Giri Duyusal sndrme extinction sol ihmalin ayrt edici

Giriş • Duyusal söndürme (extinction) sol ihmalin ayırt edici semptomlarından biridir. Sadece SOL taraftan verildiğinde ayırdedilen görsel (veya işitsel) uyaranın sağ taraftan aynı anda verilen uyarıyla birlikte verildiğinde ihmaline verilen addır. • Söndürülen uyaran sinir sisteminde değerlendirilir ve davranış üzerinde gizli etki gösterir (Driver ve Vuilleumier, 2001) • Söndürmenin yüksek düzeyde bilişsel işlevle ilgili mekanizmaları neler?

• Duyusal rekabet, sağdan dikkatin uzaklaştırılmasında zorluk, birçok hedefe dikkatin yönlendirilmesi zorluğunun abartılı hali • Söndürme; global (iki taraflı) dikkatin bozulduğu fakat fokal (tek taraflı) dikkatin sağlam olduğu bir durum olarak düşünülebilir. • Amaç: Beyin hasarı olan hastalarda söndürme oluşturan durumu canlandıran bir paradigmayla iki taraflı ve tek taraflı dikkat işlevsel anatomisini incelemek. • Hipotez: Paryetal korteksde fokal ve global dikkatle ilgili bölgeler bulunabilir ve bunların işlevsel anatomisi bir asimetri gösterebilir

YÖNTEM • 12 sağ elini kullanan deneğe dikkatin gizli olarak yönlendirildiği bir uzaysal dikkat testi uygulandı

Deney Durumları: 1. Sol ve sağ tek taraflı (global) dikkat 2. İki taraflı ( fokal) dikkat 3. Nötral durum – Hedef içermeyen denemeler – %50 evet / hayır – İpucu hedef arası değişken Önce pratik sonra 8 f. MRI oturumu (11 deneme X 4 durum) Deney sırasında göz hareketleri (ekranda gözün odaklandığı nokta) kaydedildi.

Beyin Görüntüleme • 3 -Tesla Siemens MRI, yüksek çözünürlüklü anatomik (T 1 ağırlıklı) ve fonksiyonel (T 2* ağırlıklı) kayıtlar alındı. • Manyetik olmayan yanıt düğmeleri, LCD projektör ve şeffaf ekran • İncelemeler SPM% programıyla yapıldı. – Harekete bağlı hataların düzeltilmesi (Realigment) – T 1 görüntülerle bağdaştırma (coregistration) – Standart anatomik bir düzleme uydurma (normalization) – Uzaysal olarak pürüzsüzleştirme (smoothing)

• İpucuna ait olaya ilişkin hemodinamik yanıtlar hesaplandı. Her ipucu denemesi sonrası 18. 9 saniyelik döneme ait yanıt 2. 1 saniyelik zaman aralıklarıyla (1 TR veya görüntü süresi) değerlendirildi. Finite Impulse Response (FIR) function. • Zaman değerleri (9 TR) ve durum (Sol-sağ-iki taraf) faktörü kullanılarak göreve bağlı anlamlı aktiviteler saptandı (Çoklu karşılaştırmalar için düzeltilmiş P<0. 05, FWE) – İki taraflı-tek taraflı dikkat farkı – Sol – sağ dikkat farkı

• Farklara bağlı anlamlı aktivasyon bölgelerinde zaman grafikleri • Durum X Zaman ANOVA • Her iki yarımkürede aktivasyon görüldüğünde +yarımküre faktörü

Reaksiyon Zamanları

Dikkat Ağı (Sol+Sağ+İki taraf)

İki taraflı - Tek taraflı Dikkat

TARTIŞMA • Bir ipucu yoluyla uzaysal dikkati sola sağa yada her iki tarafa yönlendirdik (Bilgi veren-Nötral durum farkı) • Global (iki taraf) focal (tek taraf) dikkat farkı dorsal paryetal (posteriyor IPS ve anteriyor IPL), lateral perisitriat ve inferiyor frontal girus aktivasyonuna yol açtı. • LPS hariç tüm bu bölgelerde iki taraflı dikkat tek taraflı dikkatten daha fazla sinyale neden oldu. • IPL sadece sağ yarıkürede aktif ve solda eş bölgede 3 durum için de sinyaller benzer.

• Sadece IPL in sağ yarıkürede hasarı iki taraflı dikkatte soruna yol açabilir. • Sağlam sol IPL sol ve sağa tek taraflı dikkatte normal işlevini sürdürürken, iki taraflı dikkatte sağ tarafa dikkatin baskın gelmesi sola ihmali doğurabilir. – Söndürme (extinction) için kritik lezyon bölgeleri Paryetal lob ve temporoparyetal junction (Driver et al. 1997, Karnath et al. 2003) – Bir hastada görülen sağ FEF lezyonu söndürme olmadan sonraki söndürme içeren ihmale yol açmıştır (Daffner at al. 1990) • Sağ yarıküre lezyonlarından sonra daha sık ve daha ağır ihmal görülmesinin nedenlerinden birinin IPL’deki aktivasyonları gösteren nöron grubu ve bağlantılarındaki kayıp olduğu söylenebilir.

• Sağ – sol dikkat farkı CS ve LPS aktivasyonu; contralateral dikkat = iki taraf dikkat • IPS, IPL ve IFG de ipsi-kontra dikkat farkı yok • Finket al (2000) ve Vandenberghe et al (2005) sırasıyla bilateral IPL/IPS ve sağ IPS aktivasyonlarının global dikkatle ilgili

KARARLAR • Global –Fokal dikkat arasında zumlamalar ve uzaysal dikkat hastalarında ihmal oluşturan testi taklit eden bir paradigma • Global>fokal dikkat frontal ve paryetal nöron aktivasyona yol açtı • Sağ IPL global dikkatle daha ilgili • Bu asimetri sağ paryetal lezyonların söndürmeye daha fazla yol açmasını açıklayabilir.