Gleby Polski Definicja gleby Gleba jest naturalnym tworem
Gleby Polski
Definicja gleby • • Gleba jest naturalnym tworem wierzchniej warstwy skorupy ziemskiej powstałym ze zwietrzeliny skalnej w wyniku oddziaływania na tę zwietrzelinę zmiennych w czasie różnych czynników w określonych warunkach rzeźby terenu. Gleba jest złożonym, ożywionym, dynamicznym tworem przyrody, w którym zachodzą ciągłe procesy rozkładu i syntezy związków mineralnych i organicznych oraz ich przemieszczanie. Każda gleba odznacza się swoistymi cechami morfologicznymi, fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi, dzięki którym stwarza warunki życia dla roślin i zwierząt. Jest integralnym, wielofunkcyjnym składnikiem wszystkich ekosystemów lądowych i niektórych wodnych, podlegającym stałej ewolucji. (Zawadzki 1999)
Funkcja i miejsce gleby w środowisku Człowiek Klimat Roślinność Zwierzęta Wody powierzchniowe Gleba Wody podziemne Rzeźba terenu Skała macierzysta
Kategorie użytkowe gleb w Polsce – – Gleby orne (uprawne) – pozostają pod stałym, silnym wpływem człowieka, co skutkuje w zasadniczych zmianach ich właściwości, dzięki uprawie i nawożeniu wzrasta dynamizm tych gleb Gleby darniowe (łąkowo-pastwiskowe) – są to gleby trwale porośnięte roślinnością trawiasto-zielną lub trawiasto-turzycową; poziom darniowy – reguluje uwilgotnienie, ciepłotę i dostęp powietrza do profilu gleby Gleby leśne – w większości przypadków mają dobrze rozwinięty profil, a korzenie rosnących na nich drzew i krzewów sięgają głęboko; ściółka leśna – reguluje uwilgotnienie, dostęp powietrza i ciepłotę, jest także siedliskiem mikroorganizmów, rozkładających substancję organiczną Grunty pod wodami – dotychczas kompleksowo nie zbadane
Typy genetyczne gleb Polski Gleby. Rząd – typ Powierzchnia Występowanie Brunatnoziemne – brunatne, płowe 51, 5% Płatowo w całej Polsce Bielicoziemne – bielicowe, bielice, rdzawe 25% Płatowo poza obszarami gór i wyżyn Bagienne i pobagienne – torfowe, mułowe, murszowe i murszowate 7, 8% Płatowo na pojezierzach i Polesiu Lubelskim, lokalnie w całej Polsce na terenach o dużej wilgotności Aluwialne – mady rzeczne 5% Doliny rzeczne Mineralne, bezwęglanowe, słabo wykształcone – litosole, regosole, pelosole, rankery i arenosole 1, 7% Wydmy, wysokie góry Czarne ziemie – czarne ziemie 1, 3% Powszechnie w pradolinach, lokalnie w całej Polsce w wilgotnych zagłębieniach terenu Czarnoziemne - czarnoziemy 1% Okolice miast - Hrubieszów, Tomaszów Lubelski, Sandomierz, Opatów, Proszowice, Jarosław, Przemyśl, Głubczyce, Prudnik, Pińczów Wapniowcowe o różnym stopniu rozwoju – rędziny, pararędziny 0, 9% Wyżyny, Tatry, Pieniny, Niecka Nidziańska, Góry Świętokrzyskie Pozostałe gleby i tereny pokryte zabudowaniami, drogami itp. 5, 8%
Przykład profilu glebowego 1 O A E B C Gleba bielicowa
Przykład profilu glebowego 2 Czarnoziem A AC C
Czarnoziem jako przykład gleby strefowej
Dziękuję za uwagę
- Slides: 9