34

NİTELİKLİ PERSONEL • “Pahalı Personel Yoktur, Pahalıya Gelen Personel Vardır!” • Bilançoda görülmeyen Bilgi Toplumu’nun en değerli üretim faktörü: AKIL TERİ • Napolyon: Sezar’ın ve Hannibal’ın askerleri • H. Ford, H. Fuchs • En iyi elemanlarımızı sorun çözmede mi yoksa fırsatları değerlendirmede ve farklılık yaratmada mı kullanalım. • Personel seçerken çokça bilgi ve deneyim kıstası kullanılır. • Ama işten çıkarırken tutum ve davranışı yüzünden çıkarırız. • (ACABA BUNUN TERSİ DAHA MI DOĞRU OLURDU ? )

KADINLARIMIZ NEREDE ? • Bilgi toplumunun global ekonomisinde • KADIN GİRİŞİMCİLİK • VE • ÇALIŞAN KADINLARIMIZ • (KRAL ARTHUR Hikayesi) 36

KOBİ / BANKA İLİŞKİLERİ • 1994, 2001 ve 2008 krizlerinden çok şey öğrendik • (ve hep de öğrenmeye devam edeceğiz. Türkiye, «geleceği olan bir ülke» , Lord Curzone) • KOBİ / Bankacı Fıkrası • KOBİ’lerin kredilerdeki payı • Özsermaye mi, Borçlanma mı? • Nominal faiz ve Reel faiz, en düşük faiz tahsil edilemeyen faizdir • Yavru Deve örneği ve çaresi • Borç Yiğidin Kamçısıdır • Yağmur , Güneş, Şemsiye ve Kar • Güneşli hava, Karlı hava ve Açıkgözlerin ilkesi • Konkordato • İflas: Dante’nin İlahi Komedyası’nda cehennem kapısındaki tabela: Bütün umutlarınız kapıda bırakın • (Girişimci = Umudunu kaybetmeyen insan) • TEB İlkesi

AR-GE VE İNOVASYON Harcama AR-GE Bilgi (Knowledge) Bilgi TEKNOLOJİ (MÜHENDİSLİK) (Know-How) Teknoloji (Mühendislik) Değer İNOVASYON Katma q İNOVASYON ve İMOVASYON (imitasyon + inovasyon) + Ghandi İnovasyonu: 1 Cent’e bir dakikalık telefon konuşması, 30 $’a katarakt ameliyatı, 3 -4 bin $’a araba + «milyonerler için değil, milyonlar için moda» veya inovasyon q Teknogirişimcilik (AR-GE’ci ve Girişimci: V. Koç / B. Nahum Örneği) q Alın Teri ve Akıl Teri (Kum, cam, pentium III çipi) q AR-GE, AR-sız. GE ! q Hem AR-GE ve hem de Girişimciliğin= İnovasyonun olmazsa olmaz şartı: Nitelikli insan (Pisa araştırma sonuçları) 38

İNOVASYONDA KATMA DEĞER • İki Fiyat Stratejisi 1. Fiyat= Maliyet + Kar 2. KAR= FİYAT - MALİYET 39

İNOVASYON VE FİRMALARIN PİYASA DEĞERİ • Apple (1976’da kuruldu) 620 milyar $ (Elindeki Nakit 215. 7 Milyar $) • Google (1998’de kuruldu) 250 milyar $ (Elindeki Nakit 73. 1 Milyar $) • Microsoft (1975’de kuruldu) 250 milyar $ (Elindeki Nakit 102. 6 Milyar $) • (Son birkaç yılda piyasa değeri 200 milyar $ eridi) • TESLA, sadece 10 yıldır araç üretiyor. 35 bin araç satışı ile 30 milyar $ piyasa değeri • GM yılda 10 milyon araç üretiyor piyasa değeri 65 milyar $ • Siemens (1987’de kuruldu) 100 milyar $ • (Halen 190 ülkede 500 bin personelle faaliyet gösteriyor) • H. Von Pierer (1997 Avrupa Kalite Vakfı Ödülü) • Nokia (30 milyar $) ve Samsung (300 milyar $) • Kodak, Grundig 40

FİKİR ÖZGÜRLÜĞÜ, HOŞGÖRÜ (TAHAMMÜL DEĞİL), MERAK VE İNOVASYON • Fikir Özgürlüğü, Risk, Cesaret (Rodin’in “Düşünen Adam Heykeli”: İnovasyon için delilik gerekli mi? ) (Bir kamyoncu fıkrası) • Von KARAJAN : “İşin sırrı yönetmemen gereken zamanları bilmek!” • Yasaklar ve Zihinsel Zincirler (İşaret Parmağı) • Alternatifler sadece sana sunulanlar değildir. (Kova, bardak ve fincan) • Aquio Moritha • Herkes Mersin’e giderken Tersine gidebilmek (K. Kolomb) • İnovasyon fıkraları (Er Robinovic, Karyola, Uluslararası genetikte inovasyon yarışması) • Ülkemizde Fikir Özgürlüğü (İstatistiklere göre bir çocuk ergenlik çağına gelinceye kadar ortalama 100. 000 kez ebeveynlerinden, diğer büyüklerinden, öğretmenlerinden, yöneticilerinden “Yapma, Etme, Elleme, Dokunma, Konuşma” gibi sözler duyarak büyür) Buna rağmen yeni bir şey yapmaya cesaret edip başarabilen insanlarımıza BRAVO diyelim. 41

FARKINDALIĞINIZI ÖLÇEBİLİRSİNİZ (BİR FARKINDALIK DENEMESİ)

• Danimarka • Rize • İnek

TÜRKİYE TABLOSU 1. • 2. Ortalama yaş=29 -30 (Avrupa’dan 15 Yaş Daha Genç) Nüfusun %70’i 30 Yaşın Altında • 20 -35 yaş arası 21 -22 milyon • 20 -50 yaş arası 35 -36 milyon • Kadın nüfus 38 -39 milyon 3. • İlköğretimde 17 -18 Milyon, Yüksek Öğretimde 4 -5 Milyon Öğrencimiz Var • İŞTE ALTINTOPUMUZ FATİH Projesi’ne (Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi) Akşemsettin ve Molla Gürani Projeleri’ni de eklemeyi unutmayalım.

BİR TESPİT • “Türkiye İmkanlarının Üstünde, • Ama Potansiyelinin Altında • Yaşayan Bir Ülkedir” • Atilla Karaosmanoğlu İmkanların üstünde yaşama = Cari açık, enflasyon, v. d Potansiyelin altında yaşama= Maddi israf (İsveç), İnsan israfı (İdil Biret, Orhan Pamuk’tan sonra Aziz Sancar) Doğu’ya yaklaştıkça batıda itibarımız, batıya yaklaştıkça doğuda değerimiz artıyor.

HEDEF KOYMAYI, PLANLAMAYI, VİZYON ve MİSYONUNU İHMAL ETME • • • 1. 2. Ama aslolan eylemdir, elde edilen sonuçtur Topa vurmadan gol atamazsınız Planlamayanı planlarlar Planlama bakmak değil, görebilmektir İki affedilmez hata: Planlayıp eyleme geçememek (Moskova’da araba galerisi Planlamadan eyleme geçmek (Bazen gerekebilir: improvizasyon) 46

EYLEM SÜRECİNDE… • Azimli ol • Sebat et ve çok çalış • İşini sev ve kendini olabildiğince niteliklendir • Ve eylem sürecinde en önemlisi: BAŞARACAĞINA İNAN ! (Bambu ağacı) 47

ØBatı Kültüründe Hayal: Gerçekleştirmeye yönelik ve yaratıcı ØDoğu Kültüründe Hayal: Keyif verici ve gerçeklerden kaçma vesilesi FİKİR (HAYAL) VİZYON (Amaçlar) STRATEJİ (Yol Haritası) HEDEFLER EYLEM SONUÇ RÜYA (Yatağa gir, gözlerini kapat ve uyu) (STRATEJİ) • Fikir odur ki, bir yol açsın (HEDEFLERE) • Yol odur ki, seni gerçeğe ulaştırsın • Hedef odur ki, (EYLEME) dönüşebilsin SONUÇ AMA OLARAK MUHAKKAK EKONOMİK DEĞERLER YARATILABİLSİN HEM DE OLABİLDİĞİNCE YÜKSEK KATMA DEĞERLİ

BİRAZ DA ŞANSIMIZA GÜVENELİM • i. SA, mu. SA (Mani. SA, Fat. SA) q Unutma: Postacı kapıyı sadece 2 kere çalmaz. Görebilenler için postacı hep kapımızdadır, Yeter ki hazır ol ! q Kendi SWOT’unu kendin yap. Aynaya bakmayı ihmal etme ! • Eleştiriye açık ol! (A. Moritha): İnsanlar aynı görüşte olmayanlarla münakaşa, aynı görüşte olanlarla sohbet ederler. İş hayatında birinciler önemli q Kulağı duymayan hanım ! q Hayat biraz da BİLARDO ve TAVLA oynamaya mı benziyor ? SON SÖZ: Bir Hint Deyişi

TEŞEKKÜRLER. . .